5η Σύνοδος του Εθνικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ

Ομιλία Γιώργου Παναγιωτακόπουλου, μέλους του Εθνικού Συμβουλίου

Παρασκευή 03/07/2009

Συντρόφισσες και σύντροφοι, αποτελεί παράδοση και μάλιστα από τις παλαιότερες, μετά από μια εκλογική αναμέτρηση να συνεδριάζουν τα όργανα για την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Κι αν το εκλογικό αποτέλεσμα είναι αρνητικό, αν έχουμε ήττα, αποτελεί παράδοση να βρίσκουμε τις αιτίες, να στρογγυλεύουμε τα πράγματα  και να διατρανώνουμε την πίστη μας στη μελλοντική νίκη.

Αν πάλι μιλάμε για νίκη, αποτελεί παράδοση να πανηγυρίζουμε, να πιστώνουμε το μέγεθος της νίκης στον αρχηγό και να σκεπάζουμε τα λάθη για να μην εμποδίσουν την πορεία μας προς την επόμενη νίκη. Το ίδιο συμβαίνει για πολλά θέματα. Όλα έχουν την παράδοσή τους. Μετά από 35 χρόνια ΠΑΣΟΚ, πολλά αρχίζουν να μοιάζουν με παράδοση, με συνήθεια.

Εγώ ο ίδιος πιάνω τον εαυτό μου ν' ανέχεται πολλά μόνο και μόνο από συνήθεια. Όμως εάν ένα Κίνημα αλλαγής σαν το ΠΑΣΟΚ γίνει συνήθεια και παράδοση, υπάρχει ο κίνδυνος ν' αλλάξει ο λαός συνήθειες και να μας οδηγήσει σε συρρίκνωση. Τα ίδια και τα ίδια, δεν οδηγούν πουθενά.

Νιώθω ότι το ΠΑΣΟΚ έχει αναπτύξει τέτοιες αδράνειες στην ανάλυσή του που ακόμα και ατομική βόμβα να ρίξει ο Πρόεδρός μας, οι περισσότεροι θα μείνουμε κολλημένοι στη συνήθεια της αδράνειας, με αποτέλεσμα στην κοινωνία να φτάνει ο απόηχος μιας χειροβομβίδας.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, όπως έκανα πάντα, θα εκθέσω ξεκάθαρα την ανάλυσή μου για τις ευρωεκλογές, θα καταθέσω τις απόψεις μου με την ειλικρίνεια που μου επιβάλλει η αγωνία μου για την πορεία του Κινήματός μας στην τελική ευθεία για την ανάλυση της ευθύνης διακυβέρνησης της χώρας.

Κάποτε πρέπει να πάρουμε απόφαση ότι για να πείσουμε την κοινωνία να μας δώσει μια νέα πλατιά πλειοψηφία πρέπει ν' αλλάξουμε. Πρέπει να πάψουμε να πολιτευόμαστε από συνήθεια. Πρέπει να ξαναλατρέψουμε την αλλαγή και την πρωτοπορία. Πρέπει να δώσουμε μια ευκαιρία στα καινούργια μηνύματα. Πρέπει ν' αφήσουμε στην άκρη τις αυταπάτες.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, κάθε εκλογή και κάθε αποτέλεσμα στην πραγματικότητα κόβουν σα μαχαίρι την  επανάπαυση στις παραδοσιακές αναλύσεις ρουτίνας. Οι ευρωεκλογές μοιάζουν με το τραγούδι της Μελίνας «Αγάπη πού' γινες δίκοπο μαχαίρι», μοιάζουν και με νόμισμα με δυο όψεις. Διχασμένες ερμηνείες, διχασμένα συναισθήματα.

Νικήσαμε. Ναι. Νίκησε ο Πρόεδρος. Ναι. Είμαστε πιο κοντά από ποτέ στην επάνοδο στην εξουσία. Ναι. Μετά από πολλά χρόνια βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση, να συνεδριάζουμε έχοντας μπροστά μας ένα πολιτικό τοπίο δύσκολο, αλλά ελπιδοφόρο για το ΠΑΣΟΚ και τον ελληνικό λαό.

Είναι η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τη Νέα Δημοκρατία. Είναι η πρώτη φορά που ο Πρόεδρός μας Γιώργος Παπανδρέου κέρδισε τον κ. Καραμανλή και η νίκη αυτή πρέπει να πιστωθεί στον Πρόεδρό μας που διέσχισε ακούραστος όλη την Ελλάδα. Ταρακούνησε και ζωντάνεψε τον κόσμο μας δίνοντάς του προοπτική και αγωνιστική δύναμη για ν' αντιπαρατεθεί απέναντι στη Δεξιά.

 Είναι βέβαιο ότι όχι μόνο η Νέα Δημοκρατία έχασε καθαρά, αλλά και ο κ. Καραμανλής έπαψε πλέον να διαθέτει τη νομιμοποίηση του άμεμπτου και ακέραιου ηγέτη. Δε διαθέτει πλέον κανένα ηθικό πλεονέκτημα. Αντίθετα, ο Πρόεδρός μας διαθέτει πλέον την εικόνα του στιβαρού, του αποφασιστικού ηγέτη, που έχει την επίγνωση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο τόπος και θέλει να δώσει λύση. Αυτή είναι η μια κόψη του μαχαιριού, είναι η μια όψη του νομίσματος.

Από την άλλη όμως να σκεφτούμε: Πόσο μακρύτερα θα είχαμε φτάσει αν είχαμε πλαισιώσει το λόγο του Προέδρου μας με συγκεκριμένες λύσεις που περιμένει ο κόσμος ν' ακούσει; Πόσο πλατύτερη θα ήταν η νίκη αν είχαμε πείσει ότι δε θέλουμε να ξανάρθουμε στην κυβέρνηση για να εξουσιάσουμε, αλλά για ν' αλλάξουμε ξανά την Ελλάδα; Πόσο ασφαλέστερη δε θα ήταν η προοπτική της αυτοδυναμίας, αν είχαμε πυροδοτήσει τη δημόσια συνείδηση και αν μπορούσαμε να φέρναμε το λαό στις κάλπες;

Πήραμε  περισσότερες ψήφους από πριν; Όχι. Μετακινήθηκαν οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας σ' εμάς αναζητώντας νέα ελπίδα; Όχι. Αγγίξαμε τις ψυχές των Αριστερών πολιτών που έμειναν στο σπίτι και αρκέστηκαν σ' ένα δικό τους ατομικό πικραμένο διάλογο με το Κόμμα τους αντί να έρθουν στη κάλπη να βρουν τη λύση στο ΠΑΣΟΚ; Όχι. Αυτή  είναι η άλλη, η κακή κόψη του μαχαιρού σύντροφοι, η άλλη όψη του νομίσματος.

Κι αν κλείσουμε τα μάτια σε αυτή την πραγματικότητα, φοβάμαι ότι ο λαός θα μας σπρώξει σιγά-σιγά στο ίδιο κάδρο με τη Νέα Δημοκρατία, ως μέρος του προβλήματος και όχι ως μέρος της λύσης.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, το εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών κρύβει ορισμένες παγίδες τις οποίες πρέπει να προσέξουμε. Η διαφορά των 4,5 μονάδων που έχουμε από τη Νέα Δημοκρατία δείχνει ότι χρειάζεται ακόμα αρκετή δουλειά για να σφραγιστεί η νίκη, που θα είναι η κυβερνητική αυτοδυναμία.

Το ποσοστό της αποχής είναι αρκετά μεγάλο. Η απάθεια του λαού είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο που πρέπει να μας προβληματίσει. Τι συμβαίνει και παρ' όλη τη δυναμική εκλογική μας καμπάνια, ο λαός εξακολουθεί να παραμένει αδιάφορος; Γιατί ενώ είχε πολιτική επιλογή διαμαρτυρίας προτίμησε τις παραλίες; Είναι βέβαιο και τα εκλογικά αποτελέσματα το δείχνουν ότι η παραδοσιακή Αριστερά έχασε τελείως την εναλλακτική ταυτότητά της, προσκολλημένη σε στείρες και ανέφικτες προτάσεις.

Το αποτέλεσμα των Οικολόγων είναι καθαρά ψήφος διαμαρτυρίας. Με θολές προτάσεις δε συγκροτείς ιδεολογία για το περιβάλλον. Υπάρχει όμως συντρόφισσες και σύντροφοι ένα ανησυχητικό αποτέλεσμα που σχετίζεται με την άνοδο της Ακροδεξιάς στη χώρα μας. Βέβαια το φαινόμενο της ιδιωτικοποίησης της κοινωνίας δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, είναι και ευρωπαϊκό.

Σε όλη αυτή την Ευρώπη, η κοινωνία αρχίζει να γυρίζει την πλάτη στα κατεστημένα Κόμματα, μα πιο πολύ γυρνάει την πλάτη στη Σοσιαλδημοκρατία. Στη Σοσιαλδημοκρατία που δεν έπεισε, που δεν ενέπνευσε, που δεν πήρε συχωροχάρτι για το γεγονός ότι η σημερινή τρομακτική κρίση γεννήθηκε με την ανοχή της.  

Οι κλέφτες του σήμερα ήταν κλέφτες κι εχθές. Η φτώχεια του σήμερα είχε αιτίαση και  στο χθες.  Η αίσθηση ματαιότητας του αγώνα μας και της δράσης των πολιτών σήμερα, γεννήθηκε πολύ πριν, όταν σε όλη την Ευρώπη οι εργαζόμενοι ήταν στη γωνία κι έβλεπαν κάποιους να πλουτίζουν ασύστολα. Αυτό βέβαια δε σημαίνει οτιδήποτε πρέπει να εφησυχάσουμε.

Για μας, για το ΠΑΣΟΚ, έχει μεγάλη σημασία να κατανοήσουμε το γιατί υπάρχει αύξηση των ακροδεξιών και συντηρητικών σχηματισμών, με ταυτόχρονα απόρριψη  μιας Σοσιαλδημοκρατικής προοπτικής.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, το συμπέρασμα είναι ότι το ΠΑΣΟΚ νίκησε στις εκλογές. Αλλά η πολιτική ευθύνη που αναλαμβάνει είναι μεγάλη. Η νίκη του ΠΑΣΟΚ εκ των πραγμάτων έχει πιλοτικό χαρακτήρα, σε σχέση  με τις απαντήσεις και τις λύσεις που μπορεί να δώσει η Σοσιαλδημοκρατία στ' αδιέξοδα των συντηρητικών πολιτικών και μάλιστα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και ας μην ξεχνάμε, ο Πρόεδρός μας είναι και Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

Όπως το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Μιτεράν σάλπισαν τον αέρα της αλλαγής στη Νότια Ευρώπη, έτσι μπορεί και πρέπει να γίνει και τώρα. Είναι πλέον δική μας ευθύνη να πείσουμε τους πολίτες να εμπιστευθούν το Κίνημά μας. Πρέπει να πείσουμε τους πολίτες να κάνουν δικό τους κτήμα τη διακυβέρνηση της χώρας.

Η παρουσία μας πρέπει να γίνει δυναμική στην κοινωνία, την οποία πρέπει να επανασυσπειρώσουμε γύρω από την πολιτική μας. Με οργανωμένη και συγκροτημένη παρέμβαση μπορούμε να ανατρέψουμε τη χαλαρή ενασχόληση, τη βαριεστημένη παρουσία, την αμφισβήτηση, την αδιαφορία.

Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να εξηγήσει στο λαό αυτά που συμβαίνουν και να καταθέσει την πρότασή του για τη διακυβέρνηση της χώρας. Η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται παγιδευμένη στις 151 έδρες και δεν πρόκειται να αλλάξει πολιτική. Θα σέρνεται από τους πολιτικούς υπεύθυνους των σκανδάλων και τους «μικροσυγκερασμούς» των υπουργήσιμων.

Μόνο το ΠΑΣΟΚ έχει δυνατότητες για τη μεγάλη ανατροπή αν επανασυνδεθεί με τις λαϊκές δυνάμεις που παραδοσιακά το στήριξαν και δημιούργησαν το πλειοψηφικό ρεύμα που το έφεραν στην εξουσία.

Η επανασύνδεση θα γίνει αν το ΠΑΣΟΚ ανοίξει όλα τα καυτά θέματα, τα θέσει σε δημόσιο διάλογο και ταυτόχρονα να δεσμευθεί τουλάχιστον για την ειλικρινή πρόθεσή του να τα λύσει και τις βέβαιες δυνατότητες που έχει γι' αυτό. Ο ελληνικός λαός δεν χρειάζεται γενικότητες, αλλά συγκεκριμένο πρόγραμμα όπως το ΄81 πρόγραμμα 100 ημερών για να ικανοποιηθούν τα αιτήματα της νέας αλλαγής.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, για να πάμε σε εκλογές χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας μερικά πολύ βασικά πράγματα, μερικά πολύ συγκεκριμένα πράγματα.

Καταρχήν χρειαζόμαστε συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα. Πρέπει να προσδιορίσουμε τις στρατηγικές μας και να εξειδικεύσουμε προτάσεις, προσαρμοσμένες στην ιδεολογία μας, που σημαίνει ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να εξηγήσει στο λαό ποιο κράτος θέλει, ποιος θα είναι ο ρόλος του κράτους στην οικονομία, στην υγεία, στην ανάπτυξη, στην παιδεία, στις εργασιακές σχέσεις, στην κοινωνική ασφάλιση και να προσδιορίσει τα χαρακτηριστικά, την οργάνωση και τη λειτουργία αυτού του κράτους σε σύγχρονη βάση.

Η «απόσυρση» του κράτους έχει απαξιωθεί ως εργαλείο οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής και έχει υποθηκεύσει το μέλλον της χώρας. Αυτό δεν σημαίνει επιστροφή στον κρατισμό, ο οποίος έχει αποτύχει ως μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, αλλά λειτουργία ενός κράτους που θα κυριαρχείται από κοινωνικά χαρακτηριστικά, εμποδίζοντας την ανάπτυξη κάθε είδους ασυδοσίας.

Χρειάζεται ένα κράτος ρυθμιστή, ένα κράτος που θα αρνηθεί το ρόλο του μεσάζοντα για να επιβραβεύει τους πολιτικούς που θεωρούν ότι κατέχουν μετοχές ανώνυμου εταιρείας για να εισπράττουν κέρδη. Το πολιτικό σύστημα της χώρας ζει στον αστερισμό των αποκαλύψεων του Χριστοφοράκου και το ζήτημα δεν είναι αν κάποια αδικήματα έχουν παραγραφεί, αλλά αν υπάρχει δυνατότητα οι πολιτικοί να αποκτήσουν αξιοπιστία και ευθύνη σεβασμού του δημόσιου συμφέροντος.

Δεν γίνεται σύντροφοι και συντρόφισσες να φορολογείται ο ελληνικός λαός και να αυξάνεται το δημόσιο χρέος για να πλουτίσουν κάποιοι. Έχουν χρέος όσοι ευθύνονται για την αδιαφάνεια να μιλήσουν. Στα Κόμματα ηγεσίας δεν ευθύνονται μόνο κάποια μεμονωμένα άτομα, αλλά τα συστήματα που διαχειρίστηκαν την εξουσία.

Είναι ώρα πλέον να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας, όποιες κι αν είναι και να αποκατασταθεί μια στοιχειώδη ηθική ευθύνη απέναντι στον ελληνικό λαό.

Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να εξηγήσει στο λαό πώς θα φορολογήσει τον πλούτο και πώς θα προστατεύσει το εισόδημα των εργαζόμενων, των αγροτών, των συνταξιούχων, των μικρομεσαίων. Να εξηγήσει πώς θα διαχειριστεί τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα των πολιτών. Να ενημερώσει το λαό για τις προτάσεις του σε θέματα δημόσιας υγείας, η οποία καταρρέει κάτω από το βάρος των υπέρογκων χρεών. Να στηρίξει τη δημόσια παιδεία.

Αλήθεια, σύντροφοι, για ποιο λόγο η νεολαία μας πρέπει να κάνει την προσπάθεια για το Πανεπιστήμιο; Τι προσφέρει η τριτοβάθμια εκπαίδευση; Ποιος ο λόγος που πρέπει να ξοδεύουν τα νοικοκυριά για να σπουδάζουν τα παιδιά μας; Για να αμείβονται με τα 600 ευρώ;

Να προστατεύσει το ΠΑΣΟΚ την απασχόληση και να εγγυηθεί την εργασία. Να εξηγήσει στο λαό πώς θα αντιμετωπίσει την ακρίβεια, τη φτώχεια, την ανεργία. Να δεσμευθεί και να εξαγγείλει ασφαλιστικές δικλίδες για την προστασία της δημόσιας περιουσίας.

Πώς θα πεισθούν αλήθεια οι πολίτες να πληρώσουν τους φόρους όταν η δημόσια περιουσία εκποιείται με τόση θρασύτητα; Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να πείσει ότι επιδιώκει την εξουσία για να υπηρετήσει τα συμφέροντα του λαού και να βγάλει τη χώρα από την κρίση.

Το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται να πείσει το λαό περισσότερο για τις προθέσεις του μιας και οι δυνατότητες είναι πολλές φορές δεδομένες. Πρέπει να οικοδομήσουμε μια έντιμη και ειλικρινή σχέση με το λαό, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, αλλά συγχρόνως να πείσουμε ότι θα τηρήσουμε και την υπογραφή μας σ' αυτό.

Σε αυτή λοιπόν τη συγκυρία το ΠΑΣΟΚ πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, καταθέτοντας στον ελληνικό λαό συγκεκριμένη πρόταση για το κοινωνικό κράτος που διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή, την οικονομία των πολιτών, το περιβάλλον, την οικονομική δημοκρατία.

Σύντροφοι και συντρόφισσες, το δεύτερο πράγμα που χρειάζεται είναι ένα Κόμμα όπου το στελεχιακό δυναμικό θα δουλεύει συντονισμένα και ενωτικά. Η πορεία μας προς τις εκλογές δεν θα έχει τα χαρακτηριστικά των ευρωεκλογών. Η Δεξιά θα επιχειρήσει με την κινδυνολογία και την κρατική μηχανή να αντισταθεί.

Εμείς μόνο με ένα Κόμμα συνθετικό και αποφασισμένο μπορούμε να απαντήσουμε. Για να νικήσουμε, απαιτείται συλλογική και συντονισμένη προσπάθεια για να μειωθούν στο ελάχιστο οι μικροπολιτικές επιδιώξεις.

Ο ελληνικός λαός περιμένει από εμάς υπέρβαση και μόνο η ενιαία έκφραση του Κόμματος μπορεί να τη δώσει. Σε αυτές τις εκλογές δεν περισσεύει κανείς και είναι χρέος της κομματικής ηγεσίας να το εγγυηθεί. Όλοι οφείλουν να συστρατευθούν και να οργώσουμε την Ελλάδα, από το Σουφλί μέχρι τη Γαύδο, κάνοντας πολιτική μυρμηγκιού.

Θα πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι οι εκλογές εξαρτώνται από εμάς και μόνο έτσι θα κερδίσουμε. Όταν ο λαός είναι σε σύγχυση, αποκλεισμό ή ομηρία δεν πρόκειται να ενεργοποιηθεί. Δεν πρόκειται να συναινέσει στην ανασυγκρότηση της χώρας αν δεν έχουμε ένα Κόμμα ισχυρό να τον ταρακουνήσει και να τον καθοδηγήσει.

Η πορεία μας προς την εξουσία είναι δεδομένη. Η διακυβέρνηση όμως της χώρας θα είναι δύσκολη και επίπονη και ίσως και μη αρεστή. Διότι χρειάζονται μέτρα και πολύ συγκεκριμένες πολιτικές για να βγούμε από την εθνική και τη διεθνή κρίση.

Η πορεία του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε συγκεκριμένο μονόδρομο. Υπηρετώντας εμφανώς το κοινωνικό κράτος μπορεί να ελπίζει στη στήριξη των πολιτών. Πάμε κοντά στο λαό, ξαναφέρνουμε κοντά μας τη νεολαία. Με τη συμμετοχή και με τη σοβαρότητα και με τους πολίτες σύμμαχους έχουμε το δικαίωμα και την πίστη να λέμε ότι θα πετύχουμε.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, σε αυτό το περιβάλλον το ζητούμενο δεν είναι μια κυβερνητική αυτοδυναμία την ώρα που έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη του λαού στο πολιτικό σύστημα. Κυβέρνηση θα γίνει αυτός που θα επιδιώξει την κοινωνική αυτοδυναμία. Αυτός που θα σβήσει το κοντέρ της αντιπαράθεσης για την εξουσία και θα γράψει χιλιόμετρα μιλώντας με την κοινωνία.

Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το '81 σήμαινε κυβέρνηση κοινωνικής αυτοδυναμίας, σήμαινε συσχετισμούς μέσα στους οποίους ο λαός ένιωσε αγάπη, φροντίδα, ζεστασιά. Ένιωσε ικανός να πετύχει το ακατόρθωτο. Πέταξε σαν αετός ο λαός μέσα από μια λέξη, την «Αλλαγή». Και σήμερα έχει γίνει ο λαός αντικείμενο μετρήσεων που καταγράφουν, αν μπορεί ακόμα να σέρνεται στον αγώνα της καθημερινής επιβίωσης. 

Συντρόφισσες και σύντροφοι, ο λαός δεν αγαπά τις λευκές επιταγές, ούτε τις δίνει ούτε τις παίρνει. Ο λαός θέλει μια σύγχρονη συλλογική διαφάνεια και ασυμβίβαστη πορεία προς το σοσιαλισμό. Κάνουμε βήμα μπροστά για να πάμε από την παράδοση στο μέλλον, για να πάμε μπροστά τα πράγματα, για να ανοίξουμε τα αυτιά, τα μάτια και τις καρδιές μας και να συναντηθούμε με τη νέα κοινωνική πλειοψηφία που έχει διαμορφωθεί.

Για να ξαναγράψουμε την ιστορία από την αρχή. Για να γίνουν οι επόμενες εθνικές εκλογές νέα αφετηρία για τους Έλληνες και τερματισμός αδιέξοδων φιλοδοξιών.

Δεν υπάρχουν μικρά και μεγάλα Κόμματα το 2009. Υπάρχουν μικρές και μεγάλες αλήθειες, που η κοινωνία είναι έτοιμη να ακολουθήσει.

Σας ευχαριστώ.