Ποιος ή ποια θα βρεθεί απέναντι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές του 2023, αναλαμβάνοντας το κύριο βάρος της προσπάθειας «εκθρονισμού» του, με τη στήριξη του συνόλου (σχεδόν) της αντιπολίτευσης; Το ερώτημα αυτό τίθεται ολοένα πιο επιτακτικά όσο ο χρόνος που απομένει περιορίζεται, καθώς οι κάλπες θα στηθούν μέσα στους επόμενους έξι με επτά μήνες.
Η αλήθεια είναι ότι – χωρίς να αποκλείεται η έκπληξη της τελευταίας στιγμής – το βλέμμα όλων στρέφεται, εδώ και καιρό, προς τέσσερα πρόσωπα: Τους δημοφιλείς δημάρχους της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας, Εκρέμ Ιμάμογλου (Ekrem Imamoglu) και Μανσούρ Γιαβάς (Mansur Yavaş) , τον ηγέτη του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου (Kemal Kılıçdaroğlu) και, τέλος την επικεφαλής του Καλού Κόμματος (IYI), Μεράλ Ακσενέρ (Meral Akşener).
Αρκετοί, ωστόσο, θεωρούν ότι το πρόσωπο-κλειδί για την έκβαση της αναμέτρησης είναι ο Ιμάμογλου , γιατί εκτός των άλλων, έχει ως «ορμητήριο» την πολυπληθέστερη πόλη της Τουρκίας, την Κωνσταντινούπολη – όπως και ο Ερντογάν, πριν αναλάβει τα ηνία της χώρας – μετά τη διπλή του νίκη στις δημοτικές εκλογές 2019. Κι αυτό διότι ο Κιλιτσντάρογλου εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να έχει τις λιγότερες πιθανότητες στον δεύτερο γύρο, η Ακσενέρ έχει το μειονέκτημα ότι προέρχεται από τις τάξεις του κόμματος των Γκρίζων Λύκων του Ντεβλέτ Μπαχτσελί που συγκυβερνά με τον Ερντογάν, ενώ ο Γιαβάς τηρεί τους πιο χαμηλούς τόνους από όλους τους υπόλοιπους και δεν εκδηλώνει ανοιχτά τη φιλοδοξία να μεταπηδήσει στην προεδρία.
Παρ΄όλα αυτά ο Ιμάμογλου φαίνεται πως έχει να αντιμετωπίσει ορισμένα σοβαρά προβλήματα: Το ένα έχει να κάνει με τη δικαστική δίωξη σε βάρος του, για κάτι που είχε πει μετά την απόφαση για επανάληψη των δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη και θεωρήθηκε προσβλητικό για τις αρχές και το κράτος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε φυλάκιση και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων μέχρι και για τέσσερα χρόνια. Η δίκη, μάλιστα, έχει οριστεί (μετά από διαρκείς αναβολές) για τις 14 Δεκεμβρίου, με τον εισαγγελέα να έχει ζητήσει ήδη την καταδίκη του.
Ακόμη κι αν αυτό συμβεί, ωστόσο, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα του στερήσει το δικαίωμα υποψηφιότητας για την προεδρία, μιας και οι εφέσεις αναμένεται να τελεσιδικήσουν μετά τις εκλογές. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, αυτοί που θεωρούν ότι κάτι τέτοιο ενδεχομένως να λειτουργήσει υπέρ του – θυμίζοντας την περίπτωση Ερντογάν, ο οποίος είχε καθυστερήσει να αναλάβει την πρωθυπουργία μετά τη νίκη του ΑΚΡ το 2002, καθώς είχε καταδικαστεί για προσβολή του κοσμικού κράτους.
Ίσως Πάντως, μια τέτοια εξέλιξη να «σβήσει» μια σειρά ατυχείς επιλογές που έχει κάνει ο Ιμάμογλου το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα το άστρο του να έχει κάπως ξεθωριάσει. Όπως, για παράδειγμα, την απουσία του από την πόλη – ήταν σε διακοπές στην «τουρκική Ριβιέρα» – όταν την έπληξαν καταστροφικές πλημμύρες, τον περασμένο Αύγουστο.
Απέναντι σε όλα αυτά, πάντως, ο Ερντογάν μοιάζει να παίζει με επιτυχία τα χαρτιά του, εκμεταλλευόμενος και τη νέα κρίση στο Κουρδικό, η οποία ελπίζει ότι θα αποστρέψει την προσοχή από τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα και θα κινητοποιήσει το πατριωτικό αίσθημα των Τούρκων – ικανοποιώντας και εκείνο το τμήμα της κοινωνίας που επιθυμεί να απομακρυνθούν από το έδαφός της εκατομμύρια σύροι πρόσφυγες. Κι αυτό είναι κάτι που αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, ειδικά για τις βουλευτικές εκλογές, που προαναγγέλλουν σκληρό ντέρμπι.
Με πληροφορίες από: lemonde.fr, dw.com και euractiv.com
