Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2012

Πηγή: TVXS

Τη σημερινή μεγάλη κρίση στο χώρο της φιλελεύθερης και λαϊκής δεξιάς, η οποία απελευθερώνει δυνάμεις προς τη Χρυσή Αυγή, επισημαίνει στο tvxs.gr ο επιστημονικός σύμβουλος της Vprc Χριστόφορος Βερναρδάκης ως βασική πολιτική αιτία της ακροδεξιάς επέλασης στο εκλογικό σώμα (τρίτο κόμμα με βάση δύο δημοσκοπήσεις). Υπογραμμίζοντας ότι η ακραία βία στηρίζεται στην απελπισία μιας κοινωνίας, ο ίδιος τονίζει την ανάγκη να αμφισβητηθεί ο πυρήνας της ασκούμενης πολιτικής από το ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Αποτελεί πλέον δεδομένο πάνω στο οποίο μπορεί να συζητά κανείς η ευρεία απήχηση της Χρυσής Αυγής στο εκλογικό σώμα; Είναι ασφαλές το πολιτικό συμπέρασμα;

Αποτελεί δεδομένο ήδη από τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε ακριβώς τη διάσταση του φαινομένου στη συνέχεια. Σίγουρα, όμως, έχουμε να κάνουμε με μία σταθεροποιημένη κατάσταση η οποία ξεκινάει από το 7%.

Γιατί «ανεβαίνει» η Χρυσή Αυγή σε αυτό το βαθμό; Πώς ερμηνεύεται πολιτικά;

Υπάρχουν διάφορα ζητήματα τα οποία μπορεί να επισημάνει κανείς ως προς την οικονομική κρίση, τις ιδεολογικές προσλαμβάνουσες διάφορων κοινωνικών ομάδων κ.ο.κ. Προσωπικά θεωρώ ως βασικό πολιτικό στοιχείο την ιδιαίτερα σημαντική κρίση της λαϊκής δεξιάς και της φιλελεύθερης κεντροδεξιάς, η οποία απελευθερώνει δυνάμεις και προς την ακραία ιδεολογική εκδοχή της Χρυσής Αυγής. Αυτό που είδαμε στη μεταπολίτευση ως κεντροδεξιά ήταν μία παράταξη φιλελεύθερη ως προς τα ατομικά δικαιώματα και λαϊκή ως προς τα κοινωνικά δικαιώματα. Βεβαίως, στο οικονομικό πεδίο πολλές φορές άσκησε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αλλά πάντοτε -αν εξαιρέσει κανείς την περίοδο Μητσοτάκη- το έκανε μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Σήμερα, ασκείται μία ακραία νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική η οποία προκαλεί μία ακραία κοινωνική κρίση. Αυτή τη στιγμή, οι ιδεολογικές και πολιτικές συντεταγμένες της παραδοσιακής κεντροδεξιάς αμφισβητούνται σε βάθος. Κατά συνέπεια, αυτή η δομική κρίση της παραδοσιακής φιλελεύθερης δεξιάς, στο πεδίο της δεξιάς «οικογένειας», απελευθερώνει δυνάμεις που θα καταστήσουν τη Χρυσή Αυγή ένα μεγάλο μόρφωμα. Πόσο μεγάλο; Δεν ξέρουμε ακόμη.

Εξακολουθεί η προτίμηση στη Χρυσή Αυγή να έχει χαρακτηριστικά διαμαρτυρίας ή αποτελεί πλέον συνειδητή επιλογή έκφρασης;

Ισχύουν και τα δύο. Υπάρχει μία διαμαρτυρία - απελπισία η οποία υποκινείται ιδεολογικά από τις κλασσικές απλοϊκές απόψεις που αποτελούν διαχρονικά στοιχείο της ακροδεξιάς, τύπου «η οικονομική κρίση οφείλεται στους ξένους».

Τι σημαίνει γενικότερα για το πολιτικό σύστημα η σημερινή άνοδος της ακροδεξιάς; Να περιμένουμε ενδεχομένως μία συσπείρωση πάνω στη βάση: δημοκρατικές - αντιδημοκρατικές δυνάμεις;

Αυτή τη στιγμή η βασική διάκριση στην ελληνική κοινωνία προκύπτει από την ασκούμενη οικονομική και κοινωνική πολιτική. Υπό αυτήν την έννοια, η Χρυσή Αυγή έχει βρει ένα πολύ μεγάλο ακροατήριο στο χώρο της αντιμνημονιακής δεξιάς ή της παλαιάς λαϊκής δεξιάς. Αλλά η πρώτη ύλη για την οικοδόμηση ενός τέτοιου ρεύματος είναι η ασκούμενη πολιτική αυτή καθ’ αυτήν η οποία έχει υπερβεί κάθε όριο κοινωνικής συναίνεσης και ισορροπίας. Δεν είναι εύκολα ορατή μία αντιφασιστική συσπείρωση, διότι η Χρυσή Αυγή ανεβαίνει στη βάση μιας βαθύτατης αποδιάρθρωσης της ελληνικής κοινωνίας. Αν δεν αμφισβητηθεί ο πυρήνας αυτής της πολιτικής, δεν μπορεί να δημιουργηθεί ένα αντιφασιστικό μέτωπο, που θα σήμαινε ουσιαστικά ότι τα αριστερά κόμματα θα συμμαχούσαν με τα κεντρώα κόμματα, ακόμα και με ένα μέρος της δεξιάς. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να συμβεί στο έδαφος αυτής της πολιτικής. Δεν υπάρχουν υλικές, οικονομικές και πολιτικές προϋποθέσεις για ένα αντίστοιχο αντιφασιστικό μέτωπο. Επομένως, αυτή τη στιγμή η Χρυσή Αυγή παίζει μπάλα σε ανοιχτό γήπεδο.

Υπάρχει αλλού στην Ευρώπη ακροδεξιό κόμμα με τα χαρακτηριστικά της Χρυσής Αυγής;

Συγγενή κόμματα υπάρχουν. Αλλά ένα τόσο ανοιχτά φιλοναζιστικό κόμμα με τόσο ευρεία απήχηση δεν υπάρχει.