Προοδευτικές αλλαγές για την υπέρβαση της κρίσης, ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γ. Α. Παπανδρέου στη διεθνή διάσκεψη της ΓΣΕΕ, για την καταπολέμηση της καταναγκαστικής εργασίας και της εμπορίας προσώπων |
Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008 |
Κυρίες και κύριοι, Αγαπητέ Πρόεδρε της ΓΣΕΕ, Αγαπητοί φίλοι από διεθνείς Οργανώσεις και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Θα ήθελα να συγχαρώ την πρωτοβουλία της ΓΣΕΕ, που επέλεξε να γιορτάσει τα 90 χρόνια απ' την ίδρυσή της, με αυτή την Διεθνή Διάσκεψη για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Γιατί όπως είπε και ο Πρόεδρος της ΓΣΕΕ, τα προβλήματα είναι διεθνή και χρειάζονται διεθνείς λύσεις. Δεν είμαστε πια νησίδες, προστατευμένες από τον έξω κόσμο, είμαστε ο κόσμος. Κάθε γειτονιά, κάθε εργοστάσιο, κάθε χωριό, κάθε πολίτης είναι και πολίτης του κόσμου. Τα προβλήματα, ή θα τα λύσουμε μαζί, ή θα τα υποστούμε μαζί. Και βέβαια, η μετανάστευση, η προσφυγιά, αποτελεί ένα από τα μεγάλα προβλήματα της εποχής. Ίσως, όμως, και ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα, που θα μπορούσε ν' αξιοποιηθεί από την ανθρωπότητα, εφόσον μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τα δικαιώματα των πολιτών, των ανθρώπων όπου γης. Είτε βρίσκονται στην χώρα τους, είτε βρίσκονται σε μια ξένη χώρα, για οποιονδήποτε λόγο. Μιλάμε, λοιπόν, για τα δικαιώματα των πολιτών και, όπως είπε ο Γιάννης Παναγόπουλος πολύ σωστά, κι εγώ έχω ζήσει την προσφυγιά, την εξορία. Θυμάμαι, εργαζόμενος στην Σουηδία τα καλοκαίρια, ως φοιτητής, πήγαινα στις δουλειές - ουσιαστικά, όλοι οι Έλληνες δούλευαν εκείνη την εποχή - ήμαστε καθαριστές. Και ακόμα και στην Σουηδία, μια χώρα που έχει ιδιαίτερη φροντίδα για τους μετανάστες, και αυτό θέλω να το τονίσω, έχει ιδιαίτερη παράδοση στην προστασία των μεταναστών, ούτε από εκεί εκλείπει ο ρατσισμός. Τότε, δέχτηκα επίθεση από κάποιον, ο οποίος με είδε λίγο βρώμιο, γυρίζοντας από την δουλειά και κρατώντας μια ελληνική εφημερίδα, ο οποίος μου είπε «φύγετε εσείς οι μαυροκέφαλοι από την χώρα μας» - βέβαια, τότε είχα περισσότερα μαλλιά και μαύρα μαλλιά - αλλά ευτυχώς, υπήρξαν και άλλοι, πάρα πολλοί Σουηδοί στην περιοχή, οι οποίοι μας βοήθησαν. Ήταν απλώς μια μικρή εμπειρία, και θα έλεγα και σχετικά αθώα εμπειρία, σε σχέση με αυτά τα οποία ζουν πάρα πολλοί μετανάστες, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για την δουλεμπορία, αυτή την σύγχρονη μορφή δουλείας, σκλαβιάς, αυτό το εμπόριο των ανθρώπων. Θέλω εδώ να μιλήσω ιδιαίτερα για την ανισότητα και, πώς αυτή πρέπει να εξαλειφθεί, εάν θέλουμε να μιλήσουμε για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου. Παίρνω επίσης ένα μικρό παράδειγμα, από όταν ήμουν υπουργός Παιδείας. Τότε, ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο κ. Κάρολος Παπούλιας, ήταν υπουργός Εξωτερικών. Μας τέθηκε από τους υπηρεσιακούς παράγοντες των Υπουργείων μας ένα δίλημμα. Είχαμε ήδη σημαντική ροή λαθρομεταναστών, όπως θα θυμόσαστε, την δεκαετία του '90, οι οποίοι βέβαια, κάποια στιγμή, είτε όταν ήρθαν, είτε αργότερα, έφεραν τα παιδιά τους. Αλλά είχαμε πάρα πολλά παιδιά, τα οποία δεν είχαν, σύμφωνα με τις τυπικές διαδικασίες, δικαιώματα. Κανένα δικαίωμα. Ούτε στην υγεία, ούτε στην παιδεία. Και το τυπικά σωστό θα ήταν να μην τους εγγράψουμε στα σχολεία μας. Αυτό θα ήταν το τυπικά σωστό. Καθίσαμε, λοιπόν, οι δυο μας και είπαμε, και αυτός βέβαια πρώην μετανάστης, και εγώ, ότι θα ήταν απαράδεκτο να μην διασφαλίσουμε το δικαίωμα αυτών των παιδιών στην εκπαίδευση. Και αποφασίσαμε και τους δώσαμε αυτό το δικαίωμα. Και μπήκαν στα ελληνικά σχολεία, έμαθαν τα ελληνικά, πολλά απ' αυτά τα παιδιά είναι πια μεγάλα, έχουν σπουδάσει και είναι πολίτες της χώρας μας. Σκεφτείτε, όμως, εάν δεν είχαμε δώσει αυτά τα δικαιώματα. Αυτά τα παιδιά θα είχαν μπει οπωσδήποτε στην παιδική εργασία, στην παράνομη παιδική εργασία, θα ήταν αναλφάβητα, θα ήταν σ' ένα γκέτο της κοινωνίας, με όσα προβλήματα αυτό θα δημιουργούσε. Ας σκεφτούμε λοιπόν, αν γι' αυτή την περίπτωση θα είχαμε τέτοιες επιπτώσεις, πόσο μάλλον γι' αυτά τα παιδιά, γι' αυτές τις γυναίκες, γιατί είναι σχεδόν κατ' εξοχήν γυναίκες, που υπάρχει η απόλυτη ανυπαρξία προστασίας των δικαιωμάτων τους, όταν έχουν μπει πια σε όλον τον κόσμο τόσα αντικείμενα εμπορίου. Το trafficking λοιπόν είναι ένα δουλεμπόριο, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο στη χειρότερη μορφή, ακύρωση στην πράξη κάθε δημοκρατικού και κοινωνικού αγώνα που έχει καταφέρει το Εργατικό Κίνημα τις τελευταίες δεκαετίες, αν θέλετε, και τον τελευταίο αιώνα. Οι αριθμοί μάς πλημμυρίζουν με θλίψη, με οργή και αγανάκτηση. Υπολογίζεται ότι 20 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως βρίσκονται υπό συνθήκες δέσμιας εργασίας, 5,7 εκατομμύρια παιδιά εμπλέκονται σε μορφές εξαναγκαστικής εργασίας ή δουλείας, 1,8 εκατομμύρια παιδιά, τα περισσότερα κορίτσια, πέφτουν κάθε χρόνο θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης, είτε εξωθούμενα στην πορνεία, είτε ως νύφες κατά παραγγελία. Βρέφη εξαφανίζονται, είτε για εμπορία οργάνων, είτε για παράνομη υιοθεσία. Τα κέρδη δε, που αποφέρει αυτή η βιομηχανία, είναι τεράστια και επηρεάζουν σημαντικά δυστυχώς και το πολιτικό σύστημα κάθε χώρας. Ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα 10 δις δολάρια. Σήμερα, δεν έχουμε μόνο τα άθλια σαπιοκάραβα, που φεύγουν φορτωμένα με το φορτίο τους από την Αφρική, την Ασία, την Ανατολική Ευρώπη, την Λατινική Αμερική, προς τις πλούσιες αγορές. Έχουμε επίσης στο διαδίκτυο την πορνογραφία, τον σεξουαλισμό τουρισμό, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, τα καταγώγια των μεγάλων αστικών μητροπόλεων, από τη Νέα Υόρκη μέχρι την Φλωρεντία, όπου δεκάδες άνθρωποι ιδρώνουν για τις δικές μας φθηνές τσάντες και πορτοφόλια. Κι εμείς στην Ελλάδα, δεν ζούμε μακριά από το πρόβλημα. Η Ελλάδα αποτελεί πια χώρα προορισμού και διέλευσης ατόμων για σεξουαλική εκμετάλλευση και καταναγκαστική εργασία. Μόνο λίγα μέτρα από εδώ, στο κέντρο της Αθήνας, η πορνεία και τα ναρκωτικά βρίσκονται σε πλήρη άνθιση, από γυναίκες που είναι θύματα σωματεμπορίας. Αλλοδαποί εργάτες σε αγροτικές καλλιέργειες πέφτουν πολλές φορές θύματα εκμετάλλευσης από ημεδαπούς, πλουτίζοντας συγχρόνως κάθε λογής μεσάζοντες. Εκατοντάδες παιδιά πέφτουν θύματα trafficking, προκειμένου να προωθηθούν κυρίως σε επαιτεία ή στην πορνεία, ή ακόμα και στο εμπόριο οργάνων. Γραφεία διακινούν όλη αυτή την υπόθεση και, βεβαίως, διακινούν και το οικιακό προσωπικό παράνομων μεταναστριών, κρατώντας το σύνολο ή τμήμα των αμοιβών τους. Η παρανομία, η έλλειψη διαφάνειας, όλα αυτά ταΐζουν το δουλεμπόριο, προσφέρουν μεγαλύτερα κέρδη, πόρους που εξαγοράζουν την ανοχή ή την συνεργασία. Γι' αυτό και το ζήτημα είναι πρώτιστα πολιτικό. Αν και είναι δύσκολο να αποτυπώσει κανείς το μέγεθος αυτών των δικτύων στη χώρα μας, οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις μάς κάνουν αναφορά για διακίνηση πάνω από 100.000 ατόμων κατά την τελευταία 15ετία, κυρίως βεβαίως γυναικών και παιδιών. Σήμερα δε, ο αριθμός εκτιμάται ότι υπερβαίνει τις 17.000. Αυτοί είναι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω μας και η θέση τους, βεβαίως, δεν είναι στη φυλακή. Πρέπει να ξέρουν ότι, το παράνομο καθεστώς παραμονής τους, διαμονής τους, αυτό το γεγονός τούς έχει αφαιρέσει δικαιώματα και έχει επιτρέψει να γίνουν θύματα εκμετάλλευσης ή και εκβιασμού. Θα έπρεπε, αυτούς τους ανθρώπους, να τους προστατέψουμε, να τους δώσουμε το δικαίωμα να αισθανθούν ως άνθρωποι σε μια κοινωνία, που δίνει αυτό το δικαίωμα της ανθρωπιάς, και να αισθανθούν ότι είναι ακόμα και συνεργάτες μας απέναντι σε αυτό το φαινόμενο. Η Ελλάδα έχει υπογράψει το Πρωτόκολλο του Παλέρμο το 2000, τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Καταπολέμηση Εμπορίας Ανθρώπων το 2005, δεν έχει όμως ακόμα προβεί στην κύρωσή τους. Στην Ελλάδα, εντοπίζεται το πρόβλημα στην ανυπαρξία ενός αποτελεσματικού νομοθετικού πλαισίου. Και ο νόμος του 2002, και ο μεταναστευτικός νόμος του 2005, εξασφαλίζουν τόσο την προστασία, όσο και την αρωγή των θυμάτων των εγκλημάτων αυτών. Αλλά χρειάζεται η πολιτική βούληση για την εφαρμογή τους. Και φοβάμαι εδώ, ότι η κυβέρνηση, και λυπάμαι ειλικρινά, έχει μόνο το ρόλο του παρατηρητή. Στην Άρτα, η αισχρή εκμετάλλευση των μεταναστών εργατών έγινε γνωστή κατόπιν πρωτοβουλίας ιερέων στην περιοχή. Στην Ηλεία, μετά από δημοσιεύματα εφημερίδων. Στην Πάτρα, δόθηκε μια ημιτελής λύση, απλώς μεταφέραμε το πρόβλημα λίγα μέτρα πιο πέρα. Στην Αθήνα, αφήνεται η πορνεία ανεξέλεγκτη, ενώ μετατρέπονται παράνομοι μετανάστες, σε δεξαμενή άντλησης συνεργατών και θυμάτων. Η κατάσταση στην Πάτρα, δυστυχώς, είναι ο καθρέφτης της πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης για τη μετανάστευση και για το άσυλο. Μάλιστα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ανέλαβε το 3ο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Μετανάστευση. Γιατί δεν το οργανώνουμε στην Πάτρα, εκεί όπου όλο το αδιέξοδο της κυβερνητικής πολιτικής δεν μπορεί πια να κρυφτεί; Να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Εκεί όπου η ανθρώπινη δυστυχία, η ελπίδα για ένα άλλο μέλλον, για μια άλλη ζωή, κυριαρχούν και όπου η Πολιτεία σηκώνει απλώς τα χέρια ψηλά. Δεν μπορούμε αυτή την κατάσταση να τη δεχθούμε ως αναπόφευκτη. Χρειάζονται αλλαγές και χρειάζεται να συνεργαστούμε. Και αυτό θα κάνουμε εμείς, σε αυτό δεσμεύομαι εγώ, όχι απλώς ως σημερινή αντιπολίτευση, αλλά ως αυριανή κυβέρνηση, να συνεργαστούμε με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, να συνεργαστούμε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, για να βρούμε τις απαραίτητες λύσεις. Φίλες και φίλοι, Η παγκοσμιοποίηση, όπως την ξέρουμε σήμερα, ενέχει ένα παράδοξο, ή αν θέλετε μια αντίφαση. Απ' τη μια, η νεοφιλελεύθερη αντίληψη προωθεί την ελευθερία του κεφαλαίου, να μπαίνει ή να βγαίνει σε όποια χώρα θέλει, όποτε θέλει, χωρίς περιορισμούς στην κίνησή της. Απ' την άλλη, σε περιοχές της γης, π.χ. στα σύνορα του Μεξικού με τις Ηνωμένες Πολιτείες, χτίζονται τείχη, για να μην υπάρχει αυτή η ελευθερία της μετακίνησης των ανθρώπων. Αλλά υπάρχουν παντού και οι περιορισμοί, οι οποίοι είναι ασφυκτικοί. Παρότι κάποιοι θα θελήσουν να παρουσιάσουν τα κλειστά σύνορα σαν λύση στα προβλήματα της ανεργίας στις αναπτυγμένες χώρες, η αλήθεια είναι διαφορετική, ότι αυτοί οι περιορισμοί, αυτά τα τείχη, ιδιαίτερα όπως εφαρμόζονται, λειτουργούν ως δικλείδα ασφαλείας απέναντι στις διεκδικήσεις των εργαζομένων, ή στις προσπάθειες των εργαζομένων να διατηρήσουν τα βασικά τους δικαιώματα, να προστατέψουν τα βασικά τους δικαιώματα, να κατοχυρώσουν τους βασικούς τους καρπούς, αγώνων πολυετών. Το δικαίωμα δηλαδή στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, το δικαίωμα σε αξιοπρεπή δουλειά, μισθούς και σύνταξη, στη σιγουριά και ασφάλεια για το εισόδημά τους, για την οικογένειά τους. Η ανισότητα δηλαδή, που δημιουργείται μεταξύ του παράνομου και του νόμιμου εργαζόμενου ή και του πολίτη μιας χώρας, υπονομεύει τα δικαιώματα όλων, και του εργαζόμενου που νόμιμα ζει και δουλεύει σε μια χώρα, και του παράνομου εργαζόμενου, προς όφελος βεβαίως της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Γι' αυτό και το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για τα δικαιώματα των μεταναστών, και σε ό,τι αφορά το δικαίωμα ακόμα και απόκτησης της ελληνικής υπηκοότητας. Αυτά, ως μέτρα διασφάλισης μιας ευνομούμενης Πολιτείας, που προστατεύει τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται σε αυτό τον τόπο. Φίλες και φίλοι, Πριν λίγες μέρες, επέστρεψα από το Μεξικό, όπου συνεδρίασε η Σοσιαλιστική Διεθνής. Εκεί το μήνυμα είναι σαφές. Είναι σαφές, και είναι και ελπιδοφόρο. Η παγκοσμιοποίηση πρέπει να είναι για τους ανθρώπους, από τους ανθρώπους. Δεν μπορεί να προσαρμόζεται ο άνθρωπος στην παγκοσμιοποίηση, πρέπει επιτέλους η παγκοσμιοποίηση να προσαρμοστεί στον άνθρωπο. Και αυτό αφορά και το θέμα το οποίο συζητάμε σήμερα. Η Σοσιαλιστική Διεθνής και η Σοσιαλιστική Διεθνής Γυναικών έχουμε από καιρό επισημάνει τις διαστάσεις αυτού του φαινομένου, το οποίο έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Τα κόμματα - μέλη μας ανήκουν, τόσο σε αναπτυγμένες, όσο και σε υπό ανάπτυξη χώρες, που βιώνουν με διαφορετικό τρόπο την παράνομη διακίνηση ανθρώπων. Στο Μεξικό, είδαμε για παράδειγμα την τεράστια έκταση που έχει πάρει αυτό το πρόβλημα στην περιοχή της Κεντρικής Λατινικής Αμερικής. Κοιτάζουμε, λοιπόν, να ενθαρρύνουμε τον συντονισμό των πολιτικών μεταξύ των χωρών εξαγωγής και εισαγωγής θυμάτων, γιατί μόνον έτσι θα είμαστε αποτελεσματικοί στην καταπολέμηση του trafficking. Μία από τις προτάσεις της Σοσιαλιστικής Διεθνούς είναι η σύνθεση εθνικών σχεδίων δράσης, που όμως θα συντονιστούν και θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη θέσπιση δεσμευτικής νομοθεσίας και θεσμοθετημένης δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Προσεγγίζοντας επίσης τα θύματα του trafficking με ευαισθησία, η Σοσιαλιστική Διεθνής, για το θέμα του trafficking, έχει επίσης προτείνει να δίνεται, στα θύματα που συνεργάζονται με τις Αρχές, άδεια παραμονής και εργασίας στη χώρα υποδοχής τους, δηλαδή τα βασικά τους δικαιώματα, ώστε να προστατεύονται από την εμπορία, να προστατεύονται από τις Αρχές κάθε χώρας. Όσο για τα θύματα που επιθυμούν να επιστρέψουν και να επανενταχθούν στη χώρα προέλευσής τους, πρέπει να έχουν την απαραίτητη υποστήριξη, τόσο από τις τοπικές Αρχές, όσο και από τους σχετικούς μη κυβερνητικούς Οργανισμούς. Οι όποιες προσπάθειες της Διεθνούς Κοινότητας να πετύχουμε από κοινού την εξάρθρωση δικτύων, δυστυχώς, καταλήγουν πολλές φορές στο κενό, για έναν απλό λόγο. Είναι η τεράστια εξουσία, το χρήμα, η δύναμη που έχει αυτή η καλοκουρδισμένη μηχανή σε τόσα πολλά κράτη. Μια παράνομη μηχανή, που όμως εμπλέκεται και επηρεάζει κυβερνητικούς αξιωματούχους, τελωνειακούς, υπάλληλους, διπλωματικές και διωκτικές Αρχές, ενώ βεβαίως και η σιωπή των θυμάτων διασφαλίζεται σε πολλές περιπτώσεις με εκβιασμούς και ταπεινωτικές, παραδειγματικές τιμωρίες. Αυτά τα πολλά λεφτά είναι και το δείγμα της τεράστιας ανισότητας που ζούμε σε αυτή την παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Και έρχομαι στη διεθνή κρίση, την οποία ζούμε αυτές τις μέρες, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παράδειγμα της ανισότητας. Μιλώ για την ανισότητα, διότι η κρίση έχει ως αίτιο τη δυνατότητα που είχαν κάποιοι να συγκεντρώσουν τεράστιο πλούτο, αμύθητο πλούτο στα χέρια τους, στα χέρια των λίγων. Αυτή η δυνατότητα, βεβαίως, τους έδωσε επίσης τη δυνατότητα να συγκεντρώσουν τεράστια εξουσία στα χέρια τους, τεράστια εξουσία στα media, στα μέσα ενημέρωσης, τεράστια εξουσία στην πολιτική και, ουσιαστικά, να αιχμαλωτίσουν με την εξουσία τους, τους δημοκρατικούς θεσμούς τόσων χωρών, ξεκινώντας από την ίδια την Αμερική, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με την εξουσία τους και τη δύναμή τους, κατάφεραν να αποτρέψουν κάθε κανονισμό, κάθε εποπτεία, κάθε ρύθμιση της αγοράς και, πίσω από το ιδεολόγημα ότι η ελεύθερη αγορά θα λύσει τα πάντα, ότι υπάρχει κάποιο αόρατο χέρι το οποίο θα λύσει τα πάντα, πίσω από αυτό το ιδεολόγημα, υπήρχε ένα πραγματικό χέρι εξουσίας εκείνων των λίγων, που κατάφεραν να διαμορφώσουν αυτή την εγκληματική κρίση. Χωρίς εποπτεία, χωρίς ρύθμιση, χωρίς διαφάνεια, το σύστημα έφτασε σε ένα αδιέξοδο από την απληστία και την κερδοσκοπία και, βεβαίως, έφτασε και στην κρίση, στο κραχ. Και δεν είναι τυχαίο ότι ο φετινός νομπελίστας, ο Πολ Προύμαν, αναλύοντας το κραχ του '29 και την Αμερική τού σήμερα, έκανε την εξής διαπίστωση. Ότι η ανισότητα μεταξύ πλουσίων μεσαίας τάξης και φτωχότερων στην Αμερική το '29, είναι ανάλογη με την ανισότητα που σήμερα υπάρχει στην Αμερική. Είπε ουσιαστικά ο κ. Προύμαν ότι αυτή η ανισότητα σημαίνει πια την έλλειψη της δυνατότητας του μέσου πολίτη να προστατευτεί απέναντι στην ασυδοσία, στην αυθαιρεσία της εξουσίας των λίγων. Άρα, λοιπόν, αυτό το οποίο εμείς λέμε, από πλευράς της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, είναι ότι η κρίση αυτή αποτελεί κυρίαρχα και πρόβλημα δημοκρατίας, μιας νέας ανακατανομής πολιτικής εξουσίας, που στερεί από τον πολίτη σε κάθε χώρα, αλλά και παγκοσμίως, το δικαίωμα να ελέγχει επιτέλους την εξουσία με διαφάνεια, να συμμετέχει, να ακούγεται η φωνή του και βεβαίως να προστατεύει τα δικαιώματά του. Γι' αυτό και διαμορφώσαμε την Επιτροπή Στίγκλιτς για την αντιμετώπιση της κρίσης, με στόχο να μιλήσουμε και να επαναφέρουμε στο προσκήνιο τις έννοιες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, της διαφάνειας, του δημοκρατικού σχεδιασμού, της δημοκρατικής λογοδοσίας, της κοινωνικής λογοδοσίας, της εποπτείας, της αλληλεγγύης, του δημόσιου ελέγχου, της ρυθμιστικής λειτουργίας του κράτους, της δίκαιης κατανομής του πλούτου, της ανάπτυξης για τον άνθρωπο. Συγκεκριμένα, αναφέραμε 5 βασικά στοιχεία στην πρώτη συνεδρίασή μας στη Βιέννη, που νομίζω είναι σημαντικά. Τη διαμόρφωση πια εργαλείων, θεσμών, σε παγκόσμιο επίπεδο, που θα ελέγχονται δημοκρατικά, και όχι μονομερώς από μία ή λίγες χώρες, αλλά και με διαφάνεια. Άρα λοιπόν, αλλαγές στην Παγκόσμια Τράπεζα, στο ΙMF και, βεβαίως, με μεγαλύτερη συμμετοχή φορέων όπως το ILΟ. Χαίρομαι που ο Χουάν της Σομαλίας, ο Πρόεδρος του ILO, του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας συμμετέχει σε αυτή την Επιτροπή μας, της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Δεύτερον, την κοινωνική προστασία και την κοινωνική δικαιοσύνη, την προστασία βασικών δικαιωμάτων παγκοσμίως, από τις συντάξεις, το δικαίωμα στην εργασία, το δικαίωμα στην παιδεία και την υγεία, μέχρι την υποστήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, μέσα από τους πιστωτικούς Οργανισμούς, που θα πρέπει να υποχρεωθούν, όχι να κλείσουν τις δικές τους τρύπες, αλλά να επενδύσουν στην πραγματική οικονομία. Τρίτον, την ανάπτυξη. Να επενδύσουμε όλες οι χώρες σημαντικά ποσά πια στην ανάπτυξη, σε υποδομές και, ιδιαίτερα σε εκείνες τις υποδομές, που θα μας προετοιμάσουν για τη νέα φάση της ανάπτυξης, της βιώσιμης ανάπτυξης για την ανθρωπότητα, δηλαδή της πράσινης ανάπτυξης, που σέβεται το περιβάλλον, που αξιοποιεί νέες τεχνολογίες στην ενέργεια και που αναπτύσσει και δημιουργεί ποιοτική εργασία παντού. Τέταρτον, την αντιμετώπιση του προβλήματος της μετανάστευσης που, λόγω της κρίσης, θα οξυνθεί, διότι οι συνθήκες στις αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι πολύ χειρότερες. Πολλές χώρες θα πέσουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Η πίεση για μετανάστευση και λαθρομετανάστευση θα είναι πολύ μεγαλύτερη, ενώ η ανεργία στις αναπτυγμένες χώρες θα αυξηθεί. Άρα λοιπόν, αυτό το φαινόμενο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, αν δεν θέλουμε να δούμε συγκρούσεις ξενοφοβικές και αν δεν θέλουμε να δούμε πραγματικά ανθρώπινη δυστυχία. Πέμπτον: Αναφερθήκαμε και στην ανάγκη μιας συνειδητής και συστηματικής προσπάθειας αφοπλισμού, όχι μόνο των πυρηνικών όπλων, αλλά και των μικρών όπλων, που αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούνται σε συρράξεις ανά τον κόσμο, και ιδιαίτερα σε όσες υπάρχει εμπλοκή μικρών παιδιών. Όμως, αυτό στο οποίο επιμείναμε ήταν ο έλεγχος του κεφαλαίου από τους φορολογικούς παραδείσους, τις λεγόμενες off shore, αλλά επίσης και ο έλεγχος του κεφαλαίου από την δυνατότητα να ξεγλιστρήσει από τους εργατικούς νόμους, κλέβοντας από τη μία στην άλλη χώρα, για να βρει τις «καλύτερες» συνθήκες για την κερδοφορία, καταπατώντας όμως ουσιαστικά δικαιώματα, ή υπονομεύοντας δικαιώματα εργαζομένων ανά τον κόσμο. Γι' αυτό και σε συνεργασία με το ILO, στηρίζουμε κι εμείς την Συνθήκη 180. Είναι η ανάγκη να υπάρξουν κανόνες επιτέλους σε διεθνές επίπεδο, ώστε να μην μπορεί να ξεφεύγει κανείς από την ρύθμιση, την εποπτεία, τον έλεγχο προκειμένου να προστατευθούν τα βασικά δικαιώματα των πολιτών μας σε κάθε χώρα, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ουσιαστικά, να μπορούμε να ελέγξουμε τη ροή του διεθνούς κεφαλαίου, όπως βεβαίως να ελέγξουμε και το παράνομο δουλεμπόριο, που έχει και αυτό παράνομη ροή κεφαλαίου, μέσα από αυτές τις λεγόμενες offshore, ή άλλους φορολογικούς παραδείσους. Πάνω απ' όλα, να χτυπήσουμε την αντίληψη, ότι μπορεί κανείς ασύδοτα και αυθαίρετα να κινείται σε μια παγκόσμια πια κοινωνία, να βάλουμε νόμους, αρχές, αξίες, ώστε να φτιάξουμε ευνομούμενη πολιτεία σε κάθε χώρα, αλλά και έναν ευνομούμενο πλανήτη. Θα μου πείτε, αυτές οι ιδέες ακούγονται ουτοπικές. Θα έλεγα ναι, αν μιλάγαμε πριν από 3 ή 4 μήνες, τότε θα λέγατε «για ουτοπία μιλάει ο κ. Παπανδρέου, η Σοσιαλιστική Διεθνής». Μετά από την κρίση, όμως, μετά από τις σημαντικές αλλαγές που γίνονται ανά τον κόσμο, μετά από την εκλογή του Μπάρακ Ομπάμα στις ΗΠΑ, που ήταν ένα δείγμα ανατροπής - ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσει ν' αντεπεξέλθει στις προσδοκίες όχι μόνο των Αμερικανών πολιτών, αλλά πολλών πολιτών ανά τον κόσμο - μετά από την μεγάλη κρίση την οποία ζήσαμε, αυτά δεν είναι ουτοπία. Είναι πια αδήριτη ανάγκη αλλαγών για μια προοδευτική κοινωνία, για έναν προοδευτικό πλανήτη, για την συνεργασία των δυνάμεων της εργασίας, της προόδου, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, των διεθνών Οργανισμών, για έναν καλύτερο πλανήτη, με την προϋπόθεση να μπορέσουμε πράγματι να κάνουμε την παγκοσμιοποίηση ανθρώπινη και να βασίζεται σε αξίες, και όχι στη λογική της απλής κερδοσκοπίας. Έτσι λοιπόν, μια εκδήλωση όπως αυτή η Διεθνής Διάσκεψη, αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία. Ευκαιρία, όχι μόνο ευαισθητοποίησης, αλλά και χάραξης μιας νέας γραμμής γύρω από τις πραγματικές διαστάσεις των προβλημάτων τού σήμερα. Η συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων, είτε είναι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, είτε κοινωνικοί φορείς, κοινωνικοί εταίροι, διεθνείς Οργανισμοί, είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων. Η διακήρυξη των ευθυνών, την οποία συζητάτε και την οποία πρόκειται να υιοθετήσετε, είμαι βέβαιος ότι θ' αποτελέσει για εμάς έναν αποφασιστικό σταθμό. Και για εμάς στην Ελλάδα, και για εμάς στην Σοσιαλιστική Διεθνή, είμαι σίγουρος, και για όσους ασχολούνται με το ζήτημα του εμπορίου των ανθρώπων. Σε κάθε περίπτωση, η έκκληση είναι για κινητοποίηση και ενεργοποίηση των πολιτών. Δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς. Η κρίση την οποία είδαμε τους τελευταίους μήνες έδειξε, ότι η προσπάθεια που κάνει η νεοσυντήρηση, να κρατήσει τον πολίτη στη γωνία, είναι ακριβώς αυτό το οποίο έφερε την κρίση. Το μήνυμα είναι η δραστηριοποίηση, η ενεργοποίηση όλων μας, διότι ξέρουμε ότι μπορεί να υπάρξει διαφορετική πορεία. Και αυτή την πορεία, θα την κατοχυρώσουμε, θα την κάνουμε πράξη. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. |