Συνέντευξη Γιώργου Α. Παπανδρέου
προέδρου του ΠΑΣΟΚ, στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία"
και στον δημοσιογράφο Πάνο Σώκο
Δευτέρα 28.07.2008
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ιούλιος 1974, εισβολή και κατοχή στην Κύπρο. Ιούλιος 2008, το πρόβλημα παραμένει. Είναι, κ. Παπανδρέου, προς τη σωστή κατεύθυνση η συμφωνία για απευθείας συνομιλίες μεταξύ Χριστόφια - Ταλάτ; Θα έχουν αποτέλεσμα ή θα προσκρούσουν πάλι στην αδιαλλαξία της Άγκυρας;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εδώ και 34 χρόνια, το κυπριακό ζήτημα παραμένει ανοιχτό -ως ζήτημα εισβολής και κατοχής.
Η Τουρκία οφείλει να αποσύρει τα στρατεύματα της κατοχής, να συμβάλει έμπρακτα και να συνεργαστεί εποικοδομητικά, όπως έχει την υποχρέωση ως υποψήφια χώρα προς ένταξη στην Ε.Ε., και να αφήσει, επιτέλους, την τουρκοκυπριακή κοινότητα να μιλήσει ελεύθερα χωρίς κηδεμονίες.
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας κατάφερε, με το κύρος του, να κατακτήσει τον σεβασμό της διεθνούς κοινότητας, να φέρει νέα κινητικότητα στην διαδικασία και νέα ελπίδα. Μας συνδέει ιδιαίτερη φιλία, είμαστε σε διαρκή επικοινωνία και έχει τη στήριξή μας στις προσπάθειές του και την πλήρη εμπιστοσύνη μας.
Η συμφωνία του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ταλάτ για την έναρξη απευθείας συνομιλιών με στόχο την επανένωση της Κύπρου στο πλαίσιο διζωνικής, δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με μία διεθνή προσωπικότητα, μία ιθαγένεια και μία κυριαρχία, είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. Το ΠΑΣΟΚ θα στηρίξει ενεργά την νέα προσπάθεια για λύση. Μία προσπάθεια χωρίς έξωθεν επιβολές, τεχνητά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία. Το ΠΑΣΟΚ απέδειξε διαχρονικά και στην πράξη την συνεπή θέση του για μία βιώσιμη και λειτουργική λύση σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΟΗΕ και τις αρχές και Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με πλήρη σεβασμό του Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Και με την ιδιότητά μου, ως Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, θα λάβω όλες τις πρωτοβουλίες που χρειάζονται για να υποστηρίξουμε αυτήν τη δύσκολη, αλλά ελπιδοφόρα προσπάθεια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Τουρκία, ωστόσο, περνάει μια κρίση πολιτική και συνταγματική. Να περιμένουμε εξαγωγή της κρίσης της, όπως συνηθίζει; Πώς πρέπει να χειρισθεί το θέμα η κυβέρνηση;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Η κατάσταση είναι πράγματι ρευστή. Αλλά σήμερα είναι για την Τουρκία πιο δύσκολο να «εξαγάγει» την όποια εσωτερική της κρίση. Και σε αυτό έχει συμβάλει η πολιτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, με την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας.
Θυμηθείτε: Όσο υπήρχε το άμεσο ενδιαφέρον της ΕΕ και η απαραίτητη πίεση για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, και μεταρρυθμίσεις βλέπαμε, και μία σχετική ηρεμία και σταθερότητα στο εσωτερικό της Τουρκίας. Τη στιγμή που επικράτησαν οι τάσεις αμφιβολίας για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρώπη, κέρδισαν πάλι έδαφος οι εθνικιστικές φωνές, και η επιρροή του στρατιωτικού και λοιπού κατεστημένου αυξήθηκε πάλι. Με τα αποτελέσματα που βλέπουμε σήμερα. Για αυτό μεγάλη ευθύνη έχει η σημερινή κυβέρνηση που χειρίστηκε τα ζητήματα της Τουρκίας στην ΕΕ με παθητικότητα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ως προς το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, κ. Πρόεδρε, ενώ συμφωνείτε με το περιεχόμενο της επιστολής Καραμανλή στον Γκρούεφσκι, διαφωνήσατε με την αποστολή της. Τι έπρεπε να κάνει, δεν το έχετε καταστήσει σαφές;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Με την επιστολή του ο κ. Καραμανλής αποδέχτηκε στην πράξη πως στο τραπέζι του διαλόγου - και μάλιστα διμερούς διαλόγου - υπάρχουν και άλλα θέματα. Η Ελλάδα κατά κανένα τρόπο δεν πρέπει να φύγει από το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης του ΟΗΕ με μοναδικό θέμα το όνομα, και την «κόκκινη γραμμή» που πρώτοι εμείς θέσαμε και έγινε και η εθνική θέση: μία ονομασία για όλες τις χρήσεις, σύνθετη και με γεωγραφικό προσδιορισμό.
Μία επιστολή στο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ καταγγέλλοντας τις εθνικιστικές εξάρσεις και προσπάθειες του κ. Γκρουέφσκι να εκτροχιάσει την διαπραγματευτική διαδικασία θα αρκούσε ως απάντηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η σύλληψη Κάρατζιτς τι σηματοδοτεί για τη Σερβία και την Ευρώπη;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πολλοί στην Ευρώπη έθεταν εμπόδια στην Σερβία, είτε προσχηματικά είτε και λόγω ενός πραγματικού αισθήματος δικαιοσύνης απέναντι σε κάποιον που ευθύνεται για το θάνατο χιλιάδων γυναικόπαιδων.
Η σύλληψη Κάρατζιτς είναι ένα μήνυμα για τη βούληση της νέας κυβέρνησης της Σερβίας να προχωρήσει στην ευρωπαϊκή πορεία, μια ευρωπαϊκή πορεία που ξέρουμε ότι βοηθάει όλα τα Βαλκάνια.
Σε αυτή την πορεία συμβάλαμε και εμείς. Με τη Σοσιαλιστική Διεθνή βοηθήσαμε στο σχηματισμό της σημερινής κυβέρνησης με καθαρό ευρωπαϊκό προσανατολισμό, ώστε να γυρίσει σελίδα αυτή η χώρα.
Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για την προώθηση της ένταξης όλων των χωρών των Βαλκανίων στην ΕΕ - αυτό επιτάσσει το συμφέρον και της Ελλάδας.