Παρακολουθούμε καθημερινά με ανησυχία τα φαινόμενα βίας. Οι γυναικοκτονίες διαδέχονται η μία την άλλη. Οι βιασμοί δεν έχουν τελειωμό. Οι δολοφονίες και οι ξυλοδαρμοί είναι συνεχώς στην ατζέντα της πληροφόρησης. Τα γήπεδα είναι στη σκιά των χούλιγκαν. Η ενδο-οικογενειακή βία συνεχίζεται ισχυρή.
Τα σχολεία δοκιμάζονται από τις σκληρές αντιπαλότητες: μαθητές εναντίον μαθητών ή και εναντίον εκπαιδευτικών, γονείς εναντίον εκπαιδευτικών. Διευθυντές των σχολείων και εκπαιδευτικοί σύρονται στα αστυνομικά τμήματα και στα δικαστήρια με φοβερή ευκολία για φαινόμενα παραβατικότητας μαθητών.
Δεν είναι μόνο τα γεγονότα βίας. Είναι η γενικευμένη αναπαραγωγή τους στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, στην τηλεόραση, στις εφημερίδες (εξαιρούνται λίγες έγκριτες εφημερίδες και ιστότοποι), στις κινηματογραφικές ταινίες – παντού και αδιαλείπτως.
Αυτή η υποκουλτούρα της γενικευμένης βίας δεν είναι μόνο μηχανισμός αναπαραγωγής της βίας. Είναι και τροφοδότης. Είναι αυτοτελής παραγωγός του φαινομένου. Λειτουργεί ως προπαγάνδα της βίας! Τα μικρά παιδιά και οι νέοι γνωρίζουν πριν από καθετί τη διάχυτη βία. Την προσλαμβάνουν ως αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής ζωής και της πραγματικότητας.
Συνειδητοποιούν και κάτι άλλο. Με όλο αυτό το παρακμιακό περιβάλλον θεωρούν ότι για να μη γίνουν θύματα της βίας οφείλουν να μπουν σε «ομάδες», για να προλάβουν τα δυσάρεστα γεγονότα υιοθετώντας νοοτροπία βίας!
Υπάρχει ένα βασικό ερώτημα. Αν η αναπαραγωγή της βίας αλλά και κυρίως η αυτοτελής παραγωγή της (στις ταινίες, στις τηλεοπτικές σειρές, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, στο ίντερνετ κλπ) είναι τόσο καθολική στη ζωή μας, αυτό δεν σημαίνει ότι συνειδητά θέλουμε τη βία; Όταν ένα περιστατικό βίας είναι στην τηλεόραση πρώτη είδηση και βαστάει πολλά λεπτά, ενώ τα μείζονα εθνικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα είναι δευτερεύοντα, αυτό δεν συνιστά προβολή της βίας;
Τα μέτρα του Υπουργείου Παιδείας όχι μόνο είναι ατελέσφορα, αλλά έχουν τροφοδοτήσει τις ψηφιακές πλατφόρμες με μίσος εναντίον των εκπαιδευτικών. Όταν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, αντί να πηγαίνει ο γονέας στο σχολείο και να το συζητάει σε κλίμα εμπιστοσύνης με τους εκπαιδευτικούς, προτιμά να «καταγγέλλει» καθετί, χωρίς να ξέρει καν την ουσία και τα γεγονότα.
Αλλά όταν οι δύο βασικοί θεσμοί της Παιδαγωγικής – θεσμικής και μη, σχολείο και οικογένεια – δεν συζητούν τα προβλήματα των παιδιών και των νέων σε κλίμα αγάπης και αλληλοκατανόησης, από που θα πιάσουμε το νήμα του σεβασμού και της αξιοπρέπειας;
Σίγουρα η βία τροφοδοτείται από τις ανισότητες, από τη φτωχοποίηση, από την ανασφάλεια, από τις αβεβαιότητες. Αλλά θεωρώ ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο, που θα μπορούσε να τιτλοφορηθεί «βία για τη βία» ή «βία για να προλάβουμε τη βία»!
Λύσεις υπάρχουν. Όσοι λένε το αντίθετο, απλώς βολεύονται στην απραξία. Ο Τομέας Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ έχει παρουσιάσει μια πρόταση διαλόγου, που στηρίζεται σε 3 + 1 βασικά πεδία για το σχολείο:
α) ισχυροποίηση της Παιδαγωγικής κουλτούρας,
β) ανάδειξη του Πολιτισμού και της Τέχνης με σχετική μείωση του γνωσιακού πεδίου,
γ) συστηματικές παιδαγωγικές συναντήσεις Συλλόγων Διδασκόντων και Συλλόγων Γονέων – και όλα αυτά ακόμα και σε «βάρος» της διδασκαλίας των μαθημάτων. Άλλωστε, αν δεν ανθοφορεί και δεν καρπίζει ο Παιδαγωγικός Λόγος, δεν φυτρώνει ποτέ ο Μαθησιακός Λόγος.
Τέλος ως τέταρτο πεδίο, είναι αναγκαίος ο διάλογος του Υπουργείου Παιδείας με τα κόμματα και την εκπαιδευτική κοινότητα. Το γεγονός της καταφανούς αποτυχίας των σχετικών μέτρων του, επιτάσσει ευρεία συζήτηση και συναίνεση για ένα τόσο σημαντικό εκπαιδευτικό, κοινωνικό και πολιτικό ζήτημα.
Το σχολείο θέλει μεταρρύθμιση στο περιεχόμενό του και όχι διοικητικές πράξεις και εκ των υστέρων μέτρα καταστολής – τη γνωστή δεξιά αντίληψη. Υπάρχει μια εκπαιδευτική βεβαιότητα: Το σχολείο μπορεί να υπηρετήσει τον ρόλο του, όταν λειτουργεί σε κλίμα αλληλοσεβασμού και χαράς, σύμπνοιας και συλλογικότητας.
* Ο Νίκος Τσούλιας, είναι Δρ. Ειδικής Αγωγής ΕΚΠΑ, τ. Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) (1996-2003) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
Πατήστε εδώ και δείτε τα 325 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια
