ÁíäñÝáò ËïâÝñäïò: αãáíáêôþ êáé åãþ ìå ïñéóìÝíïõò áãáíáêôéóìÝíïõò
KõñéáêÞ, 21 Aõãïýóôïõ 2011
ÔÜóïò ÐáððÜò, åö. ÊõñéáêÜôéêç Åëåõèåñïôõðßá
Δηλþνει πιστüς ο υπουργüς Υγεßας Α. ΛοβÝρδος «μετÜ απü Üγονη αναζÞτηση δεκαετιþν, αλλÜ και λüγω ανασφÜλειας», ωστüσο θεωρεß üτι «η σωτηρßα της χþρας ανÞκει στον κüσμο του εφικτοý». ΤρομÜζει στην ιδÝα üτι εßναι πιθανüν το πολιτικü προσωπικü να κληροδοτÞσει στις επüμενες γενιÝς μια ΕλλÜδα βυθισμÝνη στη μιζÝρια και τη μελαγχολßα και παραδÝχεται üτι «με ευθýνη της γενιÜς του Πολυτεχνεßου -και μÝσ’ σ’ αυτü το πλαßσιο θεωρþ πρωτεýουσα και τη δικÞ μου ευθýνη- δημιουργÞθηκαν οι üροι της κατÜρρευσης κÜθε Ýννοιας ιεραρχßας και αξιοκρατßας. ΠροκαλÝσαμε τη συντριβÞ των ιδεολογιþν, μÝσα απü την Üρχουσα θεωρßα της ελÜσσονος προσπÜθειας». Πρþην κομμουνιστÞς, σÞμερα οπαδüς του πολιτικοý ρεαλισμοý με το σκεπτικü üτι «οι ορßζουσες την πορεßα της ΕλλÜδας τη δεκαετßα 2010-2020 εßναι και θα εßναι κεντρþες».
Πιστüς, Üθεος Þ αγνωστικιστÞς, κ. υπουργÝ;
Πιστüς, μετÜ απü Üγονη αναζÞτηση δεκαετιþν. Πιστüς και λüγω ανασφÜλειας.
Νομßζω üτι η χþρα χρειÜζεται Ýνα θαýμα για να σωθεß. Γßνονται, üμως, θαýματα;
Η σωτηρßα της χþρας ανÞκει στον κüσμο του εφικτοý. Δεν θα εßναι θαýμα. Θα εßναι προúüν πßστης στις δυνÜμεις μας, προúüν ομοψυχßας και πÜνω απü üλα προúüν διαρκοýς αγþνα. Εßχε και θα Ýχει δυσκολßες, προûποθÝτει και θα προûποθÝτει δýσκολες αποφÜσεις, εßχε και θα Ýχει εντονüτατες συγκροýσεις και ξεκαθαρßσματα. Η σωτηρßα της χþρας, με Üλλα λüγια, θα εßναι το Ýπαθλο ενüς σκληροý αγþνα, δεν θα Ýρθει απü τον απü μηχανÞς Θεü.
Σας τρομÜζει η ιδÝα üτι εßναι πολý πιθανüν να κληροδοτÞσετε στα παιδιÜ σας και στα παιδιÜ μας μια ΕλλÜδα χωρßς αυτοπεποßθηση, βυθισμÝνη στη μιζÝρια και τη μελαγχολßα;
Ναι, με τρομÜζει και αυτü την ßδια στιγμÞ με κινητοποιεß. Το «πολý πιθανü» που αναφÝρετε εßναι ο εχθρüς μας και ο στüχος του αγþνα εßναι κÜθε μÝρα αυτÞ η πιθανüτητα να λιγοστεýει, να απομακρýνεται. Εδþ üμως πρÝπει να σχολιÜσω και μια διαδεδομÝνη ελλαδßτικη παρεξÞγηση: Στην ΕλλÜδα της μεταπολßτευσης γßνεται μια Üθλια συζÞτηση για τις γενιÝς, για τα παιδιÜ κ.ο.κ. Με ευθýνη της γενιÜς του Πολυτεχνεßου -και μÝσα σε αυτü το πλαßσιο θεωρþ πρωτεýουσα και τη δικÞ μου ευθýνη- βαφτßσαμε ως γενιÜ και ως παιδιÜ μας τους κανακÜρηδες, που Ýπρεπε να κÜθονται απü το πρωß þς το βρÜδυ και να τα περιμÝνουν üλα στο χÝρι. Εμεßς, η γενιÜ του Πολυτεχνεßου, προσφÝραμε Ýνα καλü παρÜδειγμα την περßοδο του αγþνα κατÜ της δικτατορßας, αλλÜ μετÜ δημιουργÞσαμε τους üρους της κατÜρρευσης κÜθε Ýννοιας ιεραρχßας, αξιοκρατßας, και προκαλÝσαμε τη συντριβÞ των ιδεολογιþν, μÝσα απü την Üρχουσα θεωρßα της ελÜσσονος προσπÜθειας.
ΣυνειδητÜ;
¼χι βÝβαια συνειδητÜ, αλλÜ πÜντως Ýτσι Ýγινε. ¶ρα, επειδÞ κι εσεßς κι εγþ Ýχουμε παιδιÜ και δεν μιλÜμε θεωρητικÜ, απαντÜω στην ουσßα της ερþτησης και üχι στα περß κανακÜρηδων, προτÜσσοντας την αυτοκριτικÞ για μÝνα και τους ομοßους συνÝλληνες.
ΣυγκεκριμÝνα θα Þθελα. Σε στιγμÝς περισυλλογÞς και üταν αναρωτιÝστε «ποý κÜναμε λÜθος ως πολιτικü προσωπικü», ποια απÜντηση δßνετε στον εαυτü σας;
Σε πολλÜ σημεßα Ýχουμε σφÜλει. Τα περισσüτερα τα Ýχω εντοπßσει με τον εντüς και εκτüς ΒουλÞς πολιτικü μου λüγο. Περιορßζομαι να αναφÝρω δýο: Πρþτον, το πþς διαχειριστÞκαμε την Ýννοια του δημοσßου τομÝα, τον οποßο ακυρþσαμε ως μοχλü ανÜπτυξης της οικονομßας και εξυπηρÝτησης των πολιτþν, προτÜσσοντας την ικανοποßηση πρüσκαιρων αναγκþν ομÜδων πολιτþν και μηχανισμþν. Δεýτερον, üτι επαναπαυθÞκαμε στις μεταπολιτευτικÝς δÜφνες και ολιγωρÞσαμε Ýναντι της ανÜγκης προσαρμογÞς μας ως κοινωνßας και ως οικονομßας στις σýγχρονες απαιτÞσεις του σκληροý ανταγωνιστικοý διεθνοýς περιβÜλλοντος. ΑυτÞν την ολιγωρßα δεκαετιþν πληρþνουμε τþρα σε δüση συμπυκνωμÝνη.
ΑυτÜ σε γενικü επßπεδο. ΠροσωπικÜ, ποý νομßζετε üτι βρεθÞκατε μπüσικος; Τι κÜνατε που δεν Ýπρεπε να κÜνετε, τι θα αλλÜζατε αν μποροýσατε; Για ποια «ναι», που εßπατε και για ποια «üχι», που δεν εßπατε, μετανιþνετε;
Δεν κατÞγγειλα üσο Ýντονα Ýπρεπε τη δημαγωγικÞ πτυχÞ της πασοκικÞς αντιπολßτευσης. ΕιδικÜ την τελευταßα διετßα (2007-2009). Διαχþρισα, βÝβαια, τη θÝση μου σε πολλÝς περιπτþσεις, αλλÜ η ανÜγκη να αντιμετωπßσω το εσωκομματικü δÞθεν επιχεßρημα üτι τÜχα εßμαι υπονομευτÞς, περιüρισε τον κριτικü μου λüγο. ¸πρεπε να εßμαι πολý πιο Ýντονος.
Αν Ýχετε απÝναντß σας Ýναν αγανακτισμÝνο πολßτη που θα Þθελε να σας αποδοκιμÜσει, ακüμη και να σας γιαουρτþσει, αλλÜ να σας δþσει το χρüνο να «απολογηθεßτε», τι θα του λÝγατε;
Προτιμþ τη λογοδοσßα απü την απολογßα. Και δεν Ýχω Ýτοιμο λογýδριο να εκφωνÞσω. Μπορþ, üμως, να απαντÞσω σε κÜθε ερþτηση που θα μου τεθεß, αποδßδοντας τα του Καßσαρος τω Καßσαρι. ΠροσÝξτε, αυτοß που χαρακτηρßζουμε ως αγανακτισμÝνους δεν αποτελοýν μια κατηγορßα πολιτþν Þ μια ενιαßα πολιτικÞ τÜση. Συνεπþς, οι απαντÞσεις ποικßλλουν. ΘÝλω, πÜντως, να σας πω üτι με τη στÜση ορισμÝνων απü αυτοýς αγανακτþ εγþ.
Με ποιους;
¸χω πρüσφατο και πρüχειρο παρÜδειγμα με αγανακτισμÝνο... μεγαλογιατρü! Δεν αστειεýομαι, αλλÜ σοβαρολογþ.
ΦαντÜζομαι üτι συμφωνεßτε με την Üποψη üτι η απüγνωση και η απελπισßα μποροýν να σπρþξουν τους ανθρþπους σε ακραßες πρÜξεις. ΚÜποτε η πολιτικÞ, οι ιδεολογßες και οι μεγÜλες αφηγÞσεις λειτουργοýσαν λυτρωτικÜ, συσπεßρωναν τον κüσμο και του Ýδιναν προοπτικÞ. ΣÞμερα, απü ποý Ýχει να περιμÝνει Ýνας πολßτης την ελπßδα;
Απü τη δýναμη της αλÞθειας. Μüνο εÜν αντικρßσουμε κατÜματα την πραγματικüτητα θα μπορÝσουμε να αντεπεξÝλθουμε και üχι αν ταμπουρωνüμαστε πßσω απü δογματικÝς βεβαιüτητες του παρελθüντος. ΕγγυÞσεις Üνευ αντικρßσματος δεν δßνονται πλÝον.
Αν θÝταμε σε δημοψÞφισμα το ερþτημα «θÝλετε να σας κυβερνÞσει στο μÝλλον κÜποιος που προÝρχεται απü την οικογÝνεια ΠαπανδρÝου Þ την οικογÝνεια ΚαραμανλÞ;», ποιο νομßζετε üτι θα Þταν το αποτÝλεσμα;
Τþρα θÝλετε να με παγιδεýσετε. Τþρα θÝλετε να με γυρßσετε πßσω στο 2007. Ο χρüνος üμως δεν γυρßζει πßσω, μα οýτε και χρειÜζεται να γυρßσει. Η μνÞμη εßναι Üλλωστε πρüσφατη! Δεν εßδατε Üραγε πριν απü λßγες εβδομÜδες που ορισμÝνοι ανÝσυραν εýκολα, αβÜσιμα, αστÞρικτα και ψευδþς ιστορßες περß Ιουλιανþν και υπονüμευσης, περß εσωτερικοý εχθροý; Στην κοσμοθεωρßα μου, πÜντως, δεν χωρÜει οýτε θετικÞ οýτε αρνητικÞ αξιολüγηση προσþπων με σημεßο αναφορÜς την οικογενειακÞ πολιτικÞ προúστορßα. Και δεν μιλþ θεωρητικÜ, η συμπεριφορÜ και η δρÜση μου στην κυβÝρνηση Γ. ΠαπανδρÝου μιλοýν, νομßζω, απü μüνες τους.
¼ταν Þσασταν κομμουνιστÞς πιστεýατε üτι ο καπιταλισμüς δεν διορθþνεται, αλλÜ ανατρÝπεται. ΣÞμερα νομßζετε üτι αυτü το σýστημα που κÜνει τους πλοýσιους πλουσιüτερους και τους φτωχοýς φτωχüτερους πρÝπει να επιβιþσει;
Αφοý απÝτυχα να δþσω ολοκληρωμÝνη εναλλακτικÞ απÜντηση στα νιÜτα μου, εστιÜζω πλÝον στις βελτιþσεις στο πλαßσιο του εφικτοý, που επικαθορßζονται καταλυτικÜ απü τον πολιτικü ρεαλισμü. ¶λλωστε, οι ορßζουσες την πορεßα της ΕλλÜδας τη δεκαετßα 2010-2020 εßναι και θα εßναι κεντρþες. Συνεπþς, η στρατηγικÞ σε επßπεδο κοινωνßας, μιας κι Ýτσι το θÝτετε, στηρßζεται στη διατÞρηση των μεσαßων στρωμÜτων και, μÝσω της ανÜπτυξης, στη δημιουργßα θÝσεων εργασßας. Σας μιλÜ ο πολιτικüς που κακοχαρακτηρßστηκε üταν προÝβλεψε üτι η ανεργßα θα αγγßξει το 20%. Δεν εκτιμþ üμως τις θεωρητικÝς συζητÞσεις γýρω απü το θÝμα αυτü, οýτε με συγκινοýν οι κοινωνιστÝς. Η δημιουργßα θÝσεων εργασßας μÝσω της ανÜπτυξης θα δεßτε üτι θα καθορßσει τη συμπεριφορÜ των σοβαρþν πολιτικþν τα επüμενα χρüνια και üχι τα περß φτωχþν και πλουσßων.
Το γνωστü καφενειακü σýνθημα «κÜνε με για μια μÝρα πρωθυπουργü», σας περνÜει ποτÝ απü το μυαλü;
ΑμÝσως μετÜ απü το «κÜνε με μια μÝρα προπονητÞ στον Θρýλο»