4η Σύνοδος του Εθνικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ

Ομιλία Μαρίας Αρσένη, συνηγόρου του μέλους και φίλου

Σάββατο 09/05/2009

Συντρόφισσες και σύντροφοι έχουν ήδη περάσει τέσσερα χρόνια από τη δημιουργία του θεσμού του Συνηγόρου του Μέλους και του Φίλου.  Σας παρουσιάζω την τέταρτη κατά σειρά έκθεση για το 2008 στην οποία αποτυπώνονται οι εμπειρίες και τα συμπεράσματα μιας πολιτικής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας δοκιμάστηκαν στην πράξη, τόσο η ίδια η απόφαση για το θεσμό όσο και οι συμμετοχικές διαδικασίες στις οργανώσεις και τη λειτουργία του κινήματός μας.

Ο απολογισμός περιλαμβάνει τη δράση του Συνηγόρου και τις διαπιστώσεις του για τη λειτουργία του Κινήματος. Συντρόφισσες και σύντροφοι, η ετήσια έκθεση του Συνηγόρου για το 2008 πάνω από όλα αναδεικνύει τη μεγάλη μας διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία τόσο σε επίπεδο αντίληψης όσο και σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής.

Οι διαπιστώσεις του Συνηγόρου σχετικά με την ποιότητα της εσωκομματικής λειτουργίας, οι επισημάνσεις του για τα κακώς κείμενα στη λειτουργία μας είναι πιθανόν να δημιουργήσουν ένα εύλογο ερώτημα. Μα τέλος πάντων αυτά μόνο στο ΠΑΣΟΚ συμβαίνουν;

Βεβαίως όχι. Αυτά τα φαινόμενα υπάρχουν σε όλα τα μεγάλα κόμματα. Όμως η δική μας διαφορά είναι ότι εμείς είμαστε έτοιμοι, όπως επανειλημμένα το δήλωσε ο Πρόεδρός μας να τα βάλουμε ακόμα και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Η δική μας η διαφορά είναι ότι όταν λέμε διαφάνεια σε όλα, δεν είναι απλώς μια συνθηματολογία αλλά είναι η αμετακίνητη απόφασή μας.

Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα δεν ακολουθεί την πρακτική της Νέας Δημοκρατίας που θέλει να κουκουλώνει τα πάντα. Εμείς θέλουμε ο λαός, η κοινωνία να είναι κοινωνοί σε όλες μας τις ενέργειες, σε όλες μας τις πράξεις, σήμερα σε ότι αφορά στο κόμμα, αύριο σε ότι αφορά στην κυβέρνηση.

Διαφάνεια παντού, αξιοκρατία παντού, έλεγχος και διαρκής αξιολόγηση, συμμετοχικές διαδικασίες παντού, διαβούλευση παντού,  όλα στο φως. Και τα κακώς κείμενα και τα θετικά στη λειτουργία του Κινήματος, όλοι οι κώδικες, όλοι οι κανονισμοί που ισχύουν σήμερα, όλα αυτά συντρόφισσες και σύντροφοι συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση που σήμερα έχετε στα χέρια σας.

Βέβαια από την άλλη πλευρά οι διαπιστώσεις του Συνηγόρου, όλα αυτά τα αρνητικά θα έλεγα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση δεν θα πρέπει να τα υπερβάλλουμε, γιατί το ΠΑΣΟΚ είναι μια οργάνωση εκατοντάδων χιλιάδων μελών και φίλων. Είναι αναμενόμενο λοιπόν να παρουσιάζονται τέτοια φαινόμενα, τα οποία βεβαίως εμείς δεν αποδεχόμαστε.

Το πρόβλημα δεν είναι αν παρουσιάζονται, το πρόβλημα είναι αν επισημαίνονται και αν αντιμετωπίζονται και είναι διαρκής η φροντίδα του κινήματος, τα φαινόμενα αυτά και να επισημαίνονται και να αντιμετωπίζονται. Γι΄ αυτό το λόγο το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα διευρύνει συνεχώς τόσο στο θεσμικό όσο και στο πρακτικό επίπεδο τη δυνατότητα των μελών μας να συμμετέχουν σε κομματικές διαδικασίες, να συναποφασίζουν και να ελέγχουν την πορεία υλοποίησης του πολιτικού μας προγράμματος.

Επιδιώκουμε οι διαδικασίες να είναι πραγματικά διαδικασίες διαφάνειας και λογοδοσίας καθώς αυτή την άλλη αντίληψη που εμείς θέλουμε να φέρουμε στην ελληνική κοινωνία σε όλα τα επίπεδα, πρέπει πάνω απ' όλα να την κατοχυρώσουμε στις ίδιες τις διαδικασίες του Κινήματός μας.

Στο πλαίσιο αυτό μέσα στο 2008 κατοχυρώσαμε τη διαφάνεια με την απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη, το θυμάστε. Κατοχυρώσαμε στο Καταστατικό μας και εξειδικεύσαμε στον οικονομικό κανονισμό και στον κώδικα δεοντολογίας και διαφάνειας λεπτομερείς διαδικασίες διαφάνειας και λογοδοσίας στις οικονομικές μας λειτουργίες.

Καθιερώσαμε ως το πρώτο και μοναδικό κόμμα στην Ελλάδα υποχρέωση πόθεν έσχες για όλα τα στελέχη μας σε κομματικές θέσεις ευθύνης αλλά και για όλους τους υποψηφίους μας.

Κατοχυρώσαμε στο Καταστατικό μας αλλά και σε όλους τους κανονισμούς τη δημοσιότητα και τη διαφάνεια για κάθε απόφαση ή πράξη οργάνων. Λειτουργούμε ειδική Επιτροπή διαφάνειας σύμφωνα με τον κώδικα. Θεσμοθετήσαμε κανονισμό λογοδοσίας και αξιολόγησης ο οποίος προβλέπει ότι τον Ιούνιο κάθε έτους όλα τα όργανα λογοδοτούν. Λογοδοτούν και αξιολογούνται και σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ήδη οι διαδικασίες για την εφαρμογή της λογοδοσίας βρίσκονται σε εξέλιξη ώστε τον Ιούνιο του 2009 για πρώτη φορά η λογοδοσία να εφαρμοστεί στην πράξη.

Καταβάλλουμε επίσης πολύ σημαντική προσπάθεια για την επικαιροποίηση και τη διαφάνεια και αξιοπιστία του Μητρώου Μελών και Φίλων. Και οφείλω εδώ να δηλώσω και τη μεγάλη συμβολή προς αυτή την κατεύθυνση των περιφερειακών οργανώσεων, των νομαρχιακών και περιφερειακών Επιτροπών, οι οποίες κατέθεσαν στον Συνήγορο μια σειρά από χρήσιμες παρατηρήσεις για την αναβάθμιση των πολιτικών διαδικασιών, για τη διαφάνεια και την πολιτική αξιολόγηση.

Ανταποκρίθηκαν επίσης και διευκόλυναν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και στη διαφάνεια οι Επιτροπές και οι τομείς του Εθνικού Συμβουλίου καθώς και οι φορείς του Κινήματος. Όλα αυτά συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση που έχετε στα χέρια σας.

Συμπερασματικά. Πρέπει να εκτιμηθεί ότι ο νέος τρόπος λειτουργίας του Κινήματος δεν εφαρμόζεται απόλυτα ικανοποιητικά. Άνοιξαν όμως νέοι ελπιδοφόροι δρόμοι. Οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν ήταν πολλές φορές ριζοσπαστικές και πρωτοφανείς για τα ελληνικά δεδομένα.

Οι αδυναμίες που παρουσιάστηκαν στη δράση μας, κάποια λάθη που έγιναν και το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη ωριμάσει πλήρως οι συνθήκες για την αξιοποίηση αυτών των νέων διαδικασιών, δεν αποτελούν το κύριο συμπέρασμα.

Αυτό που έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία και το οποίο εκφράζεται καθαρά στις αναφορές προς το Συνήγορο είναι η ευρεία αποδοχή του ανοιχτού συμμετοχικού κόμματος από τα μέλη και τους φίλους μας.

Κλείνοντας τη σύντομη αναφορά μου στην ετήσια έκθεση για το 2008 οφείλω να επισημάνω αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία, είναι ότι ο Συνήγορος άνοιξε νέα κανάλια επικοινωνίας με τα μέλη και τους φίλους, έσπασε στεγανά εξουσίας, έδωσε πρόσβαση στην πληροφόρηση και βήμα διαλόγου σε αυτούς που ένιωθαν απομονωμένοι και περιθωριοποιημένοι.

Η φωνή στην οποία δώσαμε τη δυνατότητα να ακουστεί ήταν η φωνή του απλού μέλους και φίλου του Κινήματός μας. Που υποστηρίζει με θέρμη όλες τις πρωτοβουλίες που κατοχυρώνουν τα δικαιώματά του και αναβαθμίζουν το ρόλο και τη συμμετοχή του.

Που απαιτεί ένα κίνημα διαφάνειας και λογοδοσίας, που απαιτεί οι οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ να είναι χώρος ελεύθερης διαβούλευσης, ιδεολογικής αναζήτησης και προγραμματικής επεξεργασίας, που απαιτεί να είναι τα μέλη μας χειραφετημένοι πολίτες, σε ένα ανοιχτό συμμετοχικό κόμμα, καταξιωμένο στη σύγχρονη κοινωνία.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας, θα ήθελα για ακόμη μια φορά να ευχαριστήσω όλους όσους ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Συνηγόρου και συνέβαλαν στην έκθεσή του για το 2008. Και θα ήθελα να παρακαλέσω τους δύο συντρόφους του Εθνικού Συμβουλίου το Γιάννη Βαρδακαστάνη και τον Παναγιώτη Κουρουπλή να παραλάβουν την έκθεση του Συνηγόρου και τα βασικά κείμενα του κινήματος σε γραφή brail.