Σύμφωνα με το άρθρο 2, του Διεθνή Καταστατικού Χάρτη Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της UNESCO (1978): «Η Φυσική Αγωγή και ο Αθλητισμός αποτελεί ένα ουσιώδες στοιχείο αγωγής για όλη μας τη ζωή μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα», υπογραμμίζοντας ότι «Δεν πάει μόνο ο εγκέφαλος του παιδιού στο σχολείο αλλά ολόκληρο το παιδί» (Kasprzak). Επίσης στο άρθρο 4, διευκρινίζεται ότι: «Η διδασκαλία, η προπόνηση και η διοίκηση στη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό πρέπει να ασκείται από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό».
To Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2007, που αναφέρεται στον ρόλο του αθλητισμού στην εκπαίδευση, σύμφωνα με το οποίο η Φυσική Αγωγή είναι: «το μόνο σχολικό μάθημα που στόχο έχει να προετοιμάσει τα παιδιά για έναν υγιή τρόπο ζωής και επικεντρώνεται στη συνολική τους σωματική και διανοητική ανάπτυξη, εμφυσώντας επίσης σημαντικές κοινωνικές αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αυτοπειθαρχία, η αλληλεγγύη, το πνεύμα ομαδικότητας, η ανεκτικότητα και το ευ αγωνίζεσθαι». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το ψήφισμά του καλεί τα κράτη μέλη: «να καταστήσουν τη φυσική αγωγή υποχρεωτική στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και να αποδεχθούν την αρχή σύμφωνα με την οποία στο ωρολόγιο πρόγραμμα θα εξασφαλίζονται τουλάχιστον τρία μαθήματα φυσικής αγωγής την εβδομάδα, ενώ τα σχολεία πρέπει να ενθαρρύνονται να επεκτείνουν το ελάχιστο αυτό όριο όσο το δυνατόν περισσότερο».
Ταυτόχρονα σύμφωνα με μελέτες (Μαντζουράνης, 2005, Cornell University, 2013) η Φυσική Αγωγή μπορεί να δώσει λύση στην ανερχόμενη επικράτηση της παχυσαρκίας στην Ελλάδα όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ιδίως μεταξύ των νέων, η οποία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις και απειλεί τη δημόσια υγεία. Όσοι έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού γνωρίζουν καλά ότι η ενασχόληση με τη Φυσική Αγωγή και τον Σχολικό Αθλητισμό προσφέρει ευεξία, γεμίζει χαρά, χαρίζει ηρεμία, καθαρίζει το μυαλό και κάνει τους ανθρώπους πιο κοινωνικούς και υπεύθυνους.
Τονίζουμε ακόμη την ανάγκη για την ενίσχυση του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής, αν επιθυμούμε τα παιδιά και οι έφηβοι από όλο το κοινωνικό φάσμα, οι οποίοι αφιερώνουν 14 χρόνια από τη ζωή τους στο σχολείο, να καθορίσουν υγιείς συμπεριφορές και να υιοθετήσουν σωστές στάσεις για όλη τη μετέπειτα ζωή τους καθώς η Φυσική Αγωγή είναι το μάθημα το οποίο σύμφωνα με τα Πιλοτικά Προγράμματα του Νέου Σχολείου, έχει ως πρωταρχική ευθύνη την «…παροχή ευκαιριών σε όλα τα παιδιά, την ανάπτυξη της αγάπης για την άσκηση… τη διασκέδαση από τη συμμετοχή, την ομαδικότητα… την ανάπτυξη σχολικής κουλτούρας για την προώθηση θετικών αξιών προς την άσκηση και την υγεία… τη συνεργασία με άλλους για την επίλυση ατομικών προβλημάτων…».
Προτείνουμε:
- Διδασκαλία του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής τέσσερις ώρες (4) την εβδομάδα για τις τάξεις Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ και δύο ώρες (2) για την Ε΄, ΣΤ΄.
- Η διδασκαλία του μαθήματος Φυσικής Αγωγής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση να γίνεται μόνο από εκπαιδευτικούς Φυσικής Αγωγής.
- Δημιουργία οργανικών θέσεων σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης.
- Εξοπλισμό όλων των σχολικών μονάδων με επαρκή υλικοτεχνική υποδομή.
- Χρηματοδότηση των σχολικών πρωταθλημάτων με αποκλειστική διάθεση κονδυλίων για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
- Διετές ΑΔΥΜ για κάθε μαθητή με δαπάνη του δημοσίου.
- Καθολική εφαρμογή του μαθήματος κολύμβησης σε όλους τους Δήμους που διαθέτουν κολυμβητήρια και επέκταση του μαθήματος και στη Δ΄ δημοτικού. Έγκαιρος προγραμματισμός και εφαρμογή του μαθήματος με την έναρξη του σχολικού έτους. Δωρεάν μεταφορά των μαθητών.
- Επιμόρφωση και των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων σύμφωνα με τις θέσεις του κλάδου.
Η Ειδική Αγωγή στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής
Παγκοσμίως, οι μαθητές με ΕΕΑ συμμετέχουν στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, με τεχνικές ένταξης ή συνεκπαίδευσης. Στην Ελλάδα, η παροχή προγραμμάτων Ειδικής Αγωγής θεωρείται υποχρεωτική όπως και η γενική αγωγή. «Η ΕΑΕ, όπως και η γενική εκπαίδευση, είναι υποχρεωτική και λειτουργεί ως αναπόσπαστο τμήμα της ενιαίας δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης. Στους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες παρέχεται ΕΑΕ, η οποία -στο πλαίσιο των σκοπών της προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, τριτοβάθμιας, μη τυπικής, άτυπης και δια βίου εκπαίδευσης- επιδιώκει να αναπτύξει την προσωπικότητα τους και να τους καταστήσει κατά το δυνατόν ικανούς για αυτόνομη συμμετοχή στην οικογενειακή, επαγγελματική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή». (ν.3699/2008, άρθρο 2, παρ. 1 & 4).
Στο πλαίσιο του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν να φοιτούν, μεταξύ άλλων, και «Σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, με παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση, από εκπαιδευτικούς ΕΑΕ, όταν αυτό επιβάλλεται από το είδος και το βαθμό των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών. Η παράλληλη στήριξη παρέχεται σε μαθητές που μπορούν με κατάλληλη ατομική υποστήριξη να παρακολουθήσουν το αναλυτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της τάξης, σε μαθητές με σοβαρότερες εκπαιδευτικές ανάγκες όταν στην περιοχή τους δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο ΕΑΕ (ειδικό σχολείο, τμήμα ένταξης) ή όταν η παράλληλη στήριξη καθίσταται απαραίτητη – βάσει της γνωμάτευσης του Κ.Ε.Σ.Υ. – εξαιτίας των ειδικών εκπαιδευτικών τους αναγκών…» (ν.3699/2008, άρθρο 6).
Σε αυτό, λοιπόν, το πλαίσιο καλούνται και οι εκπαιδευτικοί της ΦΑ να εκπαιδεύσουν παιδιά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες, αναπηρία ή περιορισμούς δραστηριοτήτων. Οι νόμοι περί ειδικής αγωγής, όμως, δεν είχαν καμία συγκεκριμένη αναφορά στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, μέχρι τον ν.3699/2008.
Προτείνουμε:
- Σύσταση οργανικών θέσεων εκπαιδευτικών ΠΕ11 Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης σε κάθε 6θέσιο και πάνω ειδικό σχολείο.
- Παράλληλη στήριξη, στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, με εκπαιδευτικό Φυσικής Αγωγής ΕΑΕ. Η υιοθέτηση της παράλληλης στήριξης στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, μπορεί να συμβάλλει στην ουσιαστική συνεκπαίδευση όλων των παιδιών, μιας και το μάθημα έχει ιδιαιτερότητες σε σχέση με τα υπόλοιπα. Γίνεται σε ανοικτό χώρο, χρησιμοποιούνται όργανα και υπάρχει κίνηση.
- Στελέχωση των διαγνωστικών φορέων (ΚΕΣΥ και Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων) και από εκπαιδευτικούς Φυσικής Αγωγής με ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή, οι οποίοι να συμμετέχουν στη διάγνωση και να προτείνουν την παράλληλη στήριξη από εκπαιδευτικό ΦΑ ΕΑΕ όπου απαιτείται, καθώς για το μάθημα της ΦΑ υπάρχει κενό ως προς τη διάγνωση των κινητικών δεξιοτήτων που υπολείπονται. Επίσης, να προτείνουν δραστηριότητες που βοηθούν στην ένταξη, για κάθε περίπτωση μαθητή με ΕΕΑ, στο μάθημα της ΦΑ και να ενημερώνουν για δραστηριότητες που ενδείκνυνται ή αντενδείκνυνται.
- Προγράμματα επιμόρφωσης στην Ειδική Αγωγή, εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής για να στηρίζουν τη συνεκπαίδευση των μαθητών με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.
