Ομιλία Γιώργου Α. Παπανδρέου στο 8ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ
Πέμπτη 13.03.2008
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Σήμερα είναι μια γιορτή δημοκρατίας. Θέλω κι εγώ να καλωσορίσω όλους τους εκπροσώπους των ξένων κομμάτων. Λουίς, είναι μεγάλη χαρά που σε έχουμε κοντά μας εδώ. Των κυπριακών κομμάτων τον Γιαννάκη τον Ομήρου, αλλά και τον Βάσο Λυσσαρίδη, κι εγώ να τον καλωσορίσω, καθώς, και όλους τους διπλωμάτες που είναι κοντά μας σήμερα.
Ευχαριστώ και όλους τους προσκεκλημένους παρατηρητές και τους εκπροσώπους των άλλων κομμάτων. Ένα μεγάλο ευχαριστώ για την παρουσία σας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Βρισκόμαστε σήμερα μαζί, σχεδόν επτά χιλιάδες σύνεδροι. Που μαζί, πιστεύουμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε την Ελλάδα. Που μαζί, αγωνιζόμαστε για την Ελλάδα των δικαιωμάτων, και όχι των προνομίων. Που μαζί, ελπίζουμε για την Ελλάδα των αξιών, και όχι των εξουσιών.
Βρισκόμαστε σήμερα μαζί, επτά χιλιάδες μαχητές για την αλλαγή. Μαχητές για τις ιδέες μας. Μαχητές για τις αξίες μας. Στρατευμένοι στην προσφορά για την κοινωνία μας. Στρατευμένοι στην υπηρεσία της πατρίδας μας.
Το Συνέδριό μας είναι η προετοιμασία για τη μεγάλη μάχη που έχουμε μπροστά μας, της Νέας Αλλαγής. Μαζί, εδώ στο διάλογό μας, αυτές τις μέρες, φωτίζουμε τα οράματά μας. Μαζί, επιβεβαιώνουμε την προσήλωσή μας στις διαχρονικές μας αξίες. Μαζί, τιμούμε σήμερα αγώνες και αγωνιστές, και παλαιότερους, και νέους. Διαφορετικές γενιές, διαφορετικές ιστορίες, διαφορετικές συγκυρίες, με μία όμως κοινή συνιστώσσα, μία κοινή γραμμή, που μας ενώνει όλους, που μας κρατά αταλάντευτους, δυναμικούς, ανένδοτους, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές. Και είναι η γραμμή της σιγουριάς, ότι μπορούμε. Η γνώση, ότι υπάρχει άλλος δρόμος. Η ανάγκη της Ελλάδας για μια μεγάλη αλλαγή.
Πολλοί σήμερα θέλουν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχουν επιλογές. Ότι είναι προδιαγεγραμμένη η μοίρα μας. Τι θα πούμε εμείς στη νέα γενιά του σήμερα; Στη νέα γενιά της χώρας μας. Μια γενιά, που θα συναντήσει τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετώπισε στην ιστορία της η ανθρωπότητα, όχι μόνον η Ελλάδα, αλλά η ανθρωπότητα.
Θα της πούμε να αποδεχτεί τη μοίρα της; Θα της πούμε να αποδεχτεί την εκτεταμένη φτώχεια; Την ανισότητα; Την εγκληματικότητα; Τη στυγνή εκμετάλλευση συνανθρώπων μας, που ζουν τη βία, το θρησκευτικό φανατισμό, τις εμφύλιες συγκρούσεις, την απαξίωση και την έλλειψη βασικών δημόσιων αγαθών;
Θα της ζητήσουμε να αποδεχτεί την ξέφρενη κερδοσκοπία; Την υπονόμευση της δημοκρατίας, από την συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια μιας νέας παγκόσμιας ελίτ; Μιας ολιγαρχίας, που ελέγχει και πλούτο, και γνώση, και ΜΜΕ, και τηλεόραση.
Θα της πούμε να αποδεχτεί τις νέες πανδημίες που δημιουργούνται και θερίζουν λαούς; Θα της ζητήσουμε να αποδεχτεί την κλιματική αλλαγή, τη μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας, την καταστροφή δηλαδή του περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις που θα έχει σε όλο τον πλανήτη;
Φίλες και φίλοι
Αυτά τα διλήμματα δεν είναι προβλήματα του αύριο. Είναι προβλήματα του σήμερα. Είναι προβλήματα όλων των γενεών. Είναι προβλήματα που αφορούν από τον συνταξιούχο μέχρι το παιδί. Και εμείς, οι σοσιαλιστές και οι δημοκράτες, είμαστε αποφασισμένοι ν' αλλάξουμε τον κόσμο.
Ξέρουμε ότι η ανθρωπότητα σήμερα έχει τεράστια αποθέματα. Αποθέματα πλούτου, αποθέματα γνώσης, έρευνας, τεχνολογίας, εμπειρίας, επιτυχίας. Και μπορεί η ανθρωπότητα να λύσει σχεδόν όλα τα προβλήματα στον πλανήτη μας. Το διαδίκτυο, οι επαναστάσεις στη βιολογία, η νανο-τεχνολογία, η επεξεργασία του DNA, οι νέες καινοτομίες, αποτελούν το νέο πλούτο των εθνών.
Το ερώτημα είναι, αν θα είναι και πλούτος των λαών. Ποιος, όμως, θα τον ελέγχει; Αυτό είναι το ερώτημα. Ποιος θα ελέγχει αυτό το νέο πλούτο, αυτή τη γνώση, αυτή την τεχνολογία; Ποιον θα υπηρετούν οι νέες ανακαλύψεις; Ποιες ηθικές αξίες θα επικρατήσουν; Ποιες κοινωνίες δημιουργούν ήδη και τώρα;
Παίρνω ένα παράδειγμα: Αυτός ο μικρός μηχανισμός που εμείς λέμε κινητό, το κινητό τηλέφωνο, θα αποτελέσει εργαλείο επικοινωνίας, δημοκρατίας, παροχής υπηρεσιών για τους πολίτες; Ή θα γίνει ο μεγάλος αδερφός, που μας παρακολουθεί σε κάθε στιγμή της ζωής μας; Γι/ αυτό εμείς έχουμε θέσει, ως βασικό πρόβλημα, ότι δεν υπάρχει διαφάνεια στο μεγάλο θέμα των υποκλοπών απ' αυτή την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Διότι είναι θέμα δημοκρατίας, είναι θέμα δικαιωμάτων που πρέπει να προστατεύσουμε.
Για όλα αυτά, η δική μας απάντηση είναι απλή: Όλα αυτά, ο πλούτος, η τεχνολογία, η γνώση, δεν μπορεί παρά να υπηρετούν τον άνθρωπο, να του δίνουν σιγουριά, γνώση και ποιότητα. Να εξασφαλίζουν στον άνθρωπο δημιουργικότητα και προοπτική. Να του ανοίγουν ορίζοντες, ελευθερίες.
Φίλες και φίλοι,
Αυτή είναι η δημοκρατική πρόκληση σήμερα. Τι χρειάζεται σ' αυτή τη μάχη; Πολιτική βούληση. Βούληση ν' αλλάξουμε, βούληση να υπηρετήσουμε τις αξίες μας. Γι' αυτό, εμείς, στο ΠΑΣΟΚ, είμαστε η λύση, γι/ αυτό, εμείς, στο ΠΑΣΟΚ , είμαστε η ελπίδα.
Μια λέξη: Ελπίδα. Ελπίδα, διότι ξέρουμε ότι υπάρχουν επιλογές, ότι υπάρχει άλλος δρόμος.
Είμαστε διαφορετικοί, γι/ αυτό υπάρχουν και επιλογές. Ορισμένοι θέλουν να δημιουργούν μία σύγχυση και να ισχυρίζονται ότι κατέπεσαν οι ιδεολογικές και πολιτικές γραμμές, που διαχωρίζουν την συντήρηση από την πρόοδο. Ποιους βολεύει αυτό; Βολεύει όσους δεν θέλουν ν' αλλάξει τίποτα. Βολεύει όσους θέλουν να διασφαλίζουν την ισχύ τους και τα προνόμιά τους. Όσους φοβούνται τις πραγματικές δυνάμεις του λαού μας.
Δεν δεχόμαστε και δεν πρόκειται να δεχθούμε αυτή την ισοπέδωση. Μια ισοπέδωση που οδηγεί στη μοιρολατρία και στην αποδοχή του μονόδρομου που προβάλλει ο νέος συντηρητισμός. Υπάρχει άλλος δρόμος.
Ως ΠΑΣΟΚ, είμαστε και οφείλουμε να είμαστε η μεγάλη προοδευτική παράταξη, το Κίνημα που εντάσσεται στην ευρωπαϊκή πολιτική παράδοση του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Οι αξίες μας συμπυκνώνονται στις έννοιες της ελευθερίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης.
Το λέμε καθαρά: Είμαστε σοσιαλιστές, είμαστε γνήσιοι δημοκράτες, είμαστε πολιτικά φιλελεύθεροι. Ο δημοκρατικός φιλελευθερισμός ήταν η μεγαλύτερη επανάσταση στην ιστορία, που κορυφώθηκε με τη Γαλλική Επανάσταση. Γκρέμισε θρόνους, αριστοκρατίες, εκκλησιαστικές κυριαρχίες, ελευθέρωσε τα πνεύματα, ανέδειξε τα ανθρώπινα δικαιώματα, κατάργησε τη δουλεία.
Παιδί του, που προδόθηκε στην πράξη, ήταν η Οκτωβριανή Επανάσταση. Και πλήρης άρνησή του, ο νεοφιλελευθερισμός, το σύγχρονο δόγμα της καταπίεσης, της κυριαρχίας των ισχυρών του χρήματος, του κέρδους, της καταστροφής του πλανήτη μας.
Είμαστε κληρονόμοι της ωραιότερης παράδοσης αγώνων για την ελευθερία και τα δικαιώματα. Και τώρα, και σήμερα, αγωνιστές κατά της μάστιγας του νεοσυντηρητισμού. Είμαστε απόλυτα διαφορετικοί με την συντήρηση.
Εμείς, είμαστε συνείδηση και διαχρονική φωνή των δημιουργικών κοινωνικών δυνάμεων, φωνή των λιγότερο ευνοημένων από τη ζωή. Η συντήρηση είναι η φωνή των λίγων ισχυρών και προνομιούχων. Η συμμαχία του παρασιτισμού και του χρήματος.
Εμείς, εκφράζουμε την εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία, το δικαίωμα των Ελλήνων να ορίζουμε εμείς τη δική μας τύχη. Η συντήρηση; Η συντήρηση εκφράζει την υποταγή στις εκάστοτε μεγάλες δυνάμεις. Εμείς, δεσμευόμαστε στο όνομα της ελευθερίας και της ισότητας. Η συντηρητική ιδεολογία απορρίπτει την ισότητα. Εμείς, προωθούμε την αναδιανομή του πλούτου, στηρίζουμε τον ανταγωνισμό, που αποδέχεται ότι υπάρχει κοινωνική ευθύνη. Η συντήρηση θεοποιεί τον άγριο ανταγωνισμό.
Το ΠΑΣΟΚ εξασφαλίζει την σιγουριά, δημιουργεί προοπτικές. Η Δεξιά καλλιεργεί φόβους, διαχειρίζεται ανασφάλεια. Εμείς, δίνουμε πρωτοβουλία και εξουσία στην κοινωνία, η συντήρηση συγκεντρώνει την εξουσία, θέλει μόνο να εξουσιάζει. Η συντήρηση κατακερματίζει τη συνοχή της κοινωνίας. Εμείς, σφυρηλατούμε την ενότητα ανθρωπιάς, αξιών και αλληλεγγύης. Για όλα αυτά παλεύουμε σήμερα.
Για όλα αυτά, βρισκόμαστε σήμερα εδώ, σε αυτόν τον χώρο, για να βροντοφωνάξουμε για ένα σύστημα δικαίου, ειρηνικής συμβίωσης, σεβασμού κοινών αξιών, μέσα από θεσμούς συμμετοχής, δημοκρατίας, για όλους, σε παγκόσμιο, σε περιφερειακό, αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Αυτή είναι η βούλησή μας, αυτή είναι η απόφασή μας, αυτός είναι ο αγώνας μας. Και μπορούμε. Είμαστε διαφορετικοί και φέρνουμε το διαφορετικό. Μπορούμε να αλλάξουμε και θα αλλάξουμε την Ελλάδα.
Σύντροφοι και συντρόφισσες,
Θα αλλάξουμε, διότι δεν δεχόμαστε. Δεν δεχόμαστε, να γίνει η Ελλάδα μία κοινωνία απαισιόδοξη και γερασμένη. Δεν την δεχόμαστε πρωταθλήτρια της διαφθοράς και τελευταία στην παιδεία. Το 2030, ένας στους τέσσερις του πληθυσμού θα είναι άνω των 65 ετών.
Ταυτόχρονα, όμως, η Ελλάδα πλήττεται από τη φτώχια και, σήμερα δύο στους τρεις συνταξιούχους παίρνουν την κατώτατη σύνταξη, που δεν φτάνει για να επιβιώσουν. Ένας στους πέντε Έλληνες, άνω των 16 ετών, ζει στη φτώχια. Δύο στους τρεις μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα έχουν αποδοχές, μικρότερες από 1.000 ευρώ το μήνα. Αποτέλεσμα της συνεχούς αύξησης των ανισοτήτων, εισοδηματικών και κοινωνικών, που ζούμε αυτά τα χρόνια.
Και δεν είναι τυχαίο ότι, το 2006, όχι το 2008 που είναι ακόμα χειρότερα, το 2006, το χρέος των νοικοκυριών από τα καταναλωτικά δάνεια αντιπροσώπευε σχεδόν το 45% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας μας. Και το χειρότερο, δεν φτάνει που η ανεργία είναι γένους θηλυκού, αφού ποσοστιαία είναι διπλάσιες οι άνεργες γυναίκες από τους άνδρες, έρχεται τώρα η επίθεση που γίνεται στη γυναίκα, στη μητέρα εργαζόμενη, από τη Νέα Δημοκρατία. Επίθεση που, εμείς θα αποκρούσουμε με κάθε μέσο. Διότι το ΠΑΣΟΚ έχει αποδείξει διαχρονικά, ότι είμαστε κοντά, είμαστε δίπλα, είμαστε μαζί με τη γυναίκα, από τον αγώνα για την ισότητα, μέχρι και τον αγώνα μέσα στο κόμμα μας για να αναδείξουμε την συμμετοχή της.
Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα, θα απλώνονται όλο και περισσότερο τα παραθεσμικά συστήματα στην οικονομία. Δεν είναι τυχαίο, ότι οι εργαζόμενοι στην παραοικονομία, στη μαύρη οικονομία, αντιπροσωπεύουν έναν στους τέσσερις της συνολικής απασχόλησης. Αυτά θα αλλάξουν. Θα αλλάξουν, διότι εμείς ξέρουμε ότι, παρά την πρόοδο επί των ημερών μας, παρά την πρόοδο της πατρίδας μας, ως κοινωνία, παραμένουμε σήμερα δέσμιοι ενός πολιτικού συστήματος και ενός μοντέλου ανάπτυξης που, αντί να μας απελευθερώνει, μας αιχμαλωτίζει, και μας αιχμαλωτίζει σε νέες σχέσεις εξάρτησης, διαφθοράς και αδιαφορίας.
Το σημερινό μοντέλο ανάπτυξης εγκλωβίζει την Ελλάδα σε αδιέξοδα. Το πολιτικό σύστημα αιχμαλωτίζει την Ελλάδα της δημιουργίας και των αξιών. Και σήμερα, τα αδιέξοδα έχουν διογκωθεί, έχουν γίνει βάρος για κάθε Έλληνα πολίτη από τις πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας. Γι' αυτό χρειάζεται μια προοδευτική, εναλλακτική κυβέρνηση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος.
Ο Έλληνας αισθάνεται σήμερα αιχμάλωτος ενός συστήματος, που τον αδικεί, που τον οδηγεί σε συμβιβασμούς καθημερινά και στην απώλεια της αυτονομίας και της αξιοπρέπειάς του. Κι εμείς, δεν δεχόμαστε. Δεν δεχόμαστε να είναι η Πολιτεία αιχμάλωτη του ρουσφετιού και της διαφθοράς. Δεν δεχόμαστε, το πανεπιστήμιο να είναι αιχμάλωτο της υποχρηματοδότησης και ενός αδιαφανούς συγκεντρωτισμού. Δεν δεχόμαστε, να είναι ο φοιτητής αιχμάλωτος του πτυχίου, χωρίς αντίκρισμα στην αγορά.
Δεν δεχόμαστε, ο ασθενής να είναι αιχμάλωτος της απαίτησης για φακελάκι. Εμείς λέμε, δικαίωμα στην υγεία. Δεν δεχόμαστε, ο νέος να είναι αιχμάλωτος της αναξιοκρατίας και των «κονέ», της αδυναμίας να αισθανθεί ότι μπορεί να χτίσει ένα δικό του μέλλον.
Δεν δεχόμαστε, να είναι ο εργαζόμενος αιχμάλωτος του φόβου για την ανεργία, αιχμάλωτος της 12ωρης και επιπλέον εργασίας, έναντι της 8ωρης εργασίας. Δεν δεχόμαστε, ο γονιός να είναι αιχμάλωτος των φροντιστηρίων, χωρίς να έχει καν ελπίδα για το μέλλον. Δεν δεχόμαστε, ο μαθητής να είναι αιχμάλωτος της αποστήθισης για τις εξετάσεις, τον θέλουμε κριτικά σκεπτόμενο.
Δεν δεχόμαστε, ο αγρότης να είναι αιχμάλωτος των μεσαζόντων, ο οικογενειάρχης αιχμάλωτος της ακρίβειας. Δεν δεχόμαστε, το νέο παιδί να είναι αιχμάλωτο της έλλειψης πρασίνου, χώρων αναψυχής και παιχνιδιού.
Το άτομο με αναπηρία, αιχμάλωτο μιας πολεοδομίας, που ποτέ δεν τον υπολόγισε. Ο πολίτης, αιχμάλωτος μιας πολιτείας, που του στερεί δικαιώματα. Το περιβάλλον, αιχμάλωτο στην αυθαιρεσία και στα αυθαίρετα. Η περιφέρεια, αιχμάλωτη ενός συγκεντρωτικού κέντρου και, η πολιτική, αιχμάλωτη των μεγάλων συμφερόντων. Δεν το δεχόμαστε.
Και δεν δεχόμαστε, μέσα σε όλα αυτά, ο πολίτης να είναι αιχμάλωτος της ανασφάλειάς του, αιχμάλωτος της πεποίθησης, ότι τίποτε δεν αλλάζει. Διότι εμείς, εδώ, οι 7.000 εθελοντές για την Αλλαγή, ξέρω και ξέρουμε όλοι μας, ότι υπάρχει άλλος δρόμος, ότι μπορούμε και αξίζουμε πολύ καλύτερα.
Ξέρω και ξέρουμε, ότι αν η Ελλάδα δεν κάνει την επανάστασή της, εάν δεν προχωρήσει σε μεγάλες αλλαγές, θα περιθωριοποιηθεί από τις εξελίξεις. Η Νέα Δημοκρατία διαχειρίζεται αυτά τα προβλήματα, ως προβλήματα τακτικής και επικοινωνίας, διευθέτησης τελικά κάποιων ισχυρών συμφερόντων, που διαιωνίζουν την στασιμότητα, την σήψη, που διαιωνίζουν τις παρασιτικές λογικές του συστήματος.
Το ΠΑΣΟΚ, αντιμετωπίζει τα ζητήματα αυτά, ως ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, δημοκρατικής ανάπτυξης, αναγκαίων ανατροπών. Και μαζί, μπορούμε. Μπορούμε μια νέα πορεία. Προτείνουμε μια νέα στρατηγική. Προτείνουμε την Ελλάδα των αξιών. Αυτή είναι η νέα μας εθνική στρατηγική. Μια Νέα Εθνική Στρατηγική, που βάζει τον άνθρωπο στο επίκεντρο της πολιτικής. Τον άνθρωπο που θέλουμε να του δίνουμε ελευθερίες, δυνατότητες να παράξει, να δημιουργήσει. Κίνητρα που τον κινητοποιούν, που τον εμπνέουν, εγγυήσεις που του διασφαλίζουν, σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών και ανατροπών, τη ζωή του.
Σε αυτό το διεθνές και δύσκολο περιβάλλον, σχέδιό μας, σαφές, είναι και θα είναι να δίνουμε δύναμη αξίας στον Έλληνα πολίτη, σε αυτό το νέο και δύσκολο περιβάλλον. Και μπορούμε να δώσουμε αξία στον Έλληνα πολίτη, διασφαλίζοντας τα δικαιώματά του. Μπορούμε να δώσουμε αξία στον Έλληνα πολίτη, διασφαλίζοντας την ποιότητα στα δημόσια αγαθά και την αξιοπρέπειά του σε σχέση με το κράτος. Μπορούμε να δώσουμε αξία στον Έλληνα πολίτη, δίνοντας αξία στην εργασία του και στο προϊόν που παράγει.
Μπορούμε να δώσουμε αξία στον Έλληνα πολίτη, δίνοντας αξία στο περιβάλλον στο οποίο ζει και εργάζεται. Μπορούμε να δώσουμε αξία στον Έλληνα πολίτη, όταν δίνουμε αξία στην Ελλάδα και στον ρόλο της διεθνώς, μια Ελλάδα των αξιών. Μία Ελλάδα των αξιών, είναι μία Ελλάδα, η οποία γνωρίζει την ποιότητα, σέβεται την ποιότητα, προάγει την ποιότητα παντού.
Μία κοινωνία αξιών, είναι μία κοινωνία που διασφαλίζει την αξιοπρέπεια όλων. Αυτή την Ελλάδα οραματιζόμαστε. Γι' αυτή την Ελλάδα αγωνιζόμαστε. Φίλες και φίλοι, πώς θα φτάσουμε σε αυτό τον στόχο, για να φτιάξουμε την κοινωνία αξιών; Χρειάζονται προϋποθέσεις. Είναι οι άξονες του Προγράμματός μας. Είναι οι άξονες μιας νέας εθνικής στρατηγικής.
Πρώτος άξονας. Ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που παράγει προϊόντα και υπηρεσίες αξίας, ανταγωνιστικά, με ταυτότητα ελληνική. Τα εργαλεία μας, ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που θα επενδύει στη γνώση, στο περιβάλλον, στον πολιτισμό μας.
Εργαλείο πρώτο, είναι η επένδυση στη γνώση, στην καινοτομία, η επένδυση στην παιδεία, στο ανθρώπινο δυναμικό, η συνεχής αναβάθμιση της γνώσης και των δεξιοτήτων όλων των πολιτών και παντού.
Δεύτερο. Προωθούμε την συμμαχία του σοσιαλισμού και της οικολογίας. Εργαλείο μας είναι το πράσινο, είναι το περιβάλλον, είναι οι νέες περιβαλλοντικές τεχνολογίες, είναι το πράσινο κίνημα, με το ενώνουμε με το πάθος για την κοινωνική δικαιοσύνη.
Γι' αυτό και προτείνουμε τον «πράσινο φόρο» στις σημαντικές πηγές εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, αναλογικό και δίκαιο, τα έσοδα του οποίου χρηματοδοτούν μεγάλες κοινωνικές προτεραιότητες για μας, όπως το ασφαλιστικό σύστημα.
Εργαλείο τρίτο, η επένδυση στον πολιτισμό, στη σύνδεσή του με τις παραγωγικές μας διαδικασίες, στη σύνδεση του πολιτισμού με τα προϊόντα μας, για να είναι προϊόντα με ταυτότητα, με ελληνική ταυτότητα. Αυτή είναι η άλλη αντίληψη, η άλλη αντίληψη για τον πολιτισμό.
Το Κίνημά μας, είναι Κίνημα υψηλών αξιών και ηθικής, που εκφράστηκε μέσα από πολιτιστικά κινήματα χειραφέτησης και εκδημοκρατισμού. Και προ ολίγων ημερών, ήταν η επέτειος του θανάτου της Μελίνας Μερκούρη, μιας αγωνίστριας για την Ελλάδα, τη δημοκρατία και τον πολιτισμό.
Για μας, ο πολιτισμός είναι ένα μεγάλο δημόσιο αγαθό, μια μεγάλη δημόσια αξία που θα στηρίξουμε. Για να πάρουν σάρκα και οστά, προτείνουμε, και το κράτος, σε μια άλλη αναπτυξιακή πορεία, και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, να δίνουν κίνητρα για να επενδύουν οι ιδιώτες στις παραπάνω προτεραιότητες.
Να στηρίξουμε την υγιή επιχειρηματικότητα, όταν είναι καινοτόμος και εξωστρεφής. Να υποστηρίξουμε τον επιχειρηματία, που όμως δημιουργεί θέσεις εργασίας και επενδύει τα κέρδη του παραγωγικά, σπάζοντας τα καρτέλ, για να ευνοήσουμε τους καταναλωτές και τις μικρές επιχειρήσεις, οργανώνοντας το καταναλωτικό κίνημα, δημιουργώντας δίκτυο σε όλη την Ελλάδα, όπως κάνουμε τώρα, ως ΠΑΣΟΚ, για όλη την Ελλάδα.
Και βέβαια, αυτές οι αλλαγές στον παραγωγικό ιστό, αυτές οι μεταρρυθμίσεις, χρειάζονται χρήματα. Αλλά πόροι υπάρχουν. Τα τελευταία 15 χρόνια, έχει παραχθεί ένας απίστευτος πλούτος στη χώρα μας. Δυστυχώς, έμεινε στην ουσία αφορολόγητος, προκαλώντας τεράστιες ανισότητες. Γι' αυτό, χρειάζεται μια νέου τύπου διαχείριση των φόρων, της κρατικής περιουσίας, των κρατικών δαπανών, που θα απελευθερώσει κονδύλια. Το ίδιο ισχύει και για τον τρόπο αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων, που χρειάζονται για την περιφερειακή ανάπτυξη, την παιδεία και την καινοτομία.
Γι' αυτό, ο δεύτερος άξονας της εθνικής μας στρατηγικής είναι ένα κοινωνικό κράτος που θα παρέχει επιτέλους υπηρεσίες ποιότητας. Έχουμε δικαίωμα ως Έλληνες, ως Ευρωπαίοι, να θέλουμε και να απαιτούμε, και να πιστεύουμε ότι μπορούμε να έχουμε επιτέλους υπηρεσίες ποιότητας, που σέβονται τον Έλληνα πολίτη, που διασφαλίζουν και εγγυώνται τα δικαιώματά του.
Δεν φτάνει το αναπτυξιακό μοντέλο να είναι βιώσιμο. Διασφαλίζουμε ότι το προϊόν της ανάπτυξης θα διανέμεται δίκαια, με ένα νέο φορολογικό σύστημα. Ανάπτυξη και αναδιανομή, αναδιανομή με ανάπτυξη.
Και αυτό, δεν αποτελεί πολιτική δέσμευση και μόνο, αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση ενός διαφορετικού, πετυχημένου κοινωνικού μοντέλου, συνοχής και σιγουριάς. Διότι εμείς, ξέρουμε ότι, αν δεν έχει σιγουριά ο εργαζόμενος, ο αγρότης, ο μισθωτός, ο επαγγελματίας, ο μικροεπιχειρηματίας, εάν δεν έχει προοπτική, εάν δεν διασφαλίζεται η ποιότητα ζωής του, δεν θα μπορεί να παράξει προϊόν αξίας. Κι εμείς, θέλουμε μία Ελλάδα με προϊόντα αξίας.
Σύντροφοι και συντρόφισσες,
Είναι κεντρικό μέλημα ενός σοσιαλιστικού κόμματος η δημιουργία ενός κράτους δικαίου, που θα ικανοποιεί βασικές ανάγκες των πολιτών. Όλα τα σοσιαλιστικά, τα σοσιαλδημοκρατικά εργατικά κόμματα, σήμερα, κρίνονται από τις συγκεκριμένες απαντήσεις που δίνουν σε μία δύσκολη εποχή της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας. Αλλά οι αξίες μας παραμένουν διαχρονικές.
Σήμερα ξέρουμε, όμως, ότι οι απαντήσεις δεν μπορεί να είναι ίδιες με αυτές που δίναμε χθες. Αλλάζουν, διότι αλλάζει και η ευρωπαϊκή κοινωνία. Αλλάζει η Ελλάδα σήμερα και, λίγο μοιάζουμε, με τις κοινωνίες πριν από 20 και 30 χρόνια. Αλλάζουν, διότι έχει αλλάξει η δομή της παραγωγής και του εμπορίου, η δομή της οικογένειας και η δομή της κοινωνίας.
Ποια είναι, όμως, τα ερωτήματα, στα οποία εμείς πρέπει να απαντήσουμε ως σοσιαλιστές;
Ερώτημα πρώτο. Πώς στηρίζουμε τα εισοδήματα και εξασφαλίζουμε ένα δίκαιο μέρισμα από την ανάπτυξη για τους εργαζόμενους; Η απάντηση έχει να κάνει με τις πολιτικές αναδιανομής. Πολιτικές που, δυστυχώς, στο παρελθόν, κι εμείς ακόμα, δεν ακολουθήσαμε με τη δύναμη που χρειαζόταν. Αναδιανομή σημαίνει μια γενναία αύξηση της κατώτατης σύνταξης και του κατώτατου μισθού.
Κι εδώ δηλώνουμε κατηγορηματικά, ότι θα καταργήσουμε τις διατάξεις της ασφαλιστικής απορρύθμισης της Νέας Δημοκρατίας. Εγγυόμαστε ότι, όχι μόνο δεν θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας και δεν θα μειωθούν οι συντάξεις, αλλά και θα διπλασιαστούν οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ, η γυναίκα νοικοκυρά θα πάρει σύνταξη, όπως και ο ανασφάλιστος, 550 ευρώ ο μεμονωμένος και 950 ευρώ το ζευγάρι, ενώ οι αγρότες και οι αγρότισσες θα μπορούν να βγουν στη σύνταξη στα 60 τους.
Αναδιανομή, σημαίνει φορολόγηση του πλούτου. Μειώνουμε τους έμμεσους φόρους που πληρώνουν οι καταναλωτές. Αναμορφώνουμε το φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Φορολογούμε τα μερίσματα των εταιρειών με την ίδια κλίμακα των μισθών. Δεν μπορεί ο εργαζόμενος να φορολογείται ποσοστιαία περισσότερο από αυτόν που κερδίζει στο Χρηματιστήριο. Αντίθετα, τα αδιανέμητα κέρδη, αυτά δηλαδή που ξαναπηγαίνουν στην επένδυση, θα φορολογούνται με χαμηλό συντελεστή, για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση νέων θέσεων εργασίας.
Αναδιανομή, σημαίνει ενίσχυση και του ανταγωνισμού στις αγορές, κανόνες στις αγορές. Διότι ο πληθωρισμός είναι ο φόρος του φτωχού. Σημαίνει πολιτικές, που θα χτυπούν τα καρτέλ και τα ολιγοπώλια. Σημαίνει, επίσης, στήριξη των δημόσιων αγαθών, της παιδείας, της υγείας, της πρόνοιας, αγαθά που δυστυχώς μόνο κατ' όνομα σήμερα είναι δωρεάν, αγαθά που βαραίνουν σήμερα τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Αξία στον πολίτη, σημαίνει και δίκαιη κοινωνία.
Ένα δεύτερο ερώτημα για το κοινωνικό κράτος, για το πώς θα δώσουμε αξία στο κοινωνικό κράτος, στα δικαιώματα. Πώς διασφαλίζουμε ότι ο κάθε πολίτης έχει μια δουλειά, που του επιτρέπει να ζει με σιγουριά και αξιοπρέπεια; Η απάντηση που δίναμε στο παρελθόν ήταν απλή. Είχε να κάνει βασικά με δουλειές στο δημόσιο, με την απασχόληση που δημιουργεί η ανάπτυξη.
Σήμερα, αυτές οι απαντήσεις δεν αρκούν, διότι σήμερα έχουμε να κάνουμε με τη δυσκολία του νέου να βρει την πρώτη του δουλειά. Έχουμε να κάνουμε με την εργαζόμενη μητέρα, που δουλεύει part time στο σούπερ μάρκετ για 200 και 300 ευρώ. Ποια προοπτική έχει; Έχουμε να κάνουμε με τον άνεργο εργάτη, που βρίσκεται άνεργος στα 50 του και δεν έχει προοπτική.
Γι' αυτό, δίνουμε νέες απαντήσεις. Μιλάμε για το τετραετές συμβόλαιο εισόδου στην αγορά εργασίας για τον νέο, όπου αναλαμβάνει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις το κράτος. Μιλάμε για βρεφονηπιακούς σταθμούς, που αποδεσμεύουν την εργαζόμενη μητέρα. Μιλάμε για τον θεσμό της κοινωνικής εργασίας, που δίνει αξία στο εισόδημα στους άνω των 50. Να έχουν εργασία, κοινωνική εργασία, όταν χάσουν τη δουλειά τους. Μιλάμε για μια νέα λογική στήριξης της επιχειρηματικότητας.
Είμαστε εδώ . Κρατάμε γερά και μπορούμε, το ξέρετε.
Είναι όχι απλώς ελπίδα. Είναι αδήριτη ανάγκη να αλλάξει ο τόπος κυβέρνηση, να πάει μπροστά. Να ξαναβρούμε την ενότητά μας, την ενότητα των Ελλήνων, για νέες μεγάλες μεταρρυθμίσεις και αλλαγές.
Με την νεολαία μας μπροστά. Ανοίγουμε τον δρόμο για τη νεολαία, την νέα γενιά.
Ερώτημα τρίτο, πώς στηρίζουμε όλους, όσοι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις δυσκολίες που έχει η σημερινή κοινωνία, από τα άτομα με αναπηρία, μέχρι τον άνεργο, μέχρι το άτομο στο περιθώριο λόγω έξης από ναρκωτικά; Συνηθίζαμε να πιστεύουμε ότι αρκούσε να αυξηθούν οι κοινωνικές δαπάνες.
Το κάναμε, αλλά το ποσοστό των ατόμων κάτω από το όριο της φτώχιας δεν μειώθηκε όσο θα έπρεπε. Οι νέες απαντήσεις μας έχουν να κάνουν με νέες πολιτικές, πολιτικές εξατομικευμένης προστασίας. Δίκτυα κοινωνικής φροντίδας κοντά στον πολίτη, στο Δήμο, όχι στα Υπουργεία, όχι στις γραφειοκρατίες, όχι στο δαίδαλο της σύγχυσης, όχι στο δαίδαλο των ρουσφετιών, αλλά κοντά στον πολίτη. Με αποκέντρωση της κοινωνικής πολιτικής, όπου θα λαμβάνονται οι αποφάσεις δίπλα στον πολίτη και θα λογοδοτεί η υπηρεσία στον πολίτη, αλλά και με νέα καινοτόμα σχήματα παροχής υπηρεσιών υγείας όλο το 24ωρο.
Ερώτημα τέταρτο. Πώς διασφαλίζουμε πως κάθε νέα γενιά έχει καλύτερες προοπτικές από την προηγούμενη; Ξέρετε, παλιά πιστεύαμε ότι υπάρχει ένας αυτοματισμός. Κάθε νέα γενιά δηλαδή θα έχει καλύτερες προοπτικές από την προηγούμενη. Τώρα ξέρουμε, πως οι δυνάμεις που περιθωριοποιούν ή κρατούν στάσιμες μεγάλες μερίδες του πληθυσμού είναι πανίσχυρες, αλλά όχι βεβαίως τόσο ισχυρές, για να μην μπορούμε να συγκρουστούμε μαζί τους και να τις αλλάξουμε.
Γι' αυτό η νέα μας απάντηση βάζει την εκπαίδευση, την παιδεία, τη δια βίου μάθηση, στο επίκεντρο των πολιτικών μας. Και γι' αυτό δεν μιλάμε μόνο για περισσότερους πόρους στο 5% του ΑΕΠ στην παιδεία, μιλάμε και για αξιολόγηση, και για κατάρτιση, για έξυπνο σχολείο, για αυτόνομο Πανεπιστήμιο. Για μια επανάσταση, που θα βάλει την Ελλάδα στο παγκόσμιο χάρτη της γνώσης. Αυτή είναι η Ελλάδα των αξιών. Είναι η Ελλάδα της παιδείας και του πολιτισμού.
Ποιος είναι ο τρίτος άξονας της εθνικής μας στρατηγικής. Έχει σχέση με το κράτος. Ένα κράτος, που υπηρετεί επιτέλους κανόνες και αξίες. Ένα κράτος επιτελικό, αποτελεσματικό, φιλικό στον πολίτη. Ένα κράτος με ρυθμιστικό ρόλο στην κοινωνία. Ένα κράτος που θα λειτουργεί με διαφάνεια και θα λογοδοτεί στους πολίτες.
Επιτελικό κράτος σημαίνει αποκεντρωμένη διοίκηση. Συγκρότηση από την περιφέρεια. Συγκρότηση από την κοινωνία. Κοινωνικές λειτουργίες στην αυτοδιοίκηση. Ένα νέο Καποδίστρια. Μια νέα συγχώνευση δήμων. Μεγάλες περιφέρειες, με αιρετούς περιφερειάρχες. Σημαντικά ποσά, μέσα από ένα αποκεντρωμένο φορολογικό σύστημα τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες και μικρότερο αριθμό Υπουργείων και υπουργών.
Σημαίνει ένα κράτος με δημοκρατικές λειτουργίες, που ενισχύουν και την συμμετοχή του πολίτη. Θέλουμε μια ισχυρή κοινωνία των πολιτών, στην οποία οι άνθρωποι θα αξιοποιούν την ελευθερία έκφρασης, δράσης, οργάνωσης, κινητοποίησης. Και το κράτος οφείλει να εκφράζει αυτή την κοινωνία. Να μετασχηματιστεί σε ένα δημοκρατικό κράτος των πολιτών.
Ζητούμε και απαιτούμε και παλεύουμε για ελεύθερα, ανεξάρτητα Μέσα Ενημέρωσης, που διασφαλίζουν την πληροφόρηση. Που βοηθούν, διαπαιδαγωγούν αναδεικνύουν αξίες στη διαμόρφωση γνώμης, στην πολιτική συμμετοχή, στον έλεγχο της εξουσίας.
Εμείς, υπερασπιζόμαστε την ελευθερία των Μέσων, τόσο από κρατικές παρεμβάσεις, όσο και από οικονομικά συμφέροντα. Έστω και αν κάποιοι δεν το θέλουν, αυτή τη μάχη τη δίνουμε και θα τη δίνουμε αδιάκοπα για την αυτονομία και των Μέσων και της πολιτικής. Χωρίς αυτό, αλλοιώνεται η δημοκρατία στον τόπο μας.
Ενθαρρύνουμε και τα νέα Μέσα τα διαδίκτυα. Τα διαδίκτυα, της επικοινωνίας. Διότι ξέρουμε ότι αυτά είναι από τη βάση, από τους πολίτες και δίνουν οξυγόνο στη δημοκρατία μας. Και θέλω να χαιρετίσω όλους τους μπλόγκερς, που σήμερα είναι μαζί μας και ανεξάρτητα θα πληροφορήσουν πολλούς για τις εργασίες μας.
Μαζί μπορούμε. Κι αυτό είναι το μήνυμα σήμερα, αυτό είναι το μήνυμα αύριο του Συνεδρίου μας, μπορούμε ενωμένοι, δυναμικοί, ανανεωμένοι, να προχωρήσουμε μπροστά, στην Ελλάδα των αξιών. Τα μεγάλα δίκτυα που προσφέρουν δημόσια αγαθά πρέπει να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο.
Επιτελικό κράτος, τι σημαίνει. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Θέλουμε ένα κράτος, το οποίο θα βάζει τους κανόνες, αλλά η κοινωνία θα υλοποιεί. Άρα, το κράτος θα πρέπει να βάλει εθνικούς στόχους και επιθυμητά όρια. Εθνικά στάνταρς, αν θέλετε, για όλους τους τομείς.
Ποια είναι τα εθνικά στάνταρς για την παιδεία; Ποιες είναι οι προδιαγραφές για τα νοσοκομεία; Ποιες είναι οι προδιαγραφές για την πρόνοια, για την ποιότητα ζωής της πόλης μας, για τη διαφάνεια στη λειτουργία του δημόσιου τομέα και της αυτοδιοίκησης; Και αυτές οι προδιαγραφές, θα αξιολογούνται θα υπάρχει λογοδοσία και θα πιστοποιούνται σε όλη την Ελλάδα και, βεβαίως, θα υποβοηθούνται, με χρήμα και γνώση, όσοι μένουν πίσω, όπως και θα επιβραβεύονται όσοι αριστεύουν.
Ένα κράτος με ρυθμιστικό ρόλο. Με τη διάκριση των εξουσιών. Με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Με την αναβάθμιση της Βουλής. Με το δικαίωμα των δημοψηφισμάτων. Με την αναβάθμιση της κοινωνίας των πολιτών.
Θέλουμε τη Δικαιοσύνη να είναι πράγματι δίκαια. Μόνον έτσι μπορεί να είναι Δικαιοσύνη. Και ξέρουμε τη χειραγώγηση που γίνεται σήμερα από το κράτος της δεξιάς.
Θέλουμε να συναντηθούμε και με τις δυνάμεις της Εκκλησίας, που πιστεύουν στο κοινωνικό έργο. Που δεν επιδιώκουν να υποκαταστήσουν την κοσμική εξουσία. Εκείνες, οι οποίες επιθυμούν να αξιοποιήσουν τον ανθρώπινο και υλικό πλούτο. Τον ανθρώπινο και υλικό πλούτο της Εκκλησίας. Τον λόγο της για τους φτωχούς και καταφρονημένους.
Οι τελευταίες δεσμεύσεις του Αρχιεπισκόπου δείχνουν έναν τέτοιο δρόμο. Και θα χαιρετίσουμε κάθε βήμα σε μια τέτοια κατεύθυνση. Σε μια κατεύθυνση, αφενός πλήρους διαχωρισμού Εκκλησίας και κράτους και αφετέρου, κοινής δράσης ενάντια στην κοινωνική φτώχεια, στην αδικία και τον αποκλεισμό.
Τέλος, προϋπόθεση είναι μια νέα εθνική στρατηγική που αφορά στη θέση μας στην Ευρώπη, στα Βαλκάνια και διεθνώς. Ένα διεθνές περιβάλλον, που μας επιτρέπει να κινηθούμε. Η Ελλάδα διεκδικεί και πάλι έναν δυναμικό ρόλο στη διεθνή σκακιέρα, που θα την καταστήσει ηθική δύναμη στην περιοχή και, γιατί όχι, και στον κόσμο. Μπορούμε και το έχουμε αποδείξει. Ελλάδα με ισχυρή ταυτότητα. Με ισχυρή παρουσία. Με ισχυρή φωνή. Με δυνατότητα να διασφαλίσουμε ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή. Μια Ελλάδα, ηθική και πολιτιστική δύναμη στον κόσμο, όπως την είδαμε το 2004 με τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Σήμερα, είμαστε σε έναν κόσμο που αλλάζει. Ο κόσμος δεν είναι πια μονοπολικός. Ισχυρές δυνάμεις αναδεικνύονται στην παγκόσμια κονίστρα. Δυνάμεις που αμφισβητούν την ηγεμονία των ΗΠΑ, αλλά και της Δύσης συνολικά.
Βεβαίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν η πιο ισχυρή δύναμη του κόσμου. Και γι' αυτό, βέβαια, ελπίζουμε σε μια δημοκρατική ανατροπή στην Αμερική που επιτέλους θα είναι μια Αμερική που σέβεται το διεθνές Δίκαιο, που στηρίζει τον Ο.Η.Ε., που κάνει προληπτική διπλωματία, αντί για προληπτικούς πολέμους.
Όμως, σήμερα, δεν μπορεί να επιβάλει η Αμερική στον κόσμο αυτά που θέλει κάθε φορά. Η οικονομική τους ανάπτυξη, σήμερα, στηρίζεται στην υπερχρέωση, το δολάριο όχι μόνο έχει χάσει αξία, αλλά τείνει να χάσει και τον κεντρικό ρόλο που έχει τις τελευταίες δεκαετίες στις παγκόσμιες αγορές.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις αμερικανικές Τράπεζες. Ποιο είναι το συμπέρασμα; Σε ποιο κόσμο πηγαίνουμε; Εάν δεν διαμορφώσουμε μια παγκόσμια κοινότητα αρχών, κανόνων, αξιών, σεβασμού του διεθνούς δικαίου, θα πάμε σε μια απορρύθμιση, σε μια αποσύνθεση, σε μια άγρια σύγκρουση σε διεθνές επίπεδο, και αυτή η σύγκρουση θα ενταθεί, λόγω των ανταγωνισμών για την ενέργεια, λόγω των ανταγωνισμών για το πόσιμο νερό που γίνεται σπάνιο είδος, λόγω των ανταγωνισμών για τις περιβαλλοντικές κρίσεις που δημιουργούν και τη μαζική προσφυγιά.
Γι' αυτό, η Ελλάδα για μας, είναι η Ελλάδα των αξιών, είναι επιλογή μας. Η Ελλάδα των αξιών για τον Έλληνα πολίτη και η Ελλάδα των αξιών στην παγκόσμια σκακιέρα, στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο. Ηθική δύναμη είναι η επιλογή μας, για να ακουστούμε όχι μόνο στα Βαλκάνια, αλλά και διεθνώς.
Είναι προς όφελος του Ελληνισμού. Δεν έχουμε παρά να δούμε και τη γειτονιά μας. Οι τελευταίες εβδομάδες ήταν εξαιρετικά σημαντικές για την περιοχή μας, και θέλω από εδώ, να χαιρετίσω τη νίκη του φίλου Δημήτρη Χριστόφια και να θυμίσουμε για μια ακόμη φορά στον Κυπριακό λαό, ότι το ΠΑΣΟΚ θα δώσει όλες τους τις δυνάμεις, για μια δίκαιη λύση για το Κυπριακό.
Η Κύπρος, βεβαίως, έδειξε και κάτι άλλο. Έδειξε τι σημαίνει μια Αριστερά ανοιχτή στις απαιτήσεις της εποχής, μία Αριστερά που, μαζί με το όραμα, διαθέτει και ρεαλισμό, που ξέρει να κάνει συνεργασίες, που δεν είναι φοβική, που προτάσσει τις ανάγκες της χώρας, απέναντι στα ιδεολογικά δόγματα.
Βαλκάνια. Το ΠΑΣΟΚ, σε δύσκολες συνθήκες, την περίοδο 1993 - 2004, διασφάλισε ένα σύνθετο και θετικό ρόλο για την Ελλάδα στην περιοχή. Μια Ελλάδα των αξιών για μια Βαλκανική των αξιών, για μια ευρωπαϊκή βαλκανική χερσόνησο. Ρόλος που χάθηκε. Χάθηκε, εξαιτίας της ολιγωρίας, της φοβικότητας των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Εξαιτίας της, φτάσαμε στα σημερινά αδιέξοδα στο Σκοπιανό, όπου το βέτο πλέον επιβάλλεται. Υπογραμμίζω, πέραν του γεωγραφικού προσδιορισμού, δεν υπάρχει άλλο σημείο συμβιβασμού.
Ίδια και η στάση μας στο ζήτημα του Κοσόβου. Η συγκρότηση του Κοσόβου, η μονομερής αναγνώριση αποτελεί κατάφορη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αυτό αφορά όλους και όλα. Η επιμονή μας στο διεθνές Δίκαιο είναι μια βαθιά πατριωτική και δίκαιη στάση. Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαταλείπει -όπως στην περίπτωση του Κοσόβου- το Δίκαιο του Ο.Η.Ε., τότε η Ελλάδα οφείλει να αντιστέκεται. Κάτι, που δεν έκανε.
Διότι η Νέα Δημοκρατία νομίζει ότι η ευρωπαϊκή πολιτική είναι η προσαρμογή στις επιλογές των ισχυρών. Εμείς ξέρουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας χώρος αγώνων. Αγώνων, που έκανε το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, για να φτιάξουμε την Ευρώπη, μία οικογένεια αξιών. Μία ανεξάρτητη Ευρώπη, μία κοινωνικά δημοκρατική Ευρώπη, μίια κοινωνική Ευρώπη, ως απάντηση στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση.
Είμαστε τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να σφραγίσουμε ενεργητικά τις επιλογές της, όχι για να παραδοθούμε στους ισχυρούς ή τους ατλαντιστές. Γιατί το ΠΑΣΟΚ διαθέτει μία εθνική, πατριωτική, ευρωπαϊκή πολιτική. Απαιτεί τον εκδημοκρατισμό της Ευρώπης, την άμεση εκλογή των οργάνων της, όπως του Προέδρου της Επιτροπής, από τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Πιστεύει σε μια Ευρώπη της δημοκρατίας των λαών, με ισχυρά κοινωνικά χαρακτηριστικά.
Αλλά η στάση μας, και απέναντι στην Τουρκία, είναι στάση αρχών. Το ΠΑΣΟΚ διαθέτει και γνώση και συνείδηση των παγκόσμιων εξελίξεων, πείρα και αποφασιστικότητα, ορθά κριτήρια και ισχυρούς δεσμούς με την κοινωνία. Και το 1994 επεξεργάστηκε μια νέα πολιτική για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πολιτική μας είναι να θέτουμε την Τουρκία στο γήπεδο που εμείς θέλουμε, στο γήπεδο της ευρωπαϊκής διαδικασίας, στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Δεν επιδιώξαμε ποτέ να πάμε στο γήπεδο που μας προκαλούσε η Άγκυρα, στο γήπεδο της σύγκρουσης και των στρατιωτικών αντιπαραθέσεων. Ταυτόχρονα, ουδέποτε αφήσαμε, έστω και ένα χιλιοστό περιθώριο, να νομίζει ο οποιοσδήποτε στην Άγκυρα, ότι μπορεί να παίξει σ' αυτό το πεδίο και να νικήσει.
Γι' αυτό και η εγκατάλειψη του μεγάλου μοχλού της Ευρώπης, του Ελσίνκι, από τη Νέα Δημοκρατία, ήταν διττά λανθασμένη, και η ιστορία θα την βαθμολογήσει αρνητικά. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν δέχεται αλλαγή πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην Τουρκία. Η Τουρκία έχει δικαίωμα αλλά έχει και υποχρεώσεις, υποχρεώσεις που πρέπει να σεβαστεί.
Και βεβαίως, υπάρχουν οι απαραίτητες εγγυήσεις. Εγγυήσεις, τις οποίες εμείς διασφαλίσαμε, που έχουν σχέση με την Κύπρο, με την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Αυτή αποτελεί την εθνική μας στρατηγική. Αυτή αποτελεί την εθνική στρατηγική, που κάνει την Ελλάδα δύναμη κύρους, αξιών, ευημερίας και ειρήνης.
Πριν κλείσω, όμως, αυτό το κεφάλαιο των εξωτερικών μας σχέσεων, θα ήθελα από δω, απ' το Συνέδριό μας, να στείλουμε ένα μήνυμα αλληλεγγύης στα αδέρφια μας στην Παλαιστίνη, που αυτή τη στιγμή δοκιμάζονται και που εμείς ξανά θα πούμε, ότι χρειάζεται ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος, που θα μπορεί να συμβιώσει και να σέβεται τοΙσραήλ, το οποίο όμως θα σέβεται και τους Παλαιστινίους.
Ποια είναι η διέξοδος: Η πλειοψηφία του ελληνικού λαού εναπόθεσε τις ελπίδες της στη Νέα Δημοκρατία, για μεταρρυθμίσεις και αλλαγές. Σήμερα, ακόμα κι εκείνοι που ψήφισαν τη Νέα Δημοκρατία εκφράζουν απογοήτευση. Απογοήτευση για την πορεία της χώρας.
Η λύση δεν είναι, ούτε οι μεγάλοι συνασπισμοί, ούτε ο κατακερματισμός των πολιτικών κομμάτων. Η λύση είναι μια προοδευτική διακυβέρνηση, που θα προχωρήσει στις μεγάλες αλλαγές.
Μια κυβέρνηση, που μπορεί να δημιουργήσει όλες τις προϋποθέσεις για έναν σοβαρό διάλογο, για διαδικασίες διαβούλευσης, ώστε να λύνονται τα προβλήματα και να μη βρίσκονται στο τέλμα και το αδιέξοδο, βοηθώντας μόνο τους «ημέτερους» και τους ισχυρούς.
Γι' αυτό χρειαζόμαστε μια νέα κοινωνική συμμαχία, όπου θα συναντηθούν οι δυνάμεις της προόδου και της αλλαγής. Μια νέα κοινωνική συμμαχία, που προωθεί ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Τη συμμαχία των δημιουργικών, των δυνάμεων της εργασίας, της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, μαζί με τους αδύνατους, τους μη προνομιούχους, τους περιθωριοποιημένους.
Αυτή η μεγάλη κοινωνική συμμαχία, αυτή η συμμαχία αλληλεγγύης, καθορίζει το ποιοι είμαστε και τι θέλουμε. Είναι η συμμαχία των δυνάμεων της έμπνευσης και της εργατικότητας, μ' εκείνους που έχουν τεθεί απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αυτές που είναι και στο περιθώριο της οικονομικής ζωής.
Οι περιθωριοποιημένοι από το νεοφιλελευθερισμό, περικλείουν ισχυρές παραγωγικές δυνάμεις και δεν μας περισσεύουν σε μια εθνική στρατηγική για την Ελλάδα των αξιών. Δεν μας περισσεύει κανένας. Η επανένταξή τους στον οικονομικό ιστό, με όρους ευπρέπειας και δημοκρατίας, η επανεκπαίδευσή τους και άλλα μέτρα που θα συμβάλλουν στην ισχυροποίησή τους, είναι στόχος μας.
Αυτή τη συμμαχία θέλουμε και δημιουργούμε. Αυτή τη συμμαχία προτείνουμε σε όλες τις δυνάμεις που βρίσκονται πέρα από το νεοσυντηρητισμό.
Με αυτή την συμμαχία θα μετατοπίσουμε τη χώρα προς τα εμπρός. Θ' αλλάξουμε τον συσχετισμό στον άξονα Δεξιάς - Αριστεράς. Αυτή είναι η συμμαχία που θέλει και εκφράζει το ΠΑΣΟΚ.
Πρόκειται για μια μεγάλη συμμαχία πλειοψηφίας των ικανών και εργατικών και των μη προνομιούχων. Μια πλειοψηφία, που πρέπει να μετατραπεί σε μια κοινωνική πλειοψηφία οργανωμένη, οράματος, αλληλεγγύης, δυναμισμού, ονείρων, τελικά, και πράξης.
Καλούμε κάθε πολίτη σε μια κοινή πορεία, να υλοποιήσουμε αυτή την εθνική μας στρατηγική. Ζητούμε και διεκδικούμε αυτοδύναμη κυβέρνηση, πλειοψηφία στον Ελληνικό λαό.
Μόνον έτσι μπορεί ο Έλληνας να είναι σίγουρος ότι, αύριο, θα έχει ελπίδα, ότι θα σταματήσει ο κατήφορος της χώρας μας. Σ' αυτή τη νέα πορεία, μπορούμε να συναντηθούμε με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Εμείς έχουμε επανειλημμένα πει «ναι». Έχουμε πει «ναι», αλλά χρειάζεται η πολιτική βούληση και των άλλων. Και αναφέρομαι στο Συνασπισμό. Έχουμε μιλήσει για προσέγγιση, χωρίς αλαζονεία, χωρίς ηγεμονισμούς. Κι είναι πολύ εύκολο, αν θέλουμε να δούμε τις υποθέσεις μας στενά κομματικά, να βρούμε αποκλίσεις. Είναι πολύ εύκολο.
Είναι, όμως, υπεύθυνο απέναντι στον ελληνικό λαό να βρούμε συγκλίσεις. Να βρούμε συγκλίσεις για το αύριο της Ελλάδας. Διότι είναι ύβρις τα χαμηλά επίπεδα μισθών και συντάξεων. Είναι ύβρις η άνιση κατανομή του παραγόμενου πλούτου. Είναι εξευτελιστικό το επίπεδο παροχής δημόσιων υπηρεσιών στην υγεία και την παιδεία. Είναι πελώριο υλικό και ηθικό πρόβλημα η ανεργία και η αυξανόμενη φτώχια.
Το επείγον είναι η οργάνωση κοινής δράσης σε κοινούς στόχους. Κι εδώ ισχύει ο κανόνας "όποιος αποκλείει τους άλλους, αποκλείεται ο ίδιος". Αυτή η κατάσταση πρέπει να τερματιστεί, όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Και εμείς. Και κάνω το πρώτο βήμα. Στο Κοινοβούλιο εκπροσωπούνται όλες οι προοδευτικές δυνάμεις. Προτείνω, οι κοινοβουλευτικές ομάδες να αποκαταστήσουν σταθερή επαφή, να έχουν σταθερή διαβούλευση, να προγραμματίζουν κοινές ενέργειες, να εμπνέουν αντίστοιχες και στο εξωκοινοβουλευτικό μαζικό αυτοδιοικητικό επίπεδο.
Θα ήταν έτσι δυνατόν, στην πορεία, να σχηματίσουν ακόμα και μια ομάδα για τη συστηματική επεξεργασία ενός σχεδίου σύγκλισης, προγράμματος, για μια εναλλακτική διακυβέρνηση της χώρας, να μιλήσουμε για μια νέα κυβερνητική πλειοψηφία που θα συγκροτείται από δυνάμεις της προόδου, σε βάση ισότιμη, με προγραμματικές συγκλίσεις.
Το ΠΑΣΟΚ, ταυτόχρονα, και με βάση το εκλογικό σύστημα, δίνει και θα συνεχίσει να δίνει τον αγώνα για ένα νικηφόρο εκλογικό αποτέλεσμα, που θα του δώσει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης, για να βάλουμε τέλος στη δεξιά διακυβέρνηση που οδηγεί στον κατήφορο τη χώρα.
Δεν πιστεύουμε εμείς στη θεωρία με τις διαφορετικές όχθες, πιστεύουμε ότι, ανεξάρτητα της εκλογικής τακτικής κάθε κόμματος, υπάρχουν περιθώρια κοινών δράσεων. Αυτό ζητούν οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων της Αριστεράς. Χρειαζόμαστε μια νέα κοινωνική συμμαχία, όπου θα συναντηθούν οι δυνάμεις της αλλαγής.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, ξέρουμε ότι μπορούμε, το έχουμε αποδείξει στο παρελθόν, σήμερα όμως δεν είμαστε κυβέρνηση. Γι' αυτό, είναι απολύτως απαραίτητο, να γίνουμε εμείς η αλλαγή, αυτή είναι η τελευταία προϋπόθεση, για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε την εθνική μας στρατηγική.
Σε κάθε οργάνωσή μας, σε κάθε χώρο δουλειάς, σπουδών, γειτονιάς και χωριού, να είμαστε το υπόδειγμα της αλλαγής που πρεσβεύουμε. Πρεσβευτές της Ελλάδας των αξιών. Αυτό απαιτεί να αφήσουμε πίσω μας συντηρητικές αντιλήψεις και πρακτικές που αφομοιώσαμε από τα χρόνια μας στην κυβέρνηση.
Ο κυβερνητισμός, τι σημαίνει; Απλώς, την αλαζονεία της εξουσίας; Όχι, πιστεύω ότι μας έχει επηρεάσει διαφορετικά. Δεν μας ξέκοψε ο κυβερνητισμός μόνο από την κοινωνία, αλλά μας έκανε να θεωρούμε, ότι αλλάζουμε την κοινωνία με εγκυκλίους, αποφάσεις, νομοθετικές και μόνο ρυθμίσεις. Μας έκανε να πιστέψουμε ότι το Πρόγραμμά μας αρκεί να το αναγνώσουμε όπως ο τελάλης αναγιγνώσκει την απόφαση του άρχοντα στην πλατεία του χωριού, για να γίνει η βούλησή του πραγματικότητα.
Κυβερνητισμός για μένα, σημαίνει μια πολύ συντηρητική αντίληψη της πολιτικής. Ότι όλα θα έρθουν από πάνω, όπως το μάννα εξ ουρανού. Αυτός είναι ο κυβερνητισμός, αυτός είναι που πρέπει να ανατρέψουμε ως ΠΑΣΟΚ, πρώτα εμείς και μετά η ίδια η κοινωνία. Διότι το ΠΑΣΟΚ, είναι μέρος της ελληνικής κοινωνίας.
Ο τρόπος της καθημερινής διαχείρισης της μικρής μας εξουσίας ως οργάνωση, αλλά και τόσο σημαντικής για το μέλλον της χώρας στο προοδευτικό και ιστορικό Κίνημά μας, είναι καθοριστικός. Καθοριστικός είναι να διαπαιδαγωγήσει, καθοριστικός είναι να εμπνεύσει, αλλά και να πείσει για την αξιοπιστία μας, για την επομένη των εκλογών, την επομένη που θα είμαστε κυβέρνηση.
Γι' αυτό σας καλώ να δεσμευτούμε, να δεσμευτούμε για τη δική μας εσωτερική επανάσταση που θα αλλάξει την Ελλάδα. Πρώτος εγώ. Θέλω να ξέρετε, όμως, ότι δεν θα βρισκόμουν εδώ, εάν δεν πίστευα ότι μπορούμε, ότι μπορούμε να αλλάξουμε και να αλλάξουμε την Ελλάδα, ότι δύναμή μας είναι η δύναμη της αλλαγής, η δύναμη του λαού, η δύναμη η δική μας.
Και ξέρετε, η θέση του ΠΑΣΟΚ, είναι για μένα θέση ευθύνης, μεγάλης ευθύνης, ευθύνης για το Κίνημα, ευθύνης για την Ελλάδα. Και σας καλώ να αλλάξουμε όλοι μαζί, να φέρουμε νέες νοοτροπίες, νέες πρακτικές, και στο Κίνημά μας και στην κοινωνία.
Ζητάω από εσάς να κάνουμε αυτή την επανάσταση αξιών για την Ελλάδα, μια δέσμευση δική μου, μια δέσμευση δική σας. Με την καθημερινή πάλη, τη στάση, τις οργανώσεις μας, την παρουσία μας, να είμαστε το παράδειγμα της προοδευτικής αντίληψης, της σχέσης μας, της μεταξύ μας σχέσης. Αυτές τις μεταξύ μας σχέσεις, τις ξανακάνουμε ανθρώπινες, συντροφικές. Διότι εμείς, είμαστε ένα δημοκρατικό κόμμα που, ναι, μπορεί να συγκρουόμαστε, μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις, αλλά βάζουμε μπροστά αυτή τη συντροφικότητα, αυτή την ανάγκη μεγάλων αλλαγών.
Κοντά στον αγώνα, στο πρόβλημα του πολίτη, που είναι και δικό μας, και να δείξουμε στον μικρόκοσμο της καθημερινότητας του πολίτη, ότι μπορούμε ξανά να αλλάξουμε την Ελλάδα.
Σας ζητώ να γίνετε εσείς η αλλαγή μιας άλλης αντίληψης εξουσίας, μιας άλλης πολιτικής κουλτούρας, μιας άλλης τάσης ζωής. Και ζητώ επίσης την στήριξή σας για μεγάλες και ριζοσπαστικές αποφάσεις για το Κίνημά μας.
Σε αυτά θα αναφέρω μερικές. Πρώτα απ' όλα, για το Πολιτικό Συμβούλιο και όλα τα όργανα του ΠΑΣΟΚ, για τη διάταξη όλου του στελεχιακού δυναμικού του Κινήματος, οι προτάσεις μου θα διασφαλίζουν την ανανέωση, την ενότητα, την αξιοκρατία.
Δεύτερον. Οι οργανώσεις μας, οι δημοτικές, νομαρχιακές, αλλά και παραταξιακές οργανώσεις διανύουν το 34ο έτος της ζωής τους. Έχουν προσφέρει τα μέγιστα. Είναι, όμως, ώρα να ξαναδούμε τον ρόλο τους, τον τρόπο δράσης και λειτουργίας, την σχέση με την κοινωνία και τον πολίτη, τις νέες προτεραιότητες, την αυτοοργάνωση, τον εργασιακό χώρο, τις προτεραιότητες κάθε περιοχής.
Μετά την εκλογή των περιφερειακών μας οργάνων σε όλη την Ελλάδα, σε κάθε χωριό, σε κάθε συνοικία, σε κάθε χώρο δουλειάς, τα νέα εκλεγμένα όργανα θα ρίξουν το βάρος σε αυτές τις προτεραιότητες, τις προτεραιότητες των πολιτών, αλλά διασφαλίζοντας και ένα ΠΑΣΟΚ με ένα νέο τρόπο διαχείρισης, αισθητικής, οργάνωσης και χώρων, που είναι αντάξιο της Ελλάδας των αξιών που εμείς δημιουργούμε.
Και θα αξιολογηθούν οι δράσεις όλων των οργανώσεων, θα πιστοποιηθούν οι οργανώσεις και στις 3 του Σεπτέμβρη, όταν θα ανοίξουμε τα κεντρικά, τα καινούργια κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ στο νέο κτίριο, θα ανοίξουμε ταυτόχρονα σε όλη την Ελλάδα τις νέες οργανώσεις μας, που θα λειτουργούν με σύγχρονα χαρακτηριστικά, δημοκρατικά, ένα νέο κεφάλαιο στη λειτουργία του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα.
Τρίτον, με τη μετακίνηση στο νέο κτίριο, κρατάμε το ιστορικό κτίριο της Χαριλάου Τρικούπη 50, ως ζωντανό ιστορικό μας αρχείο, αλλά και ταυτόχρονα για να στεγάσει μια νέα σχολή στελεχών, για όλα τα στελέχη μας στο κέντρο και την περιφέρεια. Ένα κέντρο γνώσης για τη δημοκρατία, για τη διαχείριση, για την πολιτική μας ιστορία, για την αξιοποίηση των Μέσων Ενημέρωσης, για τον συνδικαλισμό, για τις διεθνείς σχέσεις, για το Πρόγραμμά μας, για τα νέα μεγάλα πολιτικά προτάγματα της εποχής. Μια δική μας, αν θέλετε μη κρατική σχολή.
Τέταρτον, θα δώσουμε τη μάχη, όπως όλοι εσείς ζητήσατε της ανεξαρτησίας των Μέσων Ενημέρωσης, ανεξάρτητα του πώς χειρίζονται εμάς. Θα δώσουμε τη μάχη να ακουστεί η φωνή της αντιπολίτευσης. Η δική μας φωνή απέναντι στην κυβέρνηση, που προσπαθεί να ελέγξει τα Μέσα Ενημέρωσης.
Ταυτόχρονα, οφείλουμε η δική μας φωνή να φτάσει παντού, με κάθε μέσο, στον ελληνικό λαό. Υπήρξαν προτάσεις από όλη την Ελλάδα, να προχωρήσουμε σε ένα δικό μας Μέσο Ενημέρωσης, που θα δίνει τη δυνατότητα απευθείας επικοινωνίας με τα στελέχη μας, με τα μέλη μας, με τους φίλους μας. Συμφωνώ κι εγώ. Το Πολιτικό Συμβούλιο θα το σχεδιάσει, αλλά θα χρειαστεί η δική σας συμπαράσταση και συμμετοχή.
Τέλος, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε γράψει για το μέλλον του σοσιαλισμού. Έγραφε ότι αν κάτι ο Μαρξ δεν μπόρεσε να προβλέψει, ήταν η καταστροφή του περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης στην ανθρωπότητα.
Σήμερα, οι σοσιαλιστές και οι πράσινοι συγκλίνουν. Εμείς είμαστε έτσι κι αλλιώς και πράσινοι. Συγκλίνουν σε μία πορεία κοινή αναδιοργάνωσης της κοινωνίας, γύρω από μια ανάπτυξη πράσινη, οικολογική και βιώσιμη.
Είναι το πρώτο μας ζήτημα και στον χώρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Και έχουμε και τη μαρτυρία των φωτογράφων για τις μεγάλες οικολογικές καταστροφές στη χώρα μας εδώ σήμερα, στο Συνέδριό μας.
Θεωρώ όμως, απαραίτητο να αποτυπώσουμε, σε όλη την πολιτική μας την πορεία για μία οικολογική ανάπτυξη. Και αυτό που προτείνω, στην ουσία, είναι σε όλες μας τις πολιτικές να δούμε και τη διάσταση: περιβάλλον -οικολογία - «πράσινη ανάπτυξη». Είναι το μέλλον της νέας γενιάς, είναι το μέλλον της χώρας μας.
Αυτές είναι οι δεσμεύσεις μου. Αυτές είναι οι δεσμεύσεις μας. Να γίνουμε η αλλαγή που πρεσβεύουμε. Δέσμευση κάθε δημοκράτη. Και ξέρετε ότι μπορούμε. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί. Μπορεί, διότι είναι μέρος μιας μεγάλης παράδοσης στη χώρα μας.
Όταν ένας νέος Κρητικός ερχόταν στην Αθήνα να αναλάβει τα ηνία της χώρας, λίγοι πίστεψαν στην ολοκλήρωση του Ελληνικού έθνους. Αυτός το πίστευε. Μπόρεσε, ένωσε τον ελληνισμό. Λεγόταν Ελευθέριος Βενιζέλος.
Όταν ένας νέος αντιστασιακός σήκωνε την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη, λίγοι πίστεψαν ότι θα ερχόταν η ελευθερία από τον κατακτητή. Αυτός συμβόλισε τον πόθο για μια Ελλάδα ελεύθερη. Μπόρεσε, λεγόταν Μανώλης Γλέζος.
Όταν ένας νέος έμπαινε στη φυλακή για πρώτη φορά, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, παλεύοντας για τη δημοτική γλώσσα, ήταν όνειρο μακρινό το δικαίωμα του λαού για παιδεία. Αυτός συμβόλισε την πίστη, ότι και ένα παιδί από την επαρχία θα είχε όλες τις δυνατότητες να προοδεύσει, αν κατακτούσε τη δύναμη που λέγεται γνώση. Μπόρεσε, το 1964, θέσπισε τη δωρεάν παιδεία, λεγόταν Γεώργιος Παπανδρέου.
Στην εξορία, στον Καναδά και στη Σουηδία, θυμάμαι, βλέπαμε τα σαράντα χρόνια δικτατορίας στην Πορτογαλία και στην Ισπανία. Και ένας πρώτος και λίγοι μαζί, που πίστεψαν ότι μπορούσε να πέσει μία σκληρή και αδίστακτη στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα, οργανώθηκαν. Ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, και οι πολλοί που πίστεψαν, και ίδρυσαν ένα νέο απελευθερωτικό Κίνημα, με στόχο τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Και μαζί, πίστεψε και η νεολαία της χώρας μας, που ξεσηκώθηκε και στη Νομική και στο Πολυτεχνείο, και μαζί κατέρρευσε και η χούντα. Ήθελα να αναφέρω τα ονόματα, αλλά είναι πάρα πολλοί εδώ από τη γενιά του Πολυτεχνείου. Τους τιμούμε όλους.
Όπως τιμούμε και όλους του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος, του ΠΑΚ του εξωτερικού. Αλλά είναι λιγότερα τα ονόματα που τότε ξεκίνησαν στο ΠΑΚ εσωτερικού και διαβάζω: Γιάννης Χαραλαμπόπουλος, Γιάννης Αλευράς, Αντώνης Λιβάνης, Τάκης Κατσικόπουλος, Γιώργος Παπασωτηρίου, Θανάσης Τσούρας.
Σαράντα χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΚ, θέλω να θυμίσω κάτι απλό. Ότι ιδρυτές ήταν πρόσφυγες και μετανάστες που πίστεψαν στην Ελλάδα και μπόρεσαν. Πρόσφυγες και μετανάστες που τιμούμε και σήμερα με την συμμετοχή τους στο Κίνημά μας. Σήμεραν μαζί μαςν είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, που και αυτοί αγωνίζονται για μια καλύτερη πατρίδα από την οποία ήρθαν, αλλά και μια καλύτερη πατρίδα την οποία θέλουν να φτιάξουν με την οικογένειά τους στην Ελλάδα.
Το 1974 λίγοι πίστεψαν ότι η Ελλάδα μπορεί πράγματι να ανήκει στους Έλληνες. Η εξάρτηση από τις μεγάλες δυνάμεις ήταν η μοίρα της Ελλάδας από την παλιγγενεσία, από το '21 μέχρι το '81.
Μια μικρή, όμως, ομάδα Βουλευτών το εξέφρασε στις εκλογές του 1974, πίστεψαν ότι μπορούν. Και διαβάζω τα ονόματά τους, από το τέλος στην αρχή: Ψαράκης Γιώργος, Χαραλαμπόπουλος Γιάννης, Φλώρος Γιάννης, Σκουλαρίκης Γιάννης, Ράλλης Σπύρος, Παπαδημητρίου Γιάννης, Κουτσοχέρας Γιάννης, Κουτσόγιωργας Μένιος, Κακλαμάνης Απόστολος, Ιντζές Βασίλης, Βγενόπουλος Νίκος, Ακρίτα Σύλβα, Αλευράς Γιάννης. Και στη Θεσσαλονίκη, ο Βουλευτής Παπανδρέου Ανδρέας.
Γι' αυτό και σήμερα τιμούμε την Ελλάδα που πιστεύει. Και αυτό μας ενώνει. Εκπροσωπούμε τη βαθιά μας πίστη, τη δυνατότητα της Ελλάδας να αλλάξει. Εκπροσωπούμε, αυτό που είπε ο Ανδρέας Παπανδρέου: «Κανένας λαός δεν ηττάται όταν πιστεύει στον εαυτό του».
Αυτό έκανε ο Ελληνισμός στην Εθνική Αντίσταση, αυτό είπε ο Έλληνας με το 114, αυτό πάλεψε η νέα γενιά με το Πολυτεχνείο, αυτό πίστεψε και η Ελλάδα με τη γενιά του '81. Αυτό κατάφερε και η Ελλάδα υπό τον Πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη με την ΟΝΕ, με την ένταξη της Κύπρου, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πίστεψε στις δυνάμεις του.
Εκπροσωπούμε εδώ όλες τις γενιές, εκπροσωπούμε και τον Ελληνισμό της διασποράς. Θα ήθελα οι Έλληνες της διασποράς να σηκωθούν, που έχουν έρθει από τα άκρα της γης, από όλες τις γωνιές της γης. Καλώς ορίσατε. Εκπροσωπούμε όλες τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, τον μετανάστη που ήρθε εδώ πρόσφυγας. Εκπροσωπούμε και τιμούμε τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που βρίσκονται ανάμεσά μας, τους αγωνιστές που είναι εδώ κοντά μας.
Χωρίς αυτούς, δεν θα έφτανε η Ελλάδα να αναπτύξει ένα δημόσιο σύστημα υγείας, να δώσει συντάξεις σε όλους τους Έλληνες, να αναγνωρίσει ότι πολίτες είναι και τα άτομα με αναπηρία, να δημιουργήσει υποδομές σε όλη την Ελλάδα, να μπούμε στην ΟΝΕ, να έχουμε ρυθμούς ανάπτυξης σημαντικούς, να βάλουμε την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να οργανώσουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, να μπορούμε να ελπίζουμε για τις δυνατότητές μας.
Φίλες και φίλοι,
Σύντροφοι και συντρόφισσες, μπορούμε μαζί.
Μπορούμε, με την προϋπόθεση ότι κινητοποιούμε όλες μας τις δυνάμεις, με την προϋπόθεση ότι ενώνουμε όλες μας τις δυνάμεις, με την προϋπόθεση ότι αξιοποιούμε όλες μας τις δυνάμεις.
Δεν μας περισσεύει κανείς. Και αυτός είναι ο νέος μας πατριωτισμός. Αυτό είναι και το σημερινό κάλεσμα, κάλεσμα ενότητας, ενότητας για τη χώρα, ενότητας για το ΠΑΣΟΚ, για την Ελλάδα των αξιών.
Καλό μας αγώνα.
Καλό Συνέδριο.
Καλή μας επιτυχία.
Γεια σας.