Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

Η Κωνσταντινούπολη βρίσκεται και σήμερα σε ένα από τα πιο σημαντικά σημεία στον πλανήτη μας από

Άποψη της Κωνσταντινούπολης το 1450

στρατηγική και εμπορική άποψη. Επίσης διαθέτει ένα καλό φυσικό λιμάνι. Στο παρελθόν γνώρισε πολλές πολιορκίες, αλλά έμεινε απόρθητη για σχεδόν 1000 χρόνια. Έπεσε για πρώτη φορά το 1204 στα χέρια των Σταυροφόρων. Οι Βυζαντινοί την ξαναπήραν το 1261. Το 1453 χάθηκε οριστικά, πέφτοντας στα χέρια των Οθωμανών.

ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Η Κωνσταντινούπολη τον 13ο αιώνα ήταν περιτειχισμένη από ξηρά και θάλασσα. Είχαν γίνει δύο οχυρώσεις, η μία από το Μέγα Κωνσταντίνο και η άλλη από το Θεοδόσιο το Β΄. Η δεύτερη οχύρωση διατήρησε το άβατο της πόλης για 1000 χρόνια. Υπήρχαν δύο τείχη, τα χερσαία

Τα χερσαία τείχη πριν την αποκατασταση

και τα θαλάσσια. Τα πρώτα είχαν ένα ισχυρό κύριο τείχος, το οποίο το 447 ενισχύθηκε με μία τάφρο. Τα χερσαία τείχη είχαν πολλές πύλες. Οι σημαντικότερες ήταν η Χρυσή Πύλη, η Πύλη του Αγίου Ρωμανού, η Πύλη της Πηγής κ.ά. Τα θαλάσσια τείχη προστατεύονταν από βράχους και ύφαλους. Τα τείχη, στο πέρασμα των

Τα χερσαία τείχη μετά την αποκατασταση

αιώνων απέκρουσαν τις επιθέσεις των Σλάβων (540, 550, 581), Περσών και Αβάρων (626), των Αράβων (669 - 679 και 717 - 718), των Βουλγάρων (813, 913 και 924) και Ρώσων (τέσσερις επιθέσεις μεταξύ 860 - 1043). Στη δεκαετία του 1980 έγινε προσπάθεια να φτιαχτεί το τείχος. Σ' αυτό βοήθησε και η UNESCO. Όμως η επέμβαση της δημοκρατικής αρχής της πόλης δημιούργησε προβλήματα στο σχέδιο. Έτσι σε πολλά σημεία τα τείχη δεν έχουν την πραγματική μορφή τους. Η πλήρης ανακατασκευή των τειχών δίνει στον επισκέπτη μια ξεκάθαρη άποψη της οχύρωσης, αλλά δεν ανταποκρίνεται στην ιστορική πραγματικότητα.

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Το φρούριο της Ανατολής Χισάρ, στο πιο στενό σημείο

Το φρούριο της Ανατολής

του Βοσπόρου, χτίστηκε το διάστημα 1390 - 1393 από τον Σουλτάνο Γιλντιρίμ Βαγιαζήτ.

ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ

Χτίστηκε το 1452 από τον Σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ τον

Το φρούριο της Ρούμελης

Πορθητή στην Ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου. Είχε τρεις πύργους, φρουρά 400 στρατιωτών και κανόνια.

ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ

Οι Οθωμανοί Τούρκοι έφθασαν στην Μ. Ασία στα τέλη του 13ου αιώνα. Ο αρχηγός τους Οσμάν - Οθωμάν, κατάφερε να κυριεύσει το σουλτανάτο του Ικονίου και να ιδρύσει ένα καινούριο κράτος, που ήταν το μόνο που συνόρευε με Χριστιανούς και ονομάστηκε Οθωμανικό κράτος. Στα μέσα του 14ου αιώνα ο στρατός έγινε

Χριστιανόπιδα σε παιδομάζωμα

ισχυρός με την καθιέρωση της περιοδικής

στρατολογίας και του παιδομαζώματος, όπου οι Χριστιανοί ηλικίας 15 με 18 χρόνων, υποχρεώνονταν να γίνουν μουσουλμάνοι και να καταταγούν στα τάγματα των Γενίτσαρων. Οι Οθωμανοί Τούρκοι το 1345 αποβιβάστηκαν στη Βαλκανική Χερσόνησο. Τα Χριστιανικά κράτη μαζί με τους Ούγγρους και τους Βλάχους έδωσαν μάχη το 1389 στο Κόσσοβο, Πόλιε (Κοσσυφοπέδιο) για να σταματήσουν την Οθωμανική προέλαση προς την Ευρώπη, όπου νίκησαν οι Τούρκοι. Μετά από 50 χρόνια καθυστέρηση λόγω πολέμων, τελικά οι Τούρκοι κατάφεραν να οργανώσουν το Οθωμανικό κράτος και για να είναι έτοιμοι να κατακτήσουν την Κωνσταντινούπολη.

• ΜΩΑΜΕΘ Β΄ Ο ΠΟΡΘΗΤΗΣ (1432 - 1481) Σουλτάνος

  Υποδοχή κι ενθρόνιση του Μωάμεθ στο Τοπ-Καπί

  της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έμεινε στην ιστορία ως ο Πορθητής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Έκλεισε συνθήκη με τη Δύση και άρχισε την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης στις 6 Απριλίου του 1453, η οποία τελικά έπεσε στα χέρια των Οθωμανών στις 29 Μαΐου 1453, ύστερα από γενική επίθεση και λεηλασία. Μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε τζαμί και μετονόμασε την Κωνσταντινούπολη σε Ισταμπούλ και της ξανάδωσε την χαμένη της αίγλη. Κατέκτησε την υπόλοιπη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και έβαλε Οικουμενικό Πατριάρχη τον ανθενωτικό Γεώργιο Σχολάριο, Γεννάδιο Β΄. Ο Μωάμεθ αγαπούσε την τέχνη των Δυτικών και δεν διακρινόταν για την ευσέβειά του στην Ισλαμική πίστη. Πέθανε το 1481 σε ηλικία 49 ετών και τον διαδέχθηκε ο γιος του Βαγιαζήτ Β΄.

• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΑ΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου που ο

  Ο Κ. Παλαιολόγος

  μύθος λεει ότι είναι ο μαρμαρωμένος βασιλιάς που θα ζωντανέψει, όταν η Κωνσταντινούπολη γίνει Ελληνική. Γεννήθηκε το 1405. Το 1443 ανέλαβε Δεσπότης του Μιστρά με σκοπό να δημιουργήσει ένα ισχυρό κράτος. Με πολλά έργα που έκανε έφτασε να κατακτήσει την Βοιωτία και την Φωκίδα. Το 1448 Ο Ιωάννης Η΄, πέθανε και αυτοκράτορας έγινε ο Κωνσταντίνος. Το Βυζαντινό κράτος που παρέλαβε ο Κωνσταντίνος αποτελούνταν από την ίδια την Πόλη, κάποιες πόλεις στον Εύξεινο Πόντο και κάποια νησιά του Αιγαίου. Όταν ο Κωνσταντίνος κατάλαβε ότι ο νέος εχθρός του ήταν ο Μωάμεθ περίμενε τη βοήθεια από τη Δύση που δεν ήρθε ποτέ. Έφτιαξε βιαστικά τα τείχη που νόμιζε ότι θα αποκρούσουν πάλι την επίθεση του εχθρού του. Όμως το πυροβολικό του Μωάμεθ προξένησε μεγάλα ρήγματα στα τείχη. Η Πόλη έπεσε στα χέρια των Τούρκων στις 29 Μαΐου 1453 και ο Κωνσταντίνος αποφάσισε να πέσει ως απλός στρατιώτης στο πεδίο της μάχης.

ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ

Την Κωνσταντινούπολη, την κατακυρίευσαν και την καταλεηλάτησαν οι Τούρκοι, στις 29 Μαΐου του 1453 ημέρα Τρίτη, αποφράδα ημέρα για τον ελληνισμό και το Βυζάντιο. Η Πολιορκία της Πόλης άρχισε στις 6 Απριλίου, με 150.000 στρατιώτες Τούρκους και 400 πλοία ,από το Μωάμεθ τον Πολιορκητή. Μέσα στην Πόλη 5.000 Βυζαντινοί πολιορκημένοι και 2.000 ξένοι στρατιώτες με τον τελευταίο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ Παλαιολόγο προσπαθούν να αντέξουν στην πολιορκία, να επισκευάσουν τα τείχη και να εμψυχώσουν τους αμυνόμενους . Όταν ο Μωάμεθ στις 21 Μαΐου ζήτησε την παράδοση της Πόλης ο αυτοκράτορας του απάντησε "Το Δε την Πόλιν σοι δούναι ουτ 'εμόν εστίν ουτ 'άλλου " κι έτσι έπεσε η Πόλη και σκοτώθηκε ο αυτοκράτορας χωρίς να παραδοθεί. Η Πόλις Εάλω!

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ

Μετά την άλωση οι Τούρκοι στρατιώτες κατέστρεψαν και λεηλάτησαν την Πόλη. Οι χριστιανοί

Ο Γεννάδιος συνομιλεί με το Μωάμεθ

εξανδραποδίστηκαν. Λίγοι Κωνσταντινοπολίτες κατόρθωσαν να διαφύγουν με πλοία από τον Κεράτιο Κόλπο. Η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε τζαμί, οι Γενουάτες του Γαλατά, δήλωσαν υποταγή στο Μωάμεθ και εκείνος τους παραχώρησε προνόμια. Ο Μωάμεθ εκτέλεσε όλους τους επιφανείς Βυζαντινούς. Νέος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης επιλέχτηκε ο Γεώργιος Σχολάριος.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΑΜΠΟΥΛ

Ο Μωάμεθ έκανε πρωτεύουσα του Οθωμανικού κράτους την Κωνσταντινούπολη. Όμως η πόλη ήταν ερειπωμένη και ερημωμένη αφού τα δύο εικοσιτετράωρα μετά την άλωση, σφάχτηκαν 30.000 κάτοικοί της και γι' αυτό μετέφερε πληθυσμό από την Τουρκία. Ακόμα στόλισε την Κωνσταντινούπολη με

Αρμένιοι έμποροι

διάφορα έργα. Έχτισε: πανεπιστήμια, ανάκτορα, τζαμιά και πολλά δημόσια ιδρύματα κ.ά. Έτσι η Κωνσταντινούπολη γνώρισε πάλι μια νέα εποχή ευημερίας, σαν κέντρο του Οθωμανικού κόσμου που άπλωσε την κυριαρχία του σε δύο ηπεί-ρους, την Ευρώπη και την Ασία για τέσσερις αιώνες.

Σημείωση της σύνταξης: Για την εργασία αυτή εργάστηκαν όλοι οι μαθητές και μαθήτριες της Ε' του σχολείου μας κι έγινε στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας. Συντονίστρια της εργασίας η δασκάλα της τάξης κα Εύη Σγούντζου.