Εκτενή ανάλυση για τη θέση που κρατούν οι χώρες ανά τον κόσμο φιλοξενεί σήμερα το Politico, κάνοντας μάλιστα και ιδιαίτερη αναφορά στη στάση που έχει κρατήσει η Αριστερά παγκοσμίως, με το βλέμμα, μάλιστα στραμμένο και σε επικείμενες εκλογικές αναμετρήσεις.
Συγκεκριμένα το διεθνές αυτό μέσο αναφέρει ότι οι πολιτικοί σε όλη τη Δύση εξέφρασαν το σοκ τους μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, και υποσχέθηκαν να στηρίξουν το Ισραήλ. Ωστόσο, με την κλιμάκωση της σύγκρουσης και τις ισραηλινές δυνάμεις να σκοτώνουν χιλιάδες Παλαιστίνιους, αυτή η πολιτική συναίνεση έχει υποστεί ρωγμές. Και στον δυτικό κόσμο, οι αριστεροί πολιτικοί είναι αυτοί που δυσκολεύονται περισσότερο στη χάραξη πολιτικής γραμμής.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Τζο Μπάιντεν (Joe Biden) δέχεται πιέσεις από μουσουλμάνους ψηφοφόρους που θεωρούν την ένθερμη υποστήριξή του στο Ισραήλ ως προδοσία, ενώ στη Βρετανία ο Κιρ Στάρμερ (Keir Starmer) έχει έρθει αντιμέτωπος με σοβαρές εσωκομματικές διαφωνίες. Από την άλλη ο Πέδρο Σάντσεθ (Pedro Sánchez) αντιμετωπίζει αρκετές εγχώριες προκλήσεις προσπαθώντας να σχηματίσει έναν αριστερό κυβερνητικό συνασπισμό, ενώ στην Ολλανδία ο πόλεμος έχει προκαλέσει αναταραχές στην εκστρατεία της αριστερής συμμαχίας, ενόψει των εκλογών που θα διεξαχθούν αργότερα αυτό τον μήνα.
Τα δύο κομβικά σημεία που διχάζουν την Αριστερά είναι αφενός η υπόθεση για μια κατάπαυση του πυρός που θα επιτρέψει και την αποστολή βοήθειας στους αμάχους της Γάζας και αφετέρου το πόσο μακριά πρέπει να φτάσουν οι ηγέτες επικρίνοντας το Ισραήλ. Και ενώ οι ηγέτες των αριστερών κομμάτων προσπαθούν να ακολουθήσουν μια λεπτή γραμμή, πολλοί στις τάξεις τους είναι πιο σκληροί στην κριτική τους για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου (Benjamin Netanyahu) στη Γάζα και πολύ πιο σκληροί στο να απαιτούν κατάπαυση του πυρός.
«Η αριστερά παγκοσμίως παραμένει σθεναρά αντιπολεμική», δήλωσε ο Elham Fakhro, στο Chatham House. «Αυτό που βλέπουμε σήμερα θυμίζει την κινητοποίηση κατά του πολέμου στο Ιράκ το 2003 και τις διαιρέσεις μεταξύ των λαϊκιστικών αισθημάτων και των πολιτικών των υπευθύνων λήψης αποφάσεων στην αριστερά, οι οποίες κατέληξαν να τους κοστίσουν εκλογές για τα επόμενα χρόνια. Οι ηγέτες της αριστεράς πρέπει να κατανοήσουν τις ομοιότητες εδώ, τη δύναμη του αντιπολεμικού αισθήματος στο έδαφος και να ενεργήσουν ανάλογα».
Η εικόνα διαφέρει από χώρα σε χώρα. Αλλά ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς έχει ανατρέψει την πολιτική πολύ πέρα από τη Μέση Ανατολή. Με τις κρίσιμες εκλογές να πλησιάζουν σε πολλές δυτικές χώρες, το τίμημα αυτών των διαιρέσεων για τα κόμματα της αριστεράς θα μπορούσε να είναι σοβαρό.
Ηνωμένο Βασίλειο
Με σταθερό προβάδισμα 18 μονάδων στις δημοσκοπήσεις, το Εργατικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου φαινόταν ότι θα κερδίσει σίγουρα στις εθνικές εκλογές του 2024. Όμως η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει δημιουργήσει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ (Keir Starmer).
Το κόμμα του είναι διχασμένο ως προς το αν αν θα ζητήσει κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Το ένα τρίτο των βουλευτών του Εργατικού Κόμματος και μερικοί από τους πιο υψηλόβαθμους πολιτικούς του κόμματος – συμπεριλαμβανομένου του μουσουλμάνος ηγέτη της Σκωτίας Ανάς Σαρβάρ (Anas Sarwar), του σουνίτη δημάρχου του Λονδίνου Σαντίκ Καν (Sadiq Khan) και του δημάρχου του Greater Manchester Άντι Μπάρναμ (Andy Burnham – ζητούν από το κόμμα να πάρει σαφή θέση για την κατάπαυση του πυρός.
Ο Στάρμερ – ο οποίος έχει εργαστεί σκληρά για να απαλλάξει το κόμμα από την αντισημιτική φήμη του – έχει μέχρι στιγμής αντισταθεί. Σε ομιλία του τη Δευτέρα είπε ότι μια κατάπαυση του πυρός τώρα θα «ενθαρρύνει» μόνο τη Χαμάς να πραγματοποιήσει άλλη μια θανατηφόρα επίθεση στο Ισραήλ. Αλλά πολλοί από τους βουλευτές του δεν πείσθηκαν.
Κατ’ ιδίαν, πολλοί από τους πολιτικούς και αξιωματούχους επιθυμούν ο Στάρμερ να υιοθετήσει μια πιο φιλοπαλαιστινιακή θέση γιατί ανησυχούν για τον εκλογικό αντίκτυπο που θα έχει η τρέχουσα πολιτική τους. Ένας σκιώδης υπουργός των Εργατικών δήλωσε στο POLITICO ότι οι Εργατικοί «χάνουν μαζικά τις μουσουλμανικές ψήφους – αρκετές για να χάσουν έδρες αν γίνονταν αύριο εκλογές».
ΗΠΑ
Τον περασμένο μήνα, η αμερικανική αριστερά υπέστη μια οδυνηρή διάσπαση λόγω του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς. Αν και ιστορικά μια ευρεία μερίδα Αμερικανών ψηφοφόρων ήταν υπέρ του Ισραήλ, αυτή η δημόσια υποστήριξη έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Gallup που δημοσιεύτηκε πριν από την έναρξη του πολέμου, η αμερικανική υποστήριξη στους Παλαιστίνιους είχε υποχωρήσει για πρώτη φορά. Με τους νεότερους ψηφοφόρους, οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται κυρίως ως Δημοκρατικοί, να κυριαρχούν σε αυτή την τάση. Από την έναρξη του πολέμου, οι διαδηλώσεις και άλλες συγκρούσεις στις πανεπιστημιουπόλεις των κολεγίων έχουν γίνει μέρος μιας εθνικής συζήτησης στην Αμερική.
Οι Εβραίοι Αμερικανοί, η πλειοψηφία των οποίων αυτοπροσδιορίζεται ως Δημοκρατικοί, έχουν γίνει επίσης πιο δύσπιστοι για τις ισραηλινές πολιτικές τα τελευταία χρόνια. Η τάση αυτή συνδέεται με χάσμα γενεών. Μια έρευνα του Pew πριν από τον πόλεμο διαπίστωσε ότι οι millennials (Μιλένιαλ) Αμερικανοεβραίοι ήταν λιγότερο πιθανό να αξιολογήσουν θετικά την ηγεσία του Νετανιάχου.
Οι Μουσουλμάνοι Αμερικανοί, που σύμφωνα με τα exit polls στήριξαν τον Μπάιντεν το 2020, απειλούν τώρα να απέχουν από τις εκλογές το 2024 λόγω της υποστήριξής του στο Ισραήλ μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Έκτοτε, η κυβέρνηση μίλησε εναντίον της ισλαμοφοβίας και εξέφρασε τη στήριξή της στους Παλαιστίνιους αμάχους.
Ισπανία
Ο πόλεμος ξέσπασε σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή για τον υπηρεσιακό σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ. Μετά από σειρά εκλογών, προσπαθεί τώρα να συγκροτήσει μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού που θα αποτελείται από υπουργούς του κόμματός του και του αριστερού συνασπισμού Sumar, που φαίνεται διχασμένο ως προς τη σωστή προσέγγιση στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ καταδίκασαν την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου ως «τρομοκρατική επίθεση» και δικαιολόγησαν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Αλλά έχουν επίσης καταδικάσει τις απώλειες αμάχων που προκλήθηκαν από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς της Γάζας και άσκησαν πιέσεις για μια ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός για να αποφευχθούν περαιτέρω παράπλευρες ζημιές.
Αν και το Sumar καταδικάζει επίσης τις επιθέσεις, αρνείται να χαρακτηρίσει τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση. Στην πραγματικότητα, ο εκπρόσωπος της ομάδας, Έρνεστ Ουρτασούν (Ernest Urtasun), υποστηρίζει ότι το Ισραήλ είναι «υπεύθυνο» για τη βία, επειδή είναι το αποτέλεσμα της «παράνομης κατοχής» των παλαιστινιακών εδαφών και αποκάλεσε επίσης την κυβέρνηση του Νετανιάχου «εξτρεμιστική», κατηγορώντας την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Ursula von der Leyen) επειδή αγνόησε «τις φρικαλεότητες και τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ».
Αν και το Σουμάρ ήθελε η «μονομερής και άνευ όρων» αναγνώριση της Παλαιστίνης να συμπεριληφθεί στην κυβερνητική συμφωνία που σφυρηλάτησε με τον Σάντσεθ αυτό το μήνα, οι Σοσιαλιστές του πρωθυπουργού απέρριψαν την πρόταση αυτή. Η νέα κυβέρνηση Sánchez οδεύει προς ένα δύσκολο ξεκίνημα, τουλάχιστον σε αυτό το θέμα.
Γερμανία
Η αριστερά στη Γερμανία δεν έχει ενιαία γραμμή για το Μεσανατολικό από τότε που φοιτητές άρχισαν να φορούν το keffiyeh σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους Παλαιστίνιους μετά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967.
Ενώ αυτές οι εντάσεις παραμένουν, η σφαγή των ισραηλινών αμάχων από τη Χαμάς τις έχει σε μεγάλο βαθμό περιορίσει – τουλάχιστον προς το παρόν.
Αν και ορισμένοι αριστεροί πολιτικοί προέτρεψαν το Ισραήλ να απαντήσει στις επιθέσεις με «ανάλογο τρόπο» και ζήτησαν ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, λίγοι αμφισβήτησαν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται δυναμικά.
Πράγματι, όλα τα αριστερά κόμματα της Γερμανίας – μια ομάδα που περιλαμβάνει τους κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους, καθώς και το ακροαριστερό κόμμα Die Linke – υποστήριξαν ένα κοινοβουλευτικό ψήφισμα της 10ης Οκτωβρίου που εξέφραζε την αλληλεγγύη στο Ισραήλ και καταδίκαζε τη Χαμάς.
«Το μόνο μέρος για τη Γερμανία αυτή τη στιγμή είναι στο πλευρό του Ισραήλ», είπε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς (Olaf Scholz) στους βουλευτές μετά τις βάρβαρες επιθέσεις, μια άποψη που είναι κοινή σε όλο το πολιτικό φάσμα.
Αυτή η αλληλεγγύη έχει τις ρίζες της στο βαθύ αίσθημα ευθύνης που νιώθουν οι περισσότεροι Γερμανοί απέναντι στο Ισραήλ στον απόηχο του Ολοκαυτώματος. Τούτου λεχθέντος, η γερμανική στήριξη στο Ισραήλ δεν είναι απόλυτη, όπως αποδεικνύεται από την απόφαση του Βερολίνου την περασμένη εβδομάδα να απέχει από το ψήφισμα του ΟΗΕ που ζητούσε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα αντί να το καταψηφίσει, όπως είχε ζητήσει το Ισραήλ.
Ως επί το πλείστον, το αντι-ισραηλινό συναίσθημα που βιώνει η Γερμανία από τις 7 Οκτωβρίου έχει προκύψει από μουσουλμανικές κοινότητες μεταναστών, οι οποίες έχουν εμφανιστεί σε μεγάλους αριθμούς σε μεγάλες πόλεις σε όλη τη χώρα για να διαμαρτυρηθούν εναντίον του Ισραήλ. Αν και οι αρχές έχουν απαγορεύσει τις περισσότερες φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις, ορισμένες έχουν προχωρήσει ούτως ή άλλως με τους συμμετέχοντες σε ορισμένες περιπτώσεις να φέρουν ριζοσπαστικά σύμβολα όπως σημαίες του ISIS και της Αλ Κάιντα.
Ο αντικαγκελάριος των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ (Robert Habeck ) προειδοποίησε ότι οι δράστες θα αντιμετωπίσουν δίωξη, ακόμη και απέλαση. «Ο αντισημιτισμός δεν πρέπει να γίνεται ανεκτός σε καμία μορφή», δήλωσε ο Χάμπεκ.
Καναδάς
Στον Καναδά, οι κεντροαριστεροί Φιλελεύθεροι του Πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό (Justin Trudeau) παλεύουν με τον εσωτερικό διχασμό σχετικά με τις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός.
Περισσότεροι από 20 Φιλελεύθεροι νομοθέτες ενώθηκαν με βουλευτές του αριστερού Νέου Δημοκρατικού Κόμματος (New Democratic Party), καθώς και του Κόμματος των Πρασίνων (Green Party,), υπογράφοντας μια επιστολή απαιτώντας τον τερματισμό των εχθροπραξιών – μια θέση που απορρίφθηκε κατηγορηματικά από πολλούς άλλους Φιλελεύθερους.
Ο Τριντό, ένας ισχυρός υποστηρικτής του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, έχει αντισταθεί στην πίεση να υποστηρίξει μια κατάπαυση του πυρός. Αυτός και η υπουργός Εξωτερικών του, Μελανί Ζολί (Mélanie Joly), μιλούν για μια «ανθρωπιστική εκεχειρία» που θα επιτρέψει στην επείγουσα βοήθεια να φτάσει στους απελπισμένους κατοίκους της Γάζας.
Ολλανδία
Στην Ολλανδία, η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς έχει ρίξει σκιά στις εθνικές εκλογές αυτού του μήνα και σε μια ενδεχόμενη συμμαχία των Εργατικών και των Πρασίνων.
Ένα tweet του πρώην υπουργού Εργασίας που κατήγγειλε τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, χωρίς να αναφέρει τη μοίρα των Παλαιστινίων, εξόργισε ορισμένα μέλη του κόμματος των Πρασίνων, το οποίο είναι πιο επικριτικό προς το Ισραήλ τα τελευταία χρόνια.
Κατά τη διάρκεια μιας κομματικής διάσκεψης τον Οκτώβριο, τα κόμματα προσπάθησαν να διατηρήσουν ένα ενιαίο μέτωπο. Τα μέλη του κόμματος υιοθέτησαν επίσης μια πρόταση που επικεντρώνεται στην ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, ενώ εξακολουθεί να καταδικάζει τις φρικαλεότητες της Χαμάς.
Παρά τις προσπάθειες συμφιλίωσης μεταξύ των δύο κομμάτων, η μουσουλμάνα ουλευτής των Πρασίνων Kauthar Bouchalikht ανακοίνωσε λίγο μετά το συνέδριο ότι αποσύρει την υποψηφιότητά της για τις εκλογές, διαμαρτυρόμενη ότι το κόμμα της δεν είχε εξετάσει το πλαίσιο της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Ιταλία
Τα ρήγματα μεταξύ της κεντροαριστερής και της ακροαριστερής θέσης για την εξωτερική πολιτική είναι βαθιά στην Ιταλία.
Η άκρα αριστερά πάντα υποστήριζε παγκόσμια κινήματα διαμαρτυρίας, συμπεριλαμβανομένης της παλαιστινιακής υπόθεσης. Οι κεντροαριστεροί Δημοκρατικοί αγωνίζονται να υιοθετήσουν μια ενιαία θέση. Πριν γίνει ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, η Έλι Σλάιν (Elly Schlein) υποστήριζε θέσεις φιλικές προς τους Παλαιστίνιους.
Αλλά το κόμμα της περιέχει επίσης πιο κεντρώες προσωπικότητες, που υποστηρίζουν τις πολιτικές των ΗΠΑ. Η ίδια έχει βιώσει αντισημιτική κακοποίηση επειδή ο πατέρας της είναι Εβραίος. Για να αποφύγει μια ρήξη πρέπει να κρατήσει μια λεπτή στάση.
Ερωτηθείσα στην τηλεόραση αν ήταν «με το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη», η Σλάιν απάντησε: «Με το Ισραήλ και την Παλαιστίνη». Είπε στο κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα ότι «η Χαμάς πρέπει να απομονωθεί», αλλά προειδοποίησε ότι «οι ζωές των Παλαιστινίων δεν μετράνε λιγότερα, υπάρχει ένα όριο μεταξύ δικαιοσύνης και βεντέτας που δεν πρέπει ποτέ να ξεπεραστεί».
Τα 5 Αστέρια και οι Δημοκρατικοί ήταν ενωμένοι για την υποστήριξη ενός ψηφίσματος του ΟΗΕ για μια «άμεση, διαρκή και διαρκή ανθρωπιστική εκεχειρία», στην οποία η κυβέρνηση απείχε.
Αλλά η Σλάιν δεν συμμετείχε σε πορεία ειρήνης την περασμένη εβδομάδα, όπου η απουσία της επισημάνθηκε από άλλους αριστερούς ηγέτες.
Το γραφείο της Schlein δήλωσε στο POLITICO ότι είχε προηγούμενη δέσμευση και το κόμμα έστειλε αντιπροσωπεία. Οι διαιρέσεις στην ιταλική αριστερά για την Ουκρανία οδήγησαν στην πτώση της κυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι και σήμαιναν ότι η αριστερά έχασε τις τελευταίες εκλογές. Η άφιξη του Σλάιν αναζωπύρωσε τις ελπίδες για μια ενωμένη αριστερά, αλλά αυτές οι διαιρέσεις για τη Μέση Ανατολή απειλούν να καταστήσουν πολύ πιο δύσκολο για την αριστερά να αμφισβητήσει τη δεξιά κυβέρνηση της Ιταλίας.
Γαλλία
Η Γαλλία έχει τη μεγαλύτερη μουσουλμανική κοινότητα όσο και τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ευρώπη. Ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν (Emmanuel Macron) φοβάται ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να προκαλέσει περιστατικά βίας στη Γαλλία. Από τις επιθέσεις της Χαμάς φρόντισε να διατηρήσει μια ισορροπημένη θέση μεταξύ της υποστήριξης του δικαιώματος του Ισραήλ να αμύνεται και του καθήκοντός του να «σεβαστεί τον άμαχο πληθυσμό».
Αυτή η θέση έτυχε αρκετά καλής αποδοχής στις δημοσκοπήσεις, αλλά δεν έχει κερδίσει ομόφωνη υποστήριξη μεταξύ όλων των μελών του κόμματος του Μακρόν. Αρκετά μέλη του προεδρικού στρατοπέδου αποστασιοποιήθηκαν από τον Μακρόν, κάτι που είναι ασυνήθιστο για τις διεθνείς υποθέσεις, καλώντας για «άνευ όρων» υποστήριξη στο Ισραήλ.
Αντίθετα, ο ηγέτης της άκρας αριστεράς Ζαν Λινκ Μαλανσόν (Jean-Luc Mélenchon), ιδρυτής της France Unbowed, επιμένει να μην θέλει να περιγράψει τη Χαμάς ως «τρομοκρατική» οργάνωση, προκαλώντας βίαιες συζητήσεις και επανεκκινώντας μια δίκη αντισημιτισμού που είχε ασκηθεί εναντίον του στο παρελθόν.
Οι σοσιαλιστές, κομμουνιστές και οικολόγοι σύμμαχοί του στο κοινοβούλιο, αν και δεν μιλούσαν πλήρως με μία φωνή, αποσχίστηκαν από το Μελανσόν, ενώ ορισμένοι από αυτούς ανέστειλαν τη συμμετοχή τους σε κοινές εργασίες για τον προϋπολογισμό.
Περισσότερο από ένα χρόνο αφότου τα αριστερά κόμματα της Γαλλίας σχημάτισαν συμμαχία στον λεγόμενο συνασπισμό NUPES, οι διαιρέσεις για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή αποτελούν τώρα την πιο σοβαρή δοκιμασία της ομάδας.
- Διαβάστε την σπουδαία ανάλυση των δημοισογράφων Tim Ross, Eleni Courea, Brittany Gibson, Aitor Hernández–Morales, Matthew Karnitschnig, Nick Taylor–Vaisey, Eline Schaart, Hannah RobertS και Pauline de Saint Remy αμερικανικού περιοδικού Politico με τίτλο «Around the world, the left is tearing itself apart over israel», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ
