Ο Γυπαετός είναι ένα από τα σπανιότερα αρπακτικά πουλιά της Ευρώπης. Ζει σε ορεινά και ημιορεινά μέρη (500-4000 μέτρα) συνήθως πάνω από τα δάση, τις βραχώδεις περιοχές και τα αλπικά λιβάδια. Τον χειμώνα που τα βουνά είναι καλυμμένα με χιόνια φωλιάζει μέσα στις σπηλιές στα απόκρημνα βράχια ή σε βαθιά φαράγγια.

Αποτελεί το σπανιότερο είδος γύπα από τα τέσσερα που υπάρχουν στην Ευρώπη. Απαντάται στα Πυρηναία όρη, στο νησί της Κορσικής, στις Άλπεις , στα Βαλκάνια. Στην Ελλάδα ελάχιστα απαντώνται στην Μακεδονία , στην Θράκη, στην Στερεά Ελλάδα ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός συναντάται στην Κρήτη (9-10 ζευγάρια).

Ο Γυπαετός φθάνει σε μέγεθος το 1,10 μέτρα και το άνοιγμα των φτερών του τα 2,8 μέτρα ενώ το βάρος του κυμαίνεται από 5-7 κιλά. Έχουν μακριές, μυτερές φτερούγες και μια ρομβοειδή ουρά που θυμίζει γεράκι ενώ το στήθος και η κοιλιά τους έχουν πορτοκαλί χρώμα. Το χρώμα αυτό οφείλεται στο τρίψιμο των φτερών του πάνω στα ασβεστολιθικά πετρώματα που έχουν οξείδια του σιδήρου. Στο κεφάλι του κοντά στο ράμφος έχει μια

μακριά τούφα με μαύρες τρίχες που μοιάζει με γένι.

Είναι το μοναδικό πλάσμα στην γη που τρέφεται αποκλειστικά με κόκαλα. Στην Κρήτη οι βοσκοί τον αποκαλούν "κοκαλά" καθώς τον βλέπουν να τα σπάει με μια χαρακτηριστική τεχνική. Τα πετά από ψηλά πάνω στα μυτερά βράχια μέχρι να σπάσουν και αυτός βουτάει να τα πιάσει με σπειροειδή κάθοδο. Ο Γυπαετός ζει ζευγαρωμένος και υπερασπίζεται τεράστιες εκτάσεις (200-400 τετραγωνικών χιλιομέτρων) ενώ δεν δέχεται εύκολα την παρουσία άλλου ζευγαριού στην περιοχή του. Το θηλυκό γεννά 2 αυγά και τα επωάζει 55-57 ημέρες. Από τους νεοσσούς ζει μόνο ο ένας που θα μείνει στην φωλιά για 4 μήνες και θα πετάξει τον Ιούλιο, ενώ θα είναι έτοιμος για αναπαραγωγή μετά έξη χρόνια. Ο Γυπαετός κινδυνεύει από εξαφάνιση λόγω της έλλειψης τροφής, της καταστροφής οικοτόπων, τα δηλητηριασμένα δολώματα και την παράνομη φόνευση. Στην Ελλάδα οι σημαντικότερες αιτίες για την μείωση του είδους είναι η εγκατάλειψη της παραδοσιακής κτηνοτροφίας με αποτέλεσμα την έλλειψη τροφής, η χρήση δηλητηρίων για την εξολόθρευση σαρκοφάγων θηλαστικών, η καταστροφή βιοτόπων που γίνονται λατομεία, χιονοδρομικά κέντρα, ξενοδοχεία.

Για τους λόγους αυτούς το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία το 1998 δημιούργησαν ένα πρόγραμμα με θέμα "Διατήρηση-Προστασία του Γυπαετού στην Ελλάδα" με στόχο τον περιορισμό της εξαφάνισης αυτού του σπάνιου αρπακτικού πτηνού.

Κωνσταντίνος Σταυρουλάκης Τάξη Ε'   

Aμα θέλετε να μιλήσετε μέσω του INTERNET με φίλους σας, τότε πρέπει να αποχτήσετε ένα νέο E-mail, στην διεύθυνση www.hotmail.com. Εσείς που είστε νέοι χρήστες πρέπει να πατήσετε εκεί που λέει Sign up now.Από κει και πέρα θα σας έχει ερωτήσεις (στα Αγγλικά) που πρέπει να τις απαντάτε με αλήθεια. Όταν τελειώσουν οι ερωτήσεις θα έχετε έναν δικό σας λογαριασμό. Μετά κατεβείτε στο τέλος της σελίδας όπου θα βρείτε κάπου να λέει MSN Messenger Service που θα το γράφει με κόκκινο χρώμα. Πατήστε το και περιμένετε να κατεβεί το ειδικό πρόγραμμα επικοινωνίας. Εγκαταστήστε το στον υπολογιστή σας ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες. Στο τέλος εμφανίζεται το εικονίδιο του Messenger. Aν το πατήσετε εμφανίζεται ένα νέο παράθυρο όπου δίνοντας το όνομα και τον κωδικό του λογαριασμού σας (αν χρειαστεί) βλέπετε ποιοι άλλοι είναι

on line. Μπορείτε να προσθέσετε έναν άλλο χρήστη πατώντας στο add guest, και γράφοντας το όνομα του λογαριασμού του. Aν αυτός είναι off line πατώντας πάνω στο όνομα του μπορείτε να του στείλετε E-mail. Aν είναι on line πατώντας πάνω στο όνομα του μπορείτε να τον καλέσετε σε συνομιλία. Όταν δεχθεί μπορείτε να γράφετε ότι θέλετε στον ειδικό χώρο και ταυτόχρονα να βλέπετε ότι γράφει ο φίλος σας. Aν μάλιστα έχετε μικρόφωνο και μεγάφωνα μπορείτε να συνομιλείτε μεταξύ σας όπως ακριβώς στο τηλέφωνο.

Στέφανος Αγάθωνος Τάξη Γ'