Σκέφτηκα να γράψω κάτι, για το “πως κάνει Πάσχα ένας άστεγος”. Το βρήκα ανόητο την ίδια στιγμή που έλεγα να κάνω την αρχή. Τι νόημα έχει μια τέτοια θεώρηση; Άλλωστε, εύκολο ήταν το θέμα αλλά …εκτός θέματος. Θα έγραφα ότι πήγε σε μια δομή του Δήμου που βρίσκεται, ότι τον περιποιήθηκαν, έφαγε καλά, πήρε και κοντά του όσα επιθυμούσε κλπ κλπ.
Ε, και; Αυτό θα ήταν το πρόβλημα για έναν άστεγο; Να “περάσει καλά” τις άγιες ημέρες του Πάσχα; Και να αναφερθεί η φροντίδα που έγινε από κάποια αρμόδια αρχή, από κομπασμένους φιλόπτωχους, από εκκλησιαστικές επιτροπές…;
Μετά σκέφτηκα να γράψω αν “έχει κάποιο νόημα το Πάσχα για έναν άστεγο”. Την ίδια στιγμή όμως αναρωτήθηκα τι νόημα έχει το Πάσχα για έναν μη άστεγο ή για έναν μη περιθωριοποιημένο άνθρωπο. Εύκολη η απάντηση. Το νόημα του φετινού Πάσχα για εμάς είναι να πάμε στο χωριό μας ή σε έναν τουριστικό τόπο – και τα άλλα είναι γνωστά και …χαριτωμένα. Τι σχέση μπορεί να έχει αυτή η θεώρηση με έναν άστεγο;
Δεν ξέρω ποια προσέγγιση μπορεί να αρμόζει κάπως στο αρχικό μου ερώτημα. “Τι σημαίνει το Πάσχα για έναν άστεγο;”. Μπορεί με το στοχασμό να βρεις κάποια άκρη; Δεν νομίζω. Εκείνο που μάλλον αντιλαμβάνομαι είναι ότι ο άστεγος δεν ζει στον ίδιο κόσμο με εμάς. Δεν βιώνει την ίδια πραγματικότητα. Δεν επιδιώκει τα ίδια πράγματα. Δεν έχει τις ίδιες ανησυχίες. Δεν έχει …φιλοδοξίες. Δεν ονειρεύεται το ίδιο.
Μπορεί να κουβαλάει κάποιο σταυρό του μαρτυρίου. Αν, για παράδειγμα, τον έχουν εγκαταλείψει οι δικοί του (τα παιδιά του ή και τα αδέλφια του ή και οι γονείς του), αν δεν έχει κανέναν να κουβεντιάσει παρά μόνο έναν “ομόστεγό” του, αν η καθημερινότητά του είναι μέσα σε ένα κέλυφος περίκλειστο από κάθε πνοή της κοινωνίας… Μπορεί να βρέθηκε άστεγος από τη μια στιγμή στην άλλη, της κρίσης “απακαϊδι”. Μπορεί να είναι πολλά χρόνια μόνος και έρημος – και κάποια στιγμή η απελπισία τον έβγαλε στο δρόμο. Μπορεί να μην τον νοιάζει τίποτα ούτε το αν ζει την επόμενη ημέρα. Μπορεί να νιώθει την μη ύπαρξη ως λύτρωση. Μπορεί…
Μάλλον καταλήγω. Ο άστεγος δεν χρειάζεται καμιά κοινωνιολογική ή φιλοσοφική ή λογοτεχνική θεώρηση της ζωής του από κάποιον που ζει έξω από τη δική του πραγματικότητα. Ο άστεγος είναι ενοχή, για την κοινωνία, την πολιτεία, για τον καθένα μας. Αν νιώσουμε αυτή την ενοχή, ίσως βρούμε ένα μονοπάτι να τον κατανοήσουμε και να βρούμε δρόμο πραγματικής αλληλεγγύης.
* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής
Πατήστε εδώ και δείτε τα 129προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια
