Δεκαπέντε λεπτά έξω από την πόλη του Βαθύ βρίσκεται ένα μόλις ολοκληρωμένο συγκρότημα, που περιβάλλεται από διπλό φράχτη με συρματοπλέγματα.
Η είσοδος, ανοιχτή μόνο από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, είναι εξοπλισμένη με περιστροφικές πύλες, μαγνητικές πύλες και μηχανήματα ακτίνων Χ. Οι φύλακες ελέγχουν ταυτότητες και δακτυλικά αποτυπώματα για όσους μπαίνουν.
Αυτή είναι η περιγραφή του Politico για την πρώτη κλειστή δομή στην Ελλάδα, στο Βαθύ της Σάμου, με τίτλο «Συρματοπλέγματα, απαγορεύσεις κυκλοφορίας και wi-fi: Η ΕΕ προωθεί το στρατόπεδο μεταναστών «νέας γενιάς» στην Ελλάδα».
Η εγκατάσταση είναι το πρώτο camp μεταναστών που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ, στην Ελλάδα-η έναρξη μιας απάντησης ύψους 276 εκατομμυρίων ευρώ στoν υπερπληθυσμό των camps, με τις υποτυπώδεις πόλεις από σκηνές που ξεπήδησαν στα νησιά του Αιγαίου το 2015, καθώς οι Σύροι εγκατέλειψαν τον εμφύλιο πόλεμο.
Το όραμα της ΕΕ
Ουσιαστικά, είναι αυτό που οραματίζεται η ΕΕ ως το μέλλον της διαχείρισης των μεταναστών που αποβιβάζονται στις ελληνικές ακτές, συμπεριλαμβανομένων των Αφγανών που ενδέχεται να φτάσουν αναζητώντας διαφυγή από τους Ταλιμπάν. Εκτός από τις εγκαταστάσεις της Σάμου, η ΕΕ χρηματοδοτεί παρόμοια στρατόπεδα στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω και Χίο. Σκοπός του είναι να παρέχει ένα υψηλότερο επίπεδο διαμονής για τους αιτούντες άσυλο, ενώ παράλληλα τους χωρίζει από τις τοπικές κοινότητες, οι οποίες διαμαρτύρονται για την παρουσία τους εδώ και χρόνια.
«Αυτό είναι το πρώτο μιας νέας γενιάς κέντρων υποδοχής στα νησιά του Αιγαίου», δήλωσε η Beate Gminder, η οποία βοηθά στην επίβλεψη της διαχείρισης της μετανάστευσης για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς αποκάλυψε τη νέα εγκατάσταση το Σάββατο.
Με πολλούς τρόπους, η εκτεταμένη κατασκήνωση είναι μια αναμφισβήτητη αναβάθμιση από τις σκηνές-πόλεις, οι οποίες ήταν συχνά γεμάτες με αρουραίους και μυρωδιά ανθρώπινων απορριμμάτων και σκουπιδιών, αναφέρει το Politico.
Τι περιλαμβάνει
Το στρατόπεδο οργανώνεται σε «γειτονιές», το καθένα εξοπλισμένο με ξεχωριστά εστιατόρια, αθλητικές εγκαταστάσεις, παιδικές χαρές, κοινόχρηστες κουζίνες και καντίνες. Τουαλέτες, τρεχούμενο νερό, κλιματιστικά και wi-fi είναι όλα σημαντικές βελτιώσεις. Υπάρχει ένας ξεχωριστός χώρος σχεδιασμένος για ασυνόδευτους ανηλίκους, ο οποίος φυλάσσεται από την ελληνική αστυνομία και μια ιδιωτική εταιρεία ασφαλείας 24 ώρες το 24ωρο.
«Το νέο κλειστό κέντρο ελεγχόμενης πρόσβασης θα επιστρέψει την χαμένη αξιοπρέπεια σε άτομα που αναζητούν διεθνή προστασία, αλλά και τις απαραίτητες συνθήκες διασφάλισης και περιορισμού για τους παράνομους μετανάστες που πρόκειται να επιστρέψουν», δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης Νότης Mηταράκης το Σάββατο στα εγκαίνια του στρατοπέδου.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την πρόθεση δημιουργίας αυτού του τεράστιου τόπου στη μέση του πουθενά, απομονωμένου από την υπόλοιπη κοινωνία», δήλωσε ο Πάτρικ Γουίλαντ (Patrick Wieland), συντονιστής της Σάμου για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. «Όλα είναι σχεδιασμένα για περιορισμό και αποτροπή. Η τοποθέτησή τους σε στρατόπεδο που μοιάζει με φυλακή θα είναι χειρότερη από ό,τι ήταν πριν».
Ποιοι θα στεγάζονται
Η Σάμος έχει νόημα ως αφετηρία για τις προσπάθειες της ΕΕ να επανασχεδιάσει τη διαδικασία υποδοχής προσφύγων.
Το νησί βρίσκεται λίγο περισσότερο από ένα μίλι από τις τουρκικές ακτές και ήταν ένα από τα κύρια σημεία εισόδου για τους αιτούντες άσυλο το 2015, όταν περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι πέρασαν στην Ευρώπη, κυρίως από τη Συρία.
Προς το παρόν, όμως, το τεράστιο στρατόπεδο στη Σάμο, σχεδιασμένο να φιλοξενήσει 3.000 άτομα, θα είναι σε μεγάλο βαθμό άδειο. Οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο στο νησί έφυγαν το καλοκαίρι, είτε επειδή διεκπεραιώθηκε η αίτησή τους για άσυλο είτε φοβόντουσαν να τοποθετηθούν σε κλειστή εγκατάσταση.
Ακόμα, περίπου 500 άνθρωποι παραμένουν, και 300 από αυτούς αναμένεται να μεταφερθούν στη νέα εγκατάσταση από τη Δευτέρα. Το προηγούμενο στρατόπεδο θα κλείσει μέχρι το τέλος του μήνα και θα παραδοθεί στον δήμο.
«Παραμένουμε έτοιμοι για κάθε πρόσθετη πίεση που μπορεί να συμβεί εξαιτίας του Αφγανιστάν, αλλά η Ευρώπη θα πρέπει να έχει μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση», δήλωσε ο υπουργός μετανάστευσης Νότης Μηταράκης. «Σε καμία περίπτωση [δεν μπορεί] να αφήσει ήσυχες τις χώρες της πρώτης υποδοχής για να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε μεγάλη γεωπολιτική πρόκληση».
Παρά την απομακρυσμένη τοποθεσία του στρατοπέδου, οι ντόπιοι διαμαρτύρονται εδώ και μήνες ενάντια στη νέα εγκατάσταση, απαιτώντας να φύγουν όλοι οι μετανάστες από το νησί.
«Διαφωνούμε απόλυτα με το μέγεθος της δομής», δήλωσε ο δήμαρχος Ανατολικής Σάμου Γεώργιος Στάντζος, ο οποίος δεν παραβρέθηκε στα εγκαίνια του στρατοπέδου. «Χρειάζονται προγραμματισμός, συνεργασίες και μαχητικότητα για να διατηρηθεί η δομή κενή ή με την ελάχιστη χωρητικότητα μεταναστών στο νησί».
Μετά τη Σάμο, η Ελλάδα θα ανοίξει το επόμενο στρατόπεδο της στη Λέρο τον επόμενο μήνα. Θα έχει περάσει κάποιος καιρός. Οι συμφωνίες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη με τις τοπικές αρχές στη Χίο και τη Λέσβο σχετικά με την κατασκευή στρατοπέδων εκεί. Και στη Λέσβο, ένα νέο στρατόπεδο που υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε πριν από τον περασμένο χειμώνα, έχει σκοπό να λειτουργήσει το φθινόπωρο του 2022, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη.
- Διαβάστε αναλυτικά την πληρέστατη ανάλυση της δημοσιογράφου Nektaria stamouli του αμερικάνικου περιοδικού Politico, με τίτλο «Barbed wire, curfews and wi-fi: EU touts ‘new generation’ migrant camp in Greece» στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ