Ο γενικός εισαγγελέας του Ιράν, Μοχαμάντ Τζαφάρ Μονταζερί (Mohammad Jafar Montazeri) ανακοίνωσε την κατάργηση της αστυνομίας ηθών από τις αρμόδιες αρχές, μετέδωσε σήμερα το πρακτορείο Isna.
«Η αστυνομία ηθών δεν έχει καμία σχέση με τη δικαστική εξουσία και καταργήθηκε από τις αρχές που τη δημιούργησαν», δήλωσε ο Μονταζερί από την ιερή πόλη Κομ.
Η ανακοίνωση έγινε τον τρίτο μήνα των διαδηλώσεων που ξέσπασαν μετά τον θάνατο της Μαχσά Αμίνι (Mahsa Amini), μιας 22χρονης κούρδισσας, η οποία συνελήφθη από την αστυνομία ηθικής στην Τεχεράνη για φερόμενη μη συμμόρφωση με τον ενδυματολογικό κώδικα του Ιράν.
Η αστυνομία ηθών, γνωστή με το όνομα Γαστ- ε- Ερσάντ «Gasht-e Ershad» (περιπολίες προσανατολισμού) ιδρύθηκε υπό τον υπερσυντηρητικό πρόεδρο του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ «για να διαδώσει την κουλτούρα της σεμνότητας και του χιτζάμπ».
Αποτελείται από άνδρες με πράσινη στολή και γυναίκες που φορούν μαύρο τσαντόρ, ένα ένδυμα που καλύπτει το κεφάλι και το πάνω μέρος του σώματος.
Ποια είναι η αστυνομία ηθικής;
- Γνωστή ως «Gasht-e Ershad», ή περιπολίες προσανατολισμού και ισλαμικής καθοδήγησης, η τρέχουσα αστυνομική δύναμη ηθικής ιδρύθηκε πριν από περισσότερα από 15 χρόνια κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ. Υπήρχαν άλλες μορφές περιπολιών νωρίτερα.
- Οι μονάδες του, αποτελούμενες συνήθως από αρκετούς άνδρες και γυναίκες, χρησιμοποιούσαν λευκά βαν της αστυνομίας με σκούρες πράσινες ρίγες για να περιπολούν στους δρόμους ή να σταθμεύουν σε σημεία όπου συχνάζουν πεζοί ή συγκεντρώνονται νεότεροι.
- Οι αξιωματικοί της ήταν υποχρεωμένοι να επιβάλουν τον κώδικα ενδυμασίας της χώρας, ο οποίος απαιτεί από τις γυναίκες να καλύπτουν τα μαλλιά τους και να φορούν φαρδιά ρούχα. Για παραβιάσεις, εξέδιδαν προφορικές προειδοποιήσεις ή συλλάμβαναν γυναίκες και τις πήγαιναν σε κέντρα «συμμόρφωσης».
Τι σημαίνει η κατάργηση της αστυνομίας ηθών;
- Ο γενικός εισαγγελέας είπε ότι η αστυνομία ηθών έχει «κλείσει» και τα φορτηγά δεν έχουν εμφανιστεί πρόσφατα δημόσια. Ωστόσο, καμία τέτοια επιβεβαίωση δεν έχει έρθει από αξιωματούχους της αστυνομίας και οι αναφορές για τα σχόλια του Μονταζερί δεν αναφέρουν επ’ αόριστον διακοπή λειτουργίας.
- Προς το παρόν, καθώς οι διαδηλώσεις συνεχίζονται, πολλές γυναίκες περπατούν στους δρόμους των πόλεων σε όλο το Ιράν, ειδικά στην Τεχεράνη, χωρίς καλύμματα στο κεφάλι.
- Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, γυναίκες κινηματογραφήθηκαν να βγάζουν τις μαντίλες τους και να τις καίνε ενώ το «ΓΥΝΑΙΚΑ, ΖΩΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» έχει γίνει μια κραυγή συγκέντρωσης και ένας τρόπος για να δείξουν αλληλεγγύη τόσο εντός όσο και εκτός Ιράν.
- Δεν είναι σαφές εάν οι αξιωματούχοι θα συνεχίσουν να ανέχονται την τρέχουσα κατάσταση ή αν θα χρησιμοποιήσουν άλλες μεθόδους για να επιβάλουν τον κώδικα ενδυμασίας.
Θα υπάρξει αλλαγή του νόμου;
- Ας μην ξεχνάμε ότι η αστυνομία ηθών ήταν απλώς ένα πολύ ορατό εργαλείο εφαρμογής της υποχρεωτικής χιτζάμπ.
- Η συμμόρφωση με τα πρότυπα ενδυμασίας έγινε υποχρεωτική από το νόμο τέσσερα χρόνια μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979. Γέννησε το σημερινό θεοκρατικό κατεστημένο και ανέτρεψε μια μοναρχία που υποστηρίχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
- Κανένας ανώτερος αξιωματούχος δεν έχει δηλώσει σοβαρά δημόσια ότι μια σημαντική αλλαγή στους νόμους για το χιτζάμπ θα μπορούσε να εφαρμοστεί σύντομα. Οι κορυφαίες αρχές έχουν τονίσει όλα αυτά τα χρόνια ότι θεωρούν το θέμα ως «κόκκινη γραμμή».
- Ο Μονταζερί είχε πει την περασμένη εβδομάδα ότι τόσο το κοινοβούλιο όσο και το δικαστικό σώμα «εργάζονται και μελετούν το θέμα του χιτζάμπ», ενώ επεσήμανε ότι το δικαστικό σώμα δεν τάσσεται υπέρ του επ’ αόριστου κλείσιμο της «αστυνομίας των ηθών».
- Ο Πρόεδρος Ebrahim Raisi (Ebrahim Raisi) έχει πει πολλές φορές από τον Σεπτέμβριο ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να επιδειχθεί «ευελιξία» στην εφαρμογή του νόμου, αλλά δεν έχει δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Άλλοι αξιωματούχοι υπαινίχθηκαν λιγότερο συγκρουσιακές, αλλά ακόμα αμφιλεγόμενες μεθόδους, όπως η χρήση τεχνητής νοημοσύνης και καμερών για πρόστιμο στους παραβάτες.
Πολλά τα θύματα στο Ιραν
Μετά το θάνατο της Μαχσά Αμινί και τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν ολοένα και περισσότερες γυναίκες άρχισαν να κυκλοφορούν χωρίς μαντίλα, κυρίως στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης.
Στις 24 Σεπτεμβρίου, μία εβδομάδα μετά την έναρξη των κινητοποιήσεων, το βασικό μεταρρυθμιστικό κόμμα στο Ιράν κάλεσε τις αρχές να άρουν την υποχρεωτικότητα της μαντίλας.
Η Ένωση του Λαού του Ισλαμικού Ιράν (Union of Islamic Iran People Party), που ιδρύθηκε από στενούς συνεργάτες του μεταρρυθμιστή πρώην προέδρου Μοχαμάντ Χαταμί (Mohammad Khatami – 1997-2005), ανακοίνωσε ότι «ζήτησε» από τις αρχές «να προετοιμάσουν τα νομικά εργαλεία που θα ανοίξουν τον δρόμο προς την ακύρωση της νομοθεσίας περί υποχρεωτικότητας της μαντίλας», σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματος στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Το κόμμα ζήτησε επίσης από τις ιρανικές αρχές να «ανακοινώσουν επισήμως το τέλος της αστυνομίας ηθών” και να “επιτρέψουν τις ειρηνικές διαδηλώσεις».
448 διαδηλωτές νεκροί από την έναρξη των κινητοποιήσεων
Συνολικά 448 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των κινητοποιήσεων, σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights με έδρα τη Νορβηγία.
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν (Supreme National Security Council of Iran) ανακοίνωσε χθες ότι «περισσότεροι από 200 άνθρωποι», πολίτες και μέλη των δυνάμεων της τάξης, έχουν σκοτωθεί, ενώ τη Δευτέρα ο στρατηγός Αμιραλί Χαζιζαντέχ (Amir Ali Hajizadeh) διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης είχε κάνει λόγο για περισσότερους από 300 νεκρούς.
Εξάλλου χιλιάδες άνθρωποι έχουν συλληφθεί. Χθες ακόμη μία ηθοποιός του κινηματογράφου, η Μιτρά Χαζάρ, συνελήφθη στο σπίτι της, επειδή ανήρτησε πρόσφατα στον λογαριασμό της στο Instagram βίντεο με τις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο στο Βερολίνο σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το κίνημα στο Ιράν.
