«α. Τα πάντα είναι Παιδεία.
β. Όλη η κοινωνία συνδέεται πολλαπλά με το Σχολείο ή με το Πανεπιστήμιο.
γ. Η Γλώσσα και ο Κόσμος των Γραμμάτων μας διατρέχουν την ιστορία μας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
δ. Η εθνική συνείδηση, το πολιτιστικό φορτίο ενός λαού και οι κοινωνικές αξίες του υποστασιοποιούνται πρωτίστως στο Σχολείο και στο Πανεπιστήμιο.
ε. Στις νέες Γνωσιοκεντρικές εποχές, η Μάθηση και η Εκπαίδευση αλλάζουν καταστατική θέση – έχουν πιο καθοριστικό ρόλο.
στ. Το μέλλον μιας χώρας διαμορφώνεται εν πολλοίς, και ήδη προβάλλεται – έστω αμυδρά – στην Εκπαίδευση».
Είναι μερικές από τις βεβαιότητες, τις κοινές διαπιστώσεις, που χαρακτηρίζουν τον πιο διαχρονικό θεσμό της κοινωνίας, την εκπαίδευση.
Και ο πολιτικός μας φορέας, η Δημοκρατική Παράταξή μας, συνδέεται με όλες τις μεγάλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, με τις ιστορικές τομές του κοινωνικού κράτους – πλην εκείνης της Γλωσσικής μεταρρύθμισης του 1976.
Ο μεγάλος εκδημοκρατισμός του εκπαιδευτικού μας συστήματος γίνεται τη δεκαετία του 1980 με τον Ν.1566/1985 και τον Ν.1262/1982. Τα πάντα αλλάζουν. Αλλάζει το «εκπαιδευτικό παράδειγμα» της χώρας και η εκπαίδευση παύει να είναι επιλεκτική. Αφορά πλέον όλους τους νέους και τις νέες μας. Ακολουθεί ο εκσυγχρονισμός της δεκαετίας 1993 – 2004 και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του σχολείου και πολιτική της ευρείας συναίνεσης για το πανεπιστήμιο στη διετίας 2009-2011.
Οι υπόλοιπες περίοδοι διακυβέρνησης από τα άλλα κόμματα ήταν και είναι περίοδοι αντιμεταρρύθμισης, λαϊκισμού και αποδόμησης της δημόσιας εκπαίδευσης.
Η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν στηρίζει τη δημόσια εκπαίδευση. Ιδιωτικοποιεί όλο και περισσότερες δομές και «εκφράσεις» της – ιδιαίτερα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Εφαρμόζει έναν άκρατο νεοφιλελευθερισμό – στον οποίο δεν έχουν θέση ούτε καν οι παραδοσιακές αξίες της παιδείας. Η «αγορά» είναι το βασικό υποκείμενο παραγωγής της πολιτικής.
Και η δεξιά παράταξη την υλοποιεί – αρκούμενη σε επιδοματικές πολιτικές – ψίχουλα, οι οποίες φυσικά δεν λύνουν και το πρόβλημα της οικονομίας. Αποδομεί ακόμα και τις στοιχειώδεις λειτουργίες του πανεπιστημίου και του σχολείου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εξίσωση των διπλωμάτων των τριετών ιδιωτικών ΙΕΚ ακόμα και με τα πτυχία των πενταετών σπουδών των πανεπιστημίων! Πρόκειται για πλήρη διάλυση του επιστημονικού, επαγγελματικού χώρου.
Ολοκληρώνουμε το εκπαιδευτικό μας πολιτικό πρόγραμμα με ισχυρές επεξεργασίες: για την Προσχολική Αγωγή, για το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο, την Επαγγελματική Εκπαίδευση, την Ειδική Αγωγή και τη Συμπεριληπτική παιδεία, την Κατάρτιση, το Πανεπιστήμιο, την Έρευνα, τη Δια Βίου Μάθηση, το σημαντικό ρόλο του Εκπαιδευτικού και του Πανεπιστημιακού Καθηγητή.
Έχουμε ήδη διαμορφώσει ολοκληρωμένη πρόταση για το «Εθνικό Απολυτήριο» του Λυκείου, για να λήξει οριστικά η συνεχής και ατελέσφορη ενασχόληση με το Σύστημα Πρόσβασης των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πολλά μέλη του Τομέα Παιδείας συμμετέχουν δημιουργικά σε αυτή την προσπάθεια. Είμαστε το μόνο κόμμα, που πραγματοποιήσαμε έρευνα για τις επιπτώσεις της πανδημίας στο σχολείο και για τις απαραίτητες προτάσεις για την άμβλυνση αυτών των επιπτώσεων.
Έχουμε ήδη διαμορφώσει το πρόπλασμα των μεγάλων προκλήσεων, που τίθενται σε κοινωνικό διάλογο, για μια ζωντανή αλληλεπίδραση. Θεώρησή μας είναι ότι η όποια εκπαιδευτική πολιτική, για να έχει αποτελέσματα – πέραν του καλού σχεδιασμού – πρέπει να έχει κοινωνική δυναμική.
Πολιτική μας θέση είναι ότι η προοδευτική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση συνδέεται άρρηκτα με μια κοινωνία συνοχής και αλληλεγγύης, με έναν «πολίτη / αγωνιστή» της ζωής, με ένα κοινωνικό κράτος – άλλως δεν μπορεί να υπάρξει.
* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής
Πατήστε εδώ και δείτε τα 209 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια
