Το σχέδιο «Καλλικράτης» για την αυτοδιοίκηση

Ομιλία Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβούλιου

Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

Αμέσως μετά τις αργίες των εορτών κάνουμε την πρώτη συνεδρίασή μας, του Υπουργικού Συμβουλίου, την πρώτη του 2010. Με την ευκαιρία αυτή, θέλω να ευχηθώ σε όλους καλή δύναμη, καλή επιτυχία στα καθήκοντά μας.

Επιτρέψτε μου να κάνω και μια αναφορά στο χθεσινό τρομοκρατικό χτύπημα που έγινε στο κέντρο της Αθήνας, σε ένα χώρο που όχι μόνο συμβολίζει τη Δημοκρατία, αλλά όπου η Δημοκρατία παίρνει καθημερινά σάρκα και οστά.

Η θέση όλων μας σ' αυτό το ζήτημα είναι απόλυτη, κανένας και με καμία ενέργεια δεν πρόκειται να φοβίσει τον πολιτικό κόσμο, να πλήξει τους δημοκρατικούς μας θεσμούς.

Ο φόβος και η ανασφάλεια είναι παράγοντες που καλλιεργούν τον αυταρχισμό και γι' αυτό το λόγο δεν πρόκειται να αφήσουμε μια τέτοια ενέργεια να περάσει έτσι. Θα είμαστε ενωμένοι απέναντι σε όσους επιχειρούν να θέσουν τη Δημοκρατία και την ασφάλεια των πολιτών σε ομηρία. Και σ' αυτή μας την αρχή ζητώ και είμαι βέβαιος, ότι θα έχω την υποστήριξη απ' όλους τους πολιτικούς χώρους, απ' όλα τα κόμματα.

Κυρίες και κύριοι,

Το 2010 θα κριθούν πάρα πολλά και το γνωρίζουμε όλοι. Προσδιορίσαμε το 2010 ως το έτος των μεγάλων ριζικών αλλαγών και ανατροπών. Μια τέτοια μεγάλη δομική αλλαγή, όπως αυτή που συζητάμε σήμερα στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο του νέου έτους, είναι ακριβώς το παράδειγμα και η συνέπεια αυτών μας των αποφάσεων.

Συμπίπτει η συνεδρίασή μας με 98 ημέρες από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, μόλις 12 εβδομάδες, 84 ημέρες από την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή. Στις σχεδόν 100 ημέρες από τη στιγμή που αναλάβαμε, μπορούμε να βγάλουμε μερικά πρώτα συμπεράσματα.

Αναλάβαμε με την διακυβέρνηση της πατρίδας, μια χώρα σε βαθιά και πολύπλευρη κρίση, σε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της πρόσφατης ιστορίας μας. Όλοι διαπιστώσαμε το μέγεθος του χρέους, των ελλειμμάτων που μας κληροδότησαν οι προηγούμενοι. Αλλά το μέγεθος του προβλήματος δεν ήταν μόνο οικονομικό. Μάλιστα, διαπιστώνουμε καθημερινά ότι η ρίζα του προβλήματος δεν είναι η οικονομία, αλλά ο τρόπος διακυβέρνησης.

Το χρέος, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας, το έλλειμμα στον προϋπολογισμό, η υποβάθμιση των ελληνικών προϊόντων, από τα αγροτικά μέχρι τον τουρισμό, η απαξίωση του κοινωνικού κράτους, από την υγεία μέχρι την παιδεία, οφείλεται στον τρόπο διακυβέρνησης. Στην σπατάλη και στη διαφθορά, στην ανομία που εμποδίζει το σωστό προγραμματισμό και εφαρμογή της πολιτικής, ενώ προκαλεί την παραίτηση του πολίτη και από τις απλές του υποχρεώσεις.

Όλοι όσοι ανέλαβαν κυβερνητικές ευθύνες αυτές τις μέρες αποτύπωσαν - και τα συζητάμε τακτικά και εδώ, στο Υπουργικό Συμβούλιο - μια δημόσια διοίκηση εξουθενωμένη, με το ηθικό της στο ναδίρ, χωρίς κίνητρα, χωρίς κέφι.

Η αντίληψη ότι το Δημόσιο είναι λάφυρο του κόμματος που κερδίζει εκλογές, έχει μεταφερθεί και στη δημόσια διοίκηση, όπου δημιουργούνται φέουδα και προστατεύονται ιδιοτελή συμφέροντα, αντί να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και τελικά το συμφέρον του ίδιου του πολίτη.

Ο πολίτης βλέπει, αισθάνεται μια δημόσια διοίκηση παραιτημένη, που είναι αιχμάλωτη ειδικών συμφερόντων, ιδιοτελών συμφερόντων, ενώ αυτή η δημόσια διοίκηση δεν ακούει τα δικά του προβλήματα. Και βέβαια, ο πολίτης αναρωτιέται πού πάνε τα χρήματά του, ο πλούτος του Ελληνικού λαού.

Πόσες περιπτώσεις εξωφρενικής σπατάλης έχουν αποτυπώσει τις τελευταίες ημέρες ήδη οι Υπουργοί μας στις υπηρεσίες τους, από διαφημιστικές καμπάνιες μέχρι ταξίδια λουξ, από εξωφρενικές αμοιβές συμβούλων μέχρι εξωφρενικούς λογαριασμούς για κινητά τηλέφωνα, από άχρηστες αλλά ακριβοπληρωμένες επιτροπές, μέχρι και αναθέσεις και προσλήψεις με στενά κομματικά ή και ιδιοτελή κριτήρια.

Έτσι λοιπόν, μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αυτό το οποίο διαμόρφωσε η προηγούμενη κατάσταση είναι, η εξυπηρέτηση του πολίτη να γίνεται προνόμιο, προνόμιο όσων έχουν χρήμα ή δύναμη, ενώ να καταστρατηγούνται βασικά δικαιώματα του κάθε Έλληνα πολίτη.

Η προηγούμενη κατάσταση μας έφερε στο να μοιράζονται προνόμια στους λίγους, αντί να εγγυάται το κράτος ίσα δικαιώματα για όλους. Και οι επιπτώσεις όλης αυτής της κατάστασης έφεραν τη χώρα μας σε μια κρίση εθνικών διαστάσεων. Κρίση αξιοπιστίας διεθνώς, μια κρίση κατά την οποία βεβαίως κανένας Έλληνας και καμία Ελληνίδα δεν δέχεται να λοιδορείται η Ελλάδα με τον τρόπο που είδαμε τα τελευταία χρόνια και ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες.

Οι φράσεις και οι χαρακτηρισμοί φτάνουν στα όρια πολλές φορές του ρατσισμού απέναντι στον Έλληνα και στον Ελληνισμό. Πέρα από τους απαράδεκτους αυτούς χαρακτηρισμούς η αλήθεια είναι, ότι το χρέος και το έλλειμμα, μαζί με το έλλειμμα αξιοπιστίας, τείνει να καταστήσει την Ελλάδα σε ομηρία των διεθνών πιστωτών και αγορών.

Είναι για μας, για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, ζωτικής σημασίας να διαφυλάξουμε την αυτονομία, να προστατεύσουμε δηλαδή το δικαίωμά μας να ορίζουμε εμείς την τύχη μας, να εγγυηθούμε το δικαίωμά μας να οργανώνουμε εμείς την οικονομία μας, να αποφασίζουμε εμείς για τις δικές μας προτεραιότητες χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις, είτε αυτές είναι κακοπροαίρετες, είτε ακόμα και καλοπροαίρετες.

Το ζήτημα, λοιπόν, της δικής μας ανεξαρτησίας αποτελεί κυρίαρχο μέλημα αυτής της κυβέρνησης, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που θέτει και έχει ο πολίτης. Την ανεργία των νέων, αλλά και πολλών μακροχρόνια ανέργων, την επένδυση σε μια διαφορετική καινοτόμα παιδεία και μια ποιοτική υγεία, την εξασφάλιση ενός βιώσιμου και δίκαιου ασφαλιστικού συστήματος, την διεθνή μας παρουσία και ισχύ για τα μεγάλα χρονίζοντα θέματα της εξωτερικής μας πολιτικής, την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου, την επένδυση σε μια διαφορετική αναπτυξιακή τροχιά, την πράσινη ανάπτυξη που φέρνει δουλειές, παράγει και αναδιανέμει πλούτο δίκαια, κάνει την Ελλάδα μας ανταγωνιστική, ενισχύει την εκπαίδευση, τη γνώση, την καινοτομία και αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τον φυσικό μας πλούτο αλλά και τον πολιτισμό μας, την παράδοσή μας.

Για μας, μοναδικός γνώμονας είναι ο πολίτης, η ασφάλειά του, η ευημερία του, η αξιοπρέπειά του, ο σεβασμός του. Όλες μας οι πολιτικές αυτό θέτουν στο επίκεντρό τους. Και νομίζω ότι ήδη τις πρώτες ημέρες έχουμε σταθεί στο ύψος αυτής της ιστορικής μας ευθύνης.

Πρώτα απ' όλα, ευθύνη να φέρουμε ξανά την ελπίδα, την προοπτική στη χώρα και στους πολίτες. Διότι όλοι είχαμε διαπιστώσει ότι αυτή είχε χαθεί.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και να μην υπήρχε η αναξιοπιστία της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο, κάτι που κληρονομήσαμε, διότι διαφορετική ήταν η Ελλάδα του 2004 των Ολυμπιακών Αγώνων, ακόμα και αν δεν υπήρχαν αυτές οι φωνές, είμαι σίγουρος ότι και πάλι ο Έλληνας πολίτης θα ζητούσε αυτές τις μεγάλες και ριζικές αλλαγές.

Δεν νομίζω να είναι σήμερα ευχαριστημένος ο Έλληνας πολίτης από τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και του κράτους. Γι'  αυτό χρειάζονται μεγάλες τομές και αλλαγές, ώστε να εξυπηρετείται ο πολίτης, να ξέρει πού πάνε τα λεφτά του, να έχει σιγουριά και προοπτική η οικογένειά του, να μπορεί να συμμετέχει δημοκρατικά στις αποφάσεις. Να αξιοποιεί η χώρα τις δυνατότητές της, τις τεράστιες δυνατότητες που έχει, αλλά και τις νέες ευκαιρίες που υπάρχουν διεθνώς.

Και για το λόγο αυτό, χρειάζεται να κάνουμε ριζικές αλλαγές στον τόπο. Ναι, θα γίνουν και επιμέρους και άμεσα προγράμματα, όπως η ενίσχυση αλληλεγγύης για τις ανάγκες των ασθενέστερων στην κοινωνία, όμως ήρθαμε και για να αλλάξουμε ριζικά τα πράγματα.

Να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις του Ελληνισμού από τη γραφειοκρατία, την αναξιοκρατία, θα έλεγα και τη φεουδαρχική αντίληψη του κράτους. Να αξιοποιήσουμε με διαφάνεια και σχέδιο και προπάντων με σεβασμό τα χρήματα του Ελληνικού λαού που μας εμπιστεύτηκε με τη ψήφο του.

Γι' αυτό το λόγο, προχωράμε και σε ένα φορολογικό νομοσχέδιο, μέσα από διαβούλευση, για διαφάνεια, δικαιοσύνη και σωστή αναδιανομή. Και παρά τις δυσκολίες, ακόμη και τα ανθρώπινα λάθη, τα οποία ξέρουμε και διορθώνουμε, εγώ είμαι αισιόδοξος και καλώ όλους, συμπεριλαμβανομένων και των Μέσων Ενημέρωσης, να πούμε όχι στον πανικό.

Ξέρουμε τους στόχους, ξέρουμε τις υποχρεώσεις μας απέναντι στο λαό και την πατρίδα. Η πορεία μας είναι συντεταγμένη και οι δυνατότητες της χώρας απεριόριστες. Με μια προϋπόθεση: να κάνουμε αυτές τις μεγάλες αλλαγές. Ιδιαίτερα τις αλλαγές στο κράτος, στη διοίκηση, στον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας. Για να αξιοποιήσουμε το τεράστιο δυναμικό και το απόθεμα που έχει ο Ελληνισμός, αντί να κουβαλά χρέη και παλιές αμαρτίες.

Θα βρουν αντιστάσεις οι αλλαγές αυτές, γιατί είναι ιστορικές, είναι θεμελιακές, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα βρουν και την ευρύτατη συναίνεση του Ελληνικού λαού.

Με την ομιλία μου στο Ζάππειο τον προηγούμενο μήνα, περιέγραψα το πλαίσιο και τα διακυβεύματα της δράσης μας για το προσεχές διάστημα. Αυτά που είπαμε θα τα κάνουμε με συλλογική και σκληρή δουλειά, με χρονοδιάγραμμα και έλεγχο, με μάχη κάθε μέρα.

Θα τα κάνουμε με ακόμη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα, γιατί αυτό είναι το συμφέρον της χώρας, το συμφέρον του πολίτη. Γιατί θα κερδίσει ο πολίτης, αν εφαρμόσουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε αυτές τις ριζικές αλλαγές που έχουμε σχεδιάσει.

Γι' αυτό και προσδιόρισα την τριετία ως φιλόδοξο συλλογικό στόχο για τη δημοσιονομική εξυγίανση, για να απαλλαγούμε νωρίτερα από τη βαριά κληρονομιά που υποθηκεύει το μέλλον μας. Να είμαστε σε θέση νωρίτερα να ανοίξουμε μια σελίδα ανάπτυξης και προκοπής για τη χώρα και τους Έλληνες.

Προς το τέλος της εβδομάδας, θα έχουμε την ευκαιρία, σε ειδική συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, να εξετάσουμε το Πρόγραμμα Σταθερότητας, Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης, όπως εμείς το ονομάζουμε, που ετοίμασε ο Υπουργός Οικονομικών, με την πολύτιμη βέβαια συμβολή όλων σας.  Ένα Πρόγραμμα, που θα υλοποιηθεί και θα εξειδικευτεί μετά και κατά τη διάρκεια του κοινωνικού διαλόγου που ξεκινήσαμε με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, όπου εκπροσωπούνται πάρα πολλοί κοινωνικοί φορείς και εταίροι.

Στην ίδια συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου θα συζητήσουμε τις προτεραιότητες του κυβερνητικού και νομοθετικού έργου, στη βάση του ήδη υπάρχοντος σχεδιασμού. Είναι ένας Οδικός Χάρτης για τους επόμενους μήνες.

Ενδιαμέσως, θα παραχωρήσω συνέντευξη Τύπου στο Ζάππειο, με την ευκαιρία του νέου έτους, για να παρουσιάσω τα βασικά συμπεράσματα, αλλά και τις προτεραιότητες της πολιτικής μας για το 2010 και για το προσεχές διάστημα. Παροτρύνω τον κάθε Υπουργό να προβεί σε ανάλογη πρωτοβουλία απολογισμού για το χώρο της δικής του αρμοδιότητας.

Τέλος, πριν μπούμε στο κύριο θέμα της ημερήσιας διάταξης, θέλω να θίξω ένα ακόμη θέμα. Υπενθύμισα προηγουμένως το πλαίσιο των μεγάλων αλλαγών που έχουμε ήδη δρομολογήσει στο κράτος για διαφάνεια, αποτελεσματικότητα, ευνομία, σεβασμό και προστασία του πολίτη. Δεν θα σταματήσουμε εδώ. Όταν συγκροτήσουμε το ελληνικό κράτος πάνω σε μια νέα αρχιτεκτονική της Περιφέρειας, ανάγκη είναι να γίνουν και οι παράλληλες αλλαγές στον κεντρικό κορμό του κράτους, γιατί εμείς μιλάμε - και αυτή ήταν δέσμευσή μας - για ένα κράτος επιτελικό με λειτουργίες διαφάνειας, αξιοκρατίας, λογοδοσίας, ένα λιτό κεντρικό κράτος, αλλά και αποτελεσματικό κεντρικό κράτος, που θα εποπτεύει αποτελεσματικά τα συμφέροντα του κάθε πολίτη.

Γι΄ αυτό και θα συσταθεί άμεσα υψηλού κύρους Συμβουλευτική Επιτροπή για το ριζικό εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της Κυβέρνησης και των κυβερνητικών οργάνων. Η λειτουργία των θεσμικών οργάνων της Κυβέρνησης και του Γραφείου του Πρωθυπουργού θα πρέπει να αντικατοπτρίζει το σύνθημά μας «πρώτα ο πολίτης».

Αυτή η Γνωμοδοτική Επιτροπή θα συνεργαστεί - και ήδη έχω έρθει σε επαφή με πολλούς Πρωθυπουργούς ανά τον κόσμο - με διεθνείς εμπειρογνώμονες και βεβαίως με τη Γραμματεία της Κυβέρνησης, για να εξετάσουμε τις καλύτερες πρακτικές που υπάρχουν διεθνώς και μέσα από επιτυχημένα μοντέλα διακυβέρνησης άλλων χωρών, να αντλήσουμε από τη διεθνή επιστημονική έρευνα, αλλά και εμπειρία, θέματα δημόσιας διοίκησης και διακυβέρνησης.

Το έργο της Επιτροπής θα ολοκληρωθεί σε τρεις μήνες, οπότε και θα προτείνει επιλογές θεσμικών μοντέλων διακυβέρνησης που θα βελτιώνουν τη σχέση πολίτη - κράτους, αλλά ακόμα περισσότερο, ένα ισχυρό επιτελικό κράτος σε κεντρικό επίπεδο, με στόχο την πιο αποτελεσματική και δίκαιη λήψη αποφάσεων και βεβαίως, τη μετρήσιμη αξιολόγηση και εφαρμογή των πολιτικών.

Γι' αυτό και σήμερα ξεκινάμε τη χρονιά με μια ριζοσπαστική αλλαγή και είναι επίτευγμα το γεγονός ότι μέσα στις 100 πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής μας ξεκινά η υλοποίηση και αυτής της δέσμευσης της Κυβέρνησής μας.

Με τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης, την οποία συζητά σήμερα το Υπουργικό Συμβούλιο, βάζουμε από την αρχή νέα θεμέλια στη δομή και τη λειτουργία της Πολιτείας μας.

Η δομική αυτή αλλαγή εντάσσεται σε έναν από τους μεγάλους εθνικούς μας στόχους, από αυτούς που θέσαμε για τη χώρα και που υλοποιούμε από την 4η Οκτωβρίου. Την οικοδόμηση ενός πολιτικού συστήματος και ενός κράτους στην υπηρεσία του πολίτη.

Η νέα αρχιτεκτονική συνιστά κορυφαία προεκλογική μας δέσμευση. Υλοποιείται έγκαιρα, ώστε στις 14 Νοεμβρίου 2010 οι Έλληνες πολίτες να εκλέξουν τους Δημάρχους των νέων ισχυρών Δήμων και κυρίως, να εκλέξουν, με τη δική τους ψήφο, τους νέους αιρετούς Περιφερειάρχες τους. Κι αυτό, παρά την εγκατάλειψη του μείζονος αυτού εθνικού στόχου από την προηγούμενη κυβέρνηση, που μας υποχρέωσε να ξεκινήσουμε ουσιαστικά από το μηδέν.

Στηριζόμαστε όμως στη δική μας πλούσια δουλειά, αυτήν που κάναμε ως υπεύθυνη αντιπολίτευση. Στηριζόμαστε επίσης και στις δυνάμεις της ίδιας της Αυτοδιοίκησης, στη δουλειά και στις επεξεργασίες της και βεβαίως, στη δουλειά που έκανε το Υπουργείο Εσωτερικών τους τελευταίους τρεις μήνες.

Σήμερα, ένα φυσιολογικό όραμα του κόσμου της Αυτοδιοίκησης ξεκινά να υλοποιείται. Σήμερα, καλούμαστε να κάνουμε μια μεγάλη τομή και να συνεχίσουμε την ισχυρή αυτοδιοικητική και αποκεντρωτική παράδοση της δημοκρατικής παράδοσης και των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ.

Είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο. Απαιτεί τη συμβολή όλων. Της κυβέρνησης, της Αυτοδιοίκησης, της κοινωνίας των πολιτών. Γι' αυτό κι εμείς θα επιδιώξουμε, στο πλαίσιο της διαβούλευσης που αύριο ξεκινάει, την μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση. Είναι δέσμευσή μας.

Θα αξιοποιήσουμε τη συμβολή όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, των αιρετών και των εργαζομένων στην Αυτοδιοίκηση.

Η διαδικασία υιοθέτησης του νέου χάρτη της Αυτοδιοίκησης και της Περιφερειακής Διοίκησης θα είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για όλους μας, να αποδείξουμε ότι και θέλουμε και μπορούμε να το κάνουμε. Όλοι όσοι έχουμε ένα θεσμικό ρόλο, οφείλουμε να σκεφθούμε και να πράξουμε αντικειμενικά και ρεαλιστικά. Να αφήσουμε στην άκρη κάθε είδους μικροσκοπιμότητα, κομματική, πολιτική, ψηφοθηρική.

Πολλές φορές, αλλαγές αυτής της κλίμακας στο πολιτικό σύστημα και στη δημόσια ζωή προκαλούν ζημιά σε κακώς εννοούμενα συμφέροντα, αυτά που έχουν εδραιωθεί εδώ και δεκαετίες, που μας κρατάνε πίσω. Πρέπει να έχουμε συνεχώς στο μυαλό μας ότι ο στόχος μας είναι ακριβώς αυτός: να σπάσουμε αυτά τα συμφέροντα και να δημιουργήσουμε μια νέα αντίληψη για το τι είναι και τι σημαίνει άσκηση δημόσιας εξουσίας σε όλα τα επίπεδα.

Πρέπει να πάψει η κακώς εννοούμενη πολιτική εξάρτηση μεταξύ βουλευτών, δημάρχων και νομαρχών. Να πάψει η συνήθης πρακτική της συνδιαλλαγής μεταξύ κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης, για τα κονδύλια και για τα έργα που αναπαράγει μια πελατειακή και αδιαφανής πολλές φορές σχέση, που αναπαράγει και τη διαφθορά. Πρέπει να πάψουν οι μικροεξυπηρετήσεις εις βάρος των βασικών συμφερόντων των πολιτών.

Όλοι οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη τους, γιατί πρόκειται για έναν εθνικό στόχο που δεν επιδέχεται αναβολή, συμβιβασμούς και δισταγμούς.

Θα απελευθερώσει και πόρους, θα απελευθερώσει και χρόνο, αλλά και τον Έλληνα από τη γραφειοκρατία. Είναι όρος για την εμβάθυνση της δημοκρατίας μας και την πρόοδο στην οικονομία. Γι' αυτό, θα αντιμετωπίσουμε με υπεύθυνο τρόπο το μείζον ζήτημα των πόρων της Αυτοδιοίκησης, στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης. Θα συνδυαστούν. Η νέα αρχιτεκτονική εντάσσεται σε ένα συνολικό σχέδιο αλλαγών. Θα υλοποιήσουμε με συνέπεια ένα υπηρεσιακό πρόγραμμα για τη στήριξη της μεγάλης αυτής δομικής αλλαγής. Και έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε.

Ήδη, με το νόμο για τις προσλήψεις, τελειώνουμε οριστικά με την πιο μαύρη σελίδα των πελατειακών σχέσεων, τους διορισμούς στο Δημόσιο. Ταυτόχρονα, με τη νομοθετική πρωτοβουλία για τη διαφάνεια, οδηγούμε στο φως κάθε πράξη της διοίκησης και έτσι οδηγούμε στο δημόσιο έλεγχο και στην πολιτική λογοδοσία τη δημόσια διοίκηση, ώστε ο πολίτης να έχει εικόνα των αποφάσεών μας κάθε μέρα και κάθε ώρα.

Το σχέδιο νόμου για τη συμμετοχή των ομογενών αλλά και των νόμιμων μεταναστών στην πολιτική ζωή της χώρας ενδυναμώνει και την κοινωνία μας και την οικονομία μας και πάνω απ' όλα διασφαλίζει όρους κοινωνικής συνοχής και κοινωνικής ειρήνης. Με τον εκλογικό νόμο που θα παρουσιάσουμε, θα δώσουμε ένα αποφασιστικό χτύπημα στο μαύρο πολιτικό χρήμα, φέρνοντας ταυτόχρονα πιο κοντά το βουλευτή με τον πολίτη.

Σ' αυτό το πρωτόγνωρο νέο θεσμικό περιβάλλον που σιγά - σιγά γεννιέται, ενδυναμώνεται η διαφάνεια, η συμμετοχή, η διαβούλευση, η ισονομία, το κράτος δικαίου. Ενδυναμώνεται ο πολίτης. Απελευθερώνονται οι δυνάμεις του τόπου.

Αυτό το περιβάλλον αξιών έρχεται να θεμελιώσει με σαφή, στέρεο και σταθερό τρόπο τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης, αλλά και της αποκεντρωμένης διοίκησης. Αποτελεσματικοί Δήμοι στην υπηρεσία του πολίτη, ισχυρές Περιφέρειες, φορείς της πράσινης ανάπτυξης. Αυτοδιοίκηση που αξιοποιεί τις πρωτόγνωρες δυνατότητες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και φέρνει τις υπηρεσίες δίπλα στον πολίτη σε κάθε χωριό, σε κάθε γειτονιά.

Στόχος, το κράτος να αποκτήσει μια σύγχρονη και ισχυρή αποκεντρωμένη δομή, πιο κοντά στον πολίτη και τις ανάγκες του. Η αναδιάταξη αυτή οδηγεί και στη ριζική αλλαγή του κεντρικού κράτους, αναδεικνύοντας τον επιτελικό, συντονιστικό, αλλά και ελεγκτικό χαρακτήρα του.

Είναι αυτές οι αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα, μια χώρα με σχεδιασμό, που έχει τον πολίτη στο επίκεντρο, που περιορίζει δραστικά σπατάλες και μη παραγωγικές δαπάνες και ανοίγει νέους αναπτυξιακούς δρόμους. Με τέτοιες ριζικές αλλαγές βάζουμε στέρεα θεμέλια στη δημοσιονομική ανάταξη και απελευθερώνουμε τις αναπτυξιακές δυνάμεις της χώρας. Δίνουμε επιτέλους στον πολίτη τον σεβασμό, την προστασία, τη στήριξη που δικαιούται.

Κυρίες και κύριοι,

Αυτά μπορεί να ακούγονται μεγάλα και δύσκολα, και είναι, αλλά έχουμε αποδείξει από τις πρώτες εκατό ημέρες, ότι και μπορούμε και θέλουμε, και είμαστε και συνεπείς.

Έχουμε αποδείξει ότι η χώρα μπορεί.

Έχουμε αποδείξει ότι η αδράνεια και η παραίτηση δεν είναι χαρακτηριστικό του Έλληνα.

Έχουμε αποδείξει ότι η αξιοκρατία είναι εφικτή.

Έχουμε αποδείξει ότι η διαβούλευση δεν είναι μια θεωρητική άσκηση, αλλά είναι μια έμπρακτη πολιτική απόφαση.

Έχουμε αποδείξει ότι η διαφάνεια είναι βασική μας αρχή.

Έχουμε αποδείξει ότι η αλληλεγγύη γίνεται πράξη.

Έχουμε αποδείξει ότι όταν υπάρχει βούληση, μπορούμε να κάνουμε την αλλαγή.

Γι' αυτό, στις εκατό πρώτες ημέρες, σ' αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε δρομολογήσει ριζικές αλλαγές, όπως τη συγκρότηση σε μικρότερο αριθμό των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, μια άλλη δομή της κυβέρνησης που κανένας δεν τόλμησε παλαιότερα, τη δέσμευσή μας για το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, τις διαδικασίες - που αλλάξαμε - στελέχωσης του κράτους σε θέσεις πολιτικής ευθύνης. Κάναμε πράξη το αυτονόητο, ουσιαστικές συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, συλλογική λειτουργία της κυβέρνησης και δεν φοβόμαστε ούτε τη διαβούλευση, ούτε τις διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις, διότι για μας, αυτό είναι δημοκρατικό καθήκον του κάθε Υπουργού, πάντα βεβαίως μέσα σε ένα κεντρικό πλαίσιο των ίδιων στόχων, της ίδιας αγωνίας που έχουμε για να αλλάξουν τα πράγματα στον τόπο.

Ξεκινήσαμε την πρωτοφανή για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας μας διαδικασία της ηλεκτρονικής διαβούλευσης, όπου για κάθε νομοθετική μας πρωτοβουλία ο πολίτης έχει δικαίωμα να εκφράζεται και να αποτυπώνεται αυτή η έκφραση της πρότασής του, μαζί βεβαίως με τους συντεταγμένους φορείς και κοινωνικούς εταίρους. Δίνουμε τη δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες να λαμβάνεται υπόψη η δική τους σκέψη και αγωνία στη δική μας νομοθετική πρόταση.

Βάλαμε τέλος στην προκλητική χλιδή των κρατικών αυτοκινήτων, κάνουμε πράξη την δημοσιοποίηση των υπογραφών στο διαδίκτυο, δεσμευόμαστε και δεσμευτήκαμε και το προωθήσαμε, να σταματήσουμε την εξαγορά συνειδήσεων για μια θέση στο Δημόσιο, μέσα από την πραγματική αξιοκρατία και τη διαφάνεια στις προσλήψεις. Αυτό το κάναμε πράξη καταργώντας τα stage, θέτοντας ξανά τις προσλήψεις στον έλεγχο του ΑΣΕΠ. Καταργήσαμε από την πρώτη στιγμή το κριτήριο της συνέντευξης, που είχε καταστρατηγήσει την έννοια της αξιοκρατίας, για την πρόσληψη επαγγελματιών οπλιτών στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Κάναμε πράξη μια στροφή στη λειτουργία των δυνάμεων ασφαλείας, της Αστυνομίας, ώστε να προστατεύεται αποτελεσματικά η ζωή και η περιουσία του πολίτη, αλλά και παράλληλα να υπάρχει απόλυτος σεβασμός στα δικαιώματά του και να καταπολεμηθεί η αυθαιρεσία από όπου και αν προέρχεται.

Σηκώσαμε ψηλά το θέμα της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της καταπολέμησης της διαφθοράς, γιατί είναι όρος επιβίωσης για τη χώρα το χτύπημα στη διαφθορά. Γιατί ένα ευνομούμενο κράτος που σέβεται και προστατεύει τον πολίτη, τον κόπο του, το μόχθο του, την αξιοπρέπειά του, είναι προϋπόθεση για ό,τι άλλο θέλουμε να κάνουμε.

Έλαβα την πρωτοβουλία να ζητήσω τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για να υπογραμμίσω την αποφασιστικότητά μας να προχωρήσουμε σε ριζικές τομές για την καταπολέμηση της αδιαφάνειας και της διαφθοράς στη χώρα, να ζητήσω δηλαδή τη στήριξη και την ανάληψη της ευθύνης απ' όλες τις άλλες πολιτικές δυνάμεις.

Χαίρομαι που η ανταπόκριση υπήρξε κατ' αρχήν θετική. Βέβαια, η στάση του καθενός μας θα κριθεί στην πράξη, από την ανταπόκριση στις πρωτοβουλίες που αυτή η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να λάβει.

Η συγκρότηση των Εξεταστικών Επιτροπών, όπως τόνισα, δεν έχει καμία λογική αντεκδίκησης ή ρεβανσισμού. Αντιθέτως, είναι βασικό στοιχείο για να αντιμετωπιστούν θέματα που απασχόλησαν την κοινή γνώμη, που υπέσκαψαν το κύρος της πολιτικής ζωής του τόπου, για να μάθει επιτέλους ο πολίτης την αλήθεια, ακόμα και αν υπάρξει ποινική παραγραφή, λόγω της παραγραφής που έγινε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Αποτελεί όμως στοιχειώδη υποχρέωση του πολιτικού συστήματος της χώρας να υπάρξει η αλήθεια, να αποδοθούν οι πολιτικές ευθύνες και να ανακτηθεί η αξιοπιστία του πολιτικού μας συστήματος.

Στις 98 αυτές ημέρες επίσης, δώσαμε όλες τις δυνάμεις μας για να αποφύγει η χώρα μας τα χειρότερα. Μια κατάσταση πρωτόγνωρη για τη μεταπολίτευση, να αντιμετωπίζουμε δηλαδή την κρίσιμη εθνική απειλή της οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης.

Δώσαμε μια συντονισμένη και κρίσιμη μάχη και εντός και εκτός Ελλάδας, για να αντεπεξέλθουμε στους κινδύνους, να πείσουμε πως είμαστε αξιόπιστοι, πως το δικό μας σχέδιο δεν είναι μόνο λόγια, όπως τα προηγούμενα.

Η μάχη αυτή είναι καθημερινή, κερδίζεται μέρα με τη μέρα, με τη συμβολή όλων των Υπουργείων.

Παρά τις πελώριες δυσκολίες, παρά το πρωτοφανές έλλειμμα που κληρονομήσαμε, παρά την άνευ προηγουμένου διάλυση των κρατικών μηχανισμών, σταθήκαμε συνεπείς στις βασικές μας προεκλογικές δεσμεύσεις με στόχο την ανάταξη της οικονομίας, την αναθέρμανση της αγοράς, τη στήριξη των ασθενέστερων και του κοινωνικού κράτους.

Κάνουμε πράξη μια ριζική αλλαγή της οικονομικής πολιτικής, που προωθεί την ανάπτυξη παράλληλα με την κοινωνική δικαιοσύνη, που υπερασπίζεται τα συμφέροντα των πολλών και όχι των λίγων και ισχυρών.

Ο πρώτος νόμος της νέας Κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε μια ουσιαστική και συμβολική πράξη αλληλεγγύης και άμεσης αναδιανομής πλούτου. Βάζουμε τάξη στα δημόσια οικονομικά με τις πιο δίκαιες λύσεις που επιτρέπουν οι συνθήκες.

Ο προϋπολογισμός του 2010 είναι συνεπής στις βασικές μας δεσμεύσεις. Αύξηση των δαπανών για την παιδεία κατά 1 δις ευρώ, αύξηση των δημοσίων επενδύσεων στο 4,2% του ΑΕΠ, εξασφάλιση πιστώσεων για αναγκαίες προσλήψεις στο ΕΣΥ, ανοίξαμε ήδη ένα μεγάλο αριθμό Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, αύξηση της επιστροφής ΦΠΑ στους αγρότες, εξασφάλιση πιστώσεων για την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, ενώ ταυτόχρονα υλοποιούμε μια πρωτοφανή προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης για την αποτροπή της δημοσιονομικής απειλής, που είναι για μας εθνική υπόθεση.

Βάζουμε τέλος στην προκλητική κρατική σπατάλη, με την κατάργηση όλων των επιτροπών που ίδρυσε η προηγούμενη κυβέρνηση, χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο, αλλά με παχυλές αμοιβές, με περιορισμό των προκλητικών αμοιβών στο Δημόσιο και με τη συστηματική πια καταπολέμηση της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης.

Με αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης μήνα με το μήνα, για κάθε ευρώ, παντού, σε όλο το κράτος, για να ξέρει ο Έλληνας φορολογούμενος ότι πιάνει τόπο ο δικός του πλούτος.

Με το διάλογο για ένα νέο φορολογικό σύστημα, δρομολογούμε μια ριζική αλλαγή στη λειτουργία της φορολογίας στη χώρα μας, για τον δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής, για περισσότερη φορολογική δικαιοσύνη, για πραγματική αναδιανομή, για διαφάνεια και στήριξη της υγιούς οικονομίας και ίσως, ακόμα βασικότερο, για την αλλαγή αντίληψης, ώστε να αισθανθεί κάποια στιγμή - και ελπίζουμε σύντομα - περήφανος ο Έλληνας που πληρώνει το φόρο του, διότι θα βλέπει και την απόδοση αυτού του φόρου.

Ξεκινήσαμε ένα μεγάλο διάλογο για το ασφαλιστικό σύστημα, γιατί είναι καθήκον μιας προοδευτικής παράταξης να εξασφαλίζει την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Στο μέτωπο της επιχειρηματικότητας, της ανάπτυξης, καταθέσαμε ήδη νομοσχέδια για την προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, τη στήριξη της ρευστότητας στην αγορά, για να δώσουμε οξυγόνο στην οικονομία, την παραγωγή και την κατανάλωση.

Σύντομα, θα παρουσιάσουμε μέτρα για τη ριζική απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης και αδειοδότησης των επιχειρήσεων, για την επιτάχυνση του ΕΣΠΑ και τον αναπροσανατολισμό του για τη στήριξη της πράσινης ανάπτυξης στην οποία πηγαίνουμε, γιατί πάμε σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που απαιτεί οπωσδήποτε αυτές τις ριζικές αλλαγές.

Απλοποιούμε δραστικά το νομοθετικό πλαίσιο για τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και βεβαίως προστατεύουμε τα δάση μας, ώστε να δώσουμε αποφασιστική ώθηση στην πράσινη ανάπτυξη, να προστατεύσουμε και να αξιοποιήσουμε σωστά τον απαράμιλλο φυσικό πλούτο αυτής της χώρας.

Για όλα αυτά είμαστε αποφασισμένοι. Ξέρουμε ότι δεν είναι εύκολα, αλλά έχουμε νομίζω δείξει στις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης, ότι είμαστε και συνεπείς, και έχουμε και την πολιτική βούληση.

Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τις μεγάλες αυτές αλλαγές, χρειαζόμαστε όχι απλά την στήριξη, αλλά τη συμμετοχή του κάθε Έλληνα και της κάθε Ελληνίδας. Συμμετοχή στην αλλαγή.

Γι' αυτό, πρώτο μας μέλημα είναι να δώσουμε ξανά την ελπίδα και την προοπτική, ώστε να αισθανθεί ο πολίτης ότι η συμμετοχή του έχει στόχευση. Η συμμετοχή του πολίτη αξίζει, και αξίζει για να κάνουμε τις μεγάλες αλλαγές.

Αλλαγές, όπως αυτές τις οποίες σήμερα συζητάμε. Θα δώσω το λόγο - και να ευχαριστήσω τον Υπουργό Εσωτερικών για τη δουλειά που έχει κάνει - στο Γιάννη Ραγκούση, να μας παρουσιάσει την ιστορική αυτή πρόταση και απόφασή μας για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη νέα αρχιτεκτονική του ελληνικού κράτους.

Παρέμβαση Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Γιάννη Ραγκούση.

Γ. Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Ευχαριστώ Γιάννη. Πράγματι, αυτή η υπόθεση αφορά τις επόμενες γενιές. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσοι εδώ και πολλά χρόνια δούλεψαν γι' αυτή την πρόταση, πολλούς βουλευτές και στελέχη του Κινήματός μας, αλλά και πέραν του Κινήματός μας, πάρα πολλούς της Αυτοδιοίκησης και ευρύτερα θα έλεγα, προοδευτικούς ανθρώπους και από άλλους χώρους. Και βεβαίως να ευχαριστήσω το Υπουργείο Εσωτερικών και την Επιτροπή, η οποία έχει συσταθεί για την εξειδίκευση αυτού του εγχειρήματος, που σίγουρα θα συμβάλλει στην υποστήριξη και στην υλοποίηση αυτού του πολύ μεγάλου εγχειρήματος, καθώς βεβαίως και στη διαβούλευση που ξεκινάει ήδη από σήμερα.