Το γράφω όπως το αισθάνομαι αυτές τις μέρες, αλλά κι όλον αυτό τον πολύ καιρό της κοινωνικής παγωνιάς και της πολιτικής μοναξιάς· αυτά τα πολλά χρόνια που αισθάνομαι να χάθηκαν και να χάνονται για να επιστρέψουμε αργά και κοπιαστικά, αλλά και πιο πληγωμένοι, πιο απογοητευμένοι, πιο απομονωμένοι, σε μια κανονικότητα που δεν μας αρέσει, δεν μας ταιριάζει, αλλά που δεν μας δίνει ταυτόχρονα και πολλά περιθώρια.
Δεν μ’ αρέσει να μεμψιμοιρώ, αλλά ούτε και να εξιδανικεύω το παρελθόν, αφού, ούτως ή άλλως δεν μπορώ να το αλλάξω, αισθάνομαι όμως πικρία, αναλογιζόμενος πού βρισκόμασταν πριν είκοσι χρόνια, πού βρεθήκαμε και πού βρισκόμαστε, όχι μόνο σαν κράτος, αλλά και ως κοινωνία, ως οργανωμένο σύνολο, ως πολίτες.
Θα μου πεις -και θα ‘χεις δίκιο- ότι κράτος και κοινωνία ως σύνολο βρίσκονται σε μια διαρκή διαλεκτική κι αμφίδρομη σχέση, στην οποία το ένα μέρος επιδρά κι επηρεάζει το άλλο κι όπου οι αποφάσεις του ενός αντανακλώνται και διαμορφώνουν συσχετισμούς κι ισορροπίες στο άλλο, το μεν κράτος με τους θεσμούς και τα όργανά του, η δε κοινωνία με τη συμμετοχή, τη δράση, τις αξίες και τις πεποιθήσεις της.
Περάσαμε δια πυρός και σιδήρου, αλλά η αίσθησή μου είναι ότι όλος ο πόνος, ο θυμός, η απογοήτευση κι η αγανάκτηση, όλη η ένταση κι η οργή που σημάδεψαν τα προηγούμενα χρόνια τις ζωές μας και μας κατηύθυναν ως στο σήμερα, τροφοδοτήθηκαν και μεγεθύνθηκαν από ό,τι πιο αντιδραστικό, διαλυτικό κι επικίνδυνο μπορεί να κρύβει στα σπλάχνα της μια κοινωνία, απ’ ό,τι πιο ιδεοληπτικό, ακραίο κι ανεπαρκές μπορεί να στελεχώσει θεσμούς και όργανα.
Σήμερα, δοξάζουμε το Θεό που δεν πάθαμε τα χειρότερα κι έχουμε αποτραβηχτεί τηρώντας διακριτές αποστάσεις από το «επάρατο» πολιτικό σύστημα, νομίζοντας ότι μέσα στην ιδιωτικότητά μας θα μπορέσουμε να παραμείνουμε ασφαλείς και να διαφυλάξουμε τους εαυτούς και τις οικογένειές μας, τα συμφέροντά μας..·Aμ δε!! Η χειρότερη επιλογή που θα μπορούσε να γίνει από την πλευρά μας, απ’ τη μεριά της κοινωνίας στην παρούσα συγκυρία, θα ήταν να αφεθούν οι επιλογές μονομερώς και εν λευκώ στα χέρια μιας κυβέρνησης.
Εξίσου όμως επισφαλές κι επικίνδυνο θα ήταν να υποκύψουμε αβασάνιστα κι επιπόλαια -τα έχει αυτά, βλέπεις, η κοινωνική αδιαφορία κι η απαξίωση της πολιτικής- στην αμεσότητα της στείρας καταγγελίας, της εύληπτης εκδοχής και της εύκολης λύσης· στην έλξη, μ’ άλλα λόγια, που ασκούν σε μια κουρασμένη κι αποκαρδιωμένη κοινωνία, σε μια κοινωνία που δεν θέλει πολλά – πολλά όταν κάθεται μπροστά στον δέκτη, τα λαμπερά χαμόγελα, τα καλοχτενισμένα μαλλιά και οι πλασέμπο παστίλιες.
Είμαστε χειρότερα απ’ ότι είκοσι χρόνια πριν -άσε που είμαστε και κατά μια εικοσαετία μεγαλύτεροι- κι όσο ακούμε ν’ ανακοινώνονται αριθμοί ευημερίας και προόδου, τόσο τα μαντάτα πρέπει να μας προβληματίζουν. Τι φταίει λίγο – πολύ το γνωρίζουμε· κάτι η παιδεία που μένει διαχρονικά «ξύλο απελέκητο», κάτι η οικονομία που, σαν μαύρη τρύπα, είναι «πηγάδι δίχως πάτο», κάτι η δαιδαλώδης -και πάντα ανεύθυνη- διοίκηση που «τρεις λαλούν και δυο χορεύουν», κάτι το ένα και κάτι το άλλο κι όλα μαζί που όλο αλλάζουνε κι όλο τα ίδια μένουν· κι οι θεσμοί καλά κρατούν[;]
Γι’ αυτό αισθάνομαι μια πικρία κοιτώντας γύρω, όχι τόσο για τα χρόνια που πέρασαν, αλλά για τις ευκαιρίες που χάνονται, για τις δυνατότητες που μένουν ανεκμετάλλευτες, για τις ελπίδες που θρυμματίζονται μπρος στα καχύποπτα μάτια μας, όσο δεν δείχνουμε τη σύνεση της συνεννόησης, τη σοφία της συνεργασίας, την εξυπνάδα της εμπιστοσύνης, τη δύναμη της λογικής.
Αισθάνομαι πικρία, γιατί μας βλέπω ότι βολευτήκαμε εύκολα και ξεχαστήκαμε γρήγορα, γιατί ψάχνουμε άτομα να μας πάνε μπροστά, ενώ η δύναμη, η επιτυχία, βρίσκεται πρώτα και κύρια στο σύνολο και στην ομαδικότητα· γιατί ακόμα κι αν βρεθεί ο «ένας» εμείς αντιδρούμε και γκρινιάζουμε αναζητώντας τον καλύτερο.
Γιατί έτσι νομίζουμε πως η ζωή μας αποκτά νόημα, για να ‘χουμε να λέμε στον καφέ και στο διαδίκτυο και να κυνηγάμε, ασταμάτητα, όπως ο σκύλος την ουρά του.
* Ο Βαγγέλης Βουτσινάκης είναι διδάκτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και έχει εξειδικευτεί σε θέματα management. Το συγγραφικό του έργο καθορίζεται μέχρι σήμερα από την επιστημονική του κατάρτιση και την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως στέλεχος της δημόσιας διοίκησης. Η ηλεκτρονική του σελίδα «Εκτός Σχεδίου» [www.ektossxediou.com] και τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης προσφέρουν από χρόνια διέξοδο επικοινωνίας στις ευαισθησίες, τους προβληματισμούς και τα ενδιαφέροντά του. Έχει γεννηθεί στο Περιστέρι και κατοικεί στο Χαλάνδρι.
Πατήστε και δείτε τα 16 προηγούμενα άρθρα του Βαγγέλη Βουτσινάκη
