Ο τίτλος μπορεί να φαντάζει παραπλανητικός, αλλά υπονοεί μια μορφή πολέμου που συμβαίνει ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία των πολέμων. Αναφέρομαι στους φόνους και τις βιαιότητες που έχουν προκληθεί από φανατισμένα παράλογα άτομα σε χώρες της Ευρώπης κι έχουν αφήσει πίσω τους εκατοντάδες νεκρούς. Πρόσφατο τέτοιο γεγονός είναι ο αποκεφαλισμός τού 47χρονου καθηγητή Σαμουέλ Πατί από τον τζιχαντιστή δολοφόνο (ή «μάρτυρα» κατ’ άλλους) 18χρονο Τσετσένο Αμπντουλάχ Ανζόροφ, στις 23/10/20.
Η σκληρότητα στο μεγαλείο της! Και αυτή η στυγνή δολοφονία προκάλεσε αποτροπιασμό στη διεθνή γνώμη, ακριβώς όπως και εκείνο το μακελειό τής 7/1/2015 στο περιοδικό Charlie Hebdo,με δώδεκα δολοφονημένους Γάλλους σκιτσογράφους και επτά τραυματίες, επειδή απεικόνισαν-σατίρισαν τον προφήτη Μωάμεθ· είναι γεγονός πως ο… λογαριασμός Γαλλίας-φανατικών ισλαμιστών είναι ανοιχτός και δεν πρόκειται να κλείσει σύντομα απ’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα…
Η πρώτη επίσημη αντίδραση της Γαλλίας, στη συνεχιζόμενη φρίκη και τον φανατισμό που εκδηλώνεται στη χώρα, ήταν να αναρτηθούν σε δημόσια κτήρια τα επίμαχα σκίτσα του Charlie Hebdo, κατόπιν εντολής Μακρόν, γεγονός που προκάλεσε την οργή πολλών αραβικών χωρών, μαζί και του Τούρκου προέδρου, ο οποίος ξεπέρασε κάθε όριο αποφανθείς πως ο Γάλλος πρόεδρος χρειάζεται ψυχοθεραπεία!
Δεν θα μπορούσα να αναλύσω αυτή τη… γαλλο-ισλαμική σύγκρουση, η οποία κρατάει αρκετό καιρό τώρα και είναι ζημιογόνος και για τις δυο πλευρές· μια τέτοια παράλογη αντιπαράθεση που έχει γεννήσει κυρίως ο θρησκευτικός φανατισμός, επηρεάζει και το κλίμα μιας γενικότερης ανησυχίας. Το γεγονός μιας τέτοιας «πολεμικής» αντιπαράθεσης με πεδίο μάχης τους δρόμους-συνοικίες-κτήρια και έδαφος τής γαλλικής επικράτειας, καθιστά τη Γαλλία και τον πρόεδρό της κατά κάποιον τρόπο υπεύθυνους να βρουν τη διέξοδο και την έξοδο από έναν πραγματικά εν εξελίξει ανταρτοπόλεμο στα περιθωριοποιημένα περίχωρα των μεγάλων πόλεων. Κι αν μου λείπουν οι γνώσεις, για να εξηγήσω τις καταβολές μιας τέτοιας ριζοσπαστικοποίησης, αυτό που ξέρω είναι πως, ένας τέτοιος πόλεμος, πάντα επιφέρει απώλειες κι έχει βαρύ τίμημα για τις ζωές αθώων πολιτών, τελείως παράλογα και απρόσμενα…
Ωστόσο, ο πόλεμος αυτός έχει και όλα τα χαρακτηριστικά μιας πολιτισμικής-σύρραξης, αφού ο θρησκευτικός φανατισμός ερμηνεύει και κατανοεί διαφορετικά τον κόσμο, όπως και τον ρόλο του ανθρώπου σε αυτόν. Από την άλλη μεριά, προφανώς υπάρχουν και κοινωνικοί λόγοι που σπρώχνουν τους ανθρώπους στον φανατισμό και το θρησκευτικό μίσος.
Υποθέτω πως όλο αυτό, το σύνολο των αντιμαχόμενων θέσεων και αντιθέσεων μεταξύ της πολυπολιτισμικής Γαλλίας από τη μια και του μονολιθικού φονταμενταλιστικού Ισλάμ από την άλλη, θα συνεχιστεί όσο δεν αλλάζουν οι συνθήκες ζωής και οι δυο πλευρές δεν επιλέγουν τον δ ι ά λ ο γ ο και την ε π ι κ ο ι ν ω ν ί α. Και πώς μπορεί να γίνει αυτό όταν η Ε.Ε. γλιστράει όλο και περισσότερο προς την άκρατη φτώχεια και τη χρόνια ανεργία, σπρώχνοντας ήδη περιθωριοποιημένες ομάδες στην αγκαλιά της θρησκοληψίας και του φανατισμού; Πώς μπορεί η πολιτισμένη Ευρώπη να αλλάξει άποψη για την ελευθερία του λόγου, όταν έχει δομήσει την ανάπτυξη και την πνευματική της υπόσταση μέσω των τεχνών και της ελευθερίας τής έκφρασης, στα γράμματα και τις επιστήμες;
Αυτό είναι εξάλλου το διακύβευμα· η διατήρηση της κοινωνικής αξιοπρέπειας και της ελευθερίας τής σκέψης, κυρίως της αντίθετης, που, όσο λειτουργεί και εκφράζει τις δημιουργικές ανάγκες τού ευρωπαϊκού πνεύματος, θέλουμε, όχι μόνο να διατηρηθεί αυτό το ιστορικό μας κεκτημένο, αλλά να επηρεάζει και να ενσωματώνει στην ευρωπαϊκή καθημερινή κουλτούρα, όποιον προέρχεται από αυταρχικές εμπειρίες…
Τα σκίτσα του Μωάμεθ, τα οποία έγιναν η αιτία τής πολύνεκρης «σύγκρουσης» είναι μια… «δυτική» συνήθεια, που δεν σχολιάζει μόνο πολιτικούς όπως τον Τραμπ, τον Χίτλερ, τον Μουσολίνι, αλλά και Αγίους χριστιανούς, καθολικούς, τον ίδιο τον Χριστό, τους αρχιερείς και όλα τα δόγματα… Ουδείς εξαιρείται από την σάτιρα με το πενάκι, διότι εάν έπαυε να υπάρχει ο σαρκασμός, το χιούμορ και το ελεύθερο πνεύμα, κάτι τέτοιο θα ήταν ο θ ά ν α τ ο ς της ίδιας της ανθρώπινης δημιουργίας· δίχως την ελευθερία να σκεφτεί σε όλα τα επίπεδα, δίχως περιορισμούς και στεγανά, θα χάσει κάθε ερέθισμα, αίτιο και κίνητρο να εκφράσει τον κόσμο, τον άνθρωπο, την ίδια τη ζωή…
Οι εκδικητικές αυτές ενέργειες των φανατικών εναντιώνονται ουσιαστικά στη δυτική κουλτούρα και τον τρόπο ζωής, επιδιώκοντας την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, ώστε να φέρει σε μεγαλύτερη δυσκολία την κατ’ εξοχήν πολυπολιτισμική χώρα τής Ε.Ε..
Η εξέλιξη πάνω στο θέμα είναι άγνωστη· εύχομαι να μην δούμε όσα δεν έχουμε φανταστεί και υπολογίσει, διότι είναι γνωστό πως το μίσος και η μισαλλοδοξία δεν έχουν όρια σκέψης και λογικής. Η καταστροφή της αρχαίας Παλμύρας, στο Χαλέπι, στο Χομς και σε πολιτιστικά μνημεία που υπήρξαν η μ ή τ ρ α του κόσμου, σε αποκαθηλώσεις κάθε μορφής τέχνης, παλαιών κειμηλίων με βομβαρδισμούς, ανατινάξεις, με σφυριά και γκασμάδες, με μίσος και εκδικητικότητα, έχουν δείξει πως η μεριά των φανατικών είναι ανεξέλεγκτη, απρόσμενη, επικίνδυνη με χαρακτηριστικά φασισμού…
Ο σημερινός κόσμος είναι ήδη αρκετά βουτηγμένος μέσα στην κολυμβήθρα του παραλογισμού! Συχνά αυτός ο παραλογισμός είναι πρωταγωνιστής, σηματοδοτώντας ό,τι πιο θολό και σκοτεινό υπάρχει, κάνοντάς μας να πιστεύουμε πως αυτός ειδικά ο πόλεμος ετοιμάζεται και εξελίσσεται… εν κρυπτώ!
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
