«Που είναι η Ροσανάκ Μολαέι;» είναι το hashtag κυκλοφορεί στο Ιράν μετά την εξαφάνιση της 25χρονης γυναίκας στην Τεχεράνη αφότου τέθηκε υπό κράτηση από την αστυνομία, εγείροντας ανησυχίες για τη μεταχείρισή της καθώς η χώρα συνεχίζει να χτυπά τις γυναίκες που αψηφούν τους υποχρεωτικούς νόμους για το χιτζάμπ.
Τα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη του Ροσανάκ Μολαέι (Roshanak Molaei) δεν ξεκίνησαν ως διαμαρτυρία. Ένα βίντεο από κάμερα ασφαλείας δείχνει τη Μολαέι -χωρίς χιτζάμπ – να βαδίζει σε πεζοδρόμιο της ιρανικής πρωτεύουσας, όταν ένας οδηγός μοτοσικλέτας με στολή παραλλαγής την πλησιάζει από πίσω και απλώνει το χέρι του προς το μέρος της παρενοχλώντας την σεξουαλικά με την 25χρονη να αντιδρά σπρώχνοντάς τον.
Δεν είναι ξεκάθαρο από την οπτική γωνία του βίντεο αν ο άνδρας την κακοποίησε φραστικά ή σωματικά, αλλά σύμφωνα με το βίντεο διάρκειας σχεδόν 2 λεπτών που αργότερα δημοσίευσε η Μολάι στον λογαριασμό της X, εκείνη αντέδρασε σπρώχνοντάς τον. Ακολούθησε καβγάς με την εμπλοκή περαστικών και ο άγνωστος οδηγός εξαφανίστηκε. Η Μολαέι έγραψε στη λεζάντα του βίντεο: «Μια σκηνή από το να είσαι γυναίκα στο Ιράν». Αποτέλεσμα ήταν να καταργηθεί άμεσα ο λογαριασμός της.
Η νορβηγική οργάνωση προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Hengaw (Hengaw Organization for Human Rights), που παρακολουθεί τις παραβιάσεις στο Ιράν και τ στο Κουρδιστάν και δημοσίευσε το βίντεο, υποστηρίζει ότι η Μολαέι είχε προηγουμένως διαπληκτιστεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με έναν κυβερνητικό αξιωματούχο για τους υποχρεωτικούς νόμους για το χιτζάμπ.
Roshanak Molaei Alishah, a woman opposed to mandatory hijab, was arrested by security agencies of Islamic Republic of Iran in Tehran after posting this video on her “x” account. Her fate remains unknown.
Hengaw will publish an additional report. pic.twitter.com/bJ0EZj2jPW
— Hengaw Organization for Human Rights (@Hengaw_English) November 11, 2024
Η ιρανική αστυνομία επιβεβαίωσε σε ανακοίνωσή της ότι υπήρξε «αντιπαράθεση μεταξύ μιας νεαρής γυναίκας και ενός μοτοσικλετιστή» την 1η Νοεμβρίου, προσθέτοντας ότι «οι αρχικές έρευνες δείχνουν ότι ο μοτοσικλετιστής παρενόχλησε τη νεαρή γυναίκα». «Και τα δύο μέρη παραπέμφθηκαν στις δικαστικές αρχές», ανέφερε η ανακοίνωση της αστυνομίας. «Ο μοτοσικλετιστής θα αντιμετωπίσει έρευνα τόσο για παρενόχληση όσο και για τροχαίες παραβάσεις. Η γυναίκα διώκεται για μη τήρηση των υποχρεωτικών νόμων για το χιτζάμπ».
Σύμφωνα με το Hengaw, στις 2 Νοεμβρίου, ο Μολάι «κλήθηκε από την FATA», την ιρανική κυβερνοαστυνομία, σχετικά με τη θέση της και συνελήφθη την επόμενη μέρα. «Παραμένει ασαφές σε ποια φυλακή κρατείται αυτή τη στιγμή», δήλωσε εκπρόσωπος της Hengaw στο NBC News.
“Από τη σύλληψή της και μετά υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με την υγεία της και τις συνθήκες φυλάκισης. Η έλλειψη διαφανών πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση των πολιτικών κρατουμένων στο Ιράν παραμένει ευρέως διαδεδομένη ανησυχία“, δήλωσε ο εκπρόσωπος της Hengaw.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μολάι συλλαμβάνεται επειδή εναντιώθηκε στους υποχρεωτικούς νόμους περί χιτζάμπ του Ιράν, σύμφωνα με τον Hengaw. Το 2022, συνελήφθη κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», μια σειρά ειρηνικών διαδηλώσεων που πυροδοτήθηκαν από τον θάνατο της Mahsa Amini υπό την αστυνομία.
Υπενθυμίζεται ότι η Μαχσά Αμινί (Mahsa Amini) είχε συλληφθεί γιατί δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ, με τον ΟΗΕ να ισχυρίζεται ότι δολοφονήθηκε «ως αποτέλεσμα ξυλοδαρμών» από τις ιρανικές αρχές. Το Ιράν αρνήθηκε τις κατηγορίες, λέγοντας ότι πέθανε από προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις. Περισσότερα (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ).
Her name is Roshank Molaei—a woman who dared to defend herself against sexual assault in public. But guess what? In the twisted logic of this regime, it’s not the assault that’s the crime; it’s the fact that her hair was showing while she did it.
So now, instead of punishing the… https://t.co/W8jGIL0uIV pic.twitter.com/hyxeDOvBtX
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) November 12, 2024
Μετά τη σύλληψή της τον Σεπτέμβριο του 2022, η Μολαέι καταδικάστηκε σε πάνω από έξι χρόνια φυλάκιση, αλλά αφέθηκε ελεύθερος τον Φεβρουάριο του 2023 αφού της χορηγήθηκε αμνηστία, σύμφωνα με τον Hengaw.
Η νέα σύλληψη του Μολαέι είναι ένα ακόμη περιστατικό που πυροδότησε συναγερμό από διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε μια έκθεση του 2024 για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν, τα Ηνωμένα Έθνη ανησυχούνμε την “επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τις γυναίκες και τα κορίτσια” σε ολόκληρη τη χώρα.
«Οι γυναίκες στο Ιράν που αντιτίθενται δημόσια στην υποχρεωτική χιτζάμπ και άλλους νόμους που εισάγουν διακρίσεις αντιμετωπίζουν τεράστιους κινδύνους, συμπεριλαμβανομένης της φυλάκισης, του εκφοβισμού και της κακομεταχείρισης», αναφέρει η Hengaw.
Μια ημέρα πριν από τη σύλληψη του Μολάι, μια νεαρή γυναίκα, η Ahoo Daryaei, συνελήφθη γιατί έμεινε τα εσώρουχά της σε μια προφανή διαμαρτυρία στο παράρτημα Olum Tahghighat του Islamic Azad University στην Τεχεράνη, ανέφεραν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. Η γυναίκα μεταφέρθηκε σε ψυχιατρείο, προκαλώντας ανησυχίες για την ασφάλειά της. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες για την κατάσταση της γυναίκας, αλλά η Διεθνής Αμνηστία έχει βρει στοιχεία ότι άτομα που κρατούνται σε ψυχιατρικά τμήματα έχουν υποστεί βασανιστήρια, ξυλοδαρμούς και άλλη κακομεταχείριση.
Οι πράκτορες ασφαλείας που επιβάλλουν τους νόμους για το χιτζάμπ, που άτυπα ονομάζονται αστυνομία ηθικής, άρχισαν πρόσφατα να μειώνουν τις δημόσιες αντιπαραθέσεις με γυναίκες για τις μαντίλες, μετά την εκλογή του μεταρρυθμιστή προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν (Masoud Pezeshkian), ο οποίος έκανε εκστρατεία ενάντια σε αυτές τις αστυνομικές περιπολίες.
Ωστόσο, οι ντόπιοι λένε ότι η αστυνομία ηθικής συνεχίζει να είναι παρούσα στους δρόμους, αλλά έχουν λάβει οδηγίες να προειδοποιούν αντί να συλλαμβάνουν. Πάντως οι παρευρισκόμενοι φοβούνται ή εμποδίζονται να καταγράψουν τα γεγονότα, περιορίζοντας το πλήθος των περιστατικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Διαβάστε από το πρωτότυπο το ρεπορτάζ της δημοσιογράφου Hannah Peart του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου NBCnews με τίτλο «A woman was accosted in Tehran. The Iranian police arrested her», και υπότιτλο «Roshanak Molaei, 25, posted surveillance video of her harassment by a man on a motorcycle, sparking a chain of events that led to her disappearance into police custody.», πατώντας ΕΔΩ