Συντετριμμένο από την συντριπτική εκλογική νίκη του συντηρητικού του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη τον Ιούνιο, η οποία προκάλεσε την παραίτηση του χαρισματικού ηγέτη του Αλέξη Τσίπρα, το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, διασπάται τώρα, μετά την αποχώρηση δεκάδων μελών το Σαββατοκύριακο.
Το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα απέκτησε πανευρωπαϊκή φήμη στο αποκορύφωμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2015, όταν φαινόταν ότι ο Τσίπρας και ο υπουργός Οικονομικών του Γιάνης Βαρουφάκης ήταν έτοιμοι να οδηγήσουν την Αθήνα στην έξοδο από την ευρωζώνη σε ένα παιχνίδι μικροπολιτικής υψηλού ρίσκου με τα γεράκια του χρέους υπό την ηγεσία της Γερμανίας στην ΕΕ.
Οκτώ χρόνια μετά, το κόμμα φαίνεται τώρα να πνέει τα λοίσθια. Η απίθανη εκλογή του πρώην τραπεζίτη της Goldman Sachs Στέφανου Κασσελάκη ως αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ έχει εξοργίσει ένα μεγάλο τμήμα του πυρήνα του κόμματος, το οποίο τον βλέπει ότι δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα στην Ελλάδα και την αριστερά. Η απότομη άνοδός του από την αφάνεια, χωρίς πολιτική ατζέντα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να περιφέρονται γύρω από τον Αμερικανό νοσοκόμο σύζυγό του, τα δαχτυλίδια Cartier του ζευγαριού και το πηγαινέλα του Κασσελάκη στο γυμναστήριο έχουν ανησυχήσει όλους τους επικριτές του μέσα στο κόμμα.
Η αριστερά της Ελλάδας έχει ήδη κατακερματιστεί σε αρκετά μικρά κόμματα, δύο από τα οποία ιδρύθηκαν από πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Ο αριθμός αυτός φαίνεται ότι προορίζεται να αυξηθεί.
«Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματικής αντιπολίτευσης ήδη υπονομεύεται, οδηγεί σε μεγαλύτερο κατακερματισμό της αντιπολίτευσης και ενισχύει το κυρίαρχο κομματικό σύστημα», δήλωσε ο Κώστας Ελευθερίου, επίκουρος καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. «Ο Κασσελάκης δεν είναι η αιτία της τρέχουσας κρίσης, είναι ένα σύμπτωμα μιας μακροχρόνιας κρίσης στην οποία βρέθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ από το 2015, όταν ήρθε στην εξουσία και μετασχηματίστηκε».
Οι αποχωρήσεις
Μετά από αρκετές εβδομάδες εντάσεων, μια αριστερή ομάδα εντός του κόμματος (που ονομάζεται «Ομπρέλα») ανακοίνωσε την Κυριακή ότι αποχωρεί, κατηγορώντας τον Κασσελάκη για «πρακτικές τύτου Τραμπ… δεξιόστροφος λαϊκισμός, φωνές, φανατισμός και μίσος για την ιστορική πορεία της αριστεράς».
Επικεφαλής της Ομπρέλας είναι ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο βρετανός οικονομολόγος που κατέληξε να πρέπει να χειριστεί περίπλοκες διαπραγματεύσεις για την κρίση χρέους με την ΕΕ μετά την απότομη παραίτηση του Βαρουφάκη μετά τους θεατρινισμούς του το 2015. Ο Τσακαλώτος ήταν αντίπαλος του Κασσελάκη για την ηγεσία του κόμματος.
«Αισθανόμαστε την ιστορική μας ευθύνη. Επιμένουμε (να είμαστε στην) αριστερά και το όραμά μας είναι ένας σοσιαλισμός με ελευθερία και δημοκρατία», ανέφερε η ομάδα της Ομπρέλας στην δήλωση αποχώρησης.
Η αποχώρηση της Ομπρέλας έγινε όλο και πιο δεδομένη αφού ο Κασσελάκης προσπάθησε να διαγράψει εξέχοντες διαφωνούντες από το κόμμα. Όταν έγινε σαφές ότι οι προτεινόμενες διαγραφές του μπορεί να μην εγκριθούν από τις αρχές του κόμματος, ζήτησε δημοψήφισμα μεταξύ όλων των μελών του κόμματος.
Αρκετά μεγάλα ονόματα του κόμματος, συμπεριλαμβανομένου ενός πρώην υπουργού της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και δύο από τους σημερινούς βουλευτές του, είναι μεταξύ των 46 υπογραφόντων της δήλωσης της Ομπρέλας μετά από μια διήμερη συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής που αμαυρώθηκε από φωνές και πικρές κατηγορίες.
Ένα ανώτερο μέλος που στοχοποιήθηκε για διαγρφή, ο Στέφανος Τζουμάκας, ανακοίνωσε επίσης ότι παραιτείται την Κυριακή, ενώ ένα άλλο στέλεχος της ίδιας γραμμής είχε παραιτηθεί από την Παρασκευή.
Άλλοι άφησαν να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να ακολουθήσουν σύντομα.
«Ο Κασσελάκης επέλεξε συνειδητά τον δρόμο της οικοδόμησης του “εσωτερικού εχθρού” αντί του δρόμου της σύνθεσης», αναφέρεται σε ανακοίνωση της επικεφαλής των 6+6, Έφης Αχτσιόγλου, βασική αντίπαλό του για την ηγεσία του κόμματος. «Είναι μια αδιέξοδη επιλογή που ευτελίζει την πολιτική, τη δημοκρατία και την αριστερά».
Απαντώντας στην έξοδο της Κυριακής, ο κ. Κασσελάκης είπε: «Δεν υπάρχουν πλέον διαγραφές. Έτσι, δεν έχουμε πλέον λόγο για δημοψήφισμα».
Ζήτησε επίσης οι εν ενεργεία βουλευτές που αποχώρησαν από το κόμμα να παραδώσουν τις έδρες τους στους πολιτικούς του ΣΥΡΙΖΑ.
Η μελλοντική πορεία;
Η απροσδόκητη εκλογή του Κασσελάκη έχει αποδοθεί κυρίως στην απελπιστική ανάγκη που αισθάνονται οι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ για νέο αίμα και ανανέωση μετά την οδυνηρή ήττα του κόμματος.
Ο 35χρονος επιχειρηματίας με την καλή εμφάνιση του σταρ του κινηματογράφου ονομάστηκε «το χρυσό αγόρι» λόγω του παρελθόντος του στην επενδυτική τράπεζα και μέχρι αυτή την άνοιξη είχε έδρα τις ΗΠΑ. Τον Μάιο, ήταν ένας από τους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές της Ελλάδας, ήταν καταδικασμένος να μην εκλεγεί λόγω της χαμηλής κατάταξής του στη λίστα του ψηφοδελτίου. Στα τέλη Αυγούστου παρουσιάστηκε στο κοινό μέσω μιας εκστρατείας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υποσχόμενος το αμερικανικό όνειρο, ή τουλάχιστον μια ελληνική εκδοχή του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ.
Μέχρι στιγμής, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι απέτυχε να αναζωογονήσει την υποστήριξη για το κόμμα. Η δημοσκόπηση του Politico δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεκολλάει από το 16%, υπερβολικά πολύ πίσω από τη Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη που βρίσκεται στο 39%.
Αλλά το αν τελικά θα είναι μια δύναμη ανανέωσης ή ένας καταλύτης για τη διάλυση ενός κόμματος σε κρίση μένει να το δούμε.
Σύμφωνα με τον Νίκο Μαλκούτζη, εκδότη και συνιδρυτή της ιστοσελίδας οικονομικής ανάλυσης MacroPolis, ο Κασσελάκης ελπίζει να κάνει το κόμμα ισχυρότερο διώχνοντας τους διαφωνούντες, κάτι που θα του επιτρέψει να το διαμορφώσει σύμφωνα με το όραμά του. Ωστόσο, οι κίνδυνοι είναι υψηλοί.
«Η αναταραχή στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να ωφελήσει το τρίτο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, αλλά ακόμη και μετά την πρόσφατη άνοδο στις δημοσκοπήσεις, η κεντροαριστερή ομάδα είναι αρκετά αδύναμη και απέχει πολύ από το να είναι σε θέση να κεφαλαιοποιήσει πλήρως την κρίση του ΣΥΡΙΖΑ και να αμφισβητήσει τη Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη», δήλωσε ο Μαλκούτζης.
«Η ελληνική κεντροαριστερά αντιμετωπίζει έναν ανηφορικό αγώνα για να κερδίσει ξανά μια θέση στην πολιτική της χώρας».
- Διαβάστε το άρθρο της Nektaria Stamouli, από το πρωτότυπο, όπως είναι δημοσιευμένο στο αμερικάνικο περιοδικό Politico με τίτλο « Syriza’s bad Sunday: Greece’s main opposition cracks up», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ
