Η μεθοδολογία συζήτησης ενός εκπαιδευτικού θέματος καθορίζει σε σημαντικό βαθμό την όλη θεώρησή του και τον τελικό προσδιορισμό του. Το Εθνικό Απολυτήριο (ΕΑ) έχει γίνει πλέον ένα φάντασμα. Όλο το συζητάμε και ποτέ δεν καταλήγουμε. Δεν είναι τυχαία η συνεχής χωρίς νόημα συζήτηση. Και να γιατί.
α) Το ΕΑ προσεγγίζεται πάντα υπό τη σκιά του συστήματος πρόσβασης και όχι με βάση το Λύκειο. Και εδώ υπάρχει μάλιστα μια αντίφαση. Το εν λόγω σύστημα δεν είναι ζήτημα εξεταστικό αλλά εκπαιδευτικό και κοινωνικό. Σχεδόν όλοι οι απόφοιτοι των δύο τύπων λυκείων είναι υποψήφιοι για την Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο βασικότερος λόγος είναι η μη ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που οφείλεται σε ισχυρά κοινωνικά, ιστορικά, εκπαιδευτικά αλλά και σε αντιφατικά στοιχεία. Σε καμιά χώρα της Ευρώπης δεν συμβαίνει αυτό – εκεί αντίθετα έχουμε ένα μόνο μέρος των αποφοίτων των δύο τύπων του λυκείου να επιθυμεί περαιτέρω σπουδές.
β) Γίνεται σύγχυση (;) μεταξύ Ε.Α. και “Εθνικού Λυκείου”. Η θεώρηση περί συμμετοχής όλων των τάξεων στον προσδιορισμό του Ε.Α. – πέραν του ότι έχει παταγωδώς αποτύχει όσες φορές έγινε απόπειρα εφαρμογής – είναι απόλυτα αντιπαιδαγωγική πρόταση, γιατί ισχυροποιεί τις εξετάσεις, ωσάν να είναι το βασικό μέλημα του λυκείου και όχι το μορφωτικό και παιδαγωγικό του περιεχόμενο. Μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς θα ζουν για τις εξετάσεις! Το σχολείο θέλει περισσότερη παιδαγωγική, περισσότερο πολιτισμό!!
γ) Το όλο μαθησιακό περιεχόμενο του λυκείου – και ιδιαίτερα του Γενικού – έχει πολύ απαιτητική ύλη, που είναι αποτέλεσμα κυρίως της συνεχούς απαιτητικότητας και των δυσκολιών της θεματολογίας των πανελλαδικών εξετάσεων. Αν συγκρίνουμε το μαθησιακό περιεχόμενο με το αντίστοιχο λυκείων άλλων χωρών της Ευρώπης, θα διαπιστωθεί εύκολα αυτό το στοιχείο. Ως απόρροια αυτού είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των μαθητών δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό το πλαίσιο. Απαιτείται συμμάζεμα της ύλης.
δ) Σήμερα το λύκειο, όσον αφορά την εξεταστική του λειτουργία είναι χαλαρό. Και αυτό δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα. Την ίδια στιγμή βέβαια το σύστημα πρόσβασης, που ενδιαφέρει τους μαθητές από την Β΄ τάξη, είναι σκληρά απαιτητικό και συγκεντρώνει αντικειμενικά το ενδιαφέρον των μαθητών. Σε καμιά περίπτωση, δεν μπορούμε να πάμε από το σημερινό, χαλαρό λύκειο σε ένα λύκειο “γενικού συναγερμού” απανωτών πανελλαδικών εξετάσεων. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δεν θα μπορεί να τελειώσει το λύκειο. Καμιά κυβέρνηση, κανένα υπουργείο παιδείας δεν μπορεί και δεν πρόκειται να εφαρμόσει μια τέτοια ακραία εκδοχή Ε.Α.
ε) Το πιο ουσιαστικό στοιχείο για την εφαρμογή ενός βιώσιμου ΕΑ είναι η διαμόρφωση των συνθηκών, που είναι απολύτως αναγκαίες. Όσο αυτές δεν αναφέρονται καν, η συζήτηση περί του Ε.Α. είναι χωρίς νόημα. Και γι’ αυτό ποτέ μέχρι τώρα δεν είχαμε μια συγκεκριμένη πρόταση για εφαρμογή και δεν πρόκειται να έχουμε ποτέ τελική απόληξη. Η κυβέρνηση της ΝΔ εξαγγέλλει διαρκώς την εφαρμογή του από το 2019 και τώρα μιλάει για το 2032 – κουβέντα να γίνεται, και για να έχει φτηνό επικοινωνιακό άλλοθι η υπουργός. Τώρα τι λόγο θα έχει για εκείνους τους καιρούς η κ. Ζαχαράκη, μπορούμε να φανταστούμε…
Παράλληλα, έχει ανοίξει η συζήτηση για την προνομιακή αντιμετώπιση της ιδιωτικής εκπαίδευσης, που ενδιαφέρει την κυβέρνηση της ΝΔ. Έχουμε ήδη παράπλευρα στοιχεία: α) την εισαγωγή στα κολέγια χωρίς βάση εισαγωγής και β) τους ατέλειωτους “αριστούχους” των ιδιωτικών λυκείων (ενώ οι βαθμοί παίζουν ρόλο στις προσλήψεις κλπ) και ταυτόχρονα ετοιμάζεται το ΙΒ με το σύστημα εφαρμογής στα ιδιωτικά σχολεία, χωρίς καμιά εποπτεία από την πολιτεία – ενώ στις πανελλαδικές έχουμε σύστημα απόλυτα ελεγχόμενο – για εισαγωγή στα πανεπιστήμια με προνομιακό τρόπο σε αντίθεση με το διαχρονικό και μόνο αξιόπιστο σύστημα πρόσβασης των πανελλαδικών.
Ο Τομέας Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ έχει δημοσιοποιήσει και το σχήμα του Ε.Α. και τις προϋποθέσεις εφαρμογής του. Για να έχουν κάποιο νόημα οι συνεχείς αοριστολογίες της Υπουργού Παιδείας, οφείλει να καταθέσει κάποιο συγκεκριμένο σχήμα του και τις προεργασίες για τις προϋποθέσεις του. Το ότι δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα, καταδεικνύεται ότι δεν μπορεί να εφαρμόσει το Ε.Α., ακριβώς γιατί δεν μπορεί να κάνει μεταρρύθμιση στο περιεχόμενο του λυκείου, ενώ παράλληλα επιδίδεται σε σχεδιασμένες πολιτικές σε βάρος της δημόσιας εκπαίδευσης.
* Ο Νίκος Τσούλιας, υπήρξε Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ – 1996-2003) & Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ (2019-2025)
Πατήστε εδώ και δείτε τα 414προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια
