Για μια ακόμη φορά στο παρά πέντε και λίγο μετά τη μία τα μεσάνυχτα, η κυβέρνηση κατάφερε να φθάσει σε συμφωνία με τους Θεσμούς (Κουαρτέτο) για την πρώτη λίστα προαπαιτουμένων προκειμένου να ξεκλειδώσει η δόση των 2 δισ. ευρά και τα 10 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Το μεγαλύτερο «αγκάθι» καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης ήταν αυτό των κόκκινων δανείων και συγκεκριμένα η προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Όπως φαίνεται και από την τελική λύση, η κυβέρνηση υποχώρησε (για μια φορά ακόμα) από τις θέσεις της προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών.
Τι προβλέπει η συμφωνία για τους πλειστηριασμούς
Με βάση αυτή τη συμφωνία προστατεύεται απολύτως μόνο το 25% των δανείων, για κατοικίες με αντικειμενική αξία 170.000 ευρώ, ενώ τα εισοδηματικά όρια (προ φόρων, δηλαδή μικτά) είναι τα εξής:
- Για άγαμο: 8.180 ευρώ
- Για ζευγάρι: 13.917 ευρώ
- Για τετραμελή οικογένεια: 20.639 (3.361 ευρώ για κάθε παιδί)
Οι δανειολήπτες της κατηγορίας αυτής θα καλούνται να πληρώνουν μια ελάχιστη μηνιαία δόση ωστόσο για όσους αποδεδειγμένα δεν θα μπορούν να καταβάλουν ούτε αυτή θα υπάρξει κονδύλι 100 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό για να καταβάλει τη δόση αυτή το κράτος.
Στη δεύτερη κατηγορία, η οποία αφορά σε ένα επιπλέον 35% των δανειοληπτών, προβλέπεται μια αξιολόγηση της θέσης του δανειολήπτη (τεστ αποτίμησης περιουσίας) που θα ενέχει τον κίνδυνο πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις και εάν ο δανειολήπτης κριθεί μη συνεργάσιμος μετά την υπαγωγή του στον νόμο. Ο δανειολήπτης θα έχει σταθερή δόση για τρία χρόνια. Τα εισοδηματικά όρια (προ φόρων, δηλαδή μικτά) για τη συγκεκριμένη κατηγορία είναι τα εξής:
- Για άγαμο: 13.906 ευρώ
- Για ζευγάρι: 23.659 ευρώ
- Για τετραμελή οικογένεια: 35.086 (5.714 ευρώ για κάθε παιδί)
Οι κάτοχοι «κόκκινων» στεγαστικών δανείων θα πληρώνουν δόση ανάλογη με τα εισοδήματά τους και ανάλογα με την εμπορική αξία του ακινήτου. Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει αποσαφηνιστεί πως θα υπολογίζεται η εμπορική αξία.
Επισημαίνεται πάντως ότι εάν η εμπορική αξία είναι χαμηλότερη από την αντικειμενική η διαφορά θα διαγράφεται από την τράπεζα. Για την δόση θα υπάρχει ένας κώδικας δεοντολογίας, ο διακανονισμός θα είναι εξωδικαστικός και το ποσό που θα καταβάλλεται θα είναι κλειδωμένο για τρία χρόνια.
Ασφαλιστικές δικλείδες θα υπάρξουν για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, χωρίς ωστόσο να έχει αποσαφηνιστεί ποιες θα είναι αυτές. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι τράπεζες θα επικαιροποιήσουν τα στοιχεία των δανειοληπτών.
Συνολικά υπολογίζεται πως υπάρχουν 1,2 εκατ. στεγαστικά δάνεια εκ των οποίων τα 400.013 είναι «κόκκινα» και οι κάτοχοι των 170.000 έχουν αιτηθεί να υπαχθούν στον «Νόμο Κατσέλη». Ο μέσος όρος των στεγαστικών δανείων κυμαίνεται από 90.000 έως 100.000 ευρώ.
Το σχετικό πολυνομοσχέδιο (προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, τιμές γενόσημων φαρμάκων, ρύθμιση για τις 100 δόσεις, ισοδύναμα για τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση και τέλη κυκλοφορίας) κατατίθεται σήμερα στη Βουλή προκειμένου να ψηφιστεί το βράδυ της Πέμπτης.
Σύμφωνα με τα στελέχη του υπουργείου Οικονομίας, η στρατηγική για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και την πώλησή τους σε ξένα funds παραπέμπεται σε άλλο νομοσχέδιο εντός του Δεκεμβρίου. Οι ίδιοι παράγοντες ανέφεραν ότι δεν έχει αποφασιστεί ακόμη ποια δάνεια θα πωληθούν, δηλαδή εάν θα είναι μόνον επιχειρηματικά, ή και στεγαστικά ή καταναλωτικά. Επίσης, τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια πρέπει να διαχωριστούν ανάλογα τόσο με το ύψος τους, όσο και με το ποιον κλάδο της οικονομίας αφορούν.