Ομιλία Λούκας Κατσέλη, συντονίστριας των εργαστηρίων διαλόγου, στο 8ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ

Σάββατο 15 Μαρτίου 2008

Σύντροφοι και συντρόφισσες, έξω από τα όρια μια τυπικής και κλειστής διαδικασίας πραγματοποιήθηκαν συνολικά 25 ομάδες διαλόγου, 25 εργαστήρια πολιτικής, με τη συνεργασία του ΙΣΤΑΜΕ και του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης. Ήταν μια πρόταση του Προέδρου στο Πολιτικό Συντονιστικό Όργανο, που αντιμετωπίστηκε αρχικά με δυσπιστία από πολλούς συντρόφους για το αν θα πετύχει.

Η μαζική σας συμμετοχή, το ενδιαφέρον σας και οι σημαντικές παρεμβάσεις και καταθέσεις απόψεων που ακούστηκαν, απέδειξαν τελικά ότι το ΠΑΣΟΚ δεν έχει τίποτα να φοβηθεί αλλά μόνο κερδίσει από τον ανοιχτό πολιτικό διάλογο, από τη συμμετοχή, ακόμα και από την διαφωνία. Επιτρέψτε μου με συντομία να καταθέσω τα πέντε βασικά συμπεράσματα από τα εργαστήρια.

Το πιο σημαντικό συμπέρασμα που βγήκε, είναι ότι αυτή η διαδικασία πρέπει να συνεχιστεί. Σε κάθε νομό, σε κάθε χώρο δουλειάς. Για να ακουστεί η φωνή του κάθε μέλους, του κάθε πολίτη. Όχι μόνο η φωνή των βουλευτών, των μελών του Πολιτικού Συμβουλίου η των στελεχών του Εθνικού Συμβουλίου. 

Το πρώτο συμπέρασμα, σύντροφοι και συντρόφισσες, από τα εργαστήρια, είναι ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να μάθει να ακούει. Μόνο έτσι θα εμπλουτιστούν οι θέσεις μας από τις απόψεις όλων των στελεχών μας. 

Μόνο έτσι θα τροποποιηθούν αυτές όπου χρειάζεται. Μόνο έτσι θα γίνουν, τελικά, διακριτές οι βασικές διαφορές μας από πολιτικές και θέσεις των άλλων κομμάτων. Μόνο έτσι θα δημιουργηθούν δίαυλοι ουσιαστικού διαλόγου, μεταξύ στελεχών, μελών και φίλων. Μόνο έτσι θα σφυρηλατηθεί η ενότητα, που δεν είναι αποτέλεσμα μοιράσματος θέσεων, αλλά αποτέλεσμα ουσιαστικής πολιτικής διαδικασίας. Αυθεντικής πολιτικής σύνθεσης.

Μόνο έτσι θα είμαστε σε θέση να κινητοποιήσουμε τον κόσμο και να ανατρέψουμε την κυβέρνηση αυτή που σε όλα τα πεδία πολιτικής ακολουθεί μία και μόνη, την ίδια πολιτική: Φορτώνει τα βάρη στα χαμηλά και μεσαία λαϊκά στρώματα, προωθεί ημέτερους και συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα και αδυνατεί να χαράξει μια αναπτυξιακή στρατηγική και να κινητοποιήσει τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.

Αυτό, σύντροφοι και συντρόφισσες, είναι το δεύτερο συμπέρασμα από τα εργαστήρια. Ότι είτε μιλάμε για το ασφαλιστικό, είτε για την παιδεία, είτε για τις πολιτικές για τις γυναίκες και τους μετανάστες, είτε για την υγεία, είτε για τα άτομα με αναπηρία, η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας αναιρεί μέρα με τη μέρα όλα τα κοινωνικά δικαιώματα. Δικαιώματα που κατακτήθηκαν με αγώνες από το ΠΑΣΟΚ. 

Έτσι, όπως επισημάνθηκε από πολλούς συντρόφους στην Ελλάδα οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται πολύ γρηγορότερα από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Με αποτέλεσμα, να απαιτούνται σήμερα γενναίες πολιτικές στήριξης του οικογενειακού εισοδήματος και αναδιανομής του εισοδήματος, για την καταπολέμηση των νέων μορφών φτώχειας, για την αναίρεση των ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού όπως οι πολιτικές που προτείνουμε. 

Πολιτικές καταπολέμησης της ακρίβειας και της υπερχρέωσης των νοικοκυριών. Μια δίκαιη φορολογική πολιτική που θα στηρίζει την εργασία. Γιατί για εμάς η στήριξη της εργασίας και όχι του κεφαλαίου και μάλιστα του χρηματοπιστωτικού, αποτελεί ουσιαστική, ιδεολογική διαφορά με τη Νέα Δημοκρατία.

Το τρίτο συμπέρασμα είναι ότι η απουσία στοιχειώδους αναπτυξιακού σχεδιασμού, αλλά και η αδυναμία αντιμετώπισης νέων προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, οδηγεί την Ελλάδα σε ανασφάλεια και μαρασμό. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα από όλους εσάς τους εκπροσώπους όλων των νομών που ήρθαν και μίλησαν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν:

Την αυξανόμενη ανεργία, ιδιαίτερα των νέων μας. Την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Το παραγωγικό έλλειμμα. Την υποβάθμιση των τουριστικών μας υπηρεσιών. Την ερήμωση ολόκληρων περιοχών στους ορεινούς όγκους. Την ανεπάρκεια και μόλυνση των υδάτινων πόρων. Τη διόγκωση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Την εγκατάλειψη των νοσοκομείων και των προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας. Την υποβάθμιση των υποδομών.

Και το μήνυμα, σύντροφοι και συντρόφισσες, από κάθε γωνιά της Ελλάδας ήταν ξεκάθαρο. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει επειγόντως να ξαναγίνει κίνημα ανάπτυξης. Ένα ζωντανό κίνημα για την πράσινη ανάπτυξη. Με παρουσία παντού. Γιατί αυτή είναι και η άλλη μεγάλη μας διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία.

Για εμάς η οικονομία και η ανάπτυξη δεν είναι αποτέλεσμα αφανών μηχανισμών της αγοράς. Το τι θα γίνει στην Κέρκυρα ή στη Ρόδο δεν μπορεί να αφεθεί στα χέρια κάποιων tour operators. Ούτε η ανάπτυξη της Εύβοιας ή της Καβάλας να υπονομεύεται από την ανεξέλεγκτη δημιουργία εργοστασίων λιθάνθρακα από κάποιους ιδιώτες.

Αντίθετα, η ανάπτυξη, η ποιότητα ζωής και οι ευκαιρίες για απασχόληση σε κάθε τόπο αποτελούν ζητούμενα της ίδιας της πολιτικής δημοκρατίας. Γι? αυτήν έχουν λόγο οι πολίτες. Σε στενή συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μια Τοπική Αυτοδιοίκηση δυνατή και υπόλογη στον πολίτη που παρέχει με διαφάνεια και λογοδοσία ολοκληρωμένες αναπτυξιακές και κοινωνικές υπηρεσίες σε όλους. 

Από τα περιφερειακά εργαστήρια, αλλά και το εργαστήριο για την Αυτοδιοίκηση, τα μηνύματα ήταν ξεκάθαρα. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι μοχλός μετασχηματισμού και ανασυγκρότησης και κράτους. Για ανάπτυξη και κοινωνική προστασία.

Η πρόταση μας για ενδυνάμωση των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και αιρετή περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με 6 ή  με 7 περιφέρεις είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Άμεση προτεραιότητα αποτελεί η συγκρότηση δικτύων πράσινης ανάπτυξης σε κάθε περιφέρεια και η στενή του συνεργασία με τα δίκτυα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η συζήτηση που ξεκίνησε στα εργαστήρια θα πρέπει να συνεχιστεί σε κάθε Δήμο από αύριο για να προβάλουμε ανταγωνιστικά τις θέσεις μας ενόψει της υλοποίησης του Δ' ΚΠΣ, του ΕΣΠΑ όπως λέγεται και του εθνικού χωροταξικού σχεδίου με το οποίο έχουν έρθει σε αντίθεση όλοι οι φορείς.

Το τέταρτο συμπέρασμα που βγήκε από τα εργαστήρια είναι ότι χωρίς ουσιαστική αναβάθμιση της Παιδείας δεν μπορούμε να πετύχουμε τίποτα. 

Όταν σήμερα, σύντροφοι και συντρόφισσες, η ελληνική οικογένεια αναγκάζεται να δαπανά τεράστια ποσά για φροντιστήρια, όταν το Λύκειο έχει απαξιωθεί, όταν τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ακολουθούν την πορεία του άρρωστου κράτους σε αναποτελεσματικότητα (αν όχι σε διαπλοκή και εξυπηρέτηση αλλότριων συμφερόντων) τότε ακυρώνεται ο βασικότερος μοχλός ανάπτυξης στον τόπο. 

Τα συμπεράσματα από τα εργαστήρια που οργανώθηκαν για την Παιδεία, ήταν καταλυτικά. Θα πρέπει άμεσα να συνεχιστεί ο διάλογος με όλους τους φορείς της εκπαίδευσης. Ιδιαίτερα με τα μέλη μας, η θέση μας για ένα ανοιχτό, ολοήμερο, δημιουργικό και ευέλικτο σχολείο, καθώς και για Ανώτατα Ιδρύματα -πόλους αριστείας και ανάπτυξης- να γίνουν κτήμα όλων.

Ας μη γελιόμαστε, σύντροφοι και συντρόφισσες: Υπάρχουν ακόμα μεγάλες διαφορές μεταξύ των στελεχών για το ρόλο και τη συγκρότηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, για την ανάγκη αξιολόγησης του εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια εξισορρόπησης συντεχνιακών αιτημάτων εκ των υστέρων. 

Τα συνδικάτα, βασικοί κοινωνικοί εταίροι για ένα αριστερό κίνημα, θα πρέπει να βρεθούν ξανά στην πρωτοπορία για σημαντικές αλλαγές στην Παιδεία, στην Οικονομία, παντού, γιατί η Παιδεία είναι το ύψιστο δημόσιο αγαθό και ως ΠΑΣΟΚ οφείλουμε να προβάλλουμε ξεκάθαρες και πειστικές λύσεις, ώστε να μπορέσουμε να πείσουμε και να εμπνεύσουμε. 

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στο εργαστήριο για τις μεταρρυθμίσεις τονίστηκε ότι οι βασικοί ανασχετικοί παράγοντες στην προώθηση μεταρρυθμίσεων ήταν η χαμηλή εσωτερική συνοχή του κόμματος και η απουσία αποτελεσματικής στρατηγικής πληροφόρησης. 

Πώς πληροφορείται όμως, σύντροφοι και συντρόφισσες, η κοινή γνώμη; Αυτό ήταν ένα από τα βασικά ερωτήματα που τέθηκαν. Σήμερα υπάρχει μια παθογένεια και σύγχυση ρόλων, μεταξύ μέσων μαζικής ενημέρωσης και πολιτικής εξουσίας. Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για αυτονομία της πολιτικής, για διακριτούς ρόλους και ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος αποτελούν βασικές προτεραιότητες. 

Το διαδίκτυο, με το οποίο ασχολήθηκε ένα από τα εργαστήριά μας, ανοίγει νέους δρόμους αμφίδρομης σχέσης και επικοινωνίας κυρίως με τη νεολαία. Αποτελεί βήμα διαβούλευσης έξω από τα συνηθισμένα, βήμα διαλόγου και συμμετοχής, το οποίο χρειάζεται να προωθήσουμε με κουλτούρα ευθύνης και όχι με άνωθεν κανόνες και απαγορεύσεις. 

Πάνω όμως απ' όλα, αυτό που τονίστηκε είναι ότι τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει ένα Κόμμα όταν αυτό εκφράζει αυθεντικά λαϊκά κινήματα, όταν είναι κίνημα αλλαγής και πρωτοπορίας. Αυτό είναι το στοίχημα για το ΠΑΣΟΚ την επόμενη ημέρα του Συνεδρίου μας. 

Το πέμπτο συμπέρασμα από τα εργαστήριά μας -και ίσως το πιο σημαντικό- είναι η ανασυγκρότηση του Κόμματός μας, με ανοιχτές και αποτελεσματικές οργανώσεις βάσης, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις οργανώσεις της διασποράς, οργανώσεις βάσης που δεν θα λειτουργούν ως βουλευτικά γραφεία. Σύγχρονες οργανώσεις με οικονομική αυτοδυναμία, με σύγχρονες μεθόδους διοίκησης, με επιμόρφωση στελεχών και συγκρότηση αξιόπιστων ομάδων εργασίας, με αξιολόγηση και αξιοποίηση όλου του στελεχιακού δυναμικού μας, γιατί σύντροφοι και συντρόφισσες αυτή είναι η δύναμή μας.

Όλοι εμείς μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά. Και γνωρίζουμε και μπορούμε, αρκεί να το θέλουμε. Ευχαριστώ.