Συνέντευξη Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου

στην εφημερίδα της Βουλγαρίας «TRUD» και στον δημοσιογράφο Plamen Iotinsk

Τρίτη 27 Ιουλίου 2010

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, η οικονομία της Ελλάδας είναι στην 27η θέση στον κόσμο, ως προς το ΑΕΠ. Ωστόσο, δανειστήκατε αρκετά χρήματα. Μπορεί να ειπωθεί ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να χρεοκοπήσει; Πώς θα καθορίζατε την έκβαση της χώρας, ως προς την έξοδό της από τον βυθό της κρίσης;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Μετά τις εκλογές, η Κυβέρνησή μου βρέθηκε μπροστά σε ένα τρομακτικό δίλημμα: είτε να κηρύξει στάση πληρωμών - διακυβεύοντας την ελληνική οικονομία και όλη την ευρωζώνη - είτε να προβεί σε οδυνηρές περικοπές και διαρθρωτικές αλλαγές που τελικά θα σταθεροποιήσουν και θα ενισχύσουν την οικονομία μας. Παρόλο που οι αγορές και οι αναλυτές μάς αντιμετώπισαν με μεγάλο σκεπτικισμό, εμείς αντιμετωπίσαμε την κρίση αξιοπιστίας που κληρονομήσαμε, καταδεικνύοντας ότι έχουμε την πολιτική βούληση να προχωρήσουμε σε σκληρές μεταρρυθμίσεις.

Προχωράμε σταθερά στην αποκλιμάκωση της δημοσιονομικής κρίσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, οι στόχοι μας υλοποιούνται ταχύτερα από τις προβλέψεις. Για παράδειγμα, το πρώτο εξάμηνο του 2010,το δημοσιονομικό μας έλλειμμα είναι κατά 45% κατώτερο εκείνου της αντίστοιχης περιόδου του 2009. Η πάταξη της φοροδιαφυγής έχει επιφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα και αρχίζουμε να ελέγχουμε την παραοικονομία. Η πολύ θετική αξιολόγηση του ΔΝΤ τον περασμένο μήνα θα πρέπει να διαλύσει κάθε επίμονη αμφιβολία σχετικά με την αποφασιστικότητά μας να επαναφέρουμε τη σταθερότητα στην ελληνική οικονομία.

Συνεπώς η πρόοδος που έχει επιτελεστεί μέχρι σήμερα με κάνει να είμαι αισιόδοξος. Φυσικά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε, αλλά ξεπεράσαμε τις μεγάλες δυσκολίες και θα βγούμε από την κρίση ισχυρότεροι και ανταγωνιστικότεροι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι χώρες στην Ευρώπη κάνουν περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και αυξάνουν τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση. Υποχωρεί άραγε ο λεγόμενος «ευρωπαϊκός σοσιαλισμός»; Ως ηγέτης του ΠΑΣΟΚ και Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, πώς εκτιμάτε αυτή την τάση;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ουσιαστικά, ο σοσιαλισμός δεν υποχωρεί - αντίθετα, οι προοδευτικές αξίες, όπως είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, οι ίσες δυνατότητες και τα δικαιώματα των πολιτών, ποτέ δεν ήταν σε τόσο υψηλό επίπεδο. Η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 ήταν απλώς ένας συναγερμός, σαν να σας ξυπνάει το πρωί το ξυπνητήρι. Πολύ καιρό, οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις επέτρεπαν στις οικονομίες των χωρών τους να δεσπόζουν τα ειδικά - ας τα πούμε - συμφέροντα. Συχνά, πλούσιοι είχαν μεγαλύτερη εξουσία από τους εκλεγμένους πολιτικούς.  Οι φορολογούμενοι δικαιολογημένα αγανακτούσαν για το ότι, ενώ ολοένα και περισσότερο μεγάλωναν οι δαπάνες του δημοσίου τομέα, οι τράπεζες αρνούνταν να αλλάξουν και να πραγματοποιήσουν δομικές αλλαγές.

Σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, όταν τα πράγματα αναπτύσσονται αστραπιαία, οι κυβερνήσεις αντιδρούσαν καθυστερημένα. Τώρα, όμως, βλέπουμε ότι στη Διεθνή Κοινότητα υπάρχει ένας μεγαλύτερος συντονισμός στον τομέα της χρηματοοικονομικής ρύθμισης,

Για να διατηρήσουμε την άνοδο και να αυξήσουμε την παραγωγικότητά μας, χρειάζεται προοδευτική ηγεσία, που επιβάλλει κοινωνική δικαιοσύνη και δημιουργεί ίσους κανόνες - δεν μιλάμε για σκληρούς περιορισμούς, που συνήθως πλήττουν τους ασθενέστερους της κοινωνίας. Θέλουμε μεγαλύτερη διαφάνεια και υπευθυνότητα των χρηματαγορών, αλλά και στον δημόσιο τομέα, επίσης. Στην Ελλάδα, καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της διαφθοράς. Επειδή η διαφθορά πλήττει πάντα τους αδύναμους και δίνει περισσότερα στους ισχυρούς. Μόλις ψηφίσαμε νόμο, σύμφωνα με τον οποίο όλες οι δημόσιες δαπάνες θα αναρτώνται στο διαδίκτυο, ούτως ώστε η κοινωνία να ξέρει πώς ξοδεύονται τα χρήματά της.

Σε δύσκολες εποχές, πάντα υπάρχει κίνδυνος, λαϊκιστές ηγέτες να προσπαθήσουν να βγουν μπροστά. Σε αντίθεση με αυτούς, οι σοσιαλιστικές κυβερνήσεις έχουν τον σοβαρό ρόλο να διατηρούν τις κοινωνίες μας ανοιχτές. Για παράδειγμα, στις τελευταίες Ευρωεκλογές, το ΠΑΣΟΚ συμπεριέλαβε μία μετανάστρια στις προεκλογικές λίστες του - την Βουλγάρα Μπλαγκορόντνα Φίλεφσκα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σύμφωνα με σειρά αναλύσεων, η οικονομία της Ευρωζώνης έχασε την ισχύ της και το ευρώ ποτέ πια δεν θα αποκατασταθεί απέναντι στο δολάριο και το Yuan, στην παγκόσμια οικονομία. Κατά τη γνώμη σας, η Ευρωζώνη μπορεί να αποκατασταθεί ως δύναμη στην παγκόσμια οικονομία;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Παρόμοια σχόλια πρέπει να εξετάζονται σε μια προοπτική. Πριν μερικούς μήνες, πολλοί παρατηρητές ισχυρίζονταν ότι η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στα εσωτερικά χρέη της. Άλλοι προμήνυαν ευθέως την διάλυση της Ευρωζώνης.

Είμαι ευτυχής που η Ευρώπη διέψευσε με τις ενέργειές της τους επικριτές της. Στην πραγματικότητα, η κρίση αποδείχθηκε μία ευκαιρία για την ήπειρό μας. Πράγματι, η Ευρώπη αντέδρασε αργοπορημένα στο συσσωρευμένο εσωτερικό χρέος. Ωστόσο, αντιδράσαμε πολύ γρήγορα σε ό,τι αφορά τη διάσωση του κοινού μας νομίσματος. Η Ευρωζώνη είναι ένα νέο δημιούργημα, άνευ προηγουμένου στην ιστορία. Δημιουργήθηκε σε εποχή ακμής και σταθερότητας της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Η Ευρώπη αναπτύσσεται.

Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, έπρεπε να πάρουν δύσκολες αποφάσεις και να βάλουν σε σειρά τα χρηματοοικονομικά τους. Μόνον περικοπές θα οδηγούσαν σε βαθύτερη ύφεση.

Βλέπουμε στο μέλλον. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, εργαζόμαστε για την ταχεία ψήφιση νόμων, που προωθούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μία από τις επιτυχίες σας ως ΥΠΕΞ και, μετά, ως Πρωθυπουργός, είναι η εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, Ωστόσο, η Τουρκία τελευταία επιχειρεί μάλλον την αναθέρμανση των σχέσεών της με τον ισλαμικό κόσμο. Μπορεί αυτό να μετατραπεί σε απειλή για τη Δύση; Σε τι βαθμό αυτός ο προσανατολισμός μπορεί να αποδειχθεί απειλή για τα συμφέροντα της Ε.Ε. και να επηρεάσει την επιθυμία της Άγκυρας να ενταχθεί στην Ε.Ε.;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Στην διπλωματία, δεν πρέπει να κερδίζεις εις βάρος του άλλου. Η ελληνική διπλωματία βασίζεται αποκλειστικά στην περιφερειακή συνεργασία και την συλλογική ασφάλεια, επιδιώκοντας την διάδοση της ασφάλειας και της σταθερότητας. Η Τουρκία βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, όπως και η χώρα μας.

Για να χρησιμοποιήσεις τα στρατηγικά πλεονεκτήματά σου, δεν είναι απαραίτητο να γυρίζεις την πλάτη σε έναν προσανατολισμό, εξαιτίας ενός άλλου. Υπάρχουν στρατηγικά συμφέροντα και, είναι θέμα επιλογής, ποια από αυτά θα καθοριστούν ως προτεραιότητα.

Η Εγγύς Ανατολή είναι γεμάτη προκλήσεις και δυνατότητες. Πριν από μερικές μέρες, ήμουν σε αυτή την περιοχή, όπου συνάντησα την ηγεσία του Ισραήλ, καθώς και την Παλαιστινιακή Αρχή. Είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να βρούμε διέξοδο, αν η Διεθνής Κοινότητα, ως σύνολο, δώσει την υποστήριξή της στην ειρηνευτική διαδικασία και στον διάλογο μεταξύ Νετανιάχου και Αμπάς. Αν το κατορθώσουμε αυτό, πρέπει να αποδείξουν και εκείνοι ότι, είναι σε θέση να γράψουν ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της Εγγύς Ανατολής - την ιστορία της ειρήνης.

Η  Ελλάδα υποστηρίζει την επιδίωξη της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ε.Ε. Η θέση μας είναι ότι η Τουρκία πρέπει να εκτιμάται και να πληροί τους ίδιους όρους, όπως και κάθε άλλη υποψήφια χώρα. Το μήνυμά μας είναι σαφές.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ποια είναι η κατάσταση του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη; Ποιες οι προκλήσεις και τα εμπόδια στην υλοποίησή του; Θα υπάρχει όφελος από το σχέδιο αυτό;

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ως σχέδιο, ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη παραμένει ως μία από τις ύψιστες προτεραιότητες της Ελληνικής Κυβέρνησης. Διεθνής κοινοπραξία ήδη πραγματοποιεί τις προκαταρκτικές μελέτες για την κατάρτιση του σχεδίου, την κατασκευή και την εκμετάλλευση του πετρελαιαγωγού. Πρόσφατα, στην Ελλάδα, εγκρίναμε νόμο που θα συμβάλει στην άμεση άρση των εμποδίων για την υλοποίηση του έργου. Φυσικά, θα τηρηθούν όλες οι προτεραιότητες για την προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης και του Αιγαίου. Το ίδιο και στη Βουλγαρία. Η επίσκεψή μου εδώ αποτελεί μία πολλοστή ευκαιρία, για να εξετάσουμε αυτά τα θέματα και να βρούμε τις απαντήσεις με τον Πρωθυπουργό Μπ. Μπορίσοφ και την Κυβέρνησή του.

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι, σήμερα, το 90% του πετρελαίου στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας διέρχεται από τον Βόσπορο και κυριολεκτικά δημιουργεί εκεί μία ενεργειακή συμφόρηση, κάτι που είναι και δαπανηρό και αναποτελεσματικό. Ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη δίνει τη δυνατότητα μεταφοράς της πρώτης ύλης πιο γρήγορα, με μεγαλύτερη ασφάλεια και σεβασμό στο περιβάλλον.

Συνεπώς, επιθυμώ την ανάπτυξη του σχεδίου, αλλά θέλω να τηρηθούν όλες οι προδιαγραφές, για να διασφαλιστεί η προστασία της φύσης και των κατοίκων της περιοχής.