Με την κα Ελένη Σβορώνου, Υπεύθυνη Πληροφόρησης και Εθελοντικής Εργασίας του γραφείου WWF στην Ελλάδα.

Ερωτ.: Τι ακριβώς είναι το WWF και ποιοι είναι οι σκοποί του;

Απάντ: Το WWF-Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση είναι ένας από τους μεγαλύτερους μη κυβερνητικούς και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, που εδώ και 35 χρόνια βρίσκεται στην πρωτοπορία για τη σωτηρία του φυσικού περιβάλλοντος. Από την ίδρυσή του, το 1961, μέχρι σήμερα, το WWF, έχει επενδύσει πάνω από 130 δισεκατομμύρια δραχμές σε περισσότερα από 11.000 προγράμματα προστασίας του περιβάλλοντος σε 130 χώρες. Με μέλη που ξεπερνούν τα 5,5 εκατομμύρια, διαθέτει εθνικά γραφεία σε 29 χώρες σ' όλο τον κόσμο και έχει την έδρα του στην Ελβετία.. Το WWF επιδιώκει την προστασία της φυσικής μας κληρονομιάς. Στόχοι του WWF:

• A) H προστασία της ποικιλότητας των ειδών και των οικοσυστημάτων, η οποία έχει άμεση επίδραση και στην επιβίωση του ανθρώπου.
• B) Η αειφορική χρήση των ανανεώσιμων φυσικών πόρων,
• Γ) Η προώθηση ενεργειών που θα μειώνουν στον ελάχιστο τη ρύπανση την αλόγιστη κατανάλωση και την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση πόρων και ενέργειας.

Ίσως ο δεύτερος στόχος είναι κάπως δυσνόητος αν και οι όροι "αειφορική" ή "βιώσιμη", όπως αλλιώς λέγεται, ανάπτυξη έχουν μπει πλέον στο λεξιλόγιό μας. Σε γενικές γραμμές η αειφορική χρήση των πόρων σημαίνει ότι παίρνουμε τόσο μόνον φυσικούς πόρους όσους μπορεί η φύση να αναπαράγει. π.χ. παίρνουμε τόση ξυλεία από ένα δάσος όση μπορεί το ίδιο το δάσος να αναπληρώσει. Πώς ξέρουμε τις δυνατότητες της φύσης όμως; Αυτό ακριβώς κάνουν οργανισμοί σαν το WWF. Μελετούμε τη φύση και με βάση τα επιστημονικά συμπεράσματα, προτείνουμε και εφαρμόζουμε μέτρα διαχείρισης.

Ερωτ.: Έχει πολλά μέλη στην Ελλάδα το WWF;

Απάντ.: Στην Ελλάδα η παρουσία του WWF ξεκίνησε το 1969 και η έντονη δραστηριότητά του οδηγεί στην δημιουργία ελληνικού γραφείου, του WWF Ελλάς. Τα μέλη του WWF στην Ελλάδα έχουν φτάσει μέχρι στιγμής τον αριθμό των 7.000.

Ερωτ.: Γιατί το WWF προτίμησε για σήμα του το ζώο Πάντα και όχι κάποιο άλλο ζώο, που κινδυνεύει κι αυτό με εξαφάνιση;

Απάντ.: Στη δεκαετία του '60 όταν ιδρύθηκε το WWF ο αριθμός των ζώων που απειλούνταν με εξαφάνιση δεν ήταν τόσο μεγάλος. Το γιγάντιο Πάντα εκείνη την εποχή αντιμετώπιζε μεγάλο κίνδυνο και ήταν από τα πλέον απειλούμενα είδη στον κόσμο. Ακόμη και σήμερα το Πάντα είναι από τα πλέον απειλούμενα είδη. Έχουν απομείνει περίπου 1.000 Πάντα.

Ερωτ.: Πριν από καιρό μάθαμε ότι κάποιος ψαράς σκότωσε σε μια λίμνη πολλούς πελεκάνους, ένα σπάνιο πουλί. Τι μέτρα έχετε γι΄ αυτή την ενέργεια;

Απάντ.: Για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων η κύρια ευθύνη είναι της πολιτείας. Το WWF ασκεί πιέσεις για μεγαλύτερη προστασία των ελληνικών υγρότοπων και βιότοπων και για μέτρα ενάντια στην αυθαιρεσία κάποιων ατόμων. Το συγκεκριμένο γεγονός της καταστροφής 400 περίπου αυγών αργυροπελεκάνων εξαιτίας της αυθαιρεσίας ενός κυνηγού συνέβη στον Εθνικό Δρυμό και υγρότοπο διεθνούς σημασίας της Πρέσπας. Το WWF, μαζί με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, υποστηρίζει την Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών που από το 1992 δραστηριοποιείται στην περιοχή. Η Ε.Π.Π. παρακολουθεί το βιότοπο και προωθεί μέτρα προστασίας και φύλαξης του Εθνικού Δρυμού καθώς και την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση. Το γεγονός ότι η Πρέσπα φιλοξενεί μία από τις σημαντικότερες αποικίες του αργυροπελεκάνου και του ροδοπελεκάνου στην Ευρώπη οφείλεται και στη δράση της Ε.Π.Π. Είναι αρμοδιότητα όμως της πολιτείας να εξασφαλίσει τη σωστή φύλαξη όχι μόνο της Πρέσπας αλλά και όλων των Εθνικών Δρυμών και υγρότοπων διεθνούς σημασίας της χώρας μας.

Ερωτ.: Ποια ακριβώς είναι τα ζώα, απ΄ αυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο, προστατεύει το WWF στην Ελλάδα;

Απάντ.: Το WWF στην Ελλάδα ασχολείται με την προστασία:

• της χελώνας caretta caretta και της · μεσογειακής φώκιας Monachus monachus στο Ιόνιο,
• του μαυρόγυπα Aegipius monachus και άλλων δέκα περίπου απειλούμενων αρπακτικών στο βιότοπο του δάσους της Δαδιάς.

• Της λαγγόνας (Phalacrocorax pygmaeus) και της νανόχηνας (Anser erythropus), δύο απειλούμενων πουλιών, σε δέκα υγροτόπους της Β. Ελλάδας.
• Του αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και του ροδοπελεκάνου (Pelecanus on ocrotalus) στην Πρέσπα και άλλων απειλούμενων ειδών.

τοπικής κοινωνίας αλλά και των αρμόδιων φορέων της πολιτείας. Γι αυτό το WWF έχει διαρκή παρουσία στις περιοχές που έχει επιλέξει για να δραστηριοποιηθεί και εργάζεται προς όλες τις κατευθύνσεις για να επιτύχει τους στόχους του (επιστημονική παρακολούθηση, πίεση προς αρμόδιους φορείς, περιβαλλοντική εκπαίδευση κλπ.)

Ερωτ.: Κάθε χρόνο μαζεύονται πολλοί τόνοι υγρών αποβλήτων, που χύνονται στη θάλασσα και μολύνουν το θαλάσσιο οικοσύστημα. Τι μέτρα έχετε λάβει γι΄ αυτό;

Απάντ.: Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ούτε το WWF ούτε καμία άλλη οργάνωση είναι αρμόδια για να λάβει μέτρα σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο για την προστασία της φύσης. Εκείνο που κάνουν όμως οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και το WWF, είναι να πιέζουν τα αρμόδια όργανα και τις βιομηχανίες για τη λήψη μέτρων κατά της ρύπανσης, να εφαρμόζουν τοπικά προγράμματα προστασίας (ειδικά το WWF εργάζεται με αυτόν τον τρόπο), να προωθούν την ευαισθητοποίηση του κοινού, κλπ. Το WWF δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το θέμα της θαλάσσιας ρύπανσης. Υπάρχουν άλλοι φορείς, όπως η Greenpeace, που ασχολείται αποτελεσματικά με αυτόν τον τομέα.

Ερωτ.: Κάποιοι κυνηγοί σκοτώνουν προστατευόμενα είδη πουλιών. Τι κάνετε γι΄ αυτούς τους κακούς κυνηγούς:

Απαντ.: Το WWF πιστεύει ότι πρέπει η πολιτεία να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για τη σωστή εφαρμογή της νομοθεσίας για το κυνήγι.

Ερωτ.: Η τελευταία αλλαγή των καιρικών συνθηκών, που φέτος ήταν εντονότερες παρά ποτέ, πιστεύουμε ότι έχει προκύψει από τους ασυνείδητους εμπρηστές, που έχουν κάψει ένα σημαντικό μέρος των δασών στην Ελλάδα, αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Η αναδάσωση προχωράει και με τι ρυθμούς;

Απάντ.: Η αλλαγή κλίματος προέρχεται κυρίως από τις εκπομπές ρυπογόνων αερίων όπως του διοξειδίου του άνθρακα. Η αποδάσωση βεβαίως παίζει ρόλο καθώς τα δάση συμβάλλουν στη ρύθμιση του κλίματος. Το φαινόμενο όμως των εκτεταμένων πυρκαγιών που ξέσπασαν φέτος στη Νοτιοαναλολική Ασία και στον Αμαζόνιο οφείλεται όχι μόνο στην ασυνειδησία συγκεκριμένων ατόμων αλλά και στην ξηρασία που οφείλεται και στην τάση αλλαγής του

κλίματος. Η αναδάσωση είναι μία παρεξηγημένη, από πολλούς διαδικασία. Η καλύτερη αναδάσωση είναι η φυσική. Το δάσος που έχει καεί μπορεί να αναγεννηθεί αρκεί να μην παραδοθεί στην εκμετάλλευση, την οικοπεδοποίηση, και τη βόσκηση. Η τεχνητή αναδάσωση επιβάλλεται όταν, για κάποιους λόγους, η φυσική αναγέννηση δεν επιτυγχάνεται. Αλλά και πάλι πρέπει να προηγηθεί μελέτη για να επιλεχθούν τα σωστά είδη με τα οποία θα γίνει η αναδάσωση. Γι αυτό δεν πρέπει να θεωρούμε ότι μόλις καεί μια έκταση πρέπει να σπεύσουμε αμέσως να την αναδασώσουμε και μάλιστα με οποιαδήποτε είδη. Πρέπει κυρίως να προστατεύσουμε την έκταση από τις καταπατήσεις, να παρακολουθήσουμε τη φυσική αναγέννηση και να επέμβουμε εάν αυτή δεν γίνεται ικανοποιητικά. Το WWF υποστηρίζει τώρα την επιστημονική μελέτη για τη σωστή αναδάσωση του Σέιχ Σου.

Ερωτ.; Ποια μέτρα έχει πάρει το WWF για να προστατέψει το περιβάλλον από τη ρύπανση γενικότερα;

Απάντ.: Τονίζεται και πάλι ότι το WWF δεν μπορεί να πάρει μέτρα προστασίας, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πολιτεία. Βοηθάει, όμως, με τους τρόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω, να κάνει πράξη την προστασία της φύσης σε τοπικό επίπεδο και πιέζει για τη λήψη των απαραίτητων μέτρων. Επίσης προωθεί την ευαισθητοποίηση, και ενημέρωση του κοινού καθώς και την περιβαλλοντική εκπαίδευση στα σχολεία μια και η παιδεία και οι προσωπικές αξίες είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της προσπάθειας της προστασίας της φύσης. Μερικές από τις δραστηριότητες του WWF Ελλάς:

• προγράμματα παρακολούθησης τριών υγρότοπων
• εκστρατεία κατά της εκτροπής του Αχελώου
• αγορά και διαχείριση της σημαντικότερης παραλίας ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας στη Ζάκυνθο
• μελέτη διαχείρισης των υδατικών πόρων της Ελλάδας και της νότιας Ευρώπης
• μελέτη για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα
• έκδοση εγχειριδίου περιβαλλοντικής νομοθεσίας
• πρόγραμμα προστασίας δάσους Δαδιάς

Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ κα Σβορώνου για την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη, που μας παραχωρήσατε.

Εγώ θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ παιδιά για την ευαισθησία σας σχετικά με τα θέματα του περιβάλλοντος και να σας ευχηθώ κάθε επιτυχία στο περιοδικό σας.

Γ. Πολίτη, Π. Χωριανοπούλου, Χ. Στιάπης, Α. Βλασσόπουλος, Α. Βαλιώτης Τάξη Ε1