Ομιλία Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου
στο συνέδριο του Institute International Finance στη Βιέννη
Παρασκευή 11 Ιουνίου 2010
Κυρίες και Κύριοι,
Είναι χαρά αλλά και τιμή για μένα που απευθύνομαι απόψε σε ένα τόσο διακεκριμένο ακροατήριο. Κυρίως, επειδή τους τελευταίους 8 μήνες, όχι μόνο εγώ, αλλά κάθε Έλληνας, από το παιδί των 7 ετών, μέχρι τον συνταξιούχο των 97, έχει μάθει πλέον λέξεις όπως 'spreads' και παρακολουθεί τις αγορές των ομολόγων, προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσει τις οικονομικές σελίδες.
Μάλιστα, ο μέσος Έλληνας στο δρόμο θα μπορούσε να παραφράσει έναν μεγάλο πολιτικό λέγοντας 'ich bin ein banker'.
Μοιραζόμαστε όμως πολύ περισσότερα.
Ζήσατε την εφιαλτική εμπειρία, κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της Γουόλ Στριτ, το 2008.
Νευρικότητα, ανησυχία για το τι θα φέρει η αυριανή μέρα. Φόβος, πανικός, ακόμη και υστερία. Αυτά είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν στη ζωή μας τους τελευταίους λίγους μήνες.
Μπορεί επίσης, να έχουμε τις διαφορές μας, κυβερνήσεις και τράπεζες, για το πώς πρέπει να ρυθμίσουμε τον χρηματοπιστωτικό τομέα, για τις επιπτώσεις των γεγονότων του 2008, για το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό.
Αντιμετωπίζουμε, ωστόσο, μία κοινή πρόκληση.
Εμείς, η ανθρωπότητα, έχουμε αποδεσμεύσει ή δημιουργήσει εντυπωσιακές δυνατότητες, είτε μιλάμε για τα οικονομικά, την ενέργεια, την βιοτεχνολογία, ή για τις επικοινωνίες, την πληροφορική, την έρευνα και την ανθρώπινη γνώση.
Και όμως, οι θεσμοί μας φαίνονται να είναι ατελώς προσαρμοσμένοι, για να αξιοποιήσουν τις τεράστιες δυνατότητες ή να αντιμετωπίσουν την ταχεία αυτή παγκόσμια αλλαγή.
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, οι πολίτες μας, περιμένουν από εμάς να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη στη ζωή τους.
Ένα αίσθημα ασφάλειας, πραγματικής διαφάνειας, με ένα σαφές κοινό σχέδιο συμμετοχής στην αντιμετώπιση αυτής της ιδιαίτερα σύνθετης παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας.
Αυτή λοιπόν θα είναι η εθνική, η περιφερειακή και η παγκόσμια πρόκληση διακυβέρνησης για όλους μας.
Έχουμε συνδέσει τις τύχες μας τόσο στενά, ώστε, παραδείγματος χάρη, όταν το ECOFIN, αποφάσισε πρόσφατα, μαζί με την ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένα πακέτο στήριξης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, το έκανε στις 2 τα ξημερώματα της Κυριακής, προκειμένου να στείλει ένα θετικό μήνυμα στις αγορές της Ιαπωνίας, την ώρα που μόλις άνοιγαν, τη Δευτέρα.
Πολύ απλά, η πρόκλησή μας είναι πώς θα αναπτύξουμε πιο στενές συμπράξεις και θα αποκτήσουμε μεγαλύτερη κατανόηση των αντίστοιχων ή κοινών προβλημάτων μας.
Το πρώτο σημείο στο οποίο θα αναφερθώ λοιπόν είναι μάλλον προφανές, είμαστε όλοι μαζί στο ίδιο καράβι.
Κατά βάθος, σε ότι αφορά τους θεσμούς μας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, υπάρχει έλλειμμα εμπιστοσύνης.
Και αν μπορώ να συμβάλλω σε κάτι απόψε, ελπίζω αυτό να είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα μας.
Θα προσπαθήσω να σας δώσω μια ρεαλιστική εικόνα για τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, για το τι κάνουμε και την ικανότητα μας να επιφέρουμε σημαντικές αλλαγές.
Θέλω επίσης να αποκαταστήσω μεγάλο μέρος της «μυθολογίας» που περιβάλλει την περίπτωση της Ελλάδας.
Αλλά θα προσπαθήσω, παράλληλα, να κάνω και κάποιες προτάσεις.
Θα στηριχθώ στη δική μου εμπειρία, στην περίπτωση της Ελλάδας, με την ελπίδα ότι θα μπορέσω έτσι να συμβάλλω στη συνεχιζόμενη συζήτηση μας, σχετικά με την Ευρώπη και τους παγκόσμιους θεσμούς.
Κληρονομήσαμε μια τρομερή οικονομική κατάσταση.
Ένα έλλειμμα που είχε προϋπολογισθεί στο 3%, το 2009 και ανακοινώθηκε ότι ήταν 6%, τον Σεπτέμβριο, για να καταλήξει να είναι πάνω από 13% του ΑΕΠ.
Ένα δημόσιο χρέος που ξεπερνούσε το 110% του ΑΕΠ, ακολουθώντας εμφανώς μια τάση που δεν ήταν δυνατό να συνεχιστεί.
Και σαν να μην αρκούσε το δημοσιονομικό χρέος, αντιμετωπίζαμε και έλλειμμα ανταγωνιστικότητας.
Τέλος, και όχι λιγότερο σημαντικό ζήτημα, αλλά αντίθετα ιδιαίτερα ζημιογόνο, αντιμετωπίζαμε έλλειμμα αξιοπιστίας.
Η ελληνική οικονομία δεν είναι μια φτωχή οικονομία.
Ήταν μια οικονομία που χαρακτηριζόταν από την κακοδιαχείριση.
Και αν το μεταφράσω αυτό σε πραγματικούς όρους σήμαινε:
Ένα πολιτικό σύστημα που στηριζόταν στις πελατειακές σχέσεις και την κηδεμονία, την ανισότητα και την αδικία, όμηρος των ειδικών ομάδων συμφερόντων, που είχαν ειδικά προνόμια, με ένα τεράστιο, υπερβολικά συγκεντρωτικό, αναποτελεσματικό και γραφειοκρατικό κράτος, χωρίς διαφάνεια, αξιοκρατία και λογοδοσία.
Αυτή η κατάσταση επέτρεπε, με τη σειρά της, την αυξανόμενη διαφθορά, η οποία όχι μόνο υπονόμευε την εμπιστοσύνη και παρεμπόδιζε την επιχειρηματικότητα, αλλά διασπάθιζε παράλληλα, και τα χρήματα των φορολογούμενων και τον χρόνο και την υπομονή των επενδυτών, δημιουργώντας επίσης, μια κουλτούρα ανοχής απέναντι στη φοροδιαφυγή, χωρίς να συμβάλει στο ελάχιστο στην προώθηση της ευθύνης του πολίτη.
Όχι, δεν μας οδήγησε στην κατάρρευση το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Το 40% των συνολικών δαπανών μας για την υγεία και την παιδεία πληρώνονται από το προσωπικό εισόδημα του Έλληνα, όχι από δημόσια κονδύλια.
Ωστόσο, προκύπτουν τεράστιες δαπάνες, παραδείγματος χάρη, στα νοσοκομεία λόγω διαφθοράς και έλλειψης διαφάνειας στη διαχείριση τους.
Πριν από 8 μήνες, εκλεγήκαμε με εντολή αλλαγής, την αλλαγή που περιμένει εδώ και χρόνια η Ελληνική κοινωνία. Σαρωτικές αλλαγές για όλα αυτά τα βασικά προβλήματα. Ήμασταν και παραμένουμε έτοιμοι και ήδη έχουμε αρχίσει να αλλάζουμε την κατάσταση στην Ελλάδα, με βαθιές μεταρρυθμίσεις. Πρώτα όμως, έπρεπε να αποκαταστήσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης, επειδή από τον Μάρτιο αυτού του έτους, οι αγορές είχαν ουσιαστικά κλείσει για μας.
Το κάναμε, λαμβάνοντας μέτρα σκληρά, αλλά και με άμεσο αποτέλεσμα.
Και από την άλλη πλευρά, συνεργαστήκαμε με τους εταίρους μας στην ΕΕ, προκειμένου να διαμορφώσουμε ένα πολύ ουσιαστικό πακέτο εγγυήσεων και στήριξης.
Χρηματοδότηση από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Και θα τονίσω και πάλι, αυτά δεν είναι δωρεάν χρήματα. Πρόκειται για δάνεια που θα αποπληρωθούν με σημαντικό επιτόκιο - είναι ένα πακέτο που θα στηρίξει την αλλαγή στην Ελλάδα - για να μην επανέλθουμε στις αρνητικές πρακτικές. Όσο οδυνηρή και αν είναι η κρίση αυτή, μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία να αναδυθούμε από αυτή, να δημιουργήσουμε τις βάσεις για μια πιο ισχυρή και βιώσιμη οικονομία και κοινωνία.
Τι έχουμε λοιπόν καταφέρει τους λίγους αυτούς μήνες;
Σήμερα, μπορώ να πω με ειλικρίνεια ότι είμαι περήφανος για τα επιτεύγματα μας σε αυτό το διάστημα.
Σήμερα είναι η πρώτη φορά που ατενίζω το μέλλον με αισιοδοξία.
Λάβαμε δύσκολες αποφάσεις, σκληρές αλλά αναγκαίες αποφάσεις.
Και τώρα διαφαίνονται τα πρώτα σημάδια ότι αλλάζουμε πορεία.
Έχουμε ξεκινήσει μια τεράστια προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Στόχος μας είναι να μειώσουμε το έλλειμμα από το 14% περίπου το 2009, σε κάτω από 3% μέχρι το 2014, και να αρχίσει να μειώνεται η σχέση χρέους - ΑΕΠ μετά το 2013.
Πρόκειται για ένα επιθετικά εμπροσθοβαρές πρόγραμμα.
Το 2010, βάσει μέτρων που καλύπτουν συνολικά 9 ποσοστιαίες μονάδες, θα περιορίσουμε το έλλειμμα κατά 5,5 ποσοστιαίες μονάδες - από 13,6% στο 8.1% του ΑΕΠ.
Παράγουμε το αποτέλεσμα αυτό χάρη στα πολύ σκληρά μέτρα που εφαρμόσαμε φέτος.
Περικοπή των ονομαστικών μισθών στο δημόσιο τομέα 15% κατά μέσο όρο. Μείωση των συντάξεων, στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, κατά σχεδόν 10%, ενώ προστατεύονται οι μικροσυνταξιούχοι.
Οριζόντιες περικοπές στις δαπάνες του Δημοσίου της τάξης του 10%.
Πάγωμα των προσλήψεων στον δημόσιο τομέα για το 2010.
Αύξηση του ΦΠΑ κατά 4 μονάδες.
Αύξηση κατά 30% των έμμεσων φορών κατανάλωσης για τα οινοπνευματώδη, τον καπνό και τη βενζίνη.
Για να αναφέρω μόνο εκείνα που έχουν ήδη ψηφιστεί.
Και ήδη έχουμε αποτελέσματα: τους πρώτους 5 μήνες, το έλλειμμα μειώθηκε κατά 40% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, τα έσοδα αυξήθηκαν, ενώ οι δαπάνες έχουν περιοριστεί σημαντικά.
Είμαστε λοιπόν, σαφώς μέσα στο πλαίσιο των στόχων που είχαμε θέσει και αυτό προτού ξεκινήσει η εφαρμογή πολλών από τα νέα μέτρα.
Η δημοσιονομική εξυγίανση ήταν και παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος του προγράμματος μας. Αλλά η δημοσιονομική εξυγίανση από μόνη της δεν αρκεί.
Χωρίς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τα αποτελέσματα της μπορεί εύκολα να ανατραπούν.
Γι' αυτό λοιπόν κινηθήκαμε γρήγορα, για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που υπάρχουν εδώ και καιρό.
Πρώτο θέμα στις προτεραιότητές μας για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας, ήταν να υπάρξει και πάλι αξιοπιστία και εμπιστοσύνη στα στοιχεία και τις στατιστικές μας.
Η νεοϊδρυθείσα Ελληνική Στατιστική Αρχή διαθέτει πλέον πλήρη επιχειρησιακή και διοικητική αυτονομία.
Δεύτερο θέμα, η εκ βάθρων αναμόρφωση του φορολογικού μας συστήματος.
Η νομοθεσία που ψηφίστηκε τον Απρίλιο, καθιστά το σύστημα πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό.
Χτυπάει τη φοροδιαφυγή, μια διαχρονική μάστιγα σε χώρες με υψηλό ποσοστό αυτοαπασχόλησης όπως η Ελλάδα.
Αξιοποιούμε την εμπειρία του ΔΝΤ, για να εγγυηθούμε τις καλύτερες φοροεισπρακτικές πρακτικές.
Τρίτο, έχουμε θεσπίσει νέους κανόνες για τη δημόσια διοίκηση.
Πλήρη διαφάνεια και αξιοκρατία στο δημόσιο τομέα
Αυτό θα είναι ένα βαρύ πλήγμα στις πελατειακές σχέσεις. Ακόμη και οι υψηλόβαθμες πολιτικές θέσεις ανακοινώνονται στο Διαδίκτυο, μέσα από το σύστημα Ανοιχτής Διακυβέρνησης.
Θα ψηφίσουμε σύντομα ένα νόμο απόλυτης διαφάνειας, βάσει του οποίου, όλες οι υπογραφές Υπουργών και κρατικών λειτουργών θα αναρτώνται στο Διαδίκτυο.
Έχουμε ήδη ψηφίσει νέα νομοθεσία για την πάταξη της διαφθοράς των δημοσίων υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών.
Υπάρχουν επιτροπές που ερευνούν τις παλιές περιπτώσεις διαφθοράς, όπου πολυεθνικές εταιρίες, όπως η Siemens, και δημόσιοι υπάλληλοι, κατέληγαν σε παράνομες συναλλαγές σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
Ψηφίσαμε πρόσφατα μια σημαντική μεταρρύθμιση της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, καταργώντας δύο βαθμίδες, από πέντε σε τρεις, στην τοπική αυτοδιοίκηση, συγχωνεύοντας τις Νομαρχίες από 60 σε 13 και τους Δήμους από πάνω από 1000 σε 325, καταργώντας πάνω από 4000 φορείς στον δημόσιο τομέα.
Απλουστεύουμε τις διαδικασίες, όπως εκείνες που απαιτούνται για την ίδρυση μιας εταιρίας, από σαράντα σε μία.
Έχουμε επίσης θεσπίσει νόμους για να ενισχύσουμε τις επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία, καθώς υπάρχουν αιολική, ηλιακή και γεωθερμική ενέργεια σε αφθονία στα νησιά και τις ακτές μας.
Έχουμε ξεκινήσει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται οπωσδήποτε η χώρα μας και που πάντα αναβάλλονταν.
Στόχος μου είναι ο πλήρης αναπροσανατολισμός της ελληνικής οικονομίας.
Πριν από μια βδομάδα, παρουσιάσαμε ένα φιλόδοξο και ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, προκειμένου να προωθήσουμε πολιτικές που δημιουργούν ευκαιρίες, προσελκύουν επενδύσεις, ειδικότερα πράσινες επενδύσεις και δίνουν νέα ώθηση στην οικονομία. Αργότερα θα νομοθετήσουμε τη διασφάλιση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού μας συστήματος. Αν δεν αλλάξει, το σύστημα θα καταρρεύσει σε λίγα χρόνια.
Κυρίες και Κύριοι,
Μόλις έχουμε ξεκινήσει το τριετές πρόγραμμα μας οικονομικής πολιτικής.
Έχουμε, ωστόσο, διανύσει μεγάλη απόσταση από το σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε πριν από 8 μήνες.
Το τριετές πρόγραμμα θα παρακολουθείται στενά, μέσα από 12 τριμηνιαίες εξετάσεις και θα μας δώσει τον χρόνο και τη χρηματοδότηση που χρειαζόμαστε, για να προβούμε στις αλλαγές που χρειάζονται η ελληνική οικονομία και η κοινωνία.
Από τη στιγμή που ανακοινώθηκε το τριετές οικονομικό και χρηματοπιστωτικό πρόγραμμα προέκυψαν ορισμένα ερωτήματα.
Μπορεί να το εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση;
Θα μπορέσει να αντέξει τις κοινωνικές πιέσεις;
Τι γίνεται με τις κοινωνικές αναταραχές;
Πώς θα επιβιώσουν οι τράπεζες μας;
Το επόμενο ερώτημα που ακούμε είναι: συμφωνούν τα μαθηματικά στοιχεία; Ή θα αναγκαστεί η Ελλάδα να αναδιαρθρώσει το χρέος της; Ή να βγει από το ευρώ;
Υλοποίηση: Σας έδωσα ήδη τα στοιχεία του προϋπολογισμού.
Τηρούμε το στόχο μας και αναμένουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί.
Κοινωνικές πιέσεις και αναταραχές: Πρόκειται πράγματι για οδυνηρές αλλαγές και κανείς δεν αρνείται τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο λαός μας.
Είμαστε περήφανος λαός. Θέλουμε να δούμε αλλαγή.
Στις εκλογές πήραμε σαφή εντολή για αλλαγή. Θέλουμε να δούμε μια καλύτερη, ανταγωνιστικότερη και πλέον, αξιόπιστη οικονομία.
Θέλουμε έναν πιο διάφανο και αποτελεσματικό δημόσιο τομέα.
Οι δημοσκοπήσεις σήμερα, δείχνουν ότι αν γίνονταν τώρα εκλογές θα εξασφαλίζαμε το 45% των ψήφων (καλύτερα από τις προηγούμενες εκλογές). Το 55% των Ελλήνων υποστηρίζουν το πρόγραμμα.
Έχουμε μια ισχυρή και σίγουρη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.
Έχουμε πάρει στα σοβαρά την εντολή για αλλαγή.
Και δεν έχω καμιά πρόθεση να υποχωρήσω ή να αποχωρήσω.
Το έχω δηλώσει δημόσια- δεν με νοιάζει αν αυτή είναι η μοναδική μου θητεία ως Πρωθυπουργός.
Έκανα ό,τι έκρινα αναγκαίο για να σώσω την Ελλάδα από την καταστροφή. Και θα κάνω ό,τι χρειάζεται για να προχωρήσει η χώρα, να αποκτήσει έναν ισχυρό δημόσιο τομέα, μια ανταγωνιστικότερη οικονομία και να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή.
Οι τράπεζες μας;
Οι τράπεζες μας εξήλθαν σχεδόν ανέπαφες από τη κρίση του 2008.
Έχουν μεγάλο κύρος και παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στις γειτονικές οικονομίες στα Βαλκάνια, την Τουρκία και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
Το πρόβλημα τους ήταν τα κρατικά μας ομόλογα. Για το λόγο αυτό, το πακέτο της ΕΕ και του ΔΝΤ προβλέπει ένα ποσό 10 δις ευρώ που προορίζεται για ένα Δημοσιονομικό Ταμείο Σταθερότητας, ένα δίχτυ ασφαλείας για τις χώρες αυτές, αν υπάρχει ανάγκη.
Το χρέος μας και η συμμετοχή στο Ευρώ:
Ναι, το γνωρίζουμε ότι το χρέος μας είναι μεγάλο.
Αλλά γνωρίζουμε επίσης την αιτία και σε ποιους τομείς χρειαζόμαστε μια νέα πολιτική.
Προχωρούμε σε αλλαγές.
Υιοθετούμε ριζικά μέτρα.
Η ΕΕ και το ΔΝΤ δημιούργησαν ένα πακέτο στήριξης.
Και όλα αυτά έγιναν
- για να αποφύγουμε την παύση πληρωμών,
- για να αποφύγουμε την έξοδο από την Ευρωζώνη.
Αυτές θα ήταν πολύ διαφορετικές επιλογές και είμαστε αποφασισμένοι να τις αποκλείσουμε.
Επομένως αυτοί που διαδίδουν αυτές τις θεωρίες - είτε καλόπιστα είτε γιατί ελπίζουν να βλάψουν την Ευρωζώνη - κάνουν λάθος.
Και δεν εκφράζω ευσεβείς πόθους.
Είναι απλή οικονομική και πολιτική λογική.
Οι δυναμικές του χρέους που στηρίζουν την πεποίθηση αυτή, υπάρχουν. Εξαρτώνται από την ικανότητα της Ελλάδας να εφαρμόσει ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και επομένως, να ξαναμπεί σε ένα χρηστό κύκλο ανάπτυξης.
Θυμηθείτε: μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα ήταν μια από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης- η χώρα με την υψηλότερη ανάπτυξη το 2003.
Με τις πολιτικές που προβλέπει το πρόγραμμα, η ανάπτυξη που διακόπηκε απότομα μπορεί να ξαναρχίσει, σε μια διαφορετική, πιο βιώσιμη βάση.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα τεράστιο δυναμικό ανάπτυξης το οποίο περιμένει να αξιοποιηθεί. Έχει εκφραστεί έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας, έτσι ώστε η Ελλάδα να γίνει ένας ενεργειακός κόμβος. Το Κατάρ, το Αμπού Ντάμπι, η Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν, η Τουρκία, η Ρωσία και η Ιταλία είναι μερικοί από τους εταίρους μας, που όχι μόνο έχουν εκφράσει ενδιαφέρον, αλλά έχουν ήδη υπογράψει μαζί μας στρατηγικές συμφωνίες τις τελευταίες εβδομάδες στον ενεργειακό τομέα.
Η Κίνα αποφάσισε ότι η Ελλάδα, μεγάλο ναυτιλιακό έθνος, και ο Πειραιάς, το μεγαλύτερο λιμάνι μας, να γίνουν κέντρο για τα εμπορεύματα τους στην Ευρώπη.
Επίσης, μια τεράστια δυνατότητα, η ένταξη στην επίσημη οικονομία όλης της παραοικονομίας, της μεγαλύτερης αυτή τη στιγμή στην ΕΕ , θα ενισχύσει τις προοπτικές ανάπτυξης.
Οι θεωρίες για παύση πληρωμών και έξοδο από την Ευρωζώνη, δείχνουν παντελή έλλειψη ιστορικής προοπτικής και κατανόησης των βασικών κανόνων της Ευρωπαϊκής οικονομίας και πολιτικής.
Επομένως η μία και μοναδική λύση:
Η επίμονη αναζήτηση της επιτυχίας στην εφαρμογή του οικονομικού μας προγράμματος, για το οποίο έχουμε δεσμευθεί, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και η επανεκκίνηση της χώρας.
Εμείς θα αναλάβουμε τις ευθύνες μας, αλλά χρειαζόμαστε και τη βοήθεια σας.
Η Ελλάδα έχει γίνει στόχος αναρίθμητων αναλυτών που δεν γνωρίζουν και πολύ καλά την χώρα, δημοσιογράφων που ψάχνουν μια εντυπωσιακή ιστορία, ακαδημαϊκών που ελπίζουν να επιβεβαιώσουν μια προσφιλή τους θεωρία, πολιτικών που ελπίζουν να κερδίσουν πόντους έναντι των αντιπάλων τους, λαϊκιστών που ψεύδονται με σκοπό να δημιουργήσουν στερεότυπα και αποδιοπομπαίους τράγους για τα αληθινά προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία.
Αποκαθιστούμε την εμπιστοσύνη στην οικονομία μας. Το συνεχές σφυροκόπημα όμως, υποσκάπτει τις προσπάθειες μας, θέτει σε κίνδυνο τις θυσίες τόσων Ελλήνων.
Και είναι τόσο άδικο.
Δεν επιζητούμε παρηγοριά. Κάνουμε αυτό που πρέπει να γίνει. Απαιτούμε όμως τον αναγκαίο σεβασμό και την ηρεμία για να δουλέψουμε κάτω από τις καλύτερες συνθήκες, για να μην τρομοκρατούνται οι πολίτες μας καθημερινά από τις φήμες ότι θα χάσουν τα χρήματα τους, ότι θα επιστρέψουμε στη δραχμή ή ότι θα μας διώξουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτά είναι ανοησίες. Είναι όμως και επικίνδυνα εφόσον θέτουν σε κίνδυνο τις προσπάθειες μας για αλλαγές στη χώρα.
Και όπως έλεγε ένας blogger της Γουόλ Στριτ, με έδρα τη Νέα Υόρκη, πριν από μερικές μέρες, για την Ελλάδα:
«Κανείς δεν λέει μην πουλάτε ή μην αγοράζετε, απλά να γίνονται οι συναλλαγές με βάση τα πραγματικά δεδομένα και αξιόπιστες ειδήσεις».
Εδώ χρειαζόμαστε τη συνεισφορά σας.
Κυρίες και κύριοι,
Οι τελευταίοι οκτώ μήνες αποτέλεσαν μια δοκιμασία όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη.
Μια δοκιμασία για τη συλλογική μας ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις, να βρίσκουμε λύσεις σε νέα προβλήματα και να αντιδρούμε άμεσα και αποτελεσματικά.
Μια δοκιμασία για την οικοδόμηση και την αρχιτεκτονική του μεγάλου μας επιτεύγματος, του κοινού μας νομίσματος, του ευρώ.
Επιτύχαμε;
Σίγουρα θα μπορούσαμε να αντιδράσουμε νωρίτερα, αλλά εάν πριν τέσσερις μήνες έλεγες ότι η Ευρώπη θα είχε δημιουργήσει έναν πλήρως λειτουργούντα μηχανισμό στήριξης και ότι η Ελλάδα θα ήταν στο δρόμο της δημοσιονομικής σταθεροποίησης, πολύ λίγοι θα σε πίστευαν.
Η Ευρώπη ηγείται της προσπάθειας να διευκρινιστεί το πλαίσιο εντός του οποίου λειτουργούν οι διεθνείς αγορές.
Καλωσορίζουμε την τελική συμφωνία που επιτεύχθηκε αυτή τη βδομάδα για ένα ταμείο σταθεροποίησης για την Ευρωζώνη και ζητάμε ο μηχανισμός αυτός να είναι μόνιμος.
Αυτό το οποίο είναι σημαντικό σήμερα, είναι ότι η Ευρώπη αντέδρασε.
Πρέπει τώρα να εργασθούμε για την δημιουργία ενός μονίμου ταμείου σταθεροποίησης, ενός νέου Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, που θα χρηματοδοτείται από τις συνεισφορές των μελών της Ευρωζώνης ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας τους.
Αυτά αποτελούν πρακτικά βήματα προς μία πιο αποτελεσματική οικονομική διακυβέρνηση, ένα θέμα για το οποίο ελπίζουμε θα υπάρξει συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου.
Και μιας και όλοι κινούμεθα προς μια δημοσιονομική σταθεροποίηση, πιστεύω ότι θα χρειαστούμε μια αντισταθμιστική δυναμική ανάπτυξης. Αυτή δεν θα προέλθει από τους εθνικούς προϋπολογισμούς αλλά από ευρωπαϊκές πηγές.
Από τους επονομαζόμενους «ιδίους πόρους».
Όμως μια και οι ίδιοι πόροι στην Ευρώπη εξαρτώνται από τις συνεισφορές των εθνικών προϋπολογισμών, πρέπει να βρούμε άλλα εργαλεία.
Όπως φόρος συναλλαγών, φόρος άνθρακα, πράσινα ομόλογα, όλα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την χρηματοδότηση έργων υποδομής, έρευνας και εκπαίδευσης, πράσινης τεχνολογίας, έτσι ώστε τα προϊόντα μας να γίνουν πολύ πιο ανταγωνιστικά στις παγκόσμιες αγορές.
Η κρίση αυτή έδειξε καθαρά το εύρος της ενδεχόμενης διασυνοριακής αλληλεξάρτησης, μιας και το Ελληνικό χρέος βρίσκεται κατά μείζονα λόγο στα χέρια των Ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Δεν είμαι ειδικός στα δημοσιονομικά, ακόμα, αλλά υπάρχουν κάποια πράγματα που στηρίζονται στην απλή λογική.
Οι σημερινές δομές των χρηματοοικονομικών αγορών ενισχύουν την κυκλική ανάπτυξη και κάποιες κινήσεις δεν ευθυγραμμίζονται με τις βασικές οικονομικές θεωρίες. Σαφέστατα χρειαζόμαστε ένα πιο αποτελεσματικό δημοσιονομικό πλαίσιο επιτήρησης. Επομένως, η ενίσχυση της διαφάνειας είναι ζωτικής σημασίας. Τα μεγαλύτερα προβλήματα προέρχονται από τα στοιχεία εκτός ισολογισμού και τα παράγωγα, ιδιαίτερα αυτά που παρουσιάζουν κινδύνους, πιο συγκεκριμένα η Συμφωνία Ανταλλαγής Κινδύνων Αθέτησης (CDS).
Ο ρόλος της Συμφωνίας Ανταλλαγής Κινδύνων Αθέτησης στη ρευστότητα της αγοράς και στα σπρεντ των κρατικών ομολόγων, πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά.
Έχουμε αναλάβει επί του θέματος κοινή πρωτοβουλία με την Καγκελάριο Μέρκελ, τον Πρόεδρο Σαρκοζύ και τον Πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ. Ακολούθησε η συζήτηση μου με τον Πρόεδρο Ομπάμα, για την ανάγκη να ενισχύσουμε τους κανονισμούς που διέπουν τις οικονομικές αγορές, θέμα το οποίο αποφασίσαμε ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριληφθεί στην ατζέντα του G 20.
Κυρίες και κύριοι,
Το βασικό μου μήνυμα είναι:
Η Ελλάδα θα επιμείνει. Η Ελλάδα θα ξεπεράσει τις παρούσες δυσκολίες της.
Κοινωνικά και πολιτικά το σύμπαν συνηγορεί στην επιτυχία μας.
Ποιος ξέρει, η Ελλάδα ίσως ξεκινάει πρώτη μια προσπάθεια ευρύτερων αλλαγών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, πρώτη τις ξεκίνησε αλλά και πρώτη θα τις ολοκληρώσει. Ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Τι θα μπορούσα να πω τώρα; Τα είπατε όλα. Σας ευχαριστώ εξ ονόματος όλων μας στο IIF και ιδιαίτερα εξ ονόματος του Διοικητικού Συμβουλίου. Σας ευχαριστούμε ειλικρινά γιατί καταφέρατε να παρευρεθείτε στο τελευταίο δείπνο της εαρινής συνάντησης μας για το 2010.
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω σαν Έλληνας για όσα είπατε. Καλύψατε όλα όσα παραλείφθηκαν αυτό το διήμερο των συζητήσεων. Και δεν ήταν άσχημα πράγματα, ήταν αρκετά θετικά θα έλεγα για την Ελλάδα. Γνωρίζουμε τα προφανή αρνητικά σχόλια για την Ελλάδα φυσικά, αλλά εκφράστηκαν καλές απόψεις και εσείς ολοκληρώσατε πλήρως την εικόνα.
Επομένως σας ευχαριστώ άλλη μια φορά σαν Έλληνας.
Τώρα, ο Πρωθυπουργός συμφώνησε να απαντήσει σε δύο ή τρεις ερωτήσεις. Όπως είπα κάλυψε τα πάντα. Ίσως όμως υπάρχει κάποιο κενό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Πρωθυπουργέ, μιας και είμαι Έλληνας, απηύθυνα στους παρευρισκομένους τις τελευταίες δύο μέρες δύο ερωτήσεις. Η πρώτη είναι κατά πόσο θα πληρώσουμε και η δεύτερη, ποια είναι η άποψη τους για τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Μπορώ με μεγάλη μου ευχαρίστηση να σας πω ότι οι περισσότεροι, όχι οι περισσότεροι αλλά όλοι, μου είπαν ότι σας θεωρούν πολύ έντιμο, ότι πιστεύουν ότι επιτελείται σημαντική αλλαγή στην Ελλάδα και αυτό οφείλεται κατά πολύ σε σας. Όμως η πλειοψηφία των παρευρισκομένων θεωρεί ότι είναι μάλλον αμφίβολο να πληρώσουμε.
Πιστεύω ότι είναι σημαδιακό που εκφωνήσατε την ομιλία σας στα Ανάκτορα του Λιχτενστάιν, γιατί όπως θα ξέρετε το Λιχτενστάιν άλλαξε πολύ πρόσφατα. Προσπαθούν πολύ να αλλάξουν την εικόνα της χώρας και τον τρόπο που συναλλάσσονται, δεν θέλουν να εμφανίζονται σαν μια χώρα μαύρου χρήματος.
Χαίρομαι επομένως, ως Έλληνας, γιατί όλοι σας θεωρούν έντιμο και γιατί όλοι πιστεύουν ότι αλλάζετε την εικόνα της χώρας αλλά το ερώτημα παραμένει: Θα πληρώσουμε;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Κατανοώ την ερώτηση, και μιας και βρίσκομαι κάτω από τον Ηρακλή που μάχεται με την Λερναία Ύδρα, η απάντηση δεν είναι εύκολη. Αλλά επειδή - όπως πιστεύετε και σας ευχαριστώ - είμαι έντιμος άνθρωπος και καταβάλλω έντιμη προσπάθεια, σας διαβεβαιώ ότι, θα τιμήσουμε τις συμφωνίες μας με την οικονομική κοινότητα. Ναι, θα αποπληρώσουμε το χρέος μας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Πρωθυπουργέ, θα ήθελα να διορθώσω τον προλαλήσαντα, είμαι 100% πεπεισμένος ότι θα πληρώσετε.
Επομένως, ποιος λέει ότι η πλειοψηφία σε αυτήν την αίθουσα πιστεύει ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώσει; Μην ακούω τέτοια πράγματα, είναι ανόητο.
Έχω όμως μια ερώτηση την οποία θεωρώ πολύ σημαντική. Αναφέρατε κάποια σημεία που είναι κατά την άποψη μου 100% σωστά. Αλλά ο ανταγωνισμός για επενδύσεις στην Ευρώπη θα είναι πολύ, πολύ σκληρός. Πως θα προσελκύσετε επενδυτές στην Ελλάδα;
Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ευχαριστώ για την ερώτηση. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποθάρρυναν τις επενδύσεις. Η τεράστια γραφειοκρατία, ένα κομμάτι της μάλιστα δημιούργησε διαφθορά, που δεν επέτρεψε υγιείς επενδύσεις στην Ελλάδα. Αυτό αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες μας, περιορίζουμε ήδη τη γραφειοκρατία με μεγάλη διαφάνεια. Θα προτείνουμε επίσης, σύντομα, ένα νομοσχέδιο που θα αφορά ένα σύστημα ταχείας διεκπεραίωσης για τις επενδύσεις, ιδιαίτερα για τις μεγάλες επενδύσεις. Θα επιβλέπω προσωπικά, με το επιτελείο μου, έτσι ώστε η γραφειοκρατία να μην αποτελεί εμπόδιο. Κατά δεύτερο λόγο, ακολουθούμε ένα νέο μοντέλο. Η Ελλάδα έχει πολλές δυνατότητες. Η τουριστική μας βιομηχανία είναι ιδιαιτέρως ανταγωνιστική, θα μπορούσε όμως να είναι ακόμα περισσότερο. Είμαστε ανοιχτοί σε νέες αγορές που ενδιαφέρονται για συγκεκριμένες τουριστικές υπηρεσίες, πολιτιστικός τουρισμός, Μεσογειακή δίαιτα, συνδυάζοντας τις ομορφιές της χώρας μας με διαφορετικές εμπειρίες.
Υπάρχει ήδη μεγάλο ενδιαφέρον από αναδυόμενες αγορές, Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Ουκρανία, Αραβικός κόσμος, στον τομέα αυτό, και για επενδύσεις αλλά για επισκέψεις τουριστών.
Ξεκινήσαμε επίσης και συνεργασία με κάποιους γείτονες, όπως η Τουρκία. Στο παρελθόν προσπάθησα να προσεγγίσουμε την γειτονική μας Τουρκία αλλά και άλλες χώρες της Μεσογείου, έτσι ώστε να προσφέρουμε από κοινού ένα τουριστικό πακέτο σε αυτούς που έρχονται από μακρινά σημεία του πλανήτη μας.
Πράσινη ενέργεια. Η Ελλάδα παρουσιάζει τεράστιο δυναμικό. Μόλις υιοθετήθηκε νόμος που διευκολύνει τις επενδύσεις στην αιολική ενέργεια, όπου η Ελλάδα έχει τις περισσότερες δυνατότητες από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες αλλά και σε άλλους τομείς όπως η γεωθερμική και ηλιακή ενέργεια.
Γεωργία. Αναμορφώνουμε τον τομέα, προκειμένου να έχουμε υψηλής ποιότητας Μεσογειακά τρόφιμα που αποτελούν σήμα ποιότητας από μόνα τους.
Όπως ανέφερα, έχω επισκεφθεί πολλές χώρες και έχω διαπιστώσει ένα μεγάλο ενδιαφέρον για να επισκεφθούν την Ελλάδα. Για το λόγο αυτό ανοιγόμαστε και σε ιδιωτικοποιήσεις και στην αγορά εργασίας, στα επαγγέλματα, έτσι ώστε οι επενδύσεις να είναι πιο ανταγωνιστικές.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό μορφωμένων νέων που θα έλεγα ότι μέχρι τώρα υποχρησιμοποιείται, ενώ έχει τεράστιες ικανότητες. Επομένως, τώρα ανοίγονται φοβερές ευκαιρίες για επενδύσεις. Βλέπουμε το ενδιαφέρον πολλών χωρών, το οποίο ελπίζω να συνεχιστεί.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
