Συνέντευξη Τύπου Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου

στην 75η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης

Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2010

Γ. ΠΕΤΑΛΩΤΗΣ: Καλό μεσημέρι. Σας καλωσορίζουμε στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου της 75^ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Θα ξεκινήσουμε με μια εισήγηση του Πρωθυπουργού και θα ακολουθήσουν οι ερωτήσεις σας.

Κύριε Πρόεδρε.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Καλησπέρα σας. Πριν από 11 μήνες, είπαμε για την Ελλάδα, «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», δηλαδή ή αλλάζουμε πορεία και κυβέρνηση ή βουλιάζουμε. Και οι εξελίξεις μάς επιβεβαίωσαν.

Θέλησαν οι Έλληνες να αλλάξει η κυβέρνηση. Αλλάξαμε πορεία και δεν βουλιάξαμε. Καταφέραμε αυτό που φαινόταν ακατόρθωτο, σώσαμε την Ελλάδα από τη βέβαιη χρεοκοπία.

Σήμερα, αφού αποφύγαμε τα χειρότερα, αλλά βέβαια με την κρίση πάντα εδώ, το δίλημμα παίρνει μια νέα διάσταση: ή αλλάζουμε την Ελλάδα ή καταδικάζουμε την Ελλάδα. Γιατί τα ψέματα τελείωσαν. Ή τώρα αποφασίζουμε τα αυτονόητα, όσα δηλαδή δεν τολμήσαμε, πολλές φορές, λόγω πολιτικού κόστους, αυτά που δεν αποφασίσαμε για χρόνια, για να αναμορφώσουμε την Ελλάδα, ή τελικά καταδικάζουμε την Ελλάδα να παραμένει συνεχώς σε κρίση, να παλεύει συνεχώς για τη σωτηρία της, επιτηρούμενη, εξαρτώμενη, δέσμια «δάνειων» δυνάμεων.

Το μεγάλο έργο της αναμόρφωσης της Ελλάδας έχει ήδη ξεκινήσει. Η επανάσταση του αυτονόητου έχει αρχίσει.

Αν πριν από ένα χρόνο ακριβώς, εδώ, σε αυτή την αίθουσα, σας έλεγα ότι, μέσα σε 11 μήνες, θα ξέραμε πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι στη χώρα μας - επειδή μπορέσαμε να τους μετρήσουμε - αλλά να ξέρουμε και τι κάνουν και τι προσόντα έχουν και τι εμπειρία έχουν,

Ότι θα είχαμε ψηφίσει την ουσιαστικότερη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού, για να εγγυηθούμε αξιοπρεπείς συντάξεις για τη νέα γενιά, για τα παιδιά μας,

Ότι θα είχαμε ψηφίσει φορολογικό νομοσχέδιο, μια πραγματική επανάσταση δικαιοσύνης, που θα εφαρμοστεί από το 2011,

Ότι θα είχαμε ψηφίσει και θα ήμασταν έτοιμοι να προχωρήσουμε σε εκλογές για τη μεγαλύτερη επανάσταση στην Αυτοδιοίκηση, τον «Καλλικράτη»,

Ότι θα είχαμε σταματήσει από την πρώτη στιγμή τη θλιβερή εξαγορά συνειδήσεων για μια θέση στο Δημόσιο, με την καθολική υπαγωγή στο ΑΣΕΠ όλων ανεξαιρέτως των προσλήψεων,

Ότι θα είχαμε καταφέρει να μειώσουμε το έλλειμμά μας σήμερα κατά 7 ολόκληρα δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, το έλλειμμά μας είναι μικρότερο κατά 7 δις, από ό,τι πέρυσι την ίδια περίοδο.

Ότι θα είχαμε ψηφίσει νόμο, που υποχρεώνει όλους τους κρατικούς και αυτοδιοικητικούς λειτουργούς να αναρτούν όλες τις αποφάσεις τους στο Διαδίκτυο, για να ξέρει ο Ελληνικός λαός πού πάνε τα χρήματά του,

Ότι θα είχαμε κόψει τις λειτουργικές δαπάνες του Δημοσίου, τις καταναλωτικές δαπάνες του Δημοσίου, τις δαπάνες δηλαδή για προμήθειες - τηλέφωνα, ρεύμα, αυτοκίνητα, αμειβόμενες Επιτροπές - κατά 50%, δηλαδή 1 δις ευρώ,

Ότι θα είχαμε σταματήσει το «μαγείρεμα» των στατιστικών μας στοιχείων, με μία Ανεξάρτητη Στατιστική Αρχή,

Ότι θα είχαμε χιλιάδες νέους αστυνομικούς να κυκλοφορούν δίπλα στον πολίτη, στις γειτονιές,

Ότι θα είχαμε αναμορφώσει και απλοποιήσει το ΕΣΠΑ και θα είχαμε προχωρήσει σε πρωτοφανείς κινήσεις για την προστασία του υπερχρεωμένου νοικοκυριού και την ενίσχυση του επιχειρηματία απέναντι στις Τράπεζες,

Ότι θα είχαμε υλοποιήσει την άρση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα,

Ότι θα είχαμε προχωρήσει για πρώτη φορά σε τόσες διασταυρώσεις στοιχείων και θα κυνηγούσαμε, χωρίς δεύτερη σκέψη, περιπτώσεις προκλητικής φοροδιαφυγής, όχι για εντυπωσιασμό, αλλά από σεβασμό στον πολίτη, από σεβασμό σε αυτόν που είναι συνεπής στις φορολογικές του υποχρεώσεις,

Ότι θα είχαμε καταφέρει τη μείωση της τιμής 6.500 φαρμάκων μέσα στο 2010, κατά 25% περίπου,

Ότι θα είχαμε ξεκινήσει και σύντομα θα ολοκληρώσουμε το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων,

Ότι θα είχαμε καταφέρει τα Ασφαλιστικά Ταμεία να μειώσουν επιτέλους τις δαπάνες για φάρμακα και, μόνο στο ΙΚΑ, τον Ιούλιο του 2010, η μηνιαία φαρμακευτική δαπάνη ήταν μειωμένη κατά 55 εκ. ευρώ,

Ότι θα είχαμε καταφέρει τα Νοσοκομεία να μειώνουν επιτέλους τις δαπάνες τους για υλικά, παρά την αύξηση της προσέλευσης ασθενών στα δημόσια Νοσοκομεία,

Ότι θα είχαμε Εξεταστικές Επιτροπές που παράγουν αποτέλεσμα,

Ότι θα είχαμε προσελκύσει το ενδιαφέρον για σοβαρές επενδύσεις στη χώρα μας,

Ότι θα είχαμε ξανά ρόλο και λόγο στην περιοχή,

Και αν πριν από ένα χρόνο, σας έλεγα ότι, σε 11 μήνες, απέναντι στο φάσμα της χρεοκοπίας, θα κατορθώναμε να στήσουμε ένα πρωτόγνωρο μηχανισμό στήριξης, από το μηδέν, και να εξασφαλίσουμε το πρωτοφανές ποσό των 110 δις, για να μην καταρρεύσει η χώρα, τότε θα άκουγα από παντού ότι, αυτά που λέω, «δεν γίνονται. Στην Ελλάδα, δεν γίνονται».

Να που γίνονται. Να που έγιναν. Και βέβαια γίνονται. Και βέβαια μπορούμε. Και μπορούμε να τα καταφέρουμε, και θα τα καταφέρουμε.

Κάναμε σε 11 μήνες, όσα δεν έγιναν χρόνια ολόκληρα. Και λάθη να έγιναν, δεν κάναμε το μεγάλο λάθος: να μείνουμε αδρανείς απέναντι στις εξελίξεις, να αφήσουμε την Ελλάδα να παρακμάσει ακόμα περισσότερο, να θεριεύσουν κατεστημένες αντιλήψεις και πρακτικές.

Σηκώσαμε τα μανίκια και έτσι θα συνεχίσουμε. Και είμαστε ακόμα στην αρχή.

Χθες, στείλαμε συγκεκριμένα μηνύματα. Πρώτον, ένα μήνυμα προς την επιχειρηματική κοινότητα: θα ενισχύσουμε τη δημιουργική επιχειρηματικότητα, μειώνοντας τους φορολογικούς συντελεστές για επενδύσεις.

Δεύτερον, ένα μήνυμα προς την αγορά και τους επαγγελματίες: προχωράμε σε οριστική περαίωση, τραβάμε μια οριστική γραμμή με το παρελθόν.

Τρίτον, ένα μήνυμα προς το εξωτερικό, τις διεθνείς αγορές: ανοίγουμε μια πραγματική λεωφόρο για μεγάλες επενδύσεις.

Τέταρτον, ένα μήνυμα προς τους περισσότερο ευάλωτους συμπολίτες μας: προχωράμε σε πρωτοφανή προγράμματα ενεργητικής στήριξης της εργασίας και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα για να στηρίξουμε τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Πέμπτον, στροφή σ' ένα άλλο αναπτυξιακό πρότυπο, ανθρώπινο, βιώσιμο, πράσινο, που εμπεδώνει την αίσθηση του δικαίου και επενδύει στον άνθρωπο, επενδύει στην καινοτομία, στη φαντασία, στη δημιουργία, στο σεβασμό των συγκριτικών ελληνικών πλεονεκτημάτων, που έχει αυτή η χώρα.

Το συνολικό πολιτικό μας μήνυμα, είναι μήνυμα συλλογικής προσπάθειας. Θα τα καταφέρουμε, αν όλοι συμβάλλουμε. Είναι μήνυμα συλλογικής ευθύνης, συλλογικής απόφασης. Απόφασης, να αναμορφώσουμε τη χώρα.

Η πρόκληση δεν είναι κομματική. Είναι πατριωτική. Η μάχη που δίνουμε για τη σωτηρία και την αναμόρφωση της Ελλάδας, δεν είναι μάχη που θα κερδίσει ή θα χάσει ο πρωθυπουργός ή η κυβέρνησή του. Αυτή τη μάχη, ή την κερδίζουμε όλοι μαζί, ή βουλιάζουμε όλοι μαζί.

Το πολιτικό μας μήνυμα είναι και μήνυμα αυτοπεποίθησης, είναι μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας. Χωρίς να υπάρξει λήξη συναγερμού, ξέρουμε ότι όπως μαζί καταφέραμε να αποφύγουμε τη χρεοκοπία, μαζί θα καταφέρουμε και να αναμορφώσουμε την Ελλάδα. Έχουμε τον φυσικό πλούτο, έχουμε τους ανθρώπους.

Γίνεται. Και βέβαια γίνεται. Μπορούμε. Όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Γ. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ («ΤΑ ΝΕΑ»): Κύριε Πρόεδρε, πέρυσι, σ' αυτόν εδώ το χώρο, σας είχα ρωτήσει πώς θα υλοποιήσετε το φιλόδοξο πρόγραμμα που είχατε εξαγγείλει και μου είχατε απαντήσει ότι «λεφτά υπάρχουν». Ακολούθησαν μια σειρά αναφορές σας, δεσμεύσεις στην ίδια συνέντευξη ή και σε επόμενες, όπου λέγατε ότι δεν θα παγώσετε τους μισθούς, δεν θα μειώσετε τις συντάξεις, δεν θα αυξήσετε το ΦΠΑ, δεν θα επιβάλλετε έκτακτη εισφορά, πράγματα τα οποία στη συνέχεια δεν επαληθεύτηκαν.

Θέλω σήμερα να σας ρωτήσω: με δεδομένο ότι τα στοιχεία περιγράφουν μια δραματική υστέρηση των εσόδων, αν για το 2011, που εσείς ο ίδιος έχετε περιγράψει ως μια πολύ δύσκολη χρονιά, θα επιβάλλετε νέα μέτρα, ένα δεύτερο μνημόνιο, και προς ποια κατεύθυνση θα είναι αυτό. Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, δεν αλλάζει η κατεύθυνση, δεν αλλάζουν οι στόχοι μας. Εμείς θέλουμε και μεγαλύτερη ευημερία, και καλύτερες συντάξεις, και καλύτερους μισθούς. Βρήκαμε όμως ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο, το οποίο ήταν η Ελλάδα να φτάσει στο σημείο να χρεοκοπήσει.

Και κάναμε αυτό που έπρεπε, αναλαμβάνοντας το όποιο πολιτικό κόστος. Αλλά για μας, δεν είναι πολιτικό κόστος, ήταν πατριωτική μας ευθύνη να σώσουμε αυτή τη χώρα. Συνέβαλαν όλοι. Βεβαίως, με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, θα συμβάλλουν πολύ περισσότερο οι έχοντες και οι κατέχοντες.

Με αυτές τις αποφάσεις, καταφέραμε να μείνουμε όρθιοι. Και θα έλεγα ότι, τώρα, τα καταφέρνουμε αρκετά καλά, με τις όποιες δυσκολίες, όπως πολύ σωστά είπατε για τα έσοδα. Το αναγνωρίζουμε. Είναι ένα από τα προβλήματα. Δεν είναι ανυπέρβλητο, διότι έχουμε καταφέρει, με τη μείωση των δαπανών, να καλύπτουμε το στόχο μας και μάλιστα, σήμερα που  μιλάμε, είμαστε μπροστά από το στόχο μας.  Έχουμε πιάσει το στόχο και είμαστε και μπροστά.

Άρα, λοιπόν, έχω κάθε πεποίθηση ότι, στο τέλος του έτους, σύμφωνα με τις δικές μας δεσμεύσεις, σύμφωνα με τις δικές μας αποφάσεις, θα έχουμε μειώσει το έλλειμμα κατά 40%.

Όσο πηγαίνουμε καλά, δεν χρειάζεται κανένα νέο μέτρο. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να εφαρμόζονται οι αποφάσεις. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουν όλοι, ακόμα και οι φορολογούμενοι, ότι το να πληρώνεις το φόρο, είναι βασικό στοιχείο αλληλεγγύης, άρα και βασικό στοιχείο για να πάει καλά αυτή η χώρα.

Θέλω όμως να πω και κάτι ακόμα, γιατί μου δώσατε αφορμή -και ευχαριστώ για την ερώτηση. Όλοι ξέρουμε ότι περνάμε από μια πολύ δύσκολη στιγμή. Ιστορικά, είναι η πιο δύσκολη στιγμή για τον Ελληνικό λαό, για όλους μας. Δεν χρειάζεται να επιβαρύνουμε την κατάσταση, μέσα από μια «μετρολογία».

Και εδώ, θα ήθελα να απευθύνω μια έκκληση, διότι ευθύνη έχουν και τα Μέσα Ενημέρωσης. Κατανοώ ότι υπάρχει ένα ενδιαφέρον, και ακροαματικότητας, και τηλεθέασης, και αναγνωσιμότητας, και αυτά βέβαια είναι πάντα ενδιαφέροντα για τον Ελληνικό λαό. Δημιουργούν όμως φόβο και πανικό. Δεν μπορεί, επειδή π.χ. ένας φορέας ήρθε κι έκανε μια πρόταση στο Υπουργείο Οικονομικών, την άλλη μέρα να θεωρείται δεδομένο ότι αυτό θα είναι πολιτική της χώρας. Για παράδειγμα, λέω για την απόσυρση.

Δεν μπορεί, επειδή σε υπηρεσιακό επίπεδο συζητούνται διάφορα μέτρα, τα οποία μπορεί να είναι και θετικά για την οικονομία, αυτά την επόμενη μέρα να εμφανίζονται ως αποφάσεις της Κυβέρνησης, που δεν είναι αποφάσεις της Κυβέρνησης.

Χρειάζεται, λοιπόν, να μην δημιουργούμε κι εμείς πανικό και ανασφάλεια. Διότι αυτό δεν είναι θέμα μόνο των Μέσων Ενημέρωσης, επηρεάζει ολόκληρη την κοινωνία, επηρεάζει κάθε Έλληνα πολίτη, επηρεάζει την επιχειρηματικότητα, την κατανάλωση, επηρεάζει την ψυχολογία. Και βεβαίως, όπως θα έχετε δει, ό,τι γίνεται στην Ελλάδα, πολλαπλασιάζεται στο εξωτερικό και δημιουργείται και εκεί ένα αρνητικό κλίμα απέναντι στην Ελλάδα.

Θα ήθελα λοιπόν, αυτή τη «μετρολογία» να τη μετριάσουμε, να μείνουμε βεβαίως στις πραγματικές διαστάσεις κάθε συζήτησης, αλλά να μην δημιουργούμε πανικό.

Ι. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ («MEGA»): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα σας. Θέλω να αναφερθώ στις αλλαγές που κάνατε πριν από λίγες ημέρες στην Κυβέρνηση. Και να χρησιμοποιήσω το επιχείρημά σας, αν πέρυσι τέτοια εποχή εδώ στη ΔΕΘ, εμείς οι δημοσιογράφοι σας λέγαμε ότι μέσα σε ένα χρόνο θα σχηματίζατε μια Κυβέρνηση, τη μεγαλύτερη ίσως των τελευταίων ετών, με σαράντα οκτώ, ή σαράντα εννέα Υπουργούς, Αναπληρωτές και Υφυπουργούς, θα μας λέγατε «αυτό δεν γίνεται». Όμως, έγινε.

Και θέλω να σας ρωτήσω, τι ήταν αυτό που σας έπεισε, μέσα σε ένα χρόνο, να αλλάξετε τον τρόπο λειτουργίας της Κυβέρνησης; Υπήρχε έλλειψη συντονισμού ή υπήρχε έλλειψη επικοινωνίας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Όπως σας είπα πριν, η Κυβέρνηση των έντεκα μηνών, ήταν μια Κυβέρνηση που έκανε έργο, το οποίο δεν είχε ξαναγίνει τα τελευταία 10-20 χρόνια. Μια Κυβέρνηση, με πολύ θετική πορεία.

Σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βελτιωθούμε περισσότερο; Κάθε άλλο. Σημαίνει ότι δεν υπάρχουν νέες προτεραιότητες; Κάθε άλλο. Σημαίνει ότι δεν βλέπουμε κάποιες δυσλειτουργίες, τις οποίες θα τις βελτιώσουμε;

Μα ακριβώς, εμείς δεν έχουμε κανένα κόμπλεξ να λέμε ότι, κάθε μέρα θα βελτιωνόμαστε, κάθε μέρα θα είμαστε ακόμα καλύτεροι. Άρα, νομίζω ότι αυτή η ευκολία του μαύρου - άσπρου, καθόλου δεν αποτυπώνει τις όλες διαδικασίες που έχουμε ακολουθήσει.

Είναι στοχευμένες οι επιλογές και είναι στοχευμένες για να είμαστε μια Κυβέρνηση ακόμα πιο αποτελεσματική, από μια Κυβέρνηση που ήταν πάρα πολύ αποτελεσματική.

Είμαστε μια Κυβέρνηση με λιγότερα Υπουργεία από πολλές άλλες κυβερνήσεις του παρελθόντος. Και βεβαίως, η ανάγκη να υπάρξει συμπλήρωση με πολιτικό προσωπικό, δείχνει και την ανάγκη ακόμα μεγαλύτερης επιτάχυνσης, ελέγχου και εποπτείας όλων των προτεραιοτήτων - και έχουμε βάλει πάρα πολλές προτεραιότητες.

Αλλάζουμε τα πάντα στην Ελλάδα, σε όλους τους τομείς, διότι δυστυχώς βρήκαμε παντού προβλήματα. Χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη  στελέχωση, όπως και κάναμε με αυτή την Κυβέρνηση.

Και πιστεύω ότι, τελικά, το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει. Και το αποτέλεσμα, όπως θα είδατε και στους πρώτους έντεκα μήνες, ήταν ένα θετικό αποτέλεσμα.

Π. ΣΩΚΟΣ («ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ»): Κύριε Πρόεδρε, παρουσιάσατε και χθες και προ ολίγου, μια αισιόδοξη εικόνα για τη μείωση του ελλείμματος. Όμως υπάρχει μια υστέρηση εσόδων της τάξης των 3.2 δις ευρώ, η ύφεση βαθαίνει με ρυθμό 3,7, ανάπτυξη δεν υπάρχει.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι για να πιάσετε το στόχο της μείωσης του ελλείμματος το 2010, που έχετε θέσει, πρέπει να πληρώσουν και πάλι αυτοί που δεν φταίνε για την κρίση και οι οποίοι, σύμφωνα με αυτά που λέγατε προεκλογικά, δεν θα πλήρωναν.

Την ίδια στιγμή, επειδή είπατε και για «μετρολογία», ακούμε ότι η «τρόικα» έρχεται αύριο και θα ζητήσει ένα νέο σχέδιο περικοπής των μισθών. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα οδηγηθούμε σε αδιέξοδο, γιατί οι μισθωτοί και οι εργαζόμενοι δεν έχουν να πληρώσουν.

Το ερώτημά μου είναι, μήπως η λύση της αναδιάρθρωσης του χρέους πλέον είναι πιο κοντά από κάθε άλλη φορά; Σκέφτεστε και με ποιες προϋποθέσεις να προχωρήσετε σε αυτή την έξοδο;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θα ξεκινήσω από το τελευταίο που είπατε. Η λογική της αναδιάρθρωσης του χρέους, ουσιαστικά δηλαδή το να είχαμε πει κάποια στιγμή ότι προχωράμε σε στάση πληρωμών, θα ήταν καταστροφική για την οικονομία μας, για την αξιοπιστία μας, για το μέλλον μας. Τότε θα ήταν που θα μιλάγαμε, όχι για το δέκατο τρίτο και δέκατο τέταρτο μισθό, ή μάλλον για τη σύνταξη ή τον μισθό, αλλά θα μιλάγαμε για τον τρίτο και τον τέταρτο και τον πέμπτο μισθό στο δημόσιο τομέα.

Θα μιλάγαμε για την πιθανή κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Θα μιλάγαμε για τον αποπληθωρισμό των περιουσιών των Ελλήνων, σε τέτοιο βαθμό που θα ήταν μια τραγωδία για κάθε νοικοκυριό. Και αυτό ακριβώς αποφύγαμε. Άρα, δεν υπάρχει τέτοια συζήτηση και κάναμε αυτό που κάναμε, ακριβώς για να μην μπούμε σε μια λογική χρεοκοπίας.

Σε ό,τι αφορά τα νέα μέτρα και πάλι να σας πω: δεν υπάρχουν νέα μέτρα. Υπάρχουν αυτά τα οποία αποτυπώνονται στη σύμβαση που έχουμε υπογράψει για τα 110 δις ευρώ, για τη στήριξη από το μηχανισμό, το μηχανισμός στήριξης όπως λέγεται, τον οποίο εμείς ζητήσαμε.

Βεβαίως, πέραν αυτών, είναι και οι προτεραιότητες τις οποίες εμείς θέτουμε. Βεβαίως θα κάνουμε μεγάλες αλλαγές στην παιδεία. Δεν μας έχει ζητήσει κανένας να κάνουμε αλλαγές στην παιδεία.

Εμείς το θέλουμε, γιατί ξέρουμε ότι αν δεν κάνουμε αλλαγές στην παιδεία, η Ελλάδα δεν θα έχει την ανάπτυξη που θέλουμε, τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Δεύτερον, απ' ό,τι γνωρίζω, δεν είναι 3,5 δις η στέρηση, είναι περίπου 1,5 δις. Και όπως σας είπα, με το ρυθμό που πηγαίνουμε και με τα μέτρα τα οποία ήδη έχουμε πάρει, έχουμε κάθε πεποίθηση ότι θα φτάσουμε στο στόχο, όπως τον έχουμε αποτυπώσει, στο τέλος του 2010. Και αυτός είναι ένας άθλος για οποιαδήποτε κυβέρνηση, πόσο μάλλον για ελληνικές κυβερνήσεις, που πάντα υπερέβαιναν, σε καλές εποχές, τους προϋπολογισμούς. Δεν έχω ακούσει τίποτα για νέα περικοπή μισθού.

Αν εσείς έχετε κάποια  πληροφόρηση, εγώ πάντως τέτοια πληροφόρηση δεν έχω. Γι' αυτό λέω προσοχή στο τι λέμε και τι κλίμα δημιουργούμε.

Σ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ («ΑΝΤ-1»): Κύριε Πρόεδρε, θα μου επιτρέψετε να επανέλθω στο θέμα του ανασχηματισμού. Θα ήθελα να σας ρωτήσω και να σας ζητήσω να μου προσδιορίσετε, ποιος είναι ο ρόλος και ποιες είναι οι αρμοδιότητες του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, του κ. Θεόδωρου Πάγκαλου, ο οποίος απ' ό,τι αντιλαμβανόμαστε δεν μετέχει στον κεντρικό στρατηγικό πρωινό καφέ;

Και τι απαντάτε σε όσους παρατηρούν ότι από τον ανασχηματισμό ουσιαστικά μια Υπουργός τέθηκε εκτός Κυβέρνησης και το υπόλοιπο μοίρασμα των χαρτοφυλακίων, σε ό,τι αφορά τους Υπουργούς, έγινε με πολλές ισορροπίες;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Οι αποφάσεις μου δεν έχουν σχέση με πρόσωπα, έχουν σχέση με λειτουργίες που πρέπει να υπάρξουν, για να μπορέσει να είναι ακόμα πιο αποδοτική η Κυβέρνηση, σε ό,τι αφορά τους στόχους της. Και αξιοποιούνται εκείνα τα πρόσωπα και σε εκείνες τις θέσεις, που θεωρώ ότι μπορεί να βοηθήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Όλοι έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και ρόλους. Και βεβαίως, και ο κ. Πάγκαλος έχει πολύ συγκεκριμένο λόγο και πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες, τις οποίες και κρατάει. Και όλα αυτά, θα τα δείτε βεβαίως, τις λεπτομέρειες θα τις δείτε μόλις δημοσιευτούν - σχετικά σύντομα.

Γ. ΑΝΤΥΠΑΣ («ΕΘΝΟΣ»): Κύριε Πρόεδρε, εγώ δεν θα σας ρωτήσω για το τι είπατε πέρυσι, για το τι κάνατε σε σχέση με τις προεκλογικές σας δηλώσεις. Ως πηγή έμπνευσης της ερώτησής μου είναι το τι είπατε χθες στην ομιλία σας προς τους παραγωγικούς φορείς της πόλης, αλλά και προς όλους τους πολίτες.

Εγώ διέκρινα μια στροφή στην οικονομική πολιτική, από την αύξηση των φόρων πάτε σε μειώσεις. Και θέλω να ρωτήσω, μήπως η πολιτική ελάφρυνση των φόρων είναι τελικώς πιο αποδοτική για να γεμίσουν τα δημόσια Ταμεία;

Και δεύτερον, είχατε μια αποστροφή, είπατε ότι θα πείτε στον κ. Παπακωνσταντίνου να κάνει ό,τι μπορεί για τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Τι έχετε στο μυαλό σας; Γιατί ο κόσμος αγωνιά.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, για τους φόρους, δύο πράγματα: μιλάμε για τη μείωση φόρων, για εκείνα τα κεφάλαια τα οποία επανεπενδύονται. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Δεν είναι απλώς για να τα βάλει κάποιος στην τσέπη του, το οποίο δεν είναι σίγουρο ότι θα βοηθήσει την οικονομία. Αυτό που σίγουρα θα βοηθήσει την οικονομία είναι η επανεπένδυση. Δίνουμε λοιπόν κίνητρα, για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, για να μπουν κι άλλοι στη δουλειά.

Δεύτερον, να πω κάτι για τη φορολογία. Εάν πλήρωνε ο φορολογούμενος σωστά τους φόρους του, δεν θα είχαμε ελλείμματα, δεν θα είχαμε μνημόνιο, και θα είχαμε και χαμηλότερους συντελεστές. Το ίδιο ισχύει και με τις εισφορές. Εάν πλήρωναν όλοι τις εισφορές, θα είχαμε υγιή Ταμεία και θα είχαμε και χαμηλότερες εισφορές.

Να κατανοήσουμε ότι αυτό που κάνουμε αυτή τη στιγμή, είναι μία προσπάθεια διεύρυνσης της φορολογικής βάσης. Δηλαδή, εκείνοι που πρέπει να πληρώσουν, να πληρώσουν. Αυτός είναι ο στόχος μας και αυτό είναι και το μέτρο το οποίο εμείς πήραμε, με την απόφασή μας να γυρίσουμε σελίδα, να πούμε θα αντιμετωπίσουμε το παρελθόν. Είναι πάνω από 1.000.000 οι Έλληνες που έχουν ανοιχτές υποθέσεις με τη φορολογία. Θα τα κλείσουμε με δίκαιο και καθαρό τρόπο βέβαια, για να μην υπάρχει η αίσθηση ότι οι συνεπείς πληρώνουν αδίκως. Όμως, από εκεί και πέρα, το νέο φορολογικό σύστημα θα το εφαρμόσουμε - και άτεγκτα.

Και με αυτό τον τρόπο λέμε ότι διευρύνουμε τη φορολογική βάση και, διευρύνοντας τη φορολογική βάση, η χώρα μας θα πάει μπροστά. Λεφτά - που με ρώτησε ο κ. Παπαχρήστος προηγουμένως - υπάρχουν. Λεφτά υπάρχουν, το θέμα είναι πού πάνε; Αν πάνε στην αδιαφάνεια, αν πάνε στη φοροδιαφυγή, αν πάνε στη σπατάλη, βεβαίως δεν θα έχουμε να δώσουμε. Βεβαίως θα πληρώνουν οι πολλοί τους φόρους, ενώ οι λίγοι θα φοροδιαφεύγουν και θα έχουν τεράστιο πλούτο.

Άρα, λοιπόν, αυτό είναι το βασικό στοιχείο, για το οποίο με ρωτήσατε. Και σίγουρα, ο στόχος μας είναι να συμβάλουμε στην ανάπτυξη μέσα από τα μέτρα που παίρνουμε. Βεβαίως, στην ανάπτυξη θα βοηθήσουμε και με την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, που είναι μία από τις βασικές μας προτεραιότητες. Και με την απόφαση που πήρε το Υπουργικό Συμβούλιο προχθές για το «fast track», για τη διευκόλυνση αν θέλετε των επενδύσεων, των μεγάλων επενδύσεων, πιστεύω ότι  θα έχουμε θετικά αποτελέσματα. 

Γ. ΑΝΤΥΠΑΣ («ΕΘΝΟΣ»): Συγνώμη, σε ό,τι αφορά τον κ. Παπακωνσταντίνου, που είπατε ότι θα του ζητήσετε μέτρα - για να μην θεωρηθεί ότι δεν απαντήσατε.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Βεβαίως, με τον κ. Παπακωνσταντίνου, επειδή μου κάνετε δύο ερωτήσεις, ισχύει αυτό ακριβώς που είπα, όπως το είπα. Μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, ιδιαίτερα σε σχέση με την πορεία των εσόδων, θα κάνουμε ό,τι το καλύτερο για τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Γ. ΤΣΑΚΙΡΗΣ («ALTER»):  Κύριε Πρόεδρε, στις 3/6/2009, σε συνέντευξή σας λέγατε, «το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν έχει τη φήμη ούτε για την κοινωνική του δικαιοσύνη, ούτε βεβαίως για την αποτελεσματικότητά του. Το να πηγαίνει κανείς σε χώρες και να τους λέει, επειδή έχετε πολλά δάνεια, πρέπει να κόψετε, μπορεί αυτή η χώρα να μαζέψει κάποια λίγα χρήματα για ένα-δύο χρόνια, αλλά ουσιαστικά καταδικάζει τη χώρα αυτή», όπως λέγατε, «στην υπανάπτυξη σε μόνιμη βάση». Πώς μπορεί λοιπόν με όλα αυτά να ελπίζει ο Ελληνικός λαός, όπως είπατε χθες; 

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, όπως καταλαβαίνετε, εδώ είμαστε σε ένα μηχανισμό, που δεν είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι βέβαια ο εταίρος - αν θέλετε - αυτού του μηχανισμού, αλλά είναι ουσιαστικά μηχανισμός που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ασχέτως εάν θέλησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς ήταν απαίτηση αρκετών χωρών, να είναι και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε αυτόν. Άρα, είναι μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους όρους, με τις διαδικασίες που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είμαστε μέλος - και ισχυρό μέλος - της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι άλλη η συμμετοχή της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και άλλη η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό νομίζω είναι ένα πρώτο θετικό στοιχείο.

Ένα δεύτερο βεβαίως είναι ότι, κανένας δεν είπε ότι θέλαμε, ότι είχαμε διάθεση να μπούμε κάτω από έναν τέτοιο μηχανισμό. Το ζήτημα είναι ότι ήμασταν αναγκασμένοι και τον χρειαζόμασταν. Εάν δεν υπήρχε, σήμερα, θα ήταν τελείως διαφορετική η συζήτηση που κάνουμε. Δεν ξέρω σε ποια Ελλάδα θα ζούσαμε.

Δεν ξέρω αν θα μπορούσαμε να μιλάμε έστω γι' αυτή την αισιοδοξία, τη μικρή αισιοδοξία, για το μέλλον. Δεν ξέρω αν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τις μεγάλες αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε. Διότι εάν οι μεγάλες αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε είχαν γίνει, εάν αυτά που λέμε τώρα είχαν γίνει, οι μεγάλες δομικές αλλαγές στο κράτος, στη λειτουργία του, στη διαφάνεια, στην πάταξη της διαφθοράς, της εισφοροδιαφυγής και της φοροδιαφυγής, εάν υπήρχε η τόλμη να γίνουν αυτές οι μεγάλες αλλαγές τα τελευταία χρόνια, δεν θα βρισκόμασταν εδώ. Δεν θα χρειαζόμασταν ούτε μνημόνια, ούτε δανεικά. Θα μπορούσαμε να τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας και με λιγότερο πόνο.

Δυστυχώς, φτάσαμε εδώ όπου φτάσαμε, διότι υπήρχε αδράνεια και όχι μόνο αδράνεια, αλλά αναδείχθηκαν τα χειρότερα χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος των τελευταίων ετών, με την προηγούμενη κυβέρνηση.  

Α. ΚΩΒΑΙΟΣ («ΤΟ ΒΗΜΑ»): Κύριε Πρόεδρε, πριν από λίγο κατηγορήσατε τα Μέσα Ενημέρωσης ότι διασπείρουν φημολογία και πανικό. Ωστόσο, πολλές φορές, μέλη της δικής σας Κυβέρνησης προκαλούν αυτή τη σύγχυση και θα αναφερθώ σε δύο σημεία.

Το ένα είναι η διαπίστωση που έρχεται από το Υπουργείο Οικονομικών, η αγωνία καλύτερα για το πώς θα μαζευτούν 25 δισεκατομμύρια ευρώ έως το τέλος του έτους. Και το άλλο είναι η φημολογία, θα την πω έτσι, που επίσης όμως έρχεται από εκεί, περί αύξησης του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο έχει σπείρει τον πανικό σε μεγάλο τμήμα της μεσαίας τάξης θα έλεγα, για να μην μιλήσω για τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Σε συνδυασμό με την απάντησή σας, που είπατε ότι στα έσοδα βρίσκεστε μπροστά, θα ήθελα να μου πείτε γιατί δεν διαψεύδετε αυτή τη φημολογία περί αύξησης του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, νομίζω ότι το παράδειγμά σας είναι χαρακτηριστικό. Απόφαση δεν έχει πάρει η Κυβέρνηση για το θέμα. Δεν πήρε απόφαση η Κυβέρνηση να κάνει αυτή την αλλαγή, που λέτε. Όμως, στις εφημερίδες και στο δημόσιο διάλογο, ο κόσμος θεωρεί ότι αυτή είναι μια απόφαση. Δεν είναι απόφαση. Όταν οι υπηρεσιακοί παράγοντες κοιτούν, με πολλή λογική, αν θέλετε, προσέγγιση, να μην αυξηθεί ο ΦΠΑ, όπως έχουμε συμφωνήσει στο πλαίσιο του μνημονίου, από το 11% στο 23%, σε ένα 30% των προϊόντων - διότι αναγνωρίζουμε και νομίζω όλοι αναγνωρίζουμε, όχι μόνο η Κυβέρνηση, ότι αυτό θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την αγορά, θα επιβαρύνει μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα δημιουργήσει προβλήματα - τότε λέμε «ωραία, αυτό το 1 δις, το οποίο θα εξοικονομούσαμε από την αύξηση του ΦΠΑ, θα το βρούμε από αλλού». Και υπάρχουν διάφορα σενάρια.

Μέσα σε αυτά τα σενάρια ήταν και η εξίσωση του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης. Αυτό είχε τους εξής, επίσης λογικούς και βάσιμους λόγους: πρώτα απ' όλα, αυτή η διαφορά είναι πηγή διαφθοράς και παραεμπορίου. Χάνει το Δημόσιο τεράστια ποσά, διότι κινείται το πετρέλαιο θέρμανσης και βαφτίζεται μετά ως πετρέλαιο κίνησης, με τεράστια κέρδη που διαφεύγουν από το Δημόσιο.

Δεύτερον, επιδοτείται από την Πολιτεία το πετρέλαιο θέρμανσης. Θα επιδοτούμε και όσους έχουν βίλες στην Πολιτεία και πισίνες, ενώ δεν έχουν ανάγκη την επιδότηση;

Άρα, θα μπορούσε να υπάρξει ένας μηχανισμός αναδιανομής αυτού του ποσού, που θα έχει από την εξίσωση το Δημόσιο, για να βοηθήσει και τα μεσαία και τα χαμηλά στρώματα στη θέρμανση, ώστε να μην αισθανθούν καμία διαφορά, ή να μην επιβαρυνθούν και να υπάρχει και ένα πιο δίκαιο σύστημα. Να επιβαρυνθούν δηλαδή οι έχοντες και κατέχοντες.

Αυτό όμως προαπαιτεί να υπάρχει ο απαραίτητος μηχανισμός αναδιανομής. Δεν υπάρχει σήμερα αυτός ο μηχανισμός και άρα δεν μπορούμε να το εφαρμόσουμε, έως ότου υπάρξει αυτός ο μηχανισμός. Και αυτή είναι η απάντησή μας.

Όμως, επανέρχομαι. Χρειάζεται να μπορεί αυτή η Κυβέρνηση, και πιστεύω η κάθε κυβέρνηση, να συζητά, να ερευνά, να μιλά και να μην δαιμονοποιούνται ιδέες. Να τις αξιολογήσουμε. Είναι χρήσιμος ο ρόλος των Μέσων Ενημέρωσης, εφόσον παρουσιάζουν τα πράγματα με τρόπο που δεν δημιουργεί πανικό. Εφόσον παρουσιάζουν τα πράγματα, με τρόπο που βοηθά ακριβώς αυτή την ανταλλαγή απόψεων, την αξιολόγηση προτάσεων. Και αυτό βοηθά και εμάς, για να μπορούμε να πάρουμε τις καλύτερες αποφάσεις.

Άρα, δεν ήταν κατηγορία, ήταν έκκληση προς τα Μέσα Ενημέρωσης: Συμβάλλετε κι εσείς σε αυτό τον ήρεμο, εποικοδομητικό διάλογο που χρειαζόμαστε, για όποια νέα πολιτική ακολουθήσουμε, στην παιδεία μεθαύριο, στο άνοιγμα των επαγγελμάτων, και μην διασπείρουμε τον πανικό. Γιατί αυτή τη στιγμή, μετά από 11 μήνες, αυτό το οποίο κι εγώ ακούω στο δρόμο, είναι φόβος και ανασφάλεια - «θα τα καταφέρουμε;». Βεβαίως θα τα καταφέρουμε. Αλλά να μην διασπείρουμε τον πανικό.

Γ. ΠΙΤΤΑΡΑΣ («ALPHA»): Κύριε Πρόεδρε, σας ακούω κατ' αρχήν συχνά να αναφέρεστε στην ανοχή του κόσμου στα μέτρα και θυμάμαι χαρακτηριστικά το παράδειγμα με αυτό τον πολίτη που είχατε συναντήσει και σας είχε πει, όπως μας λέγατε, ότι θέλει να δώσει και το μισθό του ακόμα, για να σωθεί η πατρίδα.

Αυτός ο πολίτης όμως, 11 μήνες μετά, έρχεται και λέει ότι «εγώ έδωσα τα λεφτά μου, αλλά περιμένω ακόμα από την Κυβέρνηση να δω πώς θα πάρει πίσω αυτά που της χρωστάνε κάποιοι άλλοι». Λέτε «θα πατάξουμε τη φοροδιαφυγή». Ακόμα δεν μας έχετε πει κατ' αρχήν πώς θα το κάνετε αυτό, ποιοι είναι οι μηχανισμοί, δηλαδή ποια είναι τα όπλα.

Ακούμε για «ράμπο», έχω διαβάσει ότι 400 ελεγκτές του ΣΔΟΕ πρόκειται σύντομα να μετακινηθούν στις Εφορίες, να πάνε σε γραφεία δηλαδή, και οι αντικαταστάτες τους καταλαβαίνετε πως θα χρειαστούν κάποιο χρόνο, για να πάρουν χαμπάρι τι γίνεται, αλλά το Ταμείο θα είναι και πάλι μείον.

Και μην πάμε μακριά, εδώ στη Θεσσαλονίκη, μου έλεγαν ότι στο περιφερειακό ελεγκτικό κέντρο υπήρχε ένας διευθυντής, δύο υποδιευθυντές, δέκα επόπτες, εβδομήντα ελεγκτές και, εδώ και μια εβδομάδα, και άγνωστο για πόσο, υπάρχει μόλις ένας υποδιευθυντής, δύο επόπτες και λίγοι ελεγκτές. Και βέβαια, το ερώτημα είναι ένα: ποιος θα μαζέψει τα έσοδα;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εγώ μπορώ να συμφωνήσω μαζί σας, διότι περιγράψατε μια κατάσταση χρόνια, μια ασθένεια χρόνια στη χώρα μας, όπου ο μεγάλος ασθενής είναι το κράτος. Ο μεγάλος ασθενής είναι το κράτος.

Αν είχαμε χρόνο, αν είχαμε το χρόνο να θεραπεύσουμε, να αλλάξουμε το κράτος, δεν θα χρειαζόταν να πάρουμε αυτά τα μέτρα. Να φτάσει ο ΦΠΑ μέχρι το 23%, να κόψουμε μισθούς και συντάξεις. Δεν θα χρειαζόταν.

Τώρα, μας δίνεται ο χρόνος. Τώρα, αυτή τη στιγμή, μας δίνεται ο χρόνος, με τη μεγάλη αυτή σύμβαση που κάναμε για τα 110 δις, να υλοποιήσουμε αυτές τις μεγάλες αλλαγές. Γι' αυτό, συμφωνώ απολύτως μαζί σας, είναι πολύ σημαντικό να αλλάξουμε όλο το φορολογικό μηχανισμό και είναι μέσα στις προτεραιότητές μας των επομένων μηνών.

Όμως, θέλω επίσης να τονίσω ότι, αυτό που κάναμε τους τελευταίους μήνες, με διασταυρώσεις, με την άμεση αντίδραση στον φοροφυγά όπου τον βρίσκαμε, με το να μπει τελικά και φυλακή, ακόμη και ένας από το σύστημα υγείας, λόγω της φοροδιαφυγής, με το να υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις, όπου ελέγχουμε εξονυχιστικά πια με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο τα τεκμήρια διαβίωσης, όλα αυτά αλλάζουν το τοπίο του φορολογικού συστήματος προς το δικαιότερο, αναδιανέμουν τα βάρη προς το δικαιότερο και ελαφρύνουν τα χαμηλότερα και μεσαία στρώματα.

Ζητάμε και απαιτούμε - και αυτό είναι το φορολογικό σύστημα - οι έχοντες και οι κατέχοντες να πληρώσουν το μερίδιό τους δίκαια. Και βεβαίως, θα χρειαστεί και ο μηχανισμός που θα εφαρμόσει αυτό το νέο νομοσχέδιο και αυτή τη νέα πολιτική. Αλλά εκεί είναι και το μεγάλο πρόβλημα. Εκεί θα δώσουμε το μεγάλο βάρος.

Έχουμε πει ότι το κράτος είναι η βασική μας προτεραιότητα στις θεσμικές αλλαγές που κάνουμε, προκειμένου να γίνει ένα κράτος δίκαιο, με διαφάνεια, διαφάνεια παντού - γι' αυτό, έχουμε θεσμοθετήσει τη «Διαύγεια» - με λειτουργίες αποτελεσματικές, με τη μεταφορά τεχνογνωσίας από τις καλύτερες πρακτικές της Ευρώπης ή και από αλλού, σε όλα τα θέματα όπου χρειαζόμαστε βοήθεια. Και υπάρχει αυτή ακριβώς η μεταφορά τεχνογνωσίας στο μηχανισμό είσπραξης φόρων, το οποίο ήδη προχωρά. Και θα γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές, για να είμαστε αποτελεσματικοί.

Αυτό βεβαίως, όπως σας είπα, θέλει ένα χρονικό διάστημα, προχωράει όμως πολύ πιο γρήγορα από ό,τι έχει προχωρήσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Και θα τα καταφέρουμε και εδώ.

Κ. ΖΟΥΛΑΣ («ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»): Κύριε Πρόεδρε, ένα από τα προβλήματα της πρώτης Κυβέρνησής σας, ήταν η ασάφεια που προέκυψε ανάμεσα στις αρμοδιότητες κάποιων Υπουργείων, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι τα μετονομάσατε. Επικαλούμαι ενδεικτικά το παράδειγμα του ναυτιλιακού τομέα, που έμεινε επί 6 μήνες ακέφαλος.

Στον ανασχηματισμό της προηγούμενης Δευτέρας, αλλάξατε ξανά όνομα σε αρκετά Υπουργεία, τοποθετήσατε αρκετούς νέους Υφυπουργούς και ορίσατε 7 Αναπληρωτές Υπουργούς, οι οποίοι θα λογοδοτούν σε εσάς και όχι στους Υπουργούς τους, βάσει του νόμου, και οι οποίοι μέχρι αυτή τη στιγμή δεν ξέρουν επ' ακριβώς το αντικείμενο που θα τους αναθέσετε. Ελπίζω να μην χαρακτηρίσετε τα δημοσιεύματα των εφημερίδων υπερβολικά και ως προς αυτό.

Σύμφωνα με το πρόγραμμά σας, αναχωρείτε για Βρυξέλλες. Θα προηγηθεί το Όσλο, θα πάτε και στη Νέα Υόρκη και θα επιστρέψετε σε 12 μέρες. Θέλω να μας πείτε, αν μπορείτε να μας δώσετε μια ημερομηνία, στην οποία θα ξέρουν οι Υπουργοί ποιο θα είναι το ακριβές αντικείμενο που εσείς θα τους αναθέσετε.

Και το λέω, διότι θα συμφωνείτε μαζί μου, πως εφόσον εσείς είχατε προαναγγείλει τον ανασχηματισμό, θα μπορούσαν τα Προεδρικά Διατάγματα να είναι ήδη έτοιμα.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατ' αρχήν, κάνετε ένα λάθος όταν λέτε ότι «τα Υπουργεία είναι ακέφαλα». Δεν είναι ακέφαλα. Οι αρμοδιότητες υπάρχουν και ασκούνται σήμερα. Ασκούνται σήμερα αρμοδιότητες. Οι Υπουργοί που έχουν ορκιστεί, ασκούν κανονικά τις αρμοδιότητές τους. Αν αυτές θα αλλάξουν - που θα αλλάξουν - μόλις αλλάξουν, θα αλλάξει και ο τρόπος της άσκησης των αρμοδιοτήτων.

Δεν υπάρχει κενό. Αυτός είναι ένας μύθος, ο οποίος καλλιεργήθηκε συστηματικά τους τελευταίους μήνες, στην προηγούμενη αλλαγή, και από τον Τύπο. Είναι μύθος. Δεν υπάρχει κενό. Όλοι έχουν αρμοδιότητες. Βεβαίως, από την εμπειρία μας των τελευταίων 11 μηνών, έπρεπε να κάνουμε διορθωτικές αλλαγές. Πράγματι, κάναμε μια προσπάθεια αλλαγών στο Ναυτιλίας, είδαμε ότι υπήρχαν αδυναμίες και κάναμε μια νέα δομή, που ήταν βασισμένη και στην ευρωπαϊκή εμπειρία, αλλά βεβαίως και στις ιδιαιτερότητες της χώρας μας, γιατί εμείς έχουμε μια ιδιαίτερη ανάπτυξη στον ναυτιλιακό τομέα. Και θεωρούμε ότι είναι πολύ καλύτερη αυτή η δομή.

Άρα λοιπόν, πολύ σύντομα, σε πολύ λίγες μέρες, θα έχετε και δημοσίως όλες τις αρμοδιότητες, για να τις δείτε. Αλλά ασκούνται. Ασκούνται οι αρμοδιότητες σήμερα. Δεν υπάρχει κενό.

Γ. ΣΙΔΕΡΗΣ («Ρ/Σ ΣΚΑΪ»): Κύριε Πρόεδρε, είστε ένας άνθρωπος, θιασώτης των ανοιχτών διαδικασιών και της διαβούλευσης. Αλλά στο θέμα του μνημονίου, αναιρέσατε τον εαυτό σας. Γιατί δεν φέρατε το μνημόνιο σε δημοψήφισμα, ώστε να αποφασίσει ο λαός, αφού αυτός υφίσταται τις επιπτώσεις; Και αφού δεν το φέρατε, γιατί είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός ότι αυτή τη στιγμή κυβερνάτε χωρίς λαϊκή εντολή;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Το δημοψήφισμα θα είχε το εξής ερώτημα: να πάρουμε όλα τα μέτρα, για να μπορούμε να επιβιώσουμε και να έχουμε τα απαραίτητα χρήματα για να λειτουργεί το κράτος και η κοινωνία - ή να χρεοκοπήσουμε;

Νομίζω ότι θα βάζαμε την Ελλάδα σε μια περιπέτεια, όχι για ένα προφανές ερώτημα, αλλά και για μια προφανή απάντηση. Εμείς αναλάβαμε την ευθύνη, ως έχοντες τη λαϊκή εντολή, και ισχυρή λαϊκή εντολή, να βγάλουμε τη χώρα από τον κατήφορο τον οποίο έχει πάρει, χωρίς να τη βάλουμε σε μια νέα περιπέτεια.

Γ. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ («ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ»): Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Κύριε Πρόεδρε, κακά τα ψέματα, αντιλαμβάνομαι την ανάγκη να διαψεύσετε ότι υπάρχουν αποφάσεις για δυσάρεστα και φορομπηχτικά μέτρα, όμως είναι δεδομένο ότι όπου μπήκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και κατ' επέκταση και η «τρόικα», γιατί τις ίδιες απόψεις εκφράζουν, η συνταγή ήταν μία: φόροι και πάλι φόροι, ύφεση και κοινωνικά άδικες πολιτικές.

Οποιοδήποτε πρόβλημα στην υλοποίηση - το έχετε παραδεχτεί κι εσείς - του μνημονίου, θα το πληρώσουν και πάλι οι αδύναμοι, υπό την έννοια ότι θα υπάρξουν νέα δύσκολα μέτρα, είτε με την αύξηση για παράδειγμα τώρα στο πετρέλαιο θέρμανσης, είτε με την αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ για παράδειγμα, που αποκαλύπτεται σήμερα ότι η ΡΑΕ έχει εισηγηθεί αύξηση στα φθηνά τιμολόγια 50%.

Έχει επιτέλους κ. Πρόεδρε η Κυβέρνηση, και οι Υπουργοί της, κάποιες ιδέες, ώστε με αναπτυξιακές και άλλες πολιτικές να δημιουργήσει πλούτο και να ενισχύσει την παραγωγή, έτσι ώστε να σταματήσει να εφαρμόζει αυτό το επαχθές εγχειρίδιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με μια νοοτροπία «yes man», πολλές φορές;

Είναι αποφασισμένη να συγκρουστεί αν χρειαστεί με τους μικρομεσαίους υπαλλήλους των Διεθνών Οργανισμών και τους «Φον-φούφουτους», όπως έχει πει ο κ. Πάγκαλος; Αλλά και άλλα κυβερνητικά στελέχη, με τέτοιου είδους χαρακτηρισμούς έχουν καταφερθεί πολλές φορές για τους ανθρώπους που αποφασίζουν αυτό τον καιρό, ποια πολιτική θα ακολουθηθεί στη χώρα. Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εμείς είμαστε έτοιμοι να συγκρουστούμε με όλες τις κακές πρακτικές και αντιλήψεις, για να πάει αυτή η χώρα μπροστά. Είμαστε έτοιμοι να υπηρετήσουμε - και αυτό κάνουμε, κάθε μέρα - το εθνικό συμφέρον, το πατριωτικό συμφέρον, αλλά και το κοινωνικό συμφέρον. Διότι δεν μιλάμε για μια επιλογή μεταξύ ενός παραδείσου και του μνημονίου. Μιλάμε για μια επιλογή μεταξύ της χρεοκοπίας και του μνημονίου. Αυτή ήταν η επιλογή.

Δεύτερον: δεν είναι παντού αρνητική η κατάσταση, όπως κακώς είπατε, επειδή υπάρχει και η παρουσία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου - αλλά είπα και πριν, υπάρχει και η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχουν περιπτώσεις που πήγαν πάρα πολύ καλά. Δείτε τη Βραζιλία. Κάθε χώρα με την ιδιαιτερότητά της βεβαίως. Δεν μπορούμε να συγκριθούμε με τη Βραζιλία. Αλλά κάθε χώρα με την ιδιαιτερότητά της.

Σας είπα, δεν θα υπάρξει το μέτρο για τη θέρμανση, γιατί δεν έχουμε μηχανισμό αναδιανομής. Όταν υπάρξει μηχανισμός αναδιανομής, θα το συζητήσουμε. Ούτε θα επιβαρύνουμε - αυτό έχει ξεκαθαριστεί - με τη ΔΕΗ τα χαμηλότερα και μεσαία στρώματα. Έχουμε φτιάξει το κοινωνικό τιμολόγιο και παίρνουμε όλα τα μέτρα, ώστε να μην επιβαρυνθούν τα χαμηλότερα και τα μεσαία στρώματα.

Είναι το δείγμα της κοινωνικής μας πολιτικής και της κοινωνικής μας ευαισθησίας, μέσα στις πολύ δύσκολες σημερινές καταστάσεις.

Β. ΠΕΤΟΥΡΗ («ΝΕΤ»): Κύριε Πρόεδρε, κατά τη χθεσινή σας ομιλία στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθέσεως, δεν περιμέναμε φυσικά εξαγγελίες παροχών, είχαν καλλιεργηθεί όμως προσδοκίες σε δύο άξονες της πολιτικής σας: στην αναπτυξιακή πολιτική και στην κοινωνική πολιτική.

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, αναφερθήκατε επί μακρόν και στο ΕΣΠΑ, στην αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην επιδότηση θέσεων εργασίας μέσω αυτών.

Σε ό,τι αφορά την κοινωνική πολιτική, θα ήθελα να σας ρωτήσω: αυτές οι στοχευμένες κοινωνικές πολιτικές που περιμέναμε, αν εξαντλούνται στο κοινωνικό μέρισμα και στο βοήθημα προς τους χαμηλοσυνταξιούχους, ή αν θα πρέπει να περιμένουμε κάτι παραπάνω. Και π.χ. σε ό,τι αφορά το βοήθημα, θα ήθελα να προσθέσω στην ερώτηση του κ. Αντύπα, αν μπορείτε να μας δώσετε κάποια στοιχεία, τι μορφή θα έχει. Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, θα είδατε στην ομιλία μου ότι δεν περιορίστηκα απλώς σε μία παραίνεση προς τον Υπουργό Οικονομικών γύρω από το θέμα των χαμηλοσυνταξιούχων, το οποίο βεβαίως θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας. Θέλω να είμαι σαφής και να μη δίνω υποσχέσεις, που αύριο θα μου πείτε «γιατί είπατε αυτό και δεν έγινε εκείνο».

Πρέπει να δούμε την πορεία των εσόδων. Όμως, από την άλλη μεριά, έχουμε κάνει μια πάρα πολύ σοβαρή δουλειά ως Κυβέρνηση, με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία, για τη συγκρότηση ενός προγράμματος, που χτυπά την ανεργία και βοηθά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, από την επιδότηση των εισφορών μέχρι την επιδότηση θέσεων εργασίας, μέχρι την ενεργητική στήριξη των θέσεων εργασίας, μέχρι την κοινωνική εργασία, που ήταν μια προεκλογική μας δέσμευση για τους ανέργους - κοινωνική εργασία, δηλαδή δουλειά - η οποία θα έχει κοινωνικό σκοπό και θα πληρώνεται μέσα από αυτά τα κονδύλια των Κοινοτικών Προγραμμάτων.

Όπως βεβαίως και τη στήριξη, μέσα από αυτά τα Προγράμματα, της γυναίκας, της μητέρας, για να μπορεί να έχει μια βοήθεια σε ό,τι αφορά τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και το ολοήμερο σχολείο - όλες αυτές τις πολύ σημαντικές κοινωνικές παρεμβάσεις, που βοηθούν αυτή τη στιγμή τον ασθενέστερο.

Είναι γεγονός ότι το σύστημα πρόνοιας, όπως δυστυχώς και σε όλους τους άλλους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης, και αυτό πάσχει από τον κατακερματισμό, από την κακή οργάνωση, από την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των Υπουργείων, από την έλλειψη στόχευσης στους πραγματικά αδύναμους, αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη. Και αυτό είναι ένα ζήτημα μιας ολόκληρης αναδιοργάνωσης. Ήδη, έχουμε κάνει τα πρώτα βήματα.

Είναι πολύ σημαντικά τα ποσά που πηγαίνουν σε αυτήν ακριβώς την κοινωνική πολιτική. Και αυτό είναι ένα δείγμα ότι ναι, όταν κάνει κανείς μια σοβαρή διαχείριση των χρημάτων, βρίσκει τα χρήματα. Μπορεί να θέλαμε και περισσότερα, αλλά βρίσκει χρήματα, για να μπορεί να κάνει αυτή την πολιτική.

Β. ΣΚΟΥΡΗΣ («REALNEWS»-«REAL.GR»): Κύριε Πρόεδρε, το τελευταίο διάστημα υπάρχουν, όχι παροδικά, δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο, ότι ετοιμάζεστε είτε για Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, είτε για κάποια άλλη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήθελα να σας ρωτήσω, συζητάτε να φύγετε; Θα διεκδικήσετε μια νέα θητεία; Και η θητεία αυτή που έχουμε τώρα, θα είναι στο τέλος της τετραετίας της Κυβέρνησης; Και γιατί αυτά τα σενάρια; Μήπως απεικονίζουν το αρνητικό κλίμα στην κοινωνία για την Κυβέρνησή σας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Με έχετε δει να φυγομαχώ ποτέ; Άλλοι φυγομαχούν, άλλοι δραπετεύουν, άλλοι είναι οι φυγάδες από τα δύσκολα. Εγώ ανέλαβα στα δύσκολα, όχι στα εύκολα. Δεν θα δειλιάσω και δεν δειλιάζω να αντιμετωπίσω τα πιο δύσκολα που περνά σήμερα η χώρα μας. Εκεί έχω ταχθεί και εκεί θα μείνω.

Α. ΣΤΙΒΑΚΤΑΚΗ («ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ»): Κύριε Πρόεδρε, στην ομιλία σας χθες, συμπεριλάβατε τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και την μετεγκατάστασή της, στα σχέδια για τις στρατηγικές επενδύσεις που επιδιώκει η χώρα. Μιλήσατε μάλιστα και για τη δυνατότητα που υπάρχει, να μπει όλη αυτή η διαδικασία, όλο αυτό το σχέδιο για την μετεγκατάσταση, στο μηχανισμό του «fast track».

Εκείνο το οποίο θέλω να σας ρωτήσω είναι, εάν μπορείτε να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες αυτή τη στιγμή, κάποιες διευκρινίσεις, σε ποιους τομείς βλέπετε τη συμμετοχή των ιδιωτικών κεφαλαίων μέσα σε αυτή τη διαδικασία. Διότι έχουμε ακούσει κατά καιρούς ότι υπάρχει μία σκέψη, μία συζήτηση, να ενωθούν οι δύο εταιρείες, η ΔΕΘ και η HELEXPO.

Οι ιδιώτες θα μπορούν να μπουν στην υπόθεση της μετεγκατάστασης σε ό,τι αφορά μόνο την εκθεσιακή δραστηριότητα; Θα είναι και στη μεταφορά, στη δημιουργία των νέων υποδομών και τη μίσθωσή τους για κάποια χρόνια; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κοιτάξτε, εγώ θεωρώ ότι η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα δεν πρέπει να δαιμονοποιείται. Αλλά πρέπει να μπαίνει σε σωστό πλαίσιο. Είναι τελείως διαφορετικό να υπάρχει συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, για να διευρυνθεί η δραστηριότητα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης παγκοσμίως, για να ενισχυθεί και να πάρει κι άλλα «brands», όπως λέμε, και άλλα ονόματα δηλαδή, και άλλες εταιρείες, ή για να συνδεθεί πιθανώς με έναν άλλο στρατηγικό επενδυτή και να συνεργαστούν - και είναι τελείως άλλο, μέσω αυτής της συνεργασίας, να είναι ένας Δούρειος Ίππος, απλώς για ένα πλιάτσικο στο «real estate» που έχει η ΔΕΘ, στην πώληση γης, για κάποιους οι οποίοι θέλουν ένα εύκολο και γρήγορο κέρδος.

Δυστυχώς, αυτό υπήρχε ως λογική πάρα πολλές φορές στη χώρα μας, ιδιαίτερα από την προηγούμενη κυβέρνηση, ως προς το πώς αντιμετωπίζουν τη δημόσια περιουσία, για να μην αναφερθώ σε τόσες υποθέσεις, μερικές εκ των οποίων βρίσκονται τώρα σε Εξεταστικές Επιτροπές στη Βουλή.

Είναι τελείως διαφορετική αυτή η αντίληψη, από τη δική μας αντίληψη. Εμείς λέμε «ναι» στον ιδιωτικό τομέα, αλλά μέσα σε ένα πλαίσιο, το οποίο θα βοηθήσει το δημόσιο συλλογικό συμφέρον.

Και βεβαίως, εάν χρειαστεί, το «fast track» δίνει την επιλογή στον ενδιαφερόμενο να μπει σε αυτή τη διαδικασία. Εάν δούμε ότι θα χρειαστεί, για να ξεπεραστεί η γραφειοκρατία, για την καλύτερη οργάνωση και τη γρηγορότερη εφαρμογή των επενδύσεων, βεβαίως μπορεί να ενταχθεί και η διαδικασία της μετεγκατάστασης.

Και θα έλεγα ότι δεν είναι απλώς μετεγκατάσταση, είναι η αναμόρφωση ολόκληρης της Έκθεσης, διότι βεβαίως και εδώ, στο κέντρο, θα πρέπει να αξιοποιηθεί με σωστό τρόπο για την πόλη. Θα μπορούσε βεβαίως να ενταχθεί στη λογική αυτού του νέου μηχανισμού της γρήγορης επένδυσης.

Γ. ΜΗΤΡΑΚΗΣ («Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ»): Κύριε Πρόεδρε, η ερώτησή μου αφορά στις τράπεζες. Στις αποκρατικοποιήσεις που έχει εξαγγείλει η Κυβέρνηση, συμπεριλαμβάνεται ο τραπεζικός τομέας; Με δεδομένο ότι και ο Υπουργός Οικονομικών έχει πει με τον τρόπο του, έχει προτρέψει τις τράπεζες σε συγχωνεύσεις, υπάρχει και η πρόταση για τη δημιουργία ενός τραπεζικού δημόσιου φορέα από τον επικεφαλής της Αγροτικής, αλλά και η πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς για την εξαγορά της Αγροτικής και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, πότε και πώς θα προχωρήσουν αυτά τα θέματα;

Ξέρουμε ότι υπάρχει και ένας σύμβουλος για το συγκεκριμένο θέμα. Θα ακολουθήσει η Κυβέρνηση τις υποδείξεις του τεχνικού συμβούλου, ή οι αποφάσεις της θα είναι πολιτικές;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατ' αρχήν, έχουμε πει ότι χρειάζεται ο τόπος έναν ισχυρό δημόσιο πυλώνα. Αυτό παραμένει ως πολιτική μας θέση. Βεβαίως, ποιος θα είναι ο δημόσιος πυλώνας αυτός και πώς τελικά θα σχηματιστεί, θα έχει σχέση και με την όλη ανασυγκρότηση και τις πιθανές συγχωνεύσεις που μπορεί να γίνουν στον τραπεζικό τομέα γενικότερα.

Δεύτερον, οι σύμβουλοι είναι εκεί για να συμβουλεύουν, αλλά οι συμβουλές τους, βεβαίως, είναι για να τεκμηριώσουν τις εναλλακτικές προτάσεις που έχουμε, για να αξιολογήσουμε τις εναλλακτικές προτάσεις που έχουμε. Βεβαίως, η τελική θα είναι η δική μας απόφαση. Δεν είναι κάτι εν λευκώ - τι θα μας πουν οι σύμβουλοι. Πάντα είναι πολιτική αυτή η απόφαση, προς το συμφέρον, το δημόσιο συμφέρον, το γενικό συμφέρον της οικονομίας.

Τρίτον, θέλω να επαναλάβω το θετικό στοιχείο. Νομίζω ότι, μέσα σε αυτή τη δέσμευση και την πορεία να έχουμε έναν ισχυρό δημόσιο πυλώνα, το γεγονός ότι η Εθνική Τράπεζα έκανε μια κίνηση για την αύξηση κεφαλαίου, με πολύ θετικά αποτελέσματα, σημαίνει ότι είχαμε μια πολύ σοβαρή ψήφο εμπιστοσύνης, όχι μόνο στην Εθνική Τράπεζα, αλλά θα έλεγα και στο τραπεζικό μας σύστημα γενικότερα.

Όπως και μια άλλη ψήφος εμπιστοσύνης ήταν και η απόφαση της Νορβηγικής Κυβέρνησης ή, αν θέλετε, των Ταμείων του μεγάλου «fund» της Νορβηγίας, να πει ότι θα αγοράσει ελληνικά ομόλογα. Εγώ θα βρίσκομαι στη Νορβηγία απόψε το βράδυ. Πάω εκεί για τη συζήτηση που γίνεται για το θέμα της ανεργίας παγκοσμίως, με τη συμμετοχή και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με τον κ. Στρος-Καν, αλλά και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, υπεύθυνος του οποίου είναι ο κ. Σομαβία, ακριβώς για να δούμε και σε διεθνές επίπεδο, πώς δημιουργούμε δυνατότητες για το χτύπημα της ανεργίας, την αύξηση της εργασίας και την ανάπτυξη, σε μια δύσκολη εποχή παγκοσμίως.

Είναι σημαντικό ότι η Ελλάδα είναι παρούσα σε αυτές τις συζητήσεις. Αλλά λέγοντας για τη Νορβηγία, ξέρω ότι όταν οι Νορβηγοί αποφασίσουν, είναι αντικειμενικοί. Αξιολόγησαν την πορεία της χώρας μας. Αξιολόγησαν θετικά την πορεία της χώρας μας και επενδύουν, διότι πιστεύουν ότι αυτή η πορεία έχει θετικό πρόσημο.

Ε. ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ («STARTV»): Καλησπέρα σας. Κύριε Πρόεδρε, με αφορμή το χθεσινό ατυχές περιστατικό, που συνέβη όταν ολοκληρώσατε την επίσκεψή σας στη ΔΕΘ, ήθελα να σας ρωτήσω αν φοβάστε την οργή των πολιτών, ειδικά όταν κυκλοφορείτε. Και θα ήθελα να ξέρω αν πιστεύετε ότι γίνεται πράξη, αυτό που είχατε πει παλαιότερα ότι «θα μας πάρουν με τις πέτρες».

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Με τα παπούτσια εννοείς τώρα! Βεβαίως είναι ένα πολύ περίεργο περιστατικό. Εγώ κυκλοφορώ μέσα στον κόσμο, συζητώ με τον κόσμο και πιστεύω ότι αυτό είναι το δημοκρατικό, είναι μέρος της δημοκρατικής μας κουλτούρας και του δημοκρατικού μας πολιτισμού.

Πιστεύω ότι η βία, απ' όπου και αν προέρχεται, είναι αρνητική. Και για όποιο λόγο. Και είναι ιδιαίτερα αρνητικό, αν κάποιοι θέλουν να δημιουργήσουν, ή και να κατασκευάσουν ακόμα, ένα κλίμα - γιατί πάρα πολλοί καιροφυλακτούν - για την εικόνα της Ελλάδας. Πάρα πολλοί έχουν επενδύσει σε αυτά που με ρωτήσατε κάποιοι από εσάς, στη χρεοκοπία της Ελλάδας. Πάρα πολλοί στοιχημάτιζαν και έβαζαν λεφτά, μέσα από τα λεγόμενα «παράγωγα», ενάντια στην Ελλάδα, ελπίζοντας ότι θα χρεοκοπήσει.

Αυτοί χάνουν λεφτά σήμερα -και καλώς χάνουν λεφτά και καλώς να χάσουν λεφτά. Αλλά δεν σημαίνει ότι θα μας αφήσουν τόσο εύκολα ήσυχους. Άρα, υπάρχουν πολλοί που καιροφυλακτούν, από πολλές πλευρές. Ακόμα και κατασκευασμένα γεγονότα, που μπορεί να θέλουν να δείξουν βία, είναι σκηνές απίστευτα αρνητικές για τη χώρα μας. Και όπως καταλαβαίνετε, πριν από λίγους μήνες, ζήσαμε κάποιες τέτοιες σκηνές, που ήταν όμως η εξαίρεση.

Όμως, αυτές οι σκηνές προβάλλονταν κάθε μέρα, συνεχώς, από όλα τα δίκτυα ανά τον κόσμο, με πάρα πολύ αρνητικό αποτέλεσμα, παρότι πήγαμε σχετικά καλά στον τουρισμό. Με μεγάλες προσπάθειες, πήγαμε σχετικά καλά.

Αλλά καταλαβαίνετε, μια επανάληψη αυτών των πραγμάτων, που δεν έχουν σχέση με τη δημοκρατική μας κουλτούρα, είναι ό,τι χρειάζεται, είναι βούτυρο στο ψωμί για εκείνους που θέλουν να αμαυρώσουν, για τον όποιο λόγο, την εικόνα της Ελλάδας.

Γι' αυτό, πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να περάσει το μήνυμα, «όχι στη βία», παντού. Είμαστε μια δημοκρατική χώρα. Θέλουμε και στηρίζουμε και προστατεύουμε το δικαίωμα της έκφρασης, της διαδήλωσης, της ειρηνικής διαμαρτυρίας - όχι όμως τη βία.

Φ. ΔΕΡΓΙΑΔΑΣ («ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»): Κύριε Πρόεδρε, το Νοέμβριο θα έχουμε τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Νωρίτερα είπατε, «εγώ δεν δειλιάζω, δοκιμάζομαι στα δύσκολα».

Πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αρνήθηκαν να δοκιμαστούν σε αυτές τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Αν τελικά οι υποψήφιοι, που έχουν πάρει το χρίσμα του ΠΑΣΟΚ ηττηθούν, θα υπάρξει κάποιο πολιτικό μήνυμα; Και τελικά, η μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» από ποιους θα εφαρμοστεί; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτον, μέσα από μια διαδικασία, πολύμηνη θα μπορούσε να πει κανείς, εγώ αποφάσισα, βεβαίως μαζί με τα όργανα του Κινήματος, για τους υποψηφίους που είχαν και κέφι - το τονίζω αυτό, και κέφι - και ικανότητα να υπηρετήσουν τον «Καλλικράτη».

Δεύτερον, ο «Καλλικράτης» είναι ένα μεγάλο στοίχημα, όχι για το ΠΑΣΟΚ, αλλά για τη χώρα. Όλοι λέμε, το κράτος είναι συγκεντρωτικό, το κράτος είναι πελατειακό, το κράτος δεν εξυπηρετεί τον πολίτη, οι υπηρεσίες δεν είναι κοντά στον πολίτη, η περιφερειακή ανάπτυξη δεν υπάρχει, δεν υπάρχουν συνέργειες, μπορεί να έχεις δέκα κρατικές υπηρεσίες και η μία να μη «μιλάει» στην άλλη, στην ίδια πόλη, στην ίδια κωμόπολη - σπατάλες τεράστιες.

Ο «Καλλικράτης» είναι το κλειδί για να αξιοποιήσουμε σωστά και τη Δημόσια Διοίκηση, και τους οικονομικούς πόρους, και τους ανθρώπινους πόρους, και τα χρήματα που έρχονται από την Κοινότητα, για να αλλάξουμε τη χώρα μας, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, στην πόλη, με σωστή πρόνοια, με σωστά σχολεία, με αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.

Θέλουμε λοιπόν εκεί, ανθρώπους που μπορούν να το υπηρετήσουν αυτό, που μπορούν να υπηρετήσουν τον πολίτη, που μπορούν να υπηρετήσουν ένα σωστό σύστημα πρόνοιας, που μπορούν να οργανώσουν ένα σωστό σύστημα οικονομικών πρωτοβουλιών.

Αν θέλουμε, από την άλλη, να συνεχιστεί η πελατειακή λογική, «να μπω σε αυτή τη θέση», για τη νομή της εξουσίας, «να εξυπηρετήσω τους δικούς μου, τους κολλητούς μου, τους κουμπάρους» κ.λπ., βεβαίως δεν θα έχουμε ευτυχές τέλος ως χώρα.

Εμείς βέβαια βάζουμε όλους τους κανόνες, όλες τις διαδικασίες, για να υπάρχει διαφάνεια και στον «Καλλικράτη». Να μην μπορεί να δημιουργηθεί ένα φέουδο του Δήμου ή του περιφερειάρχη.

Όμως, άλλο είναι μια αντίληψη να διαπερνά τον ίδιο τον υποψήφιο, το νέο δήμαρχο ή το νέο περιφερειάρχη, για τη Διοίκηση - και είναι άλλο να πηγαίνει εκ των προτέρων, με μια αντίληψη πελατειακή και απαρχαιωμένη. Γι' αυτό θεωρώ ότι ναι, είναι ένα στοίχημα οι εκλογές αυτές, για το αν θα πάει η χώρα μπροστά ή θα μείνει πίσω.

Χ. ΚΟΥΤΡΑΣ («ΣΚΑΙ TV»): Κύριε Πρόεδρε, στην εισαγωγή σας περιγράψατε τι έχετε κάνει αυτούς τους έντεκα μήνες και περιγράψατε πράγματα με τα οποία δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς μαζί σας.

Όμως αυτούς τους έντεκα μήνες, έχουν περικοπεί συντάξεις, έχουν περικοπεί μισθοί, έχουν περικοπεί επιδόματα, έχουν περικοπεί δώρα. Πιστεύω ότι ένα από τα πράγματα που περιμένει να ακούσει ο κόσμος από εσάς, εδώ στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, είναι πότε τελειώνει αυτό. Πότε θα αποκατασταθούν αυτές οι αδικίες; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Όσο πιο γρήγορα προχωράμε εμείς την εφαρμογή των αλλαγών, τόσο πιο γρήγορα θα έχουμε και ανάπτυξη, τόσο πιο γρήγορα θα έχουμε ανταγωνιστική οικονομία, τόσο πιο γρήγορα θα μας εμπιστευτούν οι αγορές, που τις χρειαζόμαστε για να μπορούμε να δανειζόμαστε.

Γιατί αυτή τη στιγμή οι τράπεζες, οι ελληνικές τράπεζες, μπορούν και δανείζονται, ουσιαστικά μόνο μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δεν είναι ανοιχτές οι αγορές για τη χώρα μας. Και βέβαια, όσο πιο γρήγορα γίνουν οι αλλαγές, τόσο πιο γρήγορα θα μπορούμε κι εμείς να υλοποιήσουμε και τα άλλα, να χτυπήσουμε την εισφοροδιαφυγή και τη φοροδιαφυγή, να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε, αλλά και να αυξήσουμε και μισθούς και συντάξεις.

Αυτός είναι ο στόχος μας, δεν είναι ο στόχος μας να μειώσουμε τις συντάξεις. Ήταν ακριβώς αυτές οι θυσίες - και γι' αυτό μίλησα στην εισαγωγή μου και για θυσίες - αυτός ο πόνος που έπρεπε να περάσουμε, αυτή η στενωπός, για να μπορέσουμε να σώσουμε τη χώρα. Αλλά είμαστε σε ένα δρόμο θετικό, σταθερό και είμαστε αποφασισμένοι αυτό να το πετύχουμε.

Ν. SKREKAS (Wall Street Journal): Κύριε Πρωθυπουργέ, προ ολίγου αναφερθήκατε στις ιδιωτικοποιήσεις, στις οποίες αναφερθήκατε και χθες βράδυ στην ομιλία σας. Πολλές από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς και οι επενδυτές θα ήθελαν να ακούσουν περισσότερα για το θέμα, καθώς και για τα ευρύτερα σχέδιά σας για τους επόμενους δώδεκα μήνες.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πράγματι, μίλησα για ιδιωτικοποίηση. Μίλησα για την περιουσία του Δημοσίου, που μπορεί να αξιοποιηθεί με τρόπους που θα την αναπτύξουν και θα δώσουν σημαντικά αναπτυξιακά έργα. Αυτή την εποχή, παραδείγματος χάριν, συζητείται πολύ το θέμα του πιθανού αναπτυξιακού έργου του πρώην Αεροδρομίου στο Ελληνικό. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ενδιαφέρουσα επένδυση.

Υπάρχουν επίσης τομείς, τους οποίους πρέπει να ιδιωτικοποιήσουμε, ιδιαίτερα επιχειρήσεις και τομείς του Δημοσίου, που δεν είναι ζωτικής σημασίας για τις δημόσιες πολιτικές μας.

Έχουμε προχωρήσει, λοιπόν. Ήδη πριν από μήνες, αναφέραμε τους βασικούς τομείς στους οποίους θα γίνουν οι ιδιωτικοποιήσεις και τα πράγματα θα προχωρήσουν τους επόμενους μήνες.

Σ. ΤΖΙΜΑΣ («ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ»): Τον περασμένο μήνα, είχαμε στη Χειμάρα της Αλβανίας τη δολοφονία ενός ομογενή, γιατί μιλούσε ελληνικά.

Η πράξη αυτή θεωρήθηκε ως φυσικό επακόλουθο ενός ακραίου κλίματος εθνικισμού και ανθελληνισμού, που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια στην Αλβανία.

Σας θυμίζω ότι θύμα αυτού του κλίματος υπήρξε και η συμφωνία για τη διευθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, που ενώ υπογράφηκε από τις δύο Κυβερνήσεις, ακυρώθηκε στην πράξη από την ατμόσφαιρα ενός εθνικιστικού παροξυσμού που ακολούθησε.

Και ακόμα, σας θυμίζω ότι τον τελευταίο καιρό εγείρεται επικίνδυνα θέμα Τσάμηδων από την αλβανική πλευρά. Δεδομένης αυτής της κατάστασης, θα ήθελα να σας ρωτήσω, αν η ελληνική εξωτερική πολιτική θα συνεχίσει να στηρίζει και να προωθεί χωρίς όρους την ενταξιακή προοπτική της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, αν υπάρχει κόκκινη γραμμή, πού την τοποθετείτε αυτή;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Σας ευχαριστώ κ. Τζίμα. Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα και δεν θεωρώ ότι αυτά τα περιστατικά είναι απλώς συγκυριακά. Δυστυχώς, βλέπουμε παρόμοια φαινόμενα, μιας έξαρσης εθνικισμού από ακραίες ομάδες, τα οποία όμως δυστυχώς φαίνεται να έχουν και πολιτικές απολήξεις, που έχουν στοχοποιήσει την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, με το τραγικό περιστατικό της δολοφονίας του Αριστοτέλη Γκούμα, αλλά και με άλλες πράξεις, οι οποίες δείχνουν ακριβώς μια εχθρική στάση.

Για μας, είναι πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα. Είναι σοβαρό ζήτημα, πρώτα απ' όλα για τις διμερείς μας σχέσεις, τις οποίες θέλουμε να καλλιεργούμε θετικά. Είναι σοβαρό ζήτημα για την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας, διότι οι εθνικισμοί δεν βοηθούν τα Βαλκάνια, δεν βοηθούν τις γειτονικές χώρες. Και θα ήθελα να στείλω αυτό το μήνυμα προς την αλβανική πλευρά, ότι οι εθνικισμοί έχουν πάντα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, όχι μόνο μεταξύ των χωρών, αλλά με θύματα και απλούς πολίτες.

Εμείς εδώ, στην Ελλάδα, κάναμε μάλιστα μια σοβαρή προσπάθεια για την ενσωμάτωση, την ένταξη πολλών Αλβανών στην ελληνική κοινωνία. Μπορεί να υπήρξαν και προβλήματα, μπορεί να υπήρξαν και γεγονότα, αλλά πρέπει να ξεφύγουμε από αυτούς τους εθνικισμούς. Και η ελληνική μειονότητα, είναι μια μειονότητα που πρέπει να έχει την προστασία του αλβανικού κράτους σε ό,τι αφορά τα δικαιώματά της. Αυτή είναι η στάση, την οποία η ελληνική Κυβέρνηση θα κρατήσει.

Α. ΜΑΡΑΘΙΑΣ («ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΝΕΤ»): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σας ρωτήσω κάτι σε σχέση με το νομοθετικό έργο της Κυβέρνησης, καθώς οι πληροφορίες λένε ότι μόλις ανοίξει η Βουλή, ένα από τα πρώτα νομοσχέδια θα είναι και ο εκλογικός νόμος. Υπάρχουν κάποιες προτεραιότητες της Κυβέρνησης στο θέμα αυτό; Θα στηριχθεί σε κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο και εν πάση περιπτώσει, μπορεί να αποτελέσει το εργαλείο ενδεχομένως για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Όπως και ο «Καλλικράτης», και ο εκλογικός νόμος έχει πολύ σαφή στόχευση. Με τον «Καλλικράτη» κάνουμε μια μεγάλη αλλαγή στη Διοίκηση, μεταφέρουμε αρμοδιότητες και πόρους, δίνουμε δυνατότητες και έχουμε μάλιστα και έναν πολύ σημαντικό αριθμό υποψηφίων με γνώσεις, με εμπειρία, θα έλεγα και με φιλοσοφία, που θέλει να στηρίξει το θεσμό και θέλει να εκπροσωπήσει ακριβώς αυτή την Ελλάδα της προόδου και των αλλαγών. Είτε είναι ο Μάρκος Μπόλαρης ως υποψήφιος εδώ, στην Περιφέρεια, είτε ο Γιάννης Μπουτάρης για τον Δήμο της Θεσσαλονίκης, είτε ο Γιώργος Καμίνης για την Αθήνα, ο Γιάννης Μίχας για τον Πειραιά, ο Γιάννης Σγουρός για την Περιφέρεια της Αττικής - στελέχη ικανά, αλλά και προσηλωμένα σε αυτούς τους στόχους.

Κάνουμε  μια πολύ σημαντική προσπάθεια, με σωστές επιλογές, για να πάμε την Ελλάδα μπροστά. Να αλλάξει η σχέση του πολίτη με την Πολιτεία και με τον πολιτικό. Το ίδιο - αυτή την αλλαγή στη σχέση του πολίτη με τον πολιτικό - θέλουμε και με το εκλογικό σύστημα. Ένα εκλογικό σύστημα, που θα σπάει τον ομφάλιο λώρο του πολιτικού ή την προσπάθεια πολλές φορές επηρεασμού του πολιτικού, μέσα από αθέμιτες πρακτικές, μέσα από την αιχμαλωσία, μέσα από τη χρηματοδότηση, τις καμπάνιες ή οτιδήποτε άλλο. Αλλάζοντας λοιπόν και το εκλογικό σύστημα, θα μπορεί να είναι ο πολιτικός υπηρέτης του πολίτη και μόνο του πολίτη, όπως είπα και χθες.

Αυτό το πολιτικό σύστημα, το έχουμε εξαγγείλει, το έχουμε επεξεργαστεί και θα είναι μέσα στις προτεραιότητές μας τους επόμενους μήνες. Δεν αφορά γενικά εκλογές, δηλαδή δεν υπάρχει τέτοια συζήτηση. Αφορά στην προετοιμασία για τις επόμενες εκλογές, όταν έρθει η ώρα τους, που είναι σε τρία χρόνια. Και βεβαίως, αν ψηφίσει και η Αξιωματική Αντιπολίτευση αυτό το νομοσχέδιο, θα εφαρμοστεί ακόμα και στις επόμενες εκλογές. Αλλιώς, θα εφαρμοστεί το γνωστό σύστημα που έφερε ο κ. Παυλόπουλος και μετά, την επόμενη φορά, θα εφαρμοστεί αυτό το σύστημα των μονοεδρικών.

Φ. ΓΙΩΤΑΚΗ («ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»): Κύριε Πρόεδρε, το Δημόσιο είναι μαζί με την Εκκλησία, ως γνωστόν, ο μεγάλος ιδιοκτήτης. Τα ακίνητα του Δημοσίου αξίζουν αρκετά δις, πολλά δις θα έλεγα, και παραμένουν αναξιοποίητα και μάλιστα είναι σε τουριστικές περιοχές. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, ώστε να υπάρχει και εξεύρεση πόρων μέσα από τα ακίνητα; Και με τον κ. Παπαδήμο, τι θα κάνετε; Αναλαμβάνει σύμβουλός σας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Το θέμα της δημόσιας περιουσίας πράγματι έχει μια καθυστέρηση. Είναι πολύπλοκο, αλλά είναι και ένα ζήτημα, στο οποίο βρήκαμε μια κατάσταση ανοργανωσιάς και δυσλειτουργίας των φορέων που χειρίζονται αυτές τις σημαντικές περιουσίες.

Είναι από τις μεγάλες μας προτεραιότητες, όπως είπα και προηγουμένως στην ερώτηση της «World Street Journal», και θα είναι και προς αξιοποίηση η δημόσια γη, για να μπορέσει να βοηθήσει την ανάπτυξη και τη δημιουργία πόρων για τη χώρα μας.

Και βεβαίως, είμαστε σε έναν διάλογο με την Εκκλησία, για να δούμε αν μπορούμε να αξιοποιήσουμε από κοινού περιουσίες που έχει και η ίδια, κάτι το οποίο, από τις συζητήσεις που έχω κάνει με τον Μακαριότατο, θα ήθελε και ο ίδιος.

Σε ό,τι αφορά τον Λουκά Παπαδήμο, πράγματι, έχουμε μια στενή συνεργασία και θα ανακοινώναμε - εφόσον με ρωτήσατε σήμερα - ότι αναλαμβάνει σύμβουλός μου αμισθί, για να το τονίσω και αυτό, για τα θέματα δημοσιονομικής και μακροοικονομικής πολιτικής, καθώς και για θέματα λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος και των χρηματαγορών.

Δ. ΚΑΔΔΑ («ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ»): Κύριε Πρωθυπουργέ, προχθές στο Υπουργικό Συμβούλιο, εκφράστηκαν αντιρρήσεις για το σχέδιο επιτάχυνσης των μεγάλων επενδύσεων το «fast track». Μπορείτε να κωδικοποιήσετε τις αντιρρήσεις και το σκεπτικό κάθε Υπουργού; Και επίσης, επειδή διεθνώς οι μεγάλες επενδύσεις γίνονται στο ενεργειακό πεδίο, πείτε μας είναι στις προθέσεις σας η συνεκμετάλλευση του πλούτου του Αιγαίου με την Τουρκία; Ευχαριστώ πολύ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, είναι δύο ερωτήσεις τελείως διαφορετικές. Το Υπουργικό Συμβούλιο συζητά, θα συζητά και πάντα θα συζητά - αλλιώς, δεν έχω λόγο να το συγκαλέσω. Δεν το συγκαλώ για πανηγυρικούς λόγους. Και στη Θεσσαλονίκη, δεν το συγκάλεσα για πανηγυρικούς λόγους. Θα μπορούσε να έχε έρθει, όπως είθισται κάθε χρόνο, ολόκληρο το Υπουργικό Συμβούλιο στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν κάνει δουλειά. Εμείς είπαμε να κάνουμε δουλειά. Μας έκαναν και κριτική από πάνω ότι κάναμε δουλειά, ότι δεν αφήσαμε απλώς να έρθουν βόλτα!

Και όχι μόνο έγινε δουλειά στο Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά είχαν και πολύ σημαντικές επαφές με τους φορείς τους οποίους εποπτεύουν, ή με τους οποίους συνεργάζονται, κοινωνικούς, οικονομικούς, τους κοινωνικούς εταίρους κ.λπ.

Βγήκε δουλειά. Και μάλιστα, ήταν και δέσμευσή μας να έρθουμε στη Θεσσαλονίκη. Από το 2004 - όχι το 2009 - είχαμε πει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο θα πηγαίνει στις περιφέρειες. Γιατί είναι σημαντικό; Διότι το κάθε Υπουργείο αναγκάζεται, όταν πηγαίνει σε μια περιφέρεια, να κινητοποιεί ολόκληρο το διοικητικό μηχανισμό του Υπουργείου, για να δει τα προβλήματα της περιφέρειας. Κάποια στιγμή βεβαίως, η περιφέρεια η ίδια - αυτός είναι ο «Καλλικράτης» - θα λύνει αυτά τα προβλήματα.

Αλλά έως ότου αυτό γίνει πράξη, που απαιτεί μια μεταβατική περίοδο, εμείς πρέπει να στηρίξουμε την περιφέρεια, κινητοποιώντας αυτούς τους αργούς, τους αργόσυρτους ρυθμούς, που ξέρουμε ότι υπάρχουν στην κεντρική Διοίκηση, με αυτή τη διαδικασία. Και θα συνεχίσουμε τέτοιες παρόμοιες συναντήσεις, ανάλογα με την περιοχή βεβαίως θα δούμε ποιοι Υπουργοί θα χρειάζονται, για να μπορούμε να συζητάμε τα περιφερειακά ζητήματα και να λύνουμε προβλήματα.

Όμως, το προχθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο δεν ήταν για θέματα μόνο Θεσσαλονίκης ή Μακεδονίας. Ήταν και για θέματα ευρύτερων πολιτικών αποφάσεων. Και πήραμε πολύ σημαντικές αποφάσεις, από τον ΟΣΕ και την πιο γρήγορη απόδοση δικαιοσύνης - ένα πολύ σημαντικό ζήτημα -  μέχρι βεβαίως το λεγόμενο «fast track».

Δεν υπήρξε διαφωνία επί της αρχής. Υπήρξαν βεβαίως ερωτήματα από κάποιους Υπουργούς, για το πόσο θα μπορεί να εφαρμοστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ποια πιθανά εμπόδια να βρει, πώς θα τα ξεπεράσουμε, πώς θα λειτουργήσει με ένα τρόπο, ώστε πραγματικά να έχουμε αποτέλεσμα. Μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση.

Αν τώρα θέλει κανείς, για λόγους εντυπωσιασμού, ένα σοβαρό διάλογο, να τον παρουσιάσει ως σύγκρουση - «και τσακώθηκαν και διαφορές και τα λοιπά» - βεβαίως, μπορεί να το κάνει. Όμως, αυτό δεν θα με σταματήσει, γιατί πρέπει να περάσουμε σε αυτή την πολιτική κουλτούρα στη χώρα μας, ότι ο διάλογος είναι ευεργετικό στοιχείο της πολιτικής ζωής.

Δεν μπορεί ο κάθε διάλογος να σημαίνει ότι υπάρχουν διαφωνίες και ότι τσακώθηκαν. Μα, το Υπουργικό Συμβούλιο είναι ένα συλλογικό όργανο της Κυβέρνησης, συζητά. Συζητά το Υπουργικό Συμβούλιο. Και εγώ έχω τονίσει: η διαβούλευση, η συζήτηση είναι εκείνο που μας επιτρέπει να παίρνουμε τις καλύτερες αποφάσεις. Αλλιώς, θα κάνω όπως έκανε ο προηγούμενος πρωθυπουργός, ο κ. Καραμανλής, που δεν συνερχόταν ποτέ το Υπουργικό Συμβούλιο, αν αποφάσιζε, όποτε αποφάσιζε, το έκανε μέσα σε ένα στενό κύκλο, χωρίς διαβούλευση και, βεβαίως, είδατε πού πήγε η χώρα.

Α. ΣΠΑΝΟΥ («FLASH»): Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι πρόκειται να συμβούν σημαντικές εξελίξεις, ίσως και καθοριστικές στο Κυπριακό. Ενδεχομένως και στα ελληνοτουρκικά. Ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι η συγκυρία της βαθιάς οικονομικής κρίσης και ό,τι αυτή συνεπάγεται για το γεωπολιτικό βάρος της χώρας, προσφέρεται για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, με δυναμική επίλυσης.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πάλι δύο είναι τα ερωτήματα. Θα ξεκινήσω από το δεύτερο σκέλος. Πρώτα απ' όλα, θέματα όπως είναι το Κυπριακό, όπως είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, όπως είναι το Σκοπιανό, είναι θέματα τα οποία εμείς θέλουμε να λυθούν. Θέλουμε να προχωρήσουν. Και αυτό δεν αφορά στη μία ή την άλλη συγκυρία.

Δεύτερον, σε μια εποχή όπου η Ελλάδα έχει αυτά τα οικονομικά προβλήματα, εμείς πήραμε πρωτοβουλίες, ακριβώς για να θωρακίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα. Κινηθήκαμε πάρα πολύ και κινούμαστε πάρα πολύ δραστήρια. Με αποτέλεσμα να έχει ξανά μια άλλη αξιοπιστία η Ελλάδα στα θέματα των Βαλκανίων, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στη Μέση Ανατολή και όχι μόνον.

Τρίτον, το Κυπριακό, επαναλαμβάνω, βεβαίως είναι ένα θέμα κατοχής, επέμβασης και κατοχής. Και εκεί είναι το βασικό στοιχείο, που πρέπει να λυθεί. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να συμβάλει η Τουρκία ουσιαστικά, ώστε να μπορεί η Τουρκοκυπριακή κοινότητα, απελευθερωμένη, να συμμετάσχει στο διάλογο. Βεβαίως, δεν έχουμε αυτή τη στιγμή μια ηγεσία στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα, που να φαίνεται ότι έχει ιδιαίτερη διάθεση, αλλά πρέπει να βοηθήσει η Τουρκία και να συμβάλει σε ένα εποικοδομητικό διάλογο, στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, για να φτάσουμε σε ένα αίσιο αποτέλεσμα, στο πλαίσιο των γνωστών παραμέτρων, που είναι οι αποφάσεις του ΟΗΕ και βεβαίως το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχει πάρει και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Δημήτρης Χριστόφιας, σημαντικές πρωτοβουλίες. Σημαντικές πρωτοβουλίες, τις οποίες κι εγώ στήριξα πριν από 2 μήνες πηγαίνοντας στη Λευκωσία, σε μια κοινή δημόσια εκδήλωση και συνέντευξη. Πρωτοβουλίες, για να συμβάλει ακριβώς στο να σπάσει το τέλμα και να ενισχύσει την κινητικότητα γύρω από το Κυπριακό. Να μην μπω στις λεπτομέρειες αυτής της πρωτοβουλίας, έχουν ανακοινωθεί. Είναι πρωτοβουλίες, που είναι σημαντικές και θα μπορούσαν να στηριχθούν από την Ευρώπη και τη Διεθνή Κοινότητα, για να μπορέσουμε να έχουμε μια σαφή πρόοδο στο Κυπριακό.

Γ. ΤΣΑΤΣΑΝΗ («ΕΤ-3»): Κύριε Πρόεδρε, πριν από λίγο, μας είπατε ότι το δίλημμα αυτό που βρήκατε, δεν ήταν παράδεισος ή μνημόνιο, αλλά χρεοκοπία ή μνημόνιο και, λίγα λεπτά πιο μπροστά, λέγοντας πώς λειτουργούσε ο κ. Καραμανλής, είπατε «είδατε πώς πήγε η χώρα».

Ερχόμενη για τη συνέντευξη Τύπου, είδα ένα τηλεγράφημα, που έλεγε ότι στην Ισλανδία, ο πρώην Πρωθυπουργός και τρεις Υπουργοί του, θα πληρώσουν για την οικονομική κατάρρευση, θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη και αυτό έγινε μέσα από μια κοινοβουλευτική διαδικασία, συνεδρίασε, ασχολήθηκε η Κοινοβουλευτική Επιτροπή. Έπρεπε να γίνει κάτι τέτοιο εδώ; Και αν ναι, γιατί δεν έγινε;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατ' αρχήν, κοινοβουλευτικές διαδικασίες έχουμε στη χώρα μας, παρότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν τις ακολούθησε. Και είχα μιλήσει και προσωπικά με τον κ. Καραμανλή, πολλές φορές, λέγοντας ότι θα έπρεπε, για ζητήματα όπως το Βατοπέδι, τα δομημένα ομόλογα - να μην μπούμε σε όλες τις υποθέσεις που υπήρχαν - η SIEMENS και τα λοιπά, θα έπρεπε να είχαν γίνει τότε Εξεταστικές Επιτροπές.

Έκλεισε τη Βουλή πριν από τις Ευρωεκλογές, χωρίς - μέσα στα χρονικά περιθώρια τα οποία το επέτρεπαν - να ερμηνεύσει ότι με αυτό τον τρόπο παραγράφονται αυτά τα αδικήματα. Θέλησε δηλαδή η προηγούμενη κυβέρνηση να παραγραφούν αυτά τα αδικήματα, σύμφωνα με το υπάρχον Σύνταγμα, το οποίο πράγματι πρέπει να αλλάξει. Αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε συνταγματική ρύθμιση, εξαιτίας των συγκεκριμένων χρονικών κοινοβουλευτικών περιόδων που χρειάζεται να περάσουν, για να μπορεί να ξανανοίξει το θέμα του Συντάγματος.

Εμείς όμως προχωρήσαμε, κάναμε τις Εξεταστικές Επιτροπές και βγάζουμε αποτελέσματα. Και από εκεί και πέρα, θα αναλάβει η Δικαιοσύνη. Άρα, εμείς κάνουμε αυτό το καθήκον, χωρίς κανένα ρεβανσισμό, αλλά λόγω της - θα έλεγα - δικαιολογημένης, απόλυτα δικαιολογημένης λαϊκής απαίτησης, να αποδοθεί επιτέλους δικαιοσύνη. Είναι από τα μεγαλύτερα ζητήματα της Δημοκρατίας μας και της κοινωνικής συνοχής. Ο κόσμος μπορεί να λέει «εντάξει, άντε να πληρώσω εγώ, αλλά να πληρώσουν κι εκείνοι που φταίνε. Να υπάρξει επιτέλους κάποιος σ' αυτή τη χώρα, ισχυρός, ο οποίος και αυτός θα αντιμετωπίζεται ως πολίτης αυτής της χώρας, και όχι ως άνθρωπος με ασυλία, λόγω της ισχύος του».

Γ. ΤΣΑΤΣΑΝΗ Και ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Δεν μπορώ να είμαι εγώ εκείνος που θα το αξιολογήσει αυτό, δεν είμαι δικαστής. Υπάρχουν διαδικασίες. Μη βάζετε λόγια στο στόμα μου. Και οι πολιτικοί, μπορούμε να αξιολογήσουμε μέχρι ενός σημείου. Μπορούμε να παραπέμψουμε, αλλά η Δικαιοσύνη πρέπει να κρίνει. Όποιον. Είτε πολιτικό, είτε μη πολιτικό, δεν έχει σημασία. Και έχουμε πει για τη Δικαιοσύνη, ότι η αίσθηση της ατιμωρησίας, η αίσθηση της αρνησιδικίας, πολλές φορές, δημιουργεί και την αίσθηση ότι στη χώρα μας επικρατεί το δίκαιο του ισχυρού και όχι η ισχύς του δικαίου. Αυτό είναι διαλυτικό για μια κοινωνία. Και πρέπει αυτό να αποκατασταθεί.

Σ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΣ («ΑΘΗΝΑ 9,84 »): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα σας. Να επανέλθουμε στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αν δεν έχετε αντίρρηση. Με την ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων του κυβερνώντος κόμματος στους δύο κορυφαίους Δήμους της χώρας, στο Δήμο της Αθήνας και στο Δήμο Θεσσαλονίκης διαπιστώνουμε, προς ώρας τουλάχιστον, μια πολιτική συμπόρευση με τη Δημοκρατική Αριστερά του κ. Φώτη Κουβέλη.

Διερωτώμαι εάν το πολιτικό φλερτ που φαίνεται ότι αναπτύσσεται ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη Δημοκρατική Αριστερά, θα εξελιχθεί σε πολιτικό γάμο και αν αυτό ενδεχομένως γίνει και σε κυβερνητικό επίπεδο. Δηλαδή να αντλήσετε ή να αξιοποιήσετε στελέχη από τη Δημοκρατική Αριστερά, ακόμα και στο κυβερνητικό σχήμα. Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θα θυμάστε και παλαιότερες δηλώσεις μου, όταν ήμασταν στην Αξιωματική Αντιπολίτευση, για την ανάγκη να συμπορευθούν δυνάμεις προοδευτικές, αριστερές, που θέλουν να πάνε τη χώρα σε μια πορεία αλλαγών, ανατροπών, δικαίου, ανάπτυξης βιώσιμης, αειφόρου, πράσινης ανάπτυξης - δυνάμεις, οι οποίες μπορούν να συγκλίνουν σε σημαντικές πολιτικές.

Θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό βήμα αυτό που έγινε για τον «Καλλικράτη», διότι ουσιαστικά εδώ ενώθηκαν δυνάμεις που πιστεύουν σ' αυτό το θεσμό, σ' αυτή τη δημοκρατική ανατροπή. Δείχνει ότι υπάρχουν δυνάμεις, πέρα από τα στενά όρια των κομμάτων, που μπορούν να συμπορευθούν σε μια κοινή πορεία αλλαγών στη χώρα μας.

Και αυτά γίνονται σ' ένα ευρύ φάσμα. Και αριστερά και δεξιά του ΠΑΣΟΚ. Γι' αυτό και πιστεύω ότι, όπως είπα, οι επιλογές μας δεν ήταν κομματικές. Οι επιλογές μας, ήταν επιλογές για τον «Καλλικράτη», για το θεσμό, για τον πολίτη, για τις μεγάλες αλλαγές που πρέπει να κάνουμε. Ήταν επιλογές, που θεωρούμε ότι είναι και άξιες να βγάλουν εις πέρας - και όχι μόνο να βγάλουν εις πέρας - το πολύ μεγάλο έργο του «Καλλικράτη», αλλά και να φέρουν και μια άλλη λογική, έναν άλλο πολιτισμό, μια άλλη προσέγγιση στα πολιτικά πράγματα της χώρας.

Ελπίζω λοιπόν ότι πράγματι θα είναι νικηφόρες αυτές οι επιλογές, διότι θα σηματοδοτήσουν μια απελευθέρωση αυτών των μεγάλων πόλεων από δουλείες του παρελθόντος, από αντιλήψεις πελατειακές, από την υπανάπτυξη των θεσμών και της διαφάνειας, και θα δώσουν μια νέα ελπίδα και αναπτυξιακή προοπτική.

Γι' αυτό, πιστεύω ότι αυτό το πρώτο βήμα είναι ένα θετικό βήμα, ένα αίσιο μήνυμα, για πιθανές περαιτέρω συνεργασίες.

Σ. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ («ΡΑΔΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ»): Κύριε Πρόεδρε, σας ακούσαμε νωρίτερα να επαναλαμβάνετε για δεύτερη φορά το τελευταίο διάστημα, ότι κηρύξατε τον πόλεμο του αυτονόητου. Η μέση ελληνική οικογένεια έχει να αντιμετωπίσει 2-3 θέματα τα οποία είναι πολύ βαριά, άλλωστε κι εσείς παραδεχθήκατε ότι δυσκολευόμαστε όλοι μας, το βλέπετε.

Υπάρχει το θέμα, για παράδειγμα, ότι στέλνουμε τα παιδιά μας στο σχολείο και για να συνεχίσουν πρέπει να τα στείλουμε φροντιστήριο. Τα στέλνουμε στο σχολείο και πρέπει να πληρώσουμε επιπλέον για την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.

Πηγαίνουμε στο νοσοκομείο και μας στέλνουν είτε στην παρα-υγεία, είτε μας περνούν από άλλες διαδικασίες. Αυτό πλέον δεν αντέχεται από την ελληνική οικογένεια. Δεν ξέρω αν το αντιλαμβάνεστε αυτό μέσα στο συνολικό πλαίσιο και τι μπορείτε να κάνετε, τουλάχιστον για το θέμα της παραπαιδείας και των φροντιστηρίων. Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Το αντιλαμβάνομαι, το συμμερίζομαι και το θεωρώ μέγα θέμα. Διότι εάν είχε την αίσθηση η μέση ελληνική οικογένεια - και μάλιστα, ήταν ένα απ' αυτά που συζητούσαμε και με τον Joakim Palme, που ήταν προχθές εδώ, στη συνάντηση του ΠΑΣΟΚ για την κοινωνική πρόνοια - ότι πράγματι το προϊόν, το κοινωνικό προϊόν που δίνουμε στον πολίτη, η κοινωνική υπηρεσία, η μέριμνα, αν μπορούσε να ξέρει ότι αυτή είναι και ποιοτική, αλλά είναι και φτηνή ή και δωρεάν, ανάλογα βέβαια με την υπηρεσία, και δεν του κοστίζει, θα ήταν μικρό το πρόβλημα, ακόμα και σ' αυτή τη κρίση.

Και αυτό δεν το λέω μόνο για την Ελλάδα, το λέω για πάρα πολλές χώρες που περάσανε από την κρίση. Εκείνες οι χώρες, οι οποίες αντέχουν περισσότερο τέτοιες κρίσεις, είναι οι χώρες που έχουν ένα ισχυρό δίχτυ κοινωνικής πρόνοιας, όπου σου λέει ο άλλος «εντάξει, ο μισθός μου μπορεί να μειωθεί, αλλά το σχολείο, η υγεία, το περιβάλλον, οι μεταφορές, όλα αυτά τα έχω εγγυημένα».

Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν το έχουμε αυτό. Αφορά σε πολλούς λόγους. Ο ένας λόγος, στην υγεία, δυστυχώς είναι η εκτεταμένη πια διαφθορά. Εγώ το λέω πολύ ανοιχτά, είναι διαφθορά. Το φακελάκι είναι διαφθορά. Και στην παραπαιδεία, είναι σε μεγάλο βαθμό η δομή του Λυκείου, του Πανεπιστημίου, το εξεταστικό σύστημα, που αυτά αλλάζουν. Γι' αυτό λέμε, η μεγάλη αλλαγή που θα κάνουμε δεν αφορά μόνο βεβαίως στο πρόβλημα του φροντιστηρίου, αλλά θα θεραπεύσει σε μεγάλο βαθμό, δεν λέω απολύτως αλλά σε πολύ μεγάλο βαθμό, αυτό το πρόβλημα.

Αυτή η μεγάλη αλλαγή είναι προτεραιότητά μας και τους επόμενους μήνες θα παρουσιάσουμε ως Κυβέρνηση την πρότασή μας για τις αλλαγές αυτές, για να γίνει η απαραίτητη διαβούλευση και ο διάλογος, προκειμένου να προχωρήσουμε.

Όταν λοιπόν θα ξέρει ο άλλος ότι, παίρνοντας το απολυτήριο Λυκείου, θα έχει τη χρηματοδότηση από το κράτος για να πάει στο Πανεπιστήμιο, ότι θα μπορεί να έχει ευρύτερες επιλογές και να μην χρειάζεται να βάλει όλη του την προσπάθεια για να ανταγωνιστεί τον διπλανό του για μια θέση, αλλά ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλες θέσεις, να μεγαλώσει δηλαδή ο αριθμός σε κάποια επαγγέλματα όπου μπορεί να υπάρχει ζήτηση, να υπάρχει το αυτοδιοίκητο, η αυτονομία του Πανεπιστημίου, η μεγαλύτερη επιλογή, να μπαίνει στο Πανεπιστήμιο, για να δει τις δυνάμεις του και να διαλέξει αφού δει τις δυνάμεις του, αυτό θα αλλάξει άρδην και όλη αυτή τη λογική του φροντιστηρίου.

Διότι ουσιαστικά, αυτό το οποίο θέλει ο φοιτητής είναι να πιάσει ένα επίπεδο. Και αυτό το επίπεδο, θα του εγγυάται πια την επόμενη φάση. Δεν θα είναι δηλαδή ανταγωνιστής του διπλανού του.

Για να το κλείσω αυτό το θέμα, θα δώσω ένα απλό παράδειγμα: έχουμε έναν μαραθώνιο. Είναι άλλο αν πεις ότι «εγώ θα βραβεύσω τους πρώτους δέκα ή εκατό» και είναι άλλο αν πεις «εγώ θα βραβεύσω όσους κάνουν το μαραθώνιο σε πέντε ώρες». Στην πρώτη εκδοχή, γίνεται ανταγωνισμός για το ποιος θα είναι μέσα στους πρώτους εκατό - και εκεί είναι όπου υπάρχουν τα φροντιστήρια.

Να πιέσουμε τον άλλον, για να γίνει υπεράνθρωπος. Δεν το χρειαζόμαστε αυτό. Η άλλη εκδοχή είναι ότι μπορεί να είναι εκατό, μπορεί να είναι διακόσιοι, μπορεί να είναι πεντακόσιοι που θα φτάσουν στο μαραθώνιο, αλλά θα πρέπει να τον κάνουν σε πέντε ώρες.

Άρα, εμείς θα βάλουμε τα στάνταρ, τις σταθερές, τους στόχους, ως προς το τι ακριβώς πρέπει να ξέρει ο άλλος φεύγοντας από το Λύκειο και, αν αυτά τα πιάσει, θα έχει σίγουρη τη μετάβασή του στην επόμενη φάση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Είναι μία τελείως διαφορετική φιλοσοφία. Αυτά όμως θα μπορέσουμε εν εκτάσει να τα συζητήσουμε, όταν καταθέσουμε την πρότασή μας.

Γ. ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ («ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ»): Θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής. Αυτή τη στιγμή, πολλοί από τους ανθρώπους που σας βλέπουν από τις τηλεοράσεις τους, είναι άνθρωποι μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων, που για να βγάλουν τη χρονιά πρέπει να προγραμματίσουν και να στριμωχτούν.

Έχουν προσπαθήσει πάρα πολλοί συνάδελφοι στα ερωτήματά τους, εγώ δεν έχω ακούσει, προσωπικά, συγκεκριμένη απάντηση από εσάς, είναι το 2013 η τελευταία χρονιά του μνημονίου, άρα και ένα ορόσημο για αλλαγή πολιτικής σε ανάπτυξη και κοινωνική πολιτική και επιστροφή εισοδημάτων, επιδομάτων, δικαιωμάτων; Ή όντως υπάρχει ζήτημα αναπροσαρμογής του μνημονίου, ή του μηχανισμού αν θέλετε, όπως εσείς το περιγράφετε, και επιμήκυνσης αυτής της πολιτικής λιτότητας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Σας ευχαριστώ για την ερώτηση, γιατί ίσως δεν το διευκρίνισα προηγουμένως. Το 2013, πράγματι είναι το τέλος αυτής της διαδικασίας. Εγώ θα έλεγα το αντίστροφο: όσο πιο γρήγορα καταφέρουμε τις μεγάλες αλλαγές στη χώρα μας, όσο πιο γρήγορα βάλουμε μια ευνομία, όσο πιο γρήγορα αντιμετωπίσουμε το θέμα της εισφοροδιαφυγής και φοροδιαφυγής, όσο πιο γρήγορα μειώσουμε τις σπατάλες, όσο πιο γρήγορα κάνουμε μεγάλες αλλαγές στην υγεία και στην παιδεία, τόσο πιο γρήγορα θα φύγουμε από αυτούς τους περιορισμούς, ακόμα και πριν από το 2013. Μπορεί να γίνει, εφόσον πάμε καλά. Άρα, η απάντηση είναι ναι, το 2013 είναι η λήξη, αλλά θα μπορούσαμε να πάμε ακόμα καλύτερα.

Β. ΓΙΑΚΟΥΜΗΣ («ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ»): Κατηγορείτε τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τον κ. Σαμαρά, ότι επιχειρεί να μετατρέψει τη μάχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε μια αντί - μνημονιακή εκλογική διαδικασία. Και αναρωτιέμαι αν το ΠΑΣΟΚ ήταν αντιπολίτευση, το ίδιο δεν θα έκανε; Δεν θα επιχειρούσε το ίδιο να κάνει; Ευχαριστώ πολύ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αν το ΠΑΣΟΚ ήταν αντιπολίτευση και υπήρχε μια κυβέρνηση, που έπρεπε να αντιμετωπίσει το θέμα της χρεοκοπίας, εμείς θα στηρίζαμε την κυβέρνηση στις προσπάθειές της, ως καθήκον πατριωτικό.

Και η αντίφαση της ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας, φαίνεται από τις δηλώσεις συμβούλων που έχει, που είπαν μετά την ψηφοφορία στη Βουλή για το πακέτο στήριξης, ότι «αν χρειάζονταν 180 ψήφοι, θα το ψηφίζαμε, αλλά επειδή δεν χρειάζονταν 180 ψήφοι, δεν το ψηφίσαμε».

Δηλαδή, τι έλεγαν; Ότι θα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον, αν ήταν 180 οι απαιτούμενες ψήφοι, αλλά επειδή ήταν 151 οι ψήφοι, δεν έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Αυτή η πολιτική, είναι μια πολιτική σοβαρή ή ευκαιριακή; Ευκαιριακή πολιτική, δεν θα κάναμε εμείς.

Μ. ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ («ΚΑΝΑΛΙ 1»): Καλησπέρα σας, ο κ. Αλέξης Μητρόπουλος είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και φέρεται να ηγείται σχήματος που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ για την Περιφέρεια της Αττικής.

Πώς κρίνετε το γεγονός αυτό καθαυτό; Και θα παραμείνει μέλος του Εθνικού Συμβουλίου; Σε περίπτωση που το επιλέξουν και άλλοι, θα έχουν την ίδια τύχη;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Δεν έχω παρακολουθήσει τις κινήσεις του κ. Μητρόπουλου, αλλά βεβαίως όλα αυτά αξιολογούνται από το αρμόδιο όργανο του ΠΑΣΟΚ.

Α. ΜΟΣΧΟΒΑΣ («VETO»/«ΚΕΡΔΟΣ»): Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην περίπτωση της Ρουμανίας, επέβαλε απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, νομίζω γύρω στις εκατό χιλιάδες, αν θυμάμαι καλά. Είναι η επόμενη κίνησή σας, αν κάτι δεν πάει καλά στα δημοσιονομικά;

Και έχω και μια ειλικρινή απορία, ιδεολογικού τύπου. Είστε υπέρ της ιδεολογίας «a la carte»; Γιατί πρεσβεύετε λύσεις καπιταλιστικές, όταν δηλώνετε σοσιαλιστής; Είστε Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, λέτε ότι τα μέτρα σάς ξεπερνούν ως φυσιογνωμία, παρόλα αυτά, υιοθετείτε λύσεις που μας επιβάλλουν άλλοι και που προφανώς δεν έχουν σοσιαλιστικό πρόσημο.

Δεν έχει η κεντροαριστερά, διεθνώς εννοώ, όχι προσωπικά για σας, δεν έχει απαντήσεις; Ας μας το πει καθαρά. Ή είναι μόνο για υγιείς οικονομίες; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πάντως, ένας σοσιαλιστής δεν θέλει να ταυτιστεί με εκείνους, οι οποίοι είναι αναξιόχρεοι. Διότι η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν αναξιόχρεη. Ουσιαστικά, φόρτωσε τον Ελληνικό λαό με τεράστια δάνεια, για να φτάσουμε στη χρεοκοπία. Αυτή δεν είναι σοσιαλιστική πολιτική. Αυτή κι αν δεν είναι σοσιαλιστική πολιτική!

Να φορτώνεις έναν ολόκληρο λαό με τεράστια χρέη, για να κάνεις, να το πω, το κέφι σου. Γιατί αυτό έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση. Αυτό είναι που αντιμετωπίζουμε. Και πρώτα και πριν από την ιδεολογία, την κομματική, είναι το συμφέρον της χώρας, είναι η πατριωτική μας συνείδηση.

Αυτό δεν αλλάζει τους στόχους μας, δεν αλλάζει την ιδεολογία μας, δεν αλλάζει ακόμα και την κριτική του διεθνούς οικονομικού συστήματος. Εκεί πρωτοστατώ.

Αλλά πρώτα απ' όλα, έπρεπε να είμαι σίγουρος ότι μπορεί να πατήσει η χώρα γερά στα πόδια της. Διότι αν εγώ έβγαινα απλώς με μια ιδεολογία, ότι ξέρετε, είναι κακό το καπιταλιστικό σύστημα και εμείς εδώ, στην Ελλάδα, δεν δείχναμε αξιόπιστα ότι αλλάζουμε, θα μου έλεγαν «ψάχνεις δικαιολογίες, είσαι σαν τους άλλους που απλώς υπεκφεύγουν, δεν είναι αξιόπιστοι, μας είπαν ψέματα» - είπαν ότι είχαμε 6% έλλειμμα και είχαμε 13%.

Άρα ναι, οι θυσίες ήταν δυστυχώς απαραίτητες, για να μπορεί να μπει η Ελλάδα αξιόπιστα πια στο δρόμο της σταθερότητας και να μπορεί να μιλάει με μια φωνή ισχυρή και μια φωνή σωστής και ισχυρής διαπραγμάτευσης. Αυτό κάναμε.

Αλλά κάνατε και μια άλλη ερώτηση. Δεν υπάρχει θέμα απόλυσης δημοσίων υπαλλήλων. Όχι μόνο διότι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο. Εμείς έχουμε καταφέρει μέσα από τις διαπραγματεύσεις, όπως καταφέραμε μέσα από τις διαπραγματεύσεις να μη θιγεί ο δέκατος τρίτος και δέκατος τέταρτος μισθός στον ιδιωτικό τομέα, όπως καταφέραμε μέσα από τις διαπραγματεύσεις να υπάρχει έστω μία μικρή αύξηση στη συλλογική σύμβαση που έγινε μεταξύ των κοινωνικών εταίρων ΣΕΒ και ΓΣΕΕ, ναι, μέσα από τις διαπραγματεύσεις, κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευρύνουμε τα περιθώρια, να συμβάλουμε και να βοηθήσουμε τον ασθενέστερο.

Α. ΠΙΚΟΥΛΑΣ («ΑΞΙΑ»): Με βάση αυτά που έχετε παραλάβει ως Πρωθυπουργός, αν συναντούσατε σήμερα τον κ. Καραμανλή τι θα του λέγατε; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αυτά που του έλεγα και προηγουμένως. Του έλεγα «γιατί δεν προχωράς, να πάρεις μέτρα για να αντιμετωπίσεις τη διαφθορά, γιατί δεν προχωράς στη διαφάνεια, γιατί δεν προχωράς στην αξιοκρατία, γιατί δεν χτυπάς την τεράστια σπατάλη;». Δεν ξέρω ποια θα ήταν η απάντηση, αυτή ίσως μπορεί να άλλαζε.

H. PAPACHRISTOU (Reuters): Μπορείτε να εξηγήσετε και να σχολιάσετε το γεγονός ότι, παρά τη δημοσιονομική πρόοδο που έχει σημειωθεί, τα spreads των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων εξακολουθούν να είναι πάνω από τα επίπεδα του Μαΐου;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα. Θεωρώ κατ΄ αρχήν ότι αποδεικνύει ότι ήταν αναγκαίος ο μηχανισμός στήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ. Δείχνει ότι ο μηχανισμός και χρήσιμος ήταν, αλλά και απαραίτητος.

Ο μηχανισμός στήριξης, μας δίνει χρόνο για να δείξουμε ότι είμαστε αξιόπιστοι, μας δίνει χρόνο για να επιφέρουμε τις απαραίτητες αλλαγές στη χώρα, μας δίνει χρόνο για να δείξουμε ότι μπορούμε να γίνουμε και ότι πράγματι θα γίνουμε ανταγωνιστική οικονομία. Μας δίνει χρόνο, για να προσελκύσουμε επενδύσεις και να εξυγιάνουμε την οικονομία μας.

Δεύτερον, προφανώς στις αγορές επικρατεί γενικευμένος φόβος. Μπορώ να πω ότι οι αγορές - όπως είπα και στο παρελθόν- συχνά αντιδρούν όπως ο όχλος. Όπως όταν υπάρχει μια φούσκα, όλοι τρέχουν να προλάβουν και δημιουργείται έτσι ακόμα μεγαλύτερη φούσκα. Δημιουργείται ένα αίσθημα θετικό, το οποίο είναι όμως αυτό που θα λέγαμε «αντίδραση αγέλης».

Ταυτόχρονα, υπάρχει αντίδραση αγέλης και όταν υπάρχει φόβος και ρίσκο. Αυτό στοχοποίησε την Ελλάδα, σαν ένα είδος αδύναμου κρίκου του διεθνούς συστήματος.

Καθώς περνάνε οι μέρες και οι μήνες, πιστεύω ότι δείχνουμε ότι είμαστε πολύ πιο δυνατοί και πολύ πιο ικανοί να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα. Δημιουργείται αίσθημα εμπιστοσύνης και πιστεύω ότι αυτή η αυξανόμενη εμπιστοσύνη, κάποια στιγμή, που ελπίζω να μην αργήσει, θα επηρεάσει σημαντικά τις αγορές και θα επηρεάσει σημαντικά τα spreads προς τα κάτω.

Ν. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ («ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ»): Σχετικά με τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο, υπάρχει αυτή η θετική - χαρακτηρίζεται - εξέλιξη με το κοινό ψήφισμα που υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ, την Ευρώπη και τη Σερβία.

Η ελληνική Κυβέρνηση συνεχάρη μάλιστα το Σέρβο Πρόεδρο για το θάρρος ουσιαστικά που επέδειξε, για τη βούληση η Σερβία να γυρίσει σελίδα. Το ερώτημα είναι πού οδηγεί, πιστεύετε, αυτό το ψήφισμα; Άπτεται, ή μάλλον εφάπτεται και της πολιτικής ατζέντας 2014 ασφαλώς, αλλά θα ήθελα το σχόλιό σας. Πώς χαρακτηρίζετε την εξέλιξη γενικότερα;

Π.χ. η Σερβία «έδωσε», το Κόσσοβο, για να πάρει Ευρώπη. Και βέβαια το ερώτημα παραμένει, η Ελλάδα θα αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατ' αρχήν, η θέση μας παραμένει ίδια. Οπωσδήποτε, όμως, η προσπάθειά μας είναι να προωθήσουμε λύσεις στην περιοχή μας, που θα δημιουργήσουν ένα πλαίσιο ηρεμίας, σταθερότητας, αποφυγής συγκρούσεων και εθνικισμών και, βεβαίως, να διασφαλίσουμε και μια ευρωπαϊκή πορεία.

Πήραμε την πρωτοβουλία 2014, δηλαδή προτείναμε και ανακοινώσαμε ότι εμείς θα είμαστε πρωταγωνιστές, αλλά θέλουμε και η Ευρωπαϊκή Ένωση να συμβάλει και να αποφασίσει, να συμφωνήσει στο να βάλουμε ένα χρονικό ορόσημο, το 2014 - 100 χρόνια μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, που ξεκίνησε στα Βαλκάνια - για την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το κάναμε και για ένα δεύτερο λόγο, όχι μόνο για να βοηθήσουμε την περιοχή, που οικονομικά θα βοηθήσει κι εμάς η ένταξη αυτών των χωρών. Θα βοηθήσει στην ευνομία μέσα στις χώρες τους, στη λειτουργία των θεσμών, στη δημοκρατική τους προοπτική.

Αλλά θα βοηθήσει αυτή η πρόταση, είπαμε - και νομίζω ότι συμβάλαμε ήδη - και στη δημιουργία δυναμικής για την επίλυση χρόνιων ζητημάτων, είτε αφορούν στο Κόσσοβο, είτε π.χ. στο δικό μας πρόβλημα με τους γείτονές μας στο Βορρά.

Και στην προσπάθεια αυτή, ιδιαίτερα μετά από το Δικαστήριο της Χάγης, η Ελλάδα είχε ουσιαστικό ρόλο. Είχα τακτικές επαφές με τον κ. Tadic και ο κ. Δρούτσας με τους ομολόγους του στο Βελιγράδι. Αμέσως μετά την απόφαση, έγινε επίσκεψη από τον κ. Δρούτσα και στο Βελιγράδι και στην Πρίστινα και συμβάλαμε, ώστε να υπάρξει μια κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Σερβία, ανοίγοντας πιστεύω πιο ομαλές διαδικασίες διευθέτησης του θέματος του Κοσσυφοπεδίου, αλλά ανοίγοντας και έναν καλύτερο και ομαλότερο δρόμο για την προώθηση των Δυτικών Βαλκανίων, όχι μόνο της Σερβίας, προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Π. ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ («ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ»): Μόλις χθες κ. Πρόεδρε, εξαγγείλατε τη μείωση της φορολογίας των κερδών των βιομηχάνων, δηλαδή των πλουσίων, από το 24% στο 20%. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη παροχή της Κυβέρνησής σας, μετά τα 25 δις που δώσατε στις τράπεζες.

Στον αντίποδα, εδώ και 11 μήνες, από τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους έχετε πάρει το 20% από τους μισθούς τους, το 15% από τις συντάξεις τους, τους κόψατε το δώρο των Χριστουγέννων και του Πάσχα, αυξήσατε τρεις φορές τον ΦΠΑ, κατά 40% τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, παγώσατε για τρία χρόνια κάθε αύξηση σε μισθούς και συντάξεις.

Τώρα σχεδιάζετε, ή να αυξήσετε τους συντελεστές του ΦΠΑ στα τρόφιμα και στα φάρμακα, όπως προβλέπει το μνημόνιο, ή να διπλασιάσετε την τιμή στο πετρέλαιο. Είναι σίγουρο ότι με τις πολιτικές σας κ. Παπανδρέου, οι βιομήχανοι και οι τραπεζίτες θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα κέρδη τους. Μήπως όμως μπορείτε να μας πείτε πώς με αυτά τα μέτρα θα βγάλουν το χειμώνα εκατομμύρια Έλληνες;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Τα λεφτά αυτά δεν πάνε στην τσέπη του επιχειρηματία. Το κατέστησα απολύτως σαφές. Είναι εύκολο να το λέμε. Η μείωση της φορολογίας γίνεται για εκείνα τα κεφάλαια, τα οποία επανεπενδύονται για θέσεις εργασίας. Άρα, λοιπόν, πάνε σε θέσεις εργασίας, σε μισθούς εργαζομένων. Αυτή είναι η διαφορά. Είναι εύκολο να δημιουργούμε μια εντύπωση, αλλά αυτά τα λεφτά πάνε για επενδύσεις και τίποτα άλλο.

Β. ΜΟΥΡΤΗΣ («ΙΣΟΤΙΜΙΑ»): Κύριε Πρόεδρε, την τελευταία περίοδο, το τελευταίο διάστημα, διαπρεπείς ξένοι οικονομολόγοι, τους οποίους γνωρίζετε πολύ καλά, Γκρούγκμαν, Γκαλμπρέιθ, και ο Στίγκλιτζ ακόμα, έχουν χαρακτηρίσει καταστροφικό το πακέτο των μέτρων που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Δεν ξέρω αν συμμερίζεστε την άποψή τους αυτή, όμως διάβασα στην τελευταία σας ομιλία, στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, που είπατε ότι τώρα, ενδεχομένως, μπορούμε να επαναδιαπραγματευτούμε κάποιους όρους του μνημονίου.

Δεν ξέρω αν είναι στις προθέσεις σας αυτό. Είναι πράγματι; Ποιους όρους και με ποιον τρόπο;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, δεν νομίζω ότι οι χαρακτηρισμοί αυτοί είναι ακριβείς. Έχω τακτική επαφή με πολλούς από αυτούς. Αυτό το οποίο πιστεύω - για να μιλήσω με την ιδιότητά μου, ως Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς - είναι ότι πρέπει να δούμε, και στην Ευρώπη και διεθνώς, ότι ναι, χρειάζεται να υπάρξει μία εξυγίανση των δημοσιονομικών χρεών πολλών αναπτυγμένων χωρών, μεταξύ αυτών και της ίδιας της Αμερικής, όμως αυτή η εξυγίανση δεν μπορεί να γίνει χωρίς να υπάρχει απ' την άλλη μεριά και μία σοβαρή προσπάθεια μόχλευσης, αν θέλετε επένδυσης, στην ανάπτυξη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτά θα τα συζητήσουμε βέβαια και σήμερα και αύριο στο Όσλο, όπου θα βρίσκομαι.

Δεύτερον, αυτή η ανάπτυξη θα μπορούσε να γίνει, εάν η Διεθνής Κοινότητα έκανε τρία πράγματα. Πρώτα απ' όλα, αν αποφάσιζε να πάει σε μια τεχνολογία καινούργια, στην πράσινη ανάπτυξη, στην καθαρή ενέργεια κ.λπ., το οποίο ούτως ή άλλως πρέπει να κάνουμε. Ο πλανήτης μας πρέπει να το κάνει αυτό. Η υφήλιος πρέπει να το κάνει. Η ανθρωπότητα πρέπει να το κάνει.

Εάν έβαζα τους κανόνες γι' αυτό, θα υπήρχαν κεφάλαια. Κεφάλαια υπάρχουν διεθνώς, που θα ήταν έτοιμα να πάρουν - γιατί θα ήταν μικρότερο - το ρίσκο να επενδύσουν σε αυτό και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.

Τρίτον. Να εξυγιάνουν το τραπεζικό σύστημα, ώστε πράγματι να υπάρχει ρευστότητα, ώστε πράγματι οι όποιες εγγυήσεις, η όποια βοήθεια στο τραπεζικό σύστημα, να φτάνει στην πραγματική οικονομία. Γιατί το πρόβλημα δεν το έχουμε μόνο εμείς, το έχουν πάρα πολλές χώρες.

Και τέταρτον, να βρουν και πόρους. Και το λέω αυτό, κυρίως γιατί στην  Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκινάμε τώρα τη διαδικασία συζήτησης του νέου ΚΠΣ, του νέου ΕΣΠΑ για μετά το 2013. Αρχίζει ουσιαστικά από τώρα αυτή η διαπραγμάτευση. Και πολλοί θα λένε, πολλές χώρες θα λέμε, «μα, θα βάλω τώρα εγώ περισσότερα λεφτά για την Ελλάδα ή για την Ιταλία ή για την Ισπανία;» - για περιοχές δηλαδή, που αυτή τη στιγμή κατηγορούνται ότι δεν έχουν φτιάξει σωστά την οικονομία τους;

Και όμως, χρειάζεται να μπουν λεφτά για την ανάπτυξη. Αυτά μπορούν να γίνουν με νέους πόρους, που θα μπορούσαν να μπουν π.χ. από τον πράσινο φόρο, τα πράσινα ομόλογα ή ακόμα και τον φόρο «Tobin», όπως λέγεται, τον φόρο επί των συναλλαγών, που αρχίζει πια και μετά από δική μας επιμονή να συζητιέται σοβαρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Άρα, λοιπόν, για το θέμα της ευρύτερης ανάπτυξης, χρειάζεται μια διεθνής στρατηγική, για να μπορούμε να έχουμε θετικά αποτελέσματα. Με το ρόλο μου, ως Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, αυτά προωθώ και γι' αυτά παλεύω.

Σε ό,τι αφορά το μνημόνιο, το είπα και πριν, όσο καλύτερα πάμε και όσο πιο γρήγορα πάμε, τόσο αποδεσμευόμαστε από τα στενά περιθώρια και τόσο περισσότερα διαπραγματευτικά περιθώρια θα έχουμε για το πώς εφαρμόζουμε τις συγκεκριμένες πολιτικές.

Σ. ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ («TVXS.GR»): Κύριε Πρόεδρε, πέρυσι τέτοια εποχή είχατε κάνει λόγο για περιορισμό του ύψους των εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως άλλωστε και για τη φορολόγηση της Εκκλησίας. Στη χρονιά που πέρασε επί Κυβερνήσεώς σας, συνεχίστηκαν να τρέχουν εξοπλιστικά προγράμματα, το ύψος των οποίων υπερκαλύπτει τα έσοδα του κράτους, από τις περικοπές που έγιναν στους μισθούς και στις συντάξεις.

Το κλίμα είναι ευνοϊκό. Η Τουρκία εμφανίζεται να θέλει την περικοπή των εξοπλιστικών δαπανών και σήμερα μάλιστα γίνεται ένα πολύ σημαντικό δημοψήφισμα, που φαίνεται ο κ. Ερντογάν θα κερδίσει, σε βάρος των στρατηγών. Άρα και αυτό είναι ευνοϊκό.

Ήθελα να σας ρωτήσω εάν σκοπεύετε να περιορίσετε τις εξοπλιστικές δαπάνες και αν όχι, γιατί όχι;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Έχω μιλήσει με τους εταίρους μας και με όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λέγοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να συμβάλει τα μέγιστα, εάν ενίσχυε την κοινή εξωτερική και αμυντική μας πολιτική και αν διασφάλιζε το σεβασμό των συνόρων και την εδαφική ακεραιότητα των κρατών - μελών.

Αυτό θα συνέβαλε ακόμα περισσότερο και στη δυνατότητα της χώρας μας να μειώσει περαιτέρω τα εξοπλιστικά προγράμματα. Ήδη μειώνονται, υπάρχουν προγράμματα από το παρελθόν βεβαίως, τα οποία τρέχουν, αλλά ήδη μειώνονται και ο στόχος μας είναι να μειωθούν ακόμα περισσότερο.

Βεβαίως, αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συμπεριφορά της γείτονος χώρας και από την εξέλιξη προβλημάτων, όπως είναι το θέμα της υφαλοκρηπίδας. Θέματα, που εγώ θεωρώ ότι μπορούν να λυθούν και να λυθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με σεβασμό στα κυριαρχικά μας δικαιώματα και με τρόπο που εμπίπτει στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, παίρνουμε πρωτοβουλίες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, γίνονται οι διερευνητικές συνομιλίες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε ελπίδα να έχουμε σημαντικές εξελίξεις.

Αυτό όμως σημαίνει να υπάρχει η παράλληλη βούληση και από την άλλη πλευρά. Ελπίζω ότι αυτή η βούληση θα εκδηλωθεί όλο και περισσότερο και θα έχει ένα αίσιο τέλος. Οπότε, πράγματι θα μπορούμε, με ήσυχη τη συνείδησή μας και με σιγουριά για τα σύνορά μας, να μιλήσουμε για ακόμη πιο ριζικές μειώσεις στα εξοπλιστικά προγράμματα.

Σε ό,τι αφορά τη φορολογία της Εκκλησίας, ήδη έχουμε προχωρήσει στη φορολόγηση της περιουσίας, με ένα ειδικό καθεστώς που έχουμε εφαρμόσει.

Ν. ΛΙΟΝΑΚΗΣ («ΑΥΓΗ»): Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Στην προηγούμενη συνέντευξη Τύπου, στην προηγούμενη ΔΕΘ, σας είχα ρωτήσει πάλι για το ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό. Δυστυχώς από τότε, κυρίως τα μεσαία και τα χαμηλά στρώματα, με τη σάρωση που φέρατε στο συνταξιοδοτικό, την έχουν πληρώσει.

Μέσα στο καλοκαίρι, στην τελευταία έκθεση της Commission, για την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Σταθερότητας, λέει ότι καλά τα πάει η χώρα μας στην υλοποίηση, όμως άφησε ο Πρόεδρος της Commission ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν κι άλλα μέτρα κι άλλες περικοπές στο συνταξιοδοτικό.

Μπορείτε, είστε σε θέση σήμερα να βάλετε ένα τέλος σε αυτή τη «μετρολογία», αναφορικά με το συνταξιοδοτικό και να δεσμευτείτε ότι δεν θα υπάρξουν κάποιες άλλες αλλαγές, μέσα στο 2011; Ευχαριστώ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Είναι ένα θεωρητικό ερώτημα, διότι αυτό που έχουμε πει είναι ότι πρέπει να δούμε πρώτα τις αναλογιστικές μελέτες. Εμείς θεωρούμε ότι οι αναλογιστικές μελέτες θα είναι θετικές για το συνταξιοδοτικό μας σύστημα, με τα μέτρα τα οποία έχουμε ήδη πάρει.

Το ασφαλιστικό σύστημα, με τις αλλαγές που κάναμε, εγγυάται πια τη σίγουρη σύνταξη για τις γενιές που έρχονται. Δεύτερον, είναι και αναδιανεμητικό. Πήραμε αποφάσεις, με τις οποίες μεταφέρουμε χρήματα από τις υψηλές συντάξεις στις χαμηλότερες. Τρίτον, λειτουργεί πια το Ταμείο Αλληλεγγύης για τη νέα γενιά, που βοηθά στην κεφαλαιοποίηση, στο κεφάλαιο το οποίο χρειάζεται για τη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος για το μέλλον.

Από σημαντικά έσοδα που θα έχουμε, είτε από αποκρατικοποιήσεις, ή από την εκμετάλλευση και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, ένα σημαντικό μέρος θα πάει προς αυτό το Ταμείο, για να διασφαλίσουμε, να θωρακίσουμε αν θέλετε, το ασφαλιστικό σύστημα.

Τέλος, το ασφαλιστικό σύστημα είναι ένα εργαλείο πια, που με την καλυτέρευση των οικονομικών συνθηκών, μπορούμε με δίκαιο τρόπο - όχι με προνόμια στους λίγους και όχι με συντεχνιακές λογικές για κάποιες κατηγορίες πολιτών - να στηρίξουμε τα χαμηλότερα εισοδήματα, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τις μεσαίες συντάξεις. Βεβαίως, με την προϋπόθεση να πάνε καλύτερα τα οικονομικά μας, κάτι για το οποίο εργαζόμαστε σταθερά.

N. ITANO (Bloomberg TV): Κύριε Πρωθυπουργέ, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στη μείωση του ελλείμματος, οι αγορές συνεχίζουν να ανησυχούν για το ποια θα είναι η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας μακροπρόθεσμα, κυρίως λόγω της υστέρησης των εσόδων από τη φορολογία και της βαθιάς ύφεσης. Εξακολουθείτε να είστε απολύτως πεπεισμένος ότι θα πετύχετε την οικονομική ανάκαμψη και ότι θα αποφύγετε την χρεοκοπία;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Έχουμε πετύχει τους στόχους που θέσαμε πριν από 11 μήνες, παρά τις προβλέψεις. Ξεπεράσαμε τους στόχους μας. Αντίθετα με όσα προέβλεπαν οι Κασσάνδρες, αποδείξαμε ότι είμαστε Κυβέρνηση αξιόπιστη, χώρα αξιόπιστη και ότι ο Ελληνικός λαός έχει πράγματι αποφασίσει να κάνει τις αλλαγές.

Πιστεύω ότι αυτή η νέα εμπιστοσύνη που έχουμε στις ικανότητές μας θα αποδώσει. Όχι μόνο με την περικοπή του ελλείμματος, που φυσικά είναι σημαντική και βοηθά στην αντιμετώπιση του χρέους μας - πράγμα που είναι σημαντικό για πολλούς από τους πιστωτές μας - αλλά θα μας επιτρέψει και να δημιουργήσουμε εμπιστοσύνη για επενδύσεις, θα δώσει ώθηση στην οικονομία και θα προκαλέσει ανάκαμψη.

Έχουμε ήδη επιδιώξει να προσελκύσουμε επενδύσεις από όλο τον κόσμο, σε τομείς όπως η πράσινη ανάπτυξη και η πράσινη ενέργεια. Βρισκόμαστε σε φάση σημαντικών συζητήσεων για μεγάλες επενδύσεις με χώρες και επενδυτικά κεφάλαια - με το Άμπου Ντάμπι, το Κατάρ, την Κίνα , τη Λιβύη και πρόσφατα με το Ισραήλ, όπως και με τη Ρωσία. Πιστεύω ότι αυτές θα είναι μερικές ακόμα κινήσεις εμπιστοσύνης.

Θέλω να επαναλάβω - το είπα και προηγουμένως στα ελληνικά - ότι είχαμε εξαιρετικά θετική αντίδραση στην αύξηση κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας, καθώς και ένα ξεκάθαρο μήνυμα από νορβηγικά επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία είναι δεύτερα στον κόσμο, αν δεν κάνω λάθος, ότι εμπιστεύονται τα ελληνικά ομόλογα. Θεωρώ ότι πρόκειται για δύο σοβαρές ψήφους εμπιστοσύνης και πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που θα συνεχιστεί.

Α. ΚΑΡΟΛΙΔΟΥ («ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ»): Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ρωτήσω το εξής: κάνατε εξαγγελίες, οι οποίες στοχεύουν όλες στην ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας και θα ήθελα, έστω και αυτή τη δύσκολη στιγμή, γιατί χθες μιλήσατε για μια κρίσιμη περίοδο, να μας πείτε εάν συμπεριλαμβάνεται στις προθέσεις της Κυβέρνησης μια πιο ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση των φυσικών προσώπων, τα οποία φυσικά πρόσωπα, δηλαδή μισθωτοί, συνταξιούχοι, ιδιώτες, έχουν υποστεί το βάρος αυτής της πολιτικής και πιθανότατα να γνωρίσουν μεγαλύτερο πλήγμα στο εισόδημά τους από αυξήσεις στο ΦΠΑ. Ευχαριστώ πολύ.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Πρώτα απ' όλα, δεν είναι θέμα εξαγγελίας, είναι θέμα πράξης. Η αλλαγή του φορολογικού συστήματος, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε, ακριβώς αυτό κάνει. Κάνει μια αναδιανομή υπέρ των χαμηλότερων και των μεσαίων εισοδημάτων. Μεταφέρει πράγματι βάρη στους έχοντες και κατέχοντες, στους πιο πλούσιους. Αυτό το κάνει, μέσω του φόρου περιουσίας, μέσω της τεκμηρίωσης των συνθηκών διαβίωσης, μέσω της διασταύρωσης των στοιχείων, μέσω της φορολόγησης των off shore εταιρειών. Με σειρά μέτρων, κάνουμε ακριβώς αυτό το οποίο λέτε. Και αυτό θα αποτυπωθεί το 2011.

Ι. ΝΤΑΣΚΑΣ («ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ»): Κύριε Πρόεδρε, τα προηγούμενα χρόνια μιλήσατε για την «κλεπτοκρατία» και την καταγγείλατε με σκληρά λόγια. Πριν από λίγο μιλήσατε για χρέη, τα οποία κληρονομήσατε και βρήκατε στην Κυβέρνησή σας. Κύριε Πρόεδρε, μέχρι τώρα στη χώρα μας, έχει διαπιστωθεί τεράστια φοροδιαφυγή. Χώρες όπως η Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν ζητήσει από την Ελβετία και από άλλες χώρες, καταλόγους επίσημους για τα κεφάλαια που έφυγαν.

Επίσης, υπάρχει ένας νόμος για τα προσωπικά δεδομένα στη χώρα μας, ο οποίος δεν επιτρέπει, όχι σε οικονομικούς εγκληματίες, αλλά ακόμα και σε κοινούς κακοποιούς, παιδεραστές, εμπόρους ναρκωτικών, τη δημοσιοποίηση ονομάτων και φωτογραφιών. Πώς νομίζετε ότι ο Ελληνικός λαός θα πρέπει να αμυνθεί, ή μπορεί να αμυνθεί στο πολιτικό σύστημα, που κρύβει ονόματα «κλεπτοκρατών» - δικά σας λόγια - ονόματα φοροφυγάδων και ονόματα απλών κακοποιών; Και αν σκοπεύετε να πάρετε κάποιο μέτρο, για να μάθουμε επιτέλους καταλόγους με ονόματα και φωτογραφίες.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Είναι σωστό το ερώτημα. Πιστεύω ότι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα, όχι μόνο για την Ελλάδα, διεθνώς, είναι το θέμα των φορολογικών παραδείσων. Οι φορολογικοί παράδεισοι κλέβουν από τους λαούς όλων των χωρών. Εκεί όπου έπρεπε να πληρώσουν, για να βοηθηθεί η κοινωνία, η κοινωνική πρόνοια, το κοινωνικό κράτος, η ανάπτυξη, τα μεταφέρουν σε φορολογικούς παραδείσους, για να μπορούν να γεύονται τεράστιες περιουσίες, τεράστια ποσά και να συσσωρεύουν τεράστιο κεφάλαιο.

Είναι ένα από τα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας και πρέπει να παταχθεί. Επίσης, είναι ένα από τα θέματα που θέτουμε και θα θέτουμε πιο έντονα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς. Δεν μπορεί να αδικούνται λαοί και άλλοι να μπορούν να ξεφεύγουν μέσω των φορολογικών παραδείσων.

Θέλω να διαβεβαιώσω τον Ελληνικό λαό, αλλά ακόμα περισσότερο αυτούς τους φοροφυγάδες, ότι εμείς ήδη έχουμε ξεκινήσει διαδικασίες για να πάρουμε στοιχεία διεθνώς, και από Τράπεζες του εξωτερικού, όπου ξέρουμε ότι υπάρχει φοροδιαφυγή και Ελλήνων. Και θα κάνουμε κάθε τι, για να τους αποκαλύψουμε. Ήδη, έχουμε ξεκινήσει διαδικασίες. Δεν θέλω να αποκαλύψω άλλα στοιχεία, αλλά το κυνήγι θα είναι αμείλικτο.

Χ. ΚΙΟΥΠΗΣ («ΝΙΚΗ»): Κύριε Πρόεδρε, σας ακούσαμε να χαρακτηρίζετε «ευκαιριακή» την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας για το μνημόνιο. Σας ακούσαμε επίσης να λέτε ότι «υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας με τη Δημοκρατική Αριστερά». Εγώ θέλω να ρωτήσω το εξής: με δεδομένη την πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία και με βάση το γεγονός ότι χρειάζονται ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις, πιστεύετε ότι αυτή η συνεργασία θα μπορούσε να υπάρχει και με άλλες δυνάμεις του χώρου της κεντροδεξιάς, όπως για παράδειγμα ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Νομίζω ότι υπάρχουν εκείνες οι διαφορές, που δημιουργούν την ταυτότητα κάθε κόμματος. Και υπάρχουν και εκείνες οι συγκλίσεις, που δίνουν τη δυνατότητα σοβαρών και στρατηγικών, αν θέλετε, συνεργασιών. Εγώ πιστεύω ότι η συνεργασία, την οποία ξεκινήσαμε στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και αλλού, έχει έναν στρατηγικό χαρακτήρα και έχει και μέλλον.

Από εκεί και πέρα, δεν βλέπω αυτή τη στιγμή άλλες δυνάμεις, με τις οποίες μπορούμε να συμπορευτούμε, με τον τρόπο με τον οποίο εσείς λέτε. Αλλά πιστεύω ότι υπάρχει σίγουρα και στον κεντροδεξιό χώρο - τώρα εσείς άλλη ταυτότητα θα βάζατε ίσως στο τι σημαίνει «κεντροδεξιά», από ό,τι εγώ -  και στον κεντροαριστερό χώρο, και στον αριστερό χώρο ευρύτερα, μια ευρύτερη κοινωνική συμμαχία, ή αν θέλετε ένα ευρύτερο κοινωνικό κίνημα, το οποίο διαμορφώνεται και λόγω κρίσης, και λόγω των αλλαγών αυτών που περνάμε, και λόγω των μεγάλων προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας, που πραγματικά μπορεί να συμπορευτεί, όχι αναγκαστικά μέσα σε ένα κόμμα, αλλά σε μια άλλη λογική, σε ένα άλλο όραμα, σε μια άλλη αντίληψη πολιτικής, σε μια άλλη προοπτική για τη χώρα. Και μπορεί να είναι πολύ ευεργετική και για την αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά βεβαίως μπορεί και να κάνει την Ελλάδα πραγματικά ισχυρή, ανταγωνιστική, βιώσιμη, πράσινη, πιο δημοκρατική, με μεγαλύτερη διαφάνεια και με ένα κράτος δικαίου.

Δ. ΔΟΥΚΑΣ («ΔΕΛΤΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΘΡΑΚΗΣ»): Κύριε Πρόεδρε, το 2010 είχαμε μια έκρηξη ενός φαινομένου στο νομό Έβρου, το οποίο παράγει αρνητικές επιπτώσεις σε όλη την Ελλάδα και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφέρομαι στο τεράστιο ρεύμα των παράτυπων μεταναστών, που διακινούνται μέσω του ποταμού Έβρου στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Πρόσφατα, βιώσαμε τρομακτικές εικόνες νεκρών στα ναρκοπέδια του Έβρου, νεκρών αθώων, μικρών παιδιών, πνιγμένων στα νερά του ποταμού Έβρου.

Αυτό το φαινόμενο παράγει θλιβερά προβλήματα, όπως τις εικόνες σε Κέντρα Υποδοχής και φύλαξης των παράνομων μεταναστών, όπου παραβιάζονται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και, συγχρόνως, παράγονται φοβικά σύνδρομα στους τοπικούς πληθυσμούς της περιοχής, με προοπτική αυτά να μεταφερθούν σε κοινωνικό ρατσισμό.

Επειδή μέχρι τώρα δεν υπήρξαν αποτελεσματικές πολιτικές, η Κυβέρνησή σας σχεδιάζει πρωτοβουλίες άμεσες, δραστικές, για να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο; 

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Είναι ένα μεγάλο θέμα και, δυστυχώς, και μια τραγωδία για τόσους ανθρώπους. Ένα φαινόμενο παγκόσμιο, το οποίο φοβάμαι θα ενταθεί λόγω των καιρικών αλλαγών, λόγω ακόμα και της κρίσης που περνάει η διεθνής οικονομία. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα έχουμε μια κρίση διατροφής, όπως υπήρξε πριν από λίγα χρόνια, με την άνοδο των τιμών σιτηρών και αλλού.

Όλα αυτά επηρεάζουν τα μεταναστευτικά ρεύματα. Και η Ελλάδα βρίσκεται στο μέτωπο, αν θέλετε, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα, το οποίο πρέπει να χειριστούμε με δύο τρόπους. Ο ένας πρέπει να είναι η ισχυρή αποτροπή αυτών των ρευμάτων - και εδώ  χρειάζεται η συνεργασία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία συνεχίζουμε και επιδιώκουμε και βεβαίως αρχίζει και αποδίδει καρπούς. Ήδη, η FRONTEX έχει εγκατασταθεί στον Πειραιά και είναι πολύ σημαντικό ότι έχει παρουσία η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το θέμα.

Χρειάζεται η συνεργασία με τη γείτονα χώρα, την Τουρκία, η οποία και αυτή, μην νομίζετε, έχει αντίστοιχα προβλήματα όταν μπαίνουν, όπως μου έχουν πει, εκατομμύρια μετανάστες ή πρόσφυγες στη δική τους χώρα, οι οποίοι γίνονται και αντικείμενο πολλές φορές εγκληματικών ομάδων παραεμπορίου, που ούτε εμείς, ούτε και η Τουρκία, η επίσημη Πολιτεία, ελέγχει. Όμως, χρειάζεται στενή συνεργασία με την επίσημη Πολιτεία της Τουρκίας - και αυτό είναι ένα από τα θέματα που ήδη υπογράψαμε στην πρόσφατη συνάντηση και επίσκεψη του κ. Ερντογάν, για τη συνεργασία μας σε αυτό το θέμα, ώστε να μπορεί να αποτραπεί και να διευθετηθεί αυτό το ζήτημα.

Χρειάζεται, από την άλλη πλευρά - η άλλη πλευρά του νομίσματος - ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αν θέλετε, απλά η ανθρωπιά. Και εδώ η Ελλάδα είχε έλλειψη πολιτικής. Και η έλλειψη πολιτικής είχε δημιουργήσει μια ανομία, όπου πολλοί πρόσφυγες ερχόντουσαν στην Ελλάδα, περίμεναν μήνες για να αποφασίσει η χώρα μας, όταν αποφάσιζε αρνητικά τους άφηνε ελεύθερους πάλι στη χώρα μας, τους ξανάπιανε, τους ξανάβαζε σε φυλακές, ξαναέφευγαν και έτσι εμείς τους κάναμε μετά παράνομους πια, εμείς τους κάναμε εγκληματίες.

Είναι λοιπόν απαραίτητο να έχουμε ταχεία απόφαση και οι αποφάσεις αυτές πρέπει μετά να έχουν και εφαρμογή, είτε απέλασης, είτε δικαιώματος να παραμείνει για λόγους ανθρωπιστικούς, διότι είναι πρόσφυγες και προστατεύονται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.

Γι' αυτό το λόγο, εμείς αποφασίσαμε εδώ στη Θεσσαλονίκη, στο Υπουργικό Συμβούλιο, τη δημιουργία της Διυπουργικής Επιτροπής, ακριβώς για να προωθήσει όσο γίνεται γρηγορότερα αυτές τις αποφάσεις. Είμαστε σε στενή επαφή και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ώστε αυτά να προχωρήσουν και να βάλουμε μια τάξη σε ένα πρόβλημα που δημιουργεί - το αναγνωρίζω -  τεράστια προβλήματα και στις κοινωνίες τις δικές μας.

Η Ελλάδα έχει μια δυνατότητα και θα έλεγα και μια παράδοση να μπορεί να αφομοιώνει πρόσφυγες. Και εμείς οι Έλληνες έχουμε προσφυγική παράδοση και εξορίες και μετανάστευση, αλλά μια κοινωνία μπορεί μέχρι ενός σημείου να απορροφήσει τέτοιους πληθυσμούς.

Έτσι λοιπόν, χρειάζεται μια συντονισμένη προσπάθεια. Είναι από τα δύσκολα προβλήματα, δεν λέω ότι ως δια μαγείας θα λυθεί. Και ξέρω, διότι έχω τακτική ενημέρωση και από τον κ. Βενιζέλο, που το Υπουργείο του φυλάει τα σύνορα στον Έβρο, και από τους τοπικούς παράγοντες, πόσο έχει ενταθεί το πρόβλημα στον Έβρο.

Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε, για να το αντιμετωπίσουμε και το γρηγορότερο.

Κ. ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ  («Ρ/Σ ΑΝΤ-1»): Καλό μεσημέρι κ. Πρόεδρε. Τις τελευταίες ημέρες, πολλά ακούσαμε για τις αρμοδιότητες των νέων Υπουργών, απ' ό,τι φάνηκε η Κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση από την πρώτη στιγμή να μας πει ποιες είναι αυτές.

Εν πάση περιπτώσει, το ρεπορτάζ έβγαλε ότι πολλοί Υπουργοί έδειξαν δυσφορία από την αφαίρεση των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών τους στα πόστα τους, άλλα περίμεναν, άλλα βρήκαν. Κάτι τέτοιο δικαιολογείται, οι προσωπικές φιλοδοξίες δηλαδή, στην παρούσα χρονική συγκυρία, από πρόσωπα που εσείς επιλέξατε; Σας ευχαριστώ. 

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Δεν ξέρω τι λέει το ρεπορτάζ, εγώ είμαι σίγουρος ότι οι Υπουργοί είναι ταγμένοι στις κεντρικές μας προτεραιότητες και στην αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της Κυβέρνησης και στην αποτελεσματικότητα των εφαρμογών των πολιτικών μας.

Έτσι έγιναν και οι επιλογές και είμαι σίγουρος ότι αυτό θα υπηρετήσουν.

Α. ΨΥΧΑΣ («ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ»): Κύριε Πρόεδρε, μιλήσατε και σήμερα αρκετές φορές για την πράσινη ανάπτυξη και την καθαρή ενέργεια. Ωστόσο, στο πλαίσιο της κουβέντας που γίνεται για την απελευθέρωση της ενέργειας στη χώρα, έχουν διατυπωθεί προτάσεις και για την αξιοποίηση κοιτασμάτων λιγνίτη στη Λάρισα, στην Ελασσόνα και στην Ανατολική Μακεδονία. Δεν έχουν διαψευστεί αυτές οι πληροφορίες.

Θέλω να σας ρωτήσω κατά πόσο είναι συμβατός ο λιγνίτης, η αξιοποίηση λιγνίτη, με την πράσινη ανάπτυξη και, επειδή είστε και υπέρμαχος των δημοκρατικών διαδικασιών και της ανοικτής διακυβέρνησης, δεν θα έπρεπε να ζητήσετε και τη γνώμη των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, μια και θα απασχολήσει και τις επόμενες γενιές ένα τέτοιο ενδεχόμενο της εξόρυξης και της αξιοποίησης λιγνίτη; Ευχαριστώ. 

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Δεν έχω δει κάποια απόφαση να αξιοποιηθούν αυτά τα κοιτάσματα. Όπως είπα και σε άλλες συνεντεύξεις, εμείς θέλουμε να πάμε στην πράσινη ανάπτυξη, θέλουμε να πάμε δηλαδή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε καθαρή ενέργεια. Αυτή είναι η αρχή μας και πάνω σε αυτή την αρχή θα πάρουμε τις αποφάσεις μας.

Και βεβαίως, η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία πάντα, σε κάθε περίπτωση, όχι μόνο γι' αυτό το θέμα, είναι για μας αρχή.

Δ. ΚΟΥΚΛΟΥΜΠΕΡΗΣ («ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ»): Κύριε Πρόεδρε καλησπέρα. Γνωρίζω από τις δημόσιες παρεμβάσεις σας, ότι δίνετε μεγάλη σημασία στη σωστή απονομή της δικαιοσύνης και στο σεβασμό των αποφάσεών της.

Στις αρχές Οκτωβρίου, το ΣτΕ θα εξετάσει την αίτηση δεκάδων φορέων, όπως η ΑΔΕΔΥ και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, κατά του μνημονίου και της συνταγματικότητάς του. Σε περίπτωση που η αίτηση γίνει δεκτή και οι προσφεύγοντες δικαιωθούν, στο πλαίσιο και του σεβασμού  των δικαστικών αποφάσεων, η Κυβέρνηση θα αναθεωρήσει τη θέση της για το μνημόνιο και τη συμφωνία με τους δανειστές μας;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ας δούμε, πριν πάρουμε απόφαση και πριν θεωρήσουμε ποια θα είναι η απόφαση, ας αξιολογήσουμε, και ας μην κάνουμε θεωρητικές ερωτήσεις. Βεβαίως, εγώ μπορώ να πω απλώς κάτι: ότι το θέμα της χρεοκοπίας της χώρας, δεν είναι νομικό θέμα, είναι ένα πολιτικό και οικονομικό θέμα.

Το κάθε Δικαστήριο θα αξιολογήσει, και πάντα θα αξιολογούν τις συμβάσεις τις οποίες μπορεί να κάνουμε, αλλά το θέμα είναι βαθιά πολιτικό, βαθιά οικονομικό.

Κ. ΜΑΓΝΗΣ («ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ»): Κύριε Πρόεδρε, γεια σας. Χθες, σας ακούγαμε στην ομιλία, που εγκωμιάζατε τις πρωτοβουλίες τις επενδυτικές που έχουν πάρει πολλοί Έλληνες, ανάμεσά τους και κάποιος Πατρινός -αγνοούσαμε την περίπτωση εμείς- σε τομείς όπως οι νέες τεχνολογίες, ο πολιτισμός, η αγροτική ανάπτυξη.

Κοίταζα το ακροατήριο κάτω, 2.000 άνθρωποι, διερωτώμαι πόσοι από αυτούς, πόσοι από μας είναι σε θέση να παρακολουθήσουν αυτές τις πρωτοβουλίες, πόσοι από μας είμαστε σε θέση να κάνουμε αυτά τα βήματα, που είναι απαραίτητα για να βρούμε σήμερα θέσεις εργασίας. Πόσοι Έλληνες πολίτες εξαιρούνται από αυτή την προοπτική τώρα;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Θεωρώ ότι, εδώ και πολλά χρόνια, εξαιρούσαμε την πρωτοβουλία και ιδιαίτερα την πρωτοβουλία των νέων. Υπήρχε ένα τείχος πελατειακό κατ' αρχήν, αν δεν είχες μέσο. Αλλά το μέσο το είχες, όχι για να κάνεις μια επιχείρηση δική σου, με δικές σου δυνάμεις, το μέσο το χρησιμοποιούσαν, για να σε εξαρτήσουν για χίλιους δυο λόγους.

Αυτό το τείχος είναι που σπάμε. Και ανοίγουμε, απελευθερώνουμε δυνάμεις και, βεβαίως, δημιουργούμε όλες τις δυνατότητες για να στηρίξουμε και τέτοιες πρωτοβουλίες. Και ανέφερα αυτές τις πρωτοβουλίες, διότι εγώ θα έλεγα ότι, παρά το κράτος, όχι λόγω του κράτους, αλλά παρά το κράτος, παρά τις δυσκολίες, παρά τη γραφειοκρατία, παρά την έλλειψη στήριξης, πολλές φορές, αυτοί οι άνθρωποι τα κατάφεραν αυτά.

Πράγμα που σημαίνει ότι, απελευθερώνοντας δυνάμεις, θα δώσουμε τις δυνατότητες σε πάρα πολλούς, όχι μόνο να παρακολουθήσουν, αλλά και να ακολουθήσουν τα χνάρια αυτών των νέων παιδιών.

Χ. ΒΟΥΖΑΣ («ΜΕΤΡΟ»): Κύριε Πρόεδρε, σας άκουσα να λέτε σε ερώτηση συναδέλφου ότι «δεν έχουμε κανένα κόμπλεξ να λέμε κάθε μέρα ότι βελτιωνόμαστε». Θέλω λοιπόν να ρωτήσω: αυτούς τους πρώτους 11 μήνες της διακυβέρνησης, έχετε κάνει κάποιο λάθος, εσείς προσωπικά, ή η Κυβέρνησή σας; Και ποιο είναι αυτό;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατ' αρχήν, ίσως ένα από τα πρώτα λάθη να ήταν πως είχα την αίσθηση, ότι μπορεί το 6% που μας έλεγε ο κ. Καραμανλής ότι θα ήταν το έλλειμμα, να μην ήταν 6%, αλλά να ήταν 8%, να ήταν 9%. Αλλά 13 και τόσο τοις εκατό, ήταν ένα πολύ μεγάλο λάθος στην εκτίμηση. Θα μου πείτε, θα άλλαζε κάτι αυτό; Δεν θα άλλαζε πολλά, ίσως θα άλλαζε τον τόνο της αντιπολίτευσης που θα κάναμε.

Από εκεί και πέρα, όμως, το θέμα δεν είναι αν κάνουμε λάθη. Εδώ πας μέσα στο σπίτι σου και μπορεί να στραβοπατήσεις. Το θέμα είναι, το διορθώνουμε; Το αναγνωρίζουμε; Το βλέπουμε; Λάθη δεν κάνει κανένας, εάν δεν κάνει τίποτα. Αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος που είχε κάνει η προηγούμενη κυβέρνηση, ουσιαστικά - η αδράνειά της.

Εμείς κινούμαστε, αξιολογούμαστε καθημερινά και, θα έλεγα ότι πρέπει να φύγουμε και από μια λογική, ότι η κάθε κριτική είναι και δείγμα αποτυχίας. Μα είναι δείγμα της δικής μας σιγουριάς, αλλά και αγωνίας, να γίνουμε όλο και καλύτεροι. Θέλουμε την κριτική, θέλουμε τη διαβούλευση, θέλουμε τη συζήτηση. Και μπορώ να σας πω ότι, παρά τις δυσκολίες του λεγόμενου «Οpengov», παρά τις δυσκολίες της ανοιχτής διακυβέρνησης, που είναι ένα μεγάλο πείραμα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά διεθνώς, έχουμε πάρει πολύ σημαντικές προτάσεις, ακόμα και από απλούς πολίτες.

Χθες, έλεγε ο κ. Παμπούκης, για το λεγόμενο «fast track», ότι στο διαδίκτυο υπήρξαν προτάσεις από απλούς πολίτες, τις οποίες νομικοί, Υπουργεία, οικονομολόγοι κ.λπ. δεν είχαν δει πολύ θετικά. Άρα, λοιπόν, να φύγουμε από τον πολιτισμό της δαιμονοποίησης της διαφοράς και των διαφορετικών προσεγγίσεων, και να πάμε στον πολιτισμό του διαλόγου, που αναδεικνύει ως θετικό στοιχείο αυτό το διάλογο.

Βεβαίως, στο τέλος, παίρνουμε αποφάσεις. Βεβαίως, στο τέλος, εφαρμόζουμε αποφάσεις. Αλλά είμαστε πολύ πιο σίγουροι ότι, αυτές οι αποφάσεις είναι σωστές, αφού έχουν περάσει από αυτή την εξονυχιστική διαδικασία.

Γ. ΚΑΝΕΛΛΑΚΗΣ («EXTRA3»): Κύριε Πρόεδρε, κατ' αρχήν σας εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο σας, και σ' εσάς και στη νέα σας Κυβέρνηση, διότι απ' ό,τι ακούγεται, εάν δεν πετύχετε στο έργο σας, θα αναγκαστείτε να πάτε σε πρόωρες εκλογές. Πιστεύουμε να πετύχετε και να μην πάτε, κ. Πρόεδρε.

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, βρισκόμαστε σε μια χώρα, η οποία είναι μια από τις όμορφες και τις πιο πλούσιες στον κόσμο. Δυστυχώς κ. Πρόεδρε, σήμερα, στην Ελλάδα του 2010, βρισκόμαστε να έχουμε 1 εκατομμύριο άνεργους και 3 εκατομμύρια Έλληνες κάτω από το όριο της φτώχειας. Έτσι λένε τα στοιχεία της Ελλάδας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βέβαια, εσείς κ. Πρόεδρε κληρονομήσατε μια χώρα, μάλλον μια κυβέρνηση από τον προκάτοχό σας, τον κ. Καραμανλή, με 300 εκ. έλλειμμα χρέος και θα φτάσει τα 500 εκ. το 2014 από ό,τι λένε οι πληροφορίες. Κύριε Πρόεδρε, αναγκαστήκατε να πάρετε κάποια μέτρα, τα οποία πόνεσαν την ψυχή του Έλληνα πολίτη, του Έλληνα συνταξιούχου, του Έλληνα μισθωτού.

Γέμισαν οι δρόμοι της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων κ. Πρόεδρε, με ενοικιαστήρια και ρολά, τα οποία έχουν κατεβάσει οι ιδιοκτήτες τους, γιατί δεν μπορούν να αντέξουν. Είναι αποτελέσματα της προηγούμενης κυβέρνησης και πραγματικά αναλάβατε εσείς, πάνω στο πρόσωπό σας στο οποίο έχει επενδύσει ο κάθε Έλληνας πολίτης, να βγάλετε τη χώρα από τη χρεοκοπία, να βγάλετε τη χώρα από την πτώχευση.

Κύριε Πρόεδρε, είστε έτοιμος ως ηγέτης να οδηγήσετε τη χώρα έξω από τα αδιέξοδα; Είστε έτοιμος ως ηγέτης να αντιμετωπίσετε την «τρόικα», που με την μπότα του κατακτητή έρχεται στη χώρα και πατάει πάνω στο κορμί του Έλληνα πολίτη, κι εσείς αναγκαστήκατε να πάρετε αυτά τα μέτρα;

Είστε έτοιμος κ. Πρόεδρε να χτυπήσετε και τους βαρόνους και τους καρδινάλιους της διαπλοκής και της κλοπής, που δυστυχώς είναι η μάστιγα της χώρας; Είστε έτοιμος κ. Πρόεδρε να δώσετε εντολή να ανοίξουν λογαριασμοί από το 1974 και το «πόθεν έσχες»;

Διότι εδώ οι προκάτοχοι, κ. Πρόεδρε, ακόμη και ο κ. Καραμανλής αγοράζει κτίρια κ. Πρόεδρε - και εδώ είναι τα δημοσιεύματα των εφημερίδων. Αγοράζει κτίρια, έχει φτάσει στο 18^ο. Εδώ, ο κ. Σουφλιάς στο Κολωνάκι αγόρασε...

Το ερώτημα είναι: αν αυτοί συλληφθούν, οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη, επιστρέψουν τα χρήματα και αν δικαιωθεί ο Ελληνικός λαός, που λέει κάθε μέρα «φέρτε πίσω τα κλεμμένα», για να μπορέσει ο Έλληνας να ανασάνει. Αυτό είναι το ερώτημά μου και αν ο κ. Πρωθυπουργός, ο οποίος πιστεύω έχει το θάρρος και τη γενναιότητα, μπορεί να οδηγήσει τη χώρα έξω από τα αδιέξοδα.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Μετά από τον ποταμό αυτό...

Γ. ΚΑΝΕΛΛΑΚΗΣ: Και δεν πρόλαβα και περισσότερα, κ. Πρόεδρε. Έχω κι άλλα, αλλά δεν με άφησε ο κ. Υπουργός. Τι να κάνουμε; Γιατί είναι ερωτήματα του Έλληνα πολίτη κ. Πρόεδρε, τα οποία περπατάτε στους δρόμους, είστε Πρωθυπουργός που περπατάει στους δρόμους.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Τα ακούω καθημερινά.

Γ. ΚΑΝΕΛΛΑΚΗΣ: Οι άλλοι δεν περπάταγαν, ήταν μέσα στις γυάλες, γι' αυτό και οδηγηθήκαμε εκεί όπου οδηγηθήκαμε κ. Πρόεδρε.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Αντιληπτό. Περπατάω κι εγώ στους δρόμους και μιλάω με τον κόσμο και ξέρω τα αισθήματα και τα συμμερίζομαι.

Κοιτάξτε, κι εγώ αισθάνθηκα οργή, βλέποντας την Ελλάδα να διασύρεται, βλέποντας να βρίσκεται η Ελλάδα μπροστά στη χρεοκοπία, βλέποντας τον πλούτο που έχει αυτή η χώρα - είτε είναι από αυτά τα οποία δανειστήκαμε, είτε από αυτά που παίρνουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε είναι από το φόρο του Ελληνικού λαού, είτε είναι από το φυσικό μας πλούτο - να έχει σπαταληθεί, να έχει λεηλατηθεί ουσιαστικά από τις αντιλήψεις και πρακτικές της προηγούμενης κυβέρνησης, να έχουν αναδειχθεί αντιλήψεις και πρακτικές, τις οποίες ελπίζαμε ότι θα θεραπεύαμε, όταν είχαμε φτάσει στο σημείο, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, να μας υμνούν σε όλο τον κόσμο.

Είναι πράγματι ένα αίσθημα βαθιάς απογοήτευσης για εκείνο το πολιτικό σύστημα, που εξέθρεψε και άφησε ατιμώρητα όλα αυτά τα φαινόμενα. Γι' αυτό, το αίσθημα της δικαιοσύνης, του δικαίου, είναι βασικό στοιχείο στην πολιτική μας. Γι' αυτό, κάνουμε κάθε τι για να αλλάξουμε το πολιτικό σύστημα και να φέρουμε τη διαφάνεια και να υπάρξει η εφαρμογή του δικαίου και, βεβαίως, και η παραδειγματική τιμωρία για κάθε έναν που φταίει.

Δεν είμαστε εμείς που θα πάρουμε τις τελικές αποφάσεις, είναι η Δικαιοσύνη. Αλλά είμαστε εμείς, οι οποίοι θα κάνουμε κάθε τι, για να αποδοθεί η δικαιοσύνη. Όπως έχω πει, όχι για ρεβανσισμό, δεν είναι θέμα ρεβανσισμού, είναι η αίσθηση του δικαίου που πρέπει να εμπεδωθεί σε αυτή τη χώρα.

Να ξέρει ο πολίτης τελικά, τι σημαίνει το δίκαιο. Γιατί πολλές φορές υπάρχει η αίσθηση ότι «δεν πειράζει, έτσι λίγο χαλαρά να είναι τα πράγματα, ξεφεύγουμε κι εμείς». Αυτό δεν βοηθάει τον αδύναμο και τον μέσο πολίτη, όμως, βοηθάει μόνο τον ισχυρό τελικά. Μόνο τον ισχυρό.

Η αίσθηση και η εφαρμογή του δημοκρατικού δικαίου, σε μια δημοκρατική Πολιτεία βέβαια, είναι η προστασία του κάθε πολίτη. Είναι η προστασία των δικαιωμάτων του, είναι η προστασία της περιουσίας του, είναι η προστασία του φόρου του, που πηγαίνει στο κράτος και αξιοποιείται σωστά. Είναι η προστασία της κοινωνικής πρόνοιας, είναι η προστασία του μέλλοντός του, από τη σύνταξη μέχρι και την ανάπτυξη.

Γι' αυτό, όχι θα είμαι αποφασισμένος, είμαι και είμαστε αποφασισμένοι και ήμασταν αποφασισμένοι τους τελευταίους 11 μήνες - και το είδατε. Το είδατε. Χτυπάμε τη διαφθορά, διασταυρώνουμε τα στοιχεία για τη φοροδιαφυγή, βάζουμε κανόνες, φέρνουμε τη «Διαύγεια», τη διαφάνεια, για να ελέγχεται η εξουσία, όποιος κι αν είναι στην εξουσία και σε όποιο επίπεδο της εξουσίας.

Αυτές είναι οι μεγάλες αλλαγές που κάνουμε. Εάν είχαν γίνει αυτές οι αλλαγές, δεν θα είχαμε σήμερα καν την ανάγκη να ζητήσουμε βοήθεια - γιατί βοήθεια ζητήσαμε - από τις επιθέσεις της αγοράς, τις τεράστιες κερδοσκοπικές επιθέσεις της αγοράς απέναντι στην Ελλάδα.

Εμείς ζητήσαμε παρέμβαση του μηχανισμού απέναντι στις αγορές, όχι απέναντι σε εμάς. Απέναντι στις αγορές, οι οποίες μας χτύπαγαν, δεν μας άφηναν να δανειστούμε.

Θέλω να κλείσω με ένα παράδειγμα που διάβασα, γιατί μιλάμε για τη διαφθορά. Ελλάδα - Χιλή: Και οι δύο χώρες έχουμε περάσει από δικτατορίες. Η Χιλή κατάφερε μετά, με δημοκρατικές κυβερνήσεις, να εμπεδώσει ένα κράτος δικαίου. Αυτή η μελέτη του «Brooking Institute», στην οποία αναφέρομαι κατά καιρούς, για το ότι έχουμε να κερδίσουμε 8% αν χτυπήσουμε τη διαφθορά, κάνει μια σύγκριση Ελλάδας και Χιλής.

Και λέει, ποια είναι η διαφορά; Γιατί έχει τέτοια ανάπτυξη η Χιλή; Γιατί θεωρείται το οικονομικό θαύμα; Ήρθε κάποιος μεγάλος επενδυτής και έβαλε τα λεφτά του; Είχαν κάποια φόρμουλα και τα λοιπά; Θεωρεί ότι η Χιλή έχει μια ευνομία, ότι λειτουργούν οι θεσμοί, ότι υπάρχει εμπιστοσύνη, ότι λειτουργεί το Δικαστικό Σώμα σωστά, ότι λειτουργεί το πολιτικό κατεστημένο, η πολιτική ελίτ, στο πλαίσιο των σωστών κανόνων και ότι, αντιθέτως, εδώ είχαμε την ανομία και το δίκαιο του ισχυρού.

Καταλήγει όμως με ένα θετικό. Λέει: «ήταν θαύμα στη Χιλή; Όχι, δεν ήταν θαύμα. Ήταν πολιτική επιλογή εκείνης της ηγεσίας, ή εκείνων των ηγεσιών, που αποφάσισαν να φτιάξουν τη χώρα τους, να βάλουν τάξη στη χώρα τους. Το ίδιο μπορεί να κάνει και η Ελλάδα».

Αυτό θα κάνουμε εμείς. Θα βάλουμε τάξη στη χώρα μας, υπέρ του πολίτη, για να μπορεί να ελπίζει και να ελπίζει πραγματικά σε ένα καλύτερο αύριο.

Ευχαριστώ.

Γ. ΠΕΤΑΛΩΤΉΣ: Κύριε Πρόεδρε, αφήσαμε βέβαια πολλές ερωτήσεις αναπάντητες, ειδικά από περιφερειακά Μέσα, αλλά νομίζω ότι μπορούμε να δεσμευτούμε ότι θα γίνει μια συνέντευξη Τύπου, αποκλειστικά για τα περιφερειακά Μέσα.

Γ.  Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Μετά χαράς. 

Επιστροφή στην αρχή