Ðþò áíôÝ÷åéò íá åßóáé äéåõèõíôÞò;

του ΑνδρÝα Ζαμποýκα ΚαθηγητÞς ΚλασικÞς Φιλολογßας, απü το protagon.gr

ΤετÜρτη 19 Φεβρουαρßου 2014

Πþς αντÝχεις να εßσαι διευθυντÞς; Εßχαμε στο στρατü Ýναν δüκιμο, τον ΓιÜννη. ¹ταν μικρüς, 19 ετþν. Ο πατÝρας του, πιστεýοντας üτι θα του εξασφαλßσει καλýτερη θητεßα Ýβαλε λυτοýς και δεμÝνους να γßνει αξιωματικüς. Να βγαßνει Ýξω τα μεσημÝρια, να πληρþνεται και να «διοικεß» τους Üλλους.

Στη μονÜδα, στην ΠαγανÞ (ΜυτιλÞνη), με το ζüρι μπüρεσε να αντÝξει τρεις μÞνες. ¹ταν αδýνατο να αναλÜβει οποιαδÞποτε ευθýνη. ¼,τι και να του ανÝθεταν το Ýκανε λÜθος. ¿σπου μια μÝρα, ξÝχασε ανοιχτÞ και την αποθÞκη των πυρομαχικþν, με κßνδυνο να περÜσει στρατοδικεßο.

Εßδε κι απüειδε ο διοικητÞς και μας τον Ýστειλε  στο φυλÜκιο για να ξεμπερδÝψει. ¹μασταν λßγοι και τον προσÝχαμε, μολονüτι, λüγω αξιþματος, αυτüς Þταν ο «αρχηγüς». Κι εδþ üμως, δεν Üντεξε πολý. ¸να πρωß που ξυπνÞσαμε, ο ΓιÜννης Ýλειπε üπως και το üπλο του. Τον ψÜχναμε, πανικüβλητοι για τρεις þρες στο δÜσος και τελικÜ τον βρÞκαμε να κλαßει κÜτω απü Ýνα δÝντρο. ΜετÜ απü λßγες  μÝρες, πÞρε μετÜθεση για ΑθÞνα.

Η περßπτωση του ΓιÜννη εßναι απ’ αυτÝς που σου μÝνουν για üλη σου τη ζωÞ. ΚÜθε φορÜ που βλÝπω ανθρþπους να βασανßζονται σε μßα ευθýνη, αυτüν σκÝφτομαι.

¸τσι και με τα σχολεßα. Πüσοι και πüσοι «καλοß Üνθρωποι» δεν αναλαμβÜνουν θÝσεις στις οποßες δεν μποροýν να ανταποκριθοýν!  Ποιοι γßνονται διευθυντÝς στα σχολεßα; Πþς μοριοδοτοýνται; ΜÝχρι το 2010, τα χρüνια προûπηρεσßας Þταν το βασικüτερο κριτÞριο. Απü τüτε, κÜτι Üλλαξε η Διαμαντοποýλου, αλλÜ δεν νομßζω üτι εßναι αρκετü. Γιατß, ας εßμαστε σοβαροß, τι ρüλο μπορεß να παßζει το μεταπτυχιακü, οι περισσüτερες επιδüσεις στο γνωστικü αντικεßμενο και μια πρüχειρη γραπτÞ συνÝντευξη, στην ικανüτητα της διοßκησης;

Πολλοß απü αυτοýς τους ανθρþπους βασανßζονται στην προσπÜθεια τους να τα καταφÝρουν. Γυρßζουν σπßτι τους και κλαßνε. ¸χουν χÜσει τον ýπνο τους και απü φüβο και ντροπÞ δεν παραιτοýνται. Γιατß üμως το επÝλεξαν; Γιατß Ýκαναν αßτηση να γßνουν διευθυντÝς; Προφανþς απü ανωριμüτητα, απü φυγοπονßα για λιγüτερες þρες μÜθημα, Þ απü ματαιοδοξßα.  Και τι κατÜφεραν; Nα εγκλωβιστοýν σε Ýναν φαýλο κýκλο αδυναμßας και Üγχους, μÝσα στις τüσες ευθýνες που Ýχει Ýνα σχολεßο.

Δυστυχþς η κοινωνßα μας εßναι γεμÜτη απü ανθρþπους που δεν γνωρßζουν τον εαυτü τους. Απü τη μια, λειτουργοýμε μÝσα σε συστÞματα υποκρισßας και «χριστιανικÞς» φαντασßωσης (üλοι οι Üνθρωποι εßμαστε «καλοß»…), και απü την Üλλη δεν επεμβαßνει σχεδüν ποτÝ, η θεσμικÞ αξιολüγηση για να μας βÜλει στη θÝση μας. Αυτü συμβαßνει σε τüσα σχολεßα, üπου οι διοικÞσεις τους ασκοýνται απü  ανεπαρκεßς ανθρþπους, χωρßς πυγμÞ, δυναμισμü, συλλογικÞ ευθýνη, συνεßδηση της θÝσης τους και χωρßς  οξυδÝρκεια στην ιερÜρχηση των προβλημÜτων.

¼λοι αυτοß  αντιμετωπßζονται απü τη σχολικÞ κοινüτητα  ως «αναγκαßο κακü» Þ με «συμπÜθεια» και «οßκτο». Το αποτÝλεσμα εßναι το μπÜχαλο και η διÜλυση. Στο σýλλογο των καθηγητþν, μÝσα στις τÜξεις και στις αντιδρÜσεις των γονÝων. Για τους ßδιους, üμως, εßναι η χειρüτερη δοκιμασßα. Βασανßζονται, μη μπορþντας να ανταπεξÝλθουν στις ευθýνες  τους, üπως και τüσοι Üλλοι κατÜ λÜθος «υπüχρεοι» αξιωμÜτων, σ’ αυτÞ τη χþρα της φαντασßωσης και των ψωνισμÝνων ανθρþπων. Κι üλα αυτÜ γιατß μεγαλþνουμε üλοι με τη μεγÜλη επßφαση της «αθωüτητας», πιστεýοντας πÜντα üτι εßναι το μεγαλýτερο χÜρισμα  για τον Üνθρωπο ακüμα κι αν αναγκαστοýμε να θυσιÜσουμε την ικανüτητα.

Τον ΓιÜννη τον εßδα μετÜ απü πολλÜ χρüνια, Ýνα κρýο απüγευμα, να περπατÜει μüνος του στην παραλßα. Δεν βρÞκα τη δýναμη να του μιλÞσω  κι ας τον Ýχω τüσο συχνÜ στο μυαλü μου, βλÝποντας τüσους βασανισμÝνους ανθρþπους σε ανÜξιες θÝσεις.