Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών είναι και πάλι στο προσκήνιο – με το απόλυτο έλλειμμα διαλόγου εκ μέρους της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας και με συνεχιζόμενη την πολιτική αυταρχισμού της έναντι των εκπαιδευτικών, με το γνωστό κλίμα πολωτικής αντιπαράθεσης, με την απουσία ουσιαστικών και δημιουργικών προτάσεων για το θέμα μας, για το πιο επίμαχο θέμα στην εκπαίδευση στις τελευταίες δεκαετίες.
Κι όμως υπάρχει ένα πεδίο που υπέρκειται και υπερβαίνει το όλο σκηνικό της αξιολόγησης. Είναι οι μαρτυρίες και οι αναφορές των μαθητών – και πιο πολύ των παλιών μαθητών – που ενδιαφέρουν όσο τίποτα άλλο τους εκπαιδευτικούς. Τρέφουν την ψυχή τους. Τους απογειώνουν πνευματικά και συναισθηματικά. Τους ενθαρρύνουν ίσως και περισσότερο από όσο οι ίδιοι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνουν τους μαθητές τους.
Φυσικά, δεν αντικατοπτρίζουν οπωσδήποτε τη γενική εικόνα ούτε είναι αναφορές μόνο θετικές – αν και δύσκολα εκφέρονται οι αρνητικές γνώμες. Παρ’ όλα αυτά και με την ούτως ή άλλως σχετικότητα των “γκρίζων αναφορών”, τα επαινετικά σχόλια πρώην μαθητών σου, που δίνονται με κάποια ευκαιρία, αποτελούν μια πολύτιμη επιβράβευση του εκπαιδευτικού. Και να γιατί είμαι τόσο απόλυτος. Αυτά μένουν στην σκέψη του σαν ξεχωριστές περγαμηνές ηθικής εκτίμησης.
Γιατί ο Παιδαγωγός μόνο από τον Παιδαγωγούμενο κρίνεται τόσο αυθεντικά, τόσο κρυστάλλινα. Γιατί εκεί σπέρνεται και καρπίζει η λειτουργία του. Εκεί είναι η άμεση σχέση του, που δεν έχει καμιά διαμεσολάβηση. Και όταν ο Παιδαγωγούμενος γίνεται στη συνέχεια Παιδαγωγός και σε θυμάται και σε λαμβάνει υπόψη του για να δημιουργήσει το δικό του διδακτικό και επιστημονικό και μορφωτικό “σχήμα”, τότε η δικαίωση παίρνει μια μορφή κάθαρσης στην μόνιμη αγωνία σου αν κάνεις ή αν έκανες καλά το τόσο κοινωνικά σημαντικό έργο της διδασκαλίας σου.
Αφορμή για αυτό το κείμενο αποτέλεσε ένα σημείωμα – σχόλιο του Μιχάλη, παλιού μου μαθητή και σημερινού εκπαιδευτικού. Και μαζί με το “ευχαριστώ” που του οφείλω, θέλω να του πω ότι οι τόσο έντονες ευαισθησίες του ομού και η αγάπη του για το σχολείο, το βιβλίο και τη γνώση καθορίζουν και αποκαλύπτουν την ομορφιά της δικής του παιδαγωγικής κουλτούρας.
Και να το σημείωμα του Μιχάλη.
«Καλημέρα κύριε Νίκο! Πολύ σωστός στο άρθρο σας για τις σημειώσεις του εκπαιδευτικού – παράλληλες πηγές εμπλουτισμού των σχολικών βιβλίων! Κάποιοι από εμάς σας θυμόμαστε στην αίθουσα που μας λέγατε ότι πρέπει να είμαστε «υποψιασμένοι», γιατί ήμασταν μικροί με λίγη εμπειρία στη ζωή. Σας θυμόμαστε να μας προτείνετε βιβλία…
Το βιβλίο «Η μεταμοντέρνα κατάσταση» του Λυοτάρ από εσάς το άκουσα και το αγόρασα. Ήταν το βιβλίο έπαθλο, όταν κάναμε διαγωνισμό μεταξύ όλων των τμημάτων της Β΄ λυκείου στη Φυσική, ώστε ο πιο “δυνατός” να πάρει έπαθλο ένα βιβλίο.. Έχασα από τη Βάσω και πήγα και το πήρα μόνος μου. Να είστε πάντα καλά.
Η «αθανασία» σας περνά μέσα από ιδέες, που μας προκαλέσατε να επεξεργαστούμε… Τις επεξεργαστήκαμε, τις προσαρμόσαμε στο χαρακτήρα μας ενδεχομένως, και τώρα τις δίνουμε στα παιδιά μας, στη διδασκαλία όσοι έχουμε την μεγάλη τύχη να διδάσκουμε! Οι σημειώσεις της διδακτέας ύλης μπορεί είναι αναμνηστικές. Το πραγματικό παιχνίδι το κάνει η ίδια η μνήμη… Και θυμόμαστε όσα (και όσους) αγαπάμε. Καλημέρα και πάλι»
* Ο Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής
Πατήστε εδώ και δείτε τα 147 προηγούμενα άρθρα του Νίκου Τσούλια
