Ομιλία Χρήστου Παπουτσή

για την 35η Επέτειο από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα

Τετάρτη 22 Ιουλίου 2009

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Χωρίς αμφιβολία, είναι μεγάλες οι κατακτήσεις και οι σταθμοί της μεταπολιτευτικής περιόδου. Μιας περιόδου που σημαδεύτηκε από τις προσπάθειες του ελληνικού λαού για την  ισότιμη ένταξη της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.

Όπως επίσης σημαδεύτηκε από την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών, από την ενίσχυση της λαϊκής κυριαρχίας, τις μεγάλες προοδευτικές αλλαγές που γνώρισε ο τόπος, την οικοδόμηση του κοινωνικού κράτους και του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Σήμερα είναι ημέρα τιμής, ημέρα τιμής της Βουλής των Ελλήνων στον ελληνικό λαό που αντιστάθηκε και αγωνίστηκε ενάντια στην αμερικανοκίνητη δικτατορία. Την 7χρονη δικτατορία που είχε σαν αποτέλεσμα να μπει η Ελλάδα στο «γύψο», με τη στέρηση των δημοκρατικών ελευθεριών και των δικαιωμάτων των πολιτών αλλά και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και τις δραματικές εξελίξεις που επακολούθησαν στο Κυπριακό. Αποτέλεσμα των οποίων είναι η συνεχιζόμενη, μέχρι σήμερα, παράνομη, τουρκική στρατιωτική κατοχή στο βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ωστόσο σήμερα, που γιορτάζουμε τα 35 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, παρατηρούμε ότι αυξάνονται διαρκώς οι πολίτες που δεν εμπιστεύονται, που αμφισβητούν το πολιτικό μας σύστημα για τη δυνατότητα αλλά και την αποτελεσματικότητα του να προασπίσει τα δικαιώματα τους, να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής τους. Στην ουσία δεν εμπιστεύονται πια την ποιότητα της δημοκρατίας μας.

Είναι σκληρή αυτή η διαπίστωση. Αλλά είναι η αλήθεια. Και είναι ανησυχητική.

Ο ελληνικός λαός βιώνει σήμερα τη διαφθορά του κράτους, την ανομία, την ατιμωρησία, την ανισότητα του πλούτου, την κοινωνική αδικία, την ανασφάλεια. Κυριαρχεί παντού το δίκαιο του ισχυρού.

Η ελευθερία της σκέψης των πολιτών μοιάζει να συρρικνώνεται μέσα στις γκρίζες ζώνες των φημών, της αδιαφάνειας, των συμφερόντων αλλά και της χειραγώγησης της δικαιοσύνης και της ενημέρωσης.

Οι Έλληνες βιώνουν μια συνεχώς διογκούμενη οικονομική κρίση. Οι κοινωνικές εγγυήσεις περιορίζονται. Η δημόσια υγεία και η παιδεία διαρκώς απαξιώνονται.

Και μέσα σε αυτές τις συνθήκες Στις συνθήκες αυτές, μιας κρίσης οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής, μιας κρίσης αξιών, οι πολίτες βλέπουν με οργή πληθαίνουν τα φαινόμενα των σκανδάλων που ανέφερε  προηγουμένως και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, ο κύριος Παναγιωτόπουλος. Βλέπουν τη Siemens, το Βατοπέδιο, το σκάνδαλο του C4I, τα δομημένα ομόλογα. Και όλες αυτές οι υποθέσεις των σκανδάλων και της διαφθοράς αναδεικνύουν την παθογένεια του πολιτικού μας συστήματος.

Η πολιτική φαίνεται να εγκλωβίζεται από ειδικά συμφέροντα, ισχυρούς οικονομικούς και εξωθεσμικούς παράγοντες που αποφασίζουν με ιδιοτελή κριτήρια σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος, σε βάρος του πολίτη.

Στη δημόσια συζήτηση όλοι μας συχνά ανεχόμαστε τη σκόπιμη σύγχυση και τον πολιτικό αποπροσανατολισμό. Και αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο όταν αφορά το πολιτικό μας σύστημα.

Καθήκον όλων μας, και ιδιαίτερα της εκάστοτε Κυβέρνησης, σήμερα της ΝΔ αύριο του ΠΑΣΟΚ,  είναι να σέβεται, να ενισχύει και να αναβαθμίζει τη λειτουργία του Κοινοβουλίου, να υποστηρίζει το θεσμικό σύστημα του κεντρικού κράτους, να εγγυάται την ισονομία, την ισοπολιτεία και τη δικαιοσύνη για όλους τους πολίτες.

Καθήκον όλων, και ιδιαίτερα της εκάστοτε Κυβέρνησης είναι να μην επιχειρούν μέσα από ερμηνείες και ακροβατικές θεσμικές προσεγγίσεις να «εγκλωβίσουν» την αξιοπιστία των πολιτειακών μας θεσμών στους επικοινωνιακούς τους σχεδιασμούς.

Και αναφέρομαι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην πολιτικά μεθοδευμένη συζήτηση και την κατά τ' άλλα «δήθεν επιστημονική προσέγγιση, της συζήτησης για τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο θεμέλιος νόμος λειτουργίας του πολιτικού συστήματος της χώρας, το Σύνταγμα της χώρας, προβλέπει την εκλογή με δύο τρόπους και σε δύο διαφορετικούς χρόνους. Είτε με αυξημένη πλειοψηφία από την παρούσα Βουλή, είτε μετά από εκλογές από την επόμενη Βουλή χωρίς αυξημένη πλειοψηφία.

Και εδώ είναι που εδράζεται η πεμπτουσία της Δημοκρατίας και του Συντάγματος: στις εναλλακτικές δυνατότητες που προσφέρουν. Η επιλογή της μίας ή της άλλης διαδικασίας αποτελεί δικαίωμα της δημοκρατικής ελευθερίας των κομμάτων και αντικείμενο πολιτικής επιλογής.

Και αυτό είναι κατάκτηση του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Είναι μεγάλη η ευθύνη όλων εμάς που εκπροσωπούμε τους πολίτες στη Βουλή των Ελλήνων.

Στη σύγχρονη δημοκρατία έχουμε πολλά κοινά για να αγωνιστούμε. Στην εποχή μας, αντιμετωπίζουμε μία επικίνδυνη μετάλλαξη αξιών. Αντιμετωπίζουμε μια αναδιάταξη των προτεραιοτήτων της κοινωνίας. Μια βίαιη επίθεση των οικονομικών συμφερόντων στο περιβάλλον, αλλά και στην πολιτική και τους πολιτικούς θεσμούς, και στο ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα. Αντιμετωπίζουμε ταυτόχρονα τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και της φτώχιας που αυξάνεται απειλητικά.

Γι' αυτό η σημερινή μέρα είναι πάνω απ' όλα ημέρα περισυλλογής, αυτοελέγχου και ημέρα αυτοκριτικής όλων μας.

Για όλους μας, για όλους εμάς τους λειτουργούς της Δημοκρατίας είναι μία ημέρα αυτοκριτικής. Είναι μια ημέρα να αξιολογήσουμε την προσφορά μας, τις πρωτοβουλίες, τις θέσεις μας, τη στάση μας, το έργο μας. Εάν πράγματι προσφέρουμε αυτό που απαιτούν από εμάς οι πολίτες: Ένα σταθερό πλαίσιο αξιών και ιδανικών, δημοκρατικών θεσμών και κρατικών δομών, ένα νέο πρότυπο πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής πρακτικής.

Με δύο λόγια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα στην τριακοστή πέμπτη επέτειο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας, η χώρα μας νομίζω ότι χρειάζεται μια μεγάλη ανατροπή υπέρ του δημοσίου ήθους.

Υπέρ της ανεξαρτησίας του πολιτικού συστήματος, υπέρ της διαφάνειας και του κοινωνικού ελέγχου. Χρειάζεται μία οριστική ρήξη με τις καταδικασμένες πρακτικές του παρελθόντος και μία νέα γενναία, μεγάλη προοδευτική αλλαγή για την οργάνωση της ελληνικής κοινωνίας του μέλλοντος. 

Το ζήτημα της αυτονομίας του πολιτικού συστήματος είναι ζήτημα δημοκρατίας. Είναι ζήτημα ισχυρών δομών και θεσμών που προστατεύουν το δημόσιο πλούτο και τα δικαιώματα του λαού από τη λεηλασία και την απληστία των λίγων και ισχυρών.

Η αυτονομία της πολιτικής είναι η αφετηρία για την αλλαγή της πορείας τη χώρας. Διαφορετικά καμία αλλαγή δεν θα είναι εφικτή. Ούτε στο αναπτυξιακό πρότυπο, ούτε στις σχέσεις κράτους πολίτη, ούτε στο κοινωνικό κράτος.

Πάνω απ' όλα όμως η αυτονομία της πολιτικής χρειάζεται πολιτική βούληση για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις και ένα διαρκή αγώνα. Χρειάζεται μια Κυβέρνηση που δεν θα χρωστά σε κανένα, εκτός από έναν: Εκτός από το λαό που θα της δώσει τη δύναμη και την εντολή. Μια Κυβέρνηση με κυρίαρχο μέλημα το συμφέρον του λαού και του τόπου.