«Να οικοδομήσουμε μια κοινωνία ανθρωπιάς και ίσων ευκαιριών», ομιλία του Γ. Α. Παπανδρέου στο 7ο εκλογοαπολογιστικό συνέδριο της Εθνικής Συνοσπονδίας ατόμων με αναπηρία

Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου 2009

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ μου Γιάννη, αγαπητοί συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι σύνεδροι, φίλες και φίλοι. Είναι ιδιαίτερη χαρά και τιμή που βρίσκομαι μαζί σας, στο 7^ο Συνέδριο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Και θέλω να σας συγχαρώ για τις πρωτοβουλίες σας, το έργο και τους αγώνες του αναπηρικού κινήματος.

Ο δικός σας αγώνας είναι και δίκαιος, και ανατρεπτικό, και υποδειγματικός. Δίκαιος, διότι είναι ανθρώπινος, είναι για μια κοινωνία ανθρωπιάς. Ανατρεπτικός, διότι επιχειρεί να αλλάξει ριζικά αντιλήψεις και πρακτικές. Και υποδειγματικός, γιατί χαρακτηρίζεται από τη δυναμική σας ενεργή συμμετοχή, τον αγώνα σας και εντός της Ελλάδας, αλλά και την εξέχουσα θέση την οποία έχετε, μέσω του Προέδρου σας, και στον αγώνα του αναπηρικού κινήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και αυτή σας η ενεργή συμμετοχή, ώστε να μην αποφασίζει κανείς για εσάς χωρίς εσάς, είναι συστατικό στοιχείο για να μπορέσουμε να εγγυηθούμε μια ανθρώπινη κοινωνία. Και με ρωτούν πολλές φορές, τι εννοούμε στο ΠΑΣΟΚ όταν λέμε ότι θέλουμε να εγγυηθούμε το δικαίωμα σε όλους σε μια ανθρώπινη κοινωνία. Και μάλιστα, μας ρωτούν και από την κυβέρνηση, τη σημερινή κυβέρνηση, και «πού θα βρείτε τα λεφτά».

Νομίζω σήμερα, αυτός ο χώρος, είναι ίσως ο καλύτερος τόπος για να απαντήσει κανείς σε αυτό το ερώτημα. Το πώς συμπεριφερόμαστε στους συμπολίτες μας, συμπολίτες με αναπηρία δεν χαρακτηρίζει εκείνους, χαρακτηρίζει εμάς όλους μας. Σε μια ανθρώπινη κοινωνία, δεν υπάρχουν διαχωρισμοί. Σε μια ανθρώπινη κοινωνία, δεν επιτρέπονται αποκλεισμοί, διότι είναι απάνθρωποι.

Διότι, ο αποκλεισμός δηλώνει ότι, εγώ δεν έχω τη δύναμη να σε κοιτάξω στα μάτια. Να αντιμετωπίσω το πρόβλημά σου. Ότι κλείνομαι στο δικό μου κόσμο. Αλλά όταν κλείνομαι στο δικό μου κόσμο, σιγά – σιγά, τα τείχη τα οποία διαμορφώνω,  κλείνουν κι εμένα, όλους μας. Στέκονται εμπόδιο για ολόκληρη την κοινωνία. Και αυτά τα τείχη, είναι τα τείχη της ανισότητας, είναι τα τείχη της κοινωνικής αδικίας και της φτώχειας, είναι τα τείχη του κοινωνικού ρατσισμού και της βίας, είναι τα τείχη της κομματικοκρατίας που ζούμε, κατακερματίζουν την κοινωνία και την κάνουν να απογοητεύεται και να είναι και κουρασμένη.

Ο αποκλεισμός δεν δηλώνει τη δύναμη μιας κοινωνίας, δηλώνει την αδυναμία της. Αντίθετα, μια κοινωνία ανθρώπινη είναι μια κοινωνία δυνατή. Μια κοινωνία που μπορεί να κοιτάξει τον κάθε πολίτη με ειλικρίνεια στα μάτια και να του πει: ναι, μπορούμε να αλλάξουμε, μπορούμε να διαμορφώσουμε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει το δικό σου πρόβλημα. Και μαζί, να προχωρήσουμε μπροστά.

Γι' αυτό, η ανθρώπινη κοινωνία είναι μια δυνατή κοινωνία. Διότι έχει τη δυνατότητα, με έξυπνο τρόπο, να δίνει δύναμη και ίσες ευκαιρίες σε όλους τους πολίτες. Να αποφασίζει συνειδητά ότι δεν θα απωλέσει τη δύναμη κανενός. Και το άτομο με αναπηρία έχει δύναμη, την οποία εμείς ως χώρα, ως Ελλάδα, χρειαζόμαστε, πρέπει να αξιοποιήσουμε και θα αξιοποιήσουμε.

Δεν έχουμε δικαίωμα να απωλέσουμε την πρωτοβουλία, τη δημιουργικότητα, την προσφορά που έχει να δώσει ο κάθε άνθρωπος στο κοινωνικό σύνολο.

Πραγματικά, νομίζουμε ότι στην πατρίδα μας τα πράγματα πάνε τόσο καλά, ώστε να μπορούμε να χάσουμε το ταλέντο, τις ιδέες ενός παιδιού με αναπηρία, απλά και μόνο επειδή δεν επενδύουμε για να του δώσουμε πρόσβαση; Πρόσβαση στην κοινωνία, στο σχολείο. Πόσους μαθηματικούς, πόσους φυσικούς, πόσους καλλιτέχνες, πόσους ταλαντούχους εργαζόμενους, έχουμε τη δυνατότητα να χάνουμε ως Ελλάδα, διότι δεν δώσαμε την απαραίτητη πρόσβαση σε αυτά τα άτομα στο σχολείο; Εγώ σας διαβεβαιώ, δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε κανέναν, ούτε έναν. Αυτό ακριβώς εμείς εννοούμε όταν λέμε ότι πρέπει να χτίσουμε μια ανθρώπινη κοινωνία.

Και πρόσβαση δεν είναι μόνον υποχρέωση,  είναι και  δύναμη. Αυτή η στάση ζωής απαντάει και σε αυτό το - θα έλεγα - δόλιο ερώτημα: «πού θα βρείτε τα λεφτά;». Και λέω «δόλιο ερώτημα», διότι υπονοεί ότι η πρόσβαση είναι πολυτέλεια. Ενώ η πρόσβαση είναι επένδυση. Είναι επένδυση για την ανάπτυξη, για την ευημερία, για τη δημιουργία. Και είναι επίσης δόλιο ερώτημα, διότι το 80% του δρόμου που έχουμε να διανύσουμε για να πετύχουμε αυτό το στόχο, δεν κοστίζει ούτε ένα ευρώ.

Διότι για την ανθρώπινη κοινωνία, την οποία εμείς θέλουμε να κατακτήσουμε, πρώτα απ' όλα, πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία. Και η νοοτροπία πρέπει να ξεκινήσει να αλλάζει από την ίδια την κυβέρνηση, από το ίδιο το κράτος, από την ίδια τη δημόσια διοίκηση, ξεκινώντας ώστε να μπορούμε να αλλάξουμε τις αντιλήψεις μας για το πώς νομοθετούμε, πώς δομούμε τις πόλεις μας, πώς διαμορφώνουμε πολιτικές, που έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο.

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, όταν μιλάμε για ανθρωπιά, από το άτομο με αναπηρία. Πόσο κοστολογείται το χαμόγελο ενός παιδιού, ενός παιδιού με αναπηρία, που μπορεί και αθλείται με άλλα παιδιά, που δεν έχουν αναπηρία;

Πόσο κοστολογείται η ανακούφιση μιας μάνας, που ξέρει ότι στο σχολείο θα υπάρχουν άνθρωποι, που θα κάνουν το παν για να το αγκαλιάσουν, για να του δώσουν ευκαιρίες και δυνατότητες;

Πόσο κοστολογείται η αξιοπρέπεια ενός ατόμου με αναπηρία που ζητάει το απλό, σεβασμό από τη δημόσια διοίκηση, από το κράτος, από την Πολιτεία;

Πόσο κοστολογείται η περηφάνια μιας ολόκληρης κοινωνίας, που μπορεί να πει, έχω τη δύναμη να κοιτάζω τους συμπολίτες μου με αναπηρία στα μάτια, χωρίς φόβο, χωρίς ενοχές, χωρίς διακρίσεις; Το κόστος είναι πολύ μικρό, το αποτέλεσμα είναι ανεκτίμητο, είναι αμύθητη η αξία του αποτελέσματος.

Γι' αυτό, το τέλος των αποκλεισμών είναι δύναμη, είναι εξυπνάδα, είναι τελικά ανθρώπινο δικαίωμα. Ας ξεκινήσουμε από εδώ, ας ξεκινήσουμε από τη δύναμη που χρειάζεται να βρούμε μέσα μας, για να χτυπήσουμε τη διάκριση και να χτίσουμε μια πραγματικά ανθρώπινη κοινωνία, για να μην σπρώξουμε ξανά το πρόβλημα κάτω από το χαλί. Και όταν το πετύχουμε αυτό ως κοινωνία, θα είμαστε όλοι πολύ πιο πλούσιοι, όσα λεφτά και αν έχουμε επενδύσει.

Γι'  αυτό και το ΠΑΣΟΚ ταυτίζεται με τους δικούς σας αγώνες, όχι μόνο γιατί βάζουμε στο επίκεντρο της πολιτικής μας τον άνθρωπο, αλλά διότι πιστεύουμε βαθιά ότι τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία δεν αφορούν μόνο τα άτομα με αναπηρία, αλλά ολόκληρη την κοινωνία, το είδος της κοινωνίας που χτίζουμε.

Και το αποδείξαμε αυτό. Το αποδείξαμε, τόσο με τις πολιτικές που εφάρμοσε το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου, όσο και με τον Κώστα Σημίτη. Έγιναν πολλά, όπως και πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα, ιδιαίτερα τώρα, που η οικονομική κρίση προκαλεί πρόσθετα προβλήματα.

Και όσοι επικαλούνται την οικονομική κρίση, για να μην εφαρμοστούν πολιτικές που θα βοηθήσουν τους ασθενέστερους, απλώς δεν καταλαβαίνουν, διότι τώρα είναι η ώρα της ανάγκης, όπως πολύ σωστά είπε ο Πρόεδρός σας, τώρα είναι η ώρα να σκύψει η Πολιτεία πάνω στα προβλήματα των ασθενέστερων στρωμάτων της κοινωνίας μας και, βεβαίως, των ατόμων με αναπηρία.

Τώρα είναι η ώρα να εγγυηθούμε, ότι δεν θα υπάρξουν και νέοι αποκλεισμοί λόγω της κρίσης. Να εγγυηθούμε την κοινωνική συνοχή τώρα, τώρα, την ώρα της κρίσης, όχι μετά.

Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση δεν σκέφτεται έτσι. Προτιμά να κρύβεται πίσω από προβλήματα και μεγαλόστομες εξαγγελίες, πίσω από κούφια λόγια. Μπορεί και εξυπηρετεί ειδικά συμφέροντα, τους ισχυρούς, τις τράπεζες, τους «ημέτερους» ενώ ψάχνει άλλοθι στις κρίσεις για να αποφύγει τις πραγματικές της ευθύνες.

Έχει τεράστιες ευθύνες, που έχει αφήσει τη χώρα μας ανοχύρωτη μπροστά σ' αυτή τη διεθνή κρίση. Το διεθνές κύρος μας να έχει καταρρακωθεί, η παραγωγική βάση της οικονομίας να έχει συρρικνωθεί, νέες τεχνολογίες να μην έχουν ενσωματωθεί, τεράστιοι πόροι να έχουν εγκλωβιστεί σε αντιπαραγωγικές επενδύσεις, το κοινωνικό κράτος να υποχωρεί, η δημόσια παιδεία να απαξιώνεται, οι ανισότητες να έχουν διευρυνθεί και εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας να περνάνε το κατώφλι της φτώχειας και της ανέχειας.

Είναι περιττό να σας θυμίζω, ότι το ΠΑΣΟΚ μερίμνησε για τα άτομα με αναπηρία στη Συνταγματική Αναθεώρηση του 2001 και, το κράτος ανέλαβε την υποχρέωση για τη λήψη όλων εκείνων των αναγκαίων μέτρων, που θα εξασφαλίσουν τα άτομα με αναπηρία: την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη, τη συμμετοχή τη δική τους, τη δικής σας, στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας.

Η συνταγματική αυτή κατοχύρωση, αλλά και μια σειρά πολυάριθμων νόμων και Προεδρικών Διαταγμάτων, αποτελούν τα νομικά εργαλεία του Κινήματός σας. Όμως, στην πράξη, αυτές οι διατάξεις, είτε δεν εφαρμόζονται καθόλου, είτε εφαρμόζονται πλημμελώς.

Γι' αυτό, τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους βρίσκονται πολλαπλά εκτεθειμένοι στους κινδύνους αυτής της κρίσης. Γι' αυτό και υποστηρίζουμε τις δικές σας διεκδικήσεις, ως Αναπηρικό Κίνημα,για πρόσθετα μέτρα προστασίας και ενίσχυσης.

Να εγγυηθούμε ότι η Πολιτεία, στην πράξη, δεν θα αφήσει να πληρώσουν τα άτομα με αναπηρία τις συνέπειες μιας οικονομικής κρίσης, μέσω της μείωσης των εισοδημάτων τους, του περιορισμού των επαγγελματικών τους ευκαιριών, της μείωσης των δημόσιων επενδύσεων, σε τομείς όπως είναι η πρόνοια, η υγεία, η παιδεία, ή του περιορισμού του κράτους πρόνοιας.

Δεσμευόμαστε να δημιουργήσουμε όλες τις προϋποθέσεις, ώστε να εφαρμοστούν οι νόμοι που υπάρχουν και, αν είναι οι νόμοι που πρέπει να αλλάξουν, να αλλάξουμε και τους νόμους, για την καλύτερη προάσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.

Για μας, αυτή είναι η έννοια μιας ευνομούμενης Πολιτείας, που σέβεται η ίδια τους νόμους του κράτους. Όχι μια Πολιτεία ανομίας και δικαίου του ισχυρού, όπως έχουμε σήμερα.

Ξέρω επίσης καλά, ότι υπάρχουν τομείς που είναι ιδιαίτερα νευραλγικοί για σας. Είναι η παιδεία, είναι η εργασία. Η σημερινή κυβέρνηση θέσπισε την υποχρεωτική εκπαίδευση για τα παιδιά με αναπηρία το 2008, όμως, δυστυχώς για όλους, ο νόμος αυτός μένει ένα κενό γράμμα, αφού 180.000 άτομα με αναπηρία μένουν χωρίς κανενός είδους εκπαίδευση.

Για ποια υποχρεωτική εκπαίδευση μιλάμε, όταν δεν εξασφαλίζεται η πρόσβαση στις κατάλληλες σχολικές μονάδες, όταν δεν προβλέπεται η δημιουργία ειδικών εκπαιδευτικών δομών για παιδιά με αυτισμό, όταν δεν υπάρχει αύξηση του προϋπολογισμού για το χώρο της παιδείας;

Ποια υποχρεωτική εκπαίδευση μπορεί να υπάρξει, όταν από την έναρξη της κυβερνητικής θητείας της ΝΔ, και όχι μόνον, δεν υπάρχει αύξηση, αλλά κάθε χρόνο επί Νέας Δημοκρατίας έχουμε μείωση του προϋπολογισμού του Υπουργείου Παιδείας;

Ποια υποχρεωτική εκπαίδευση μπορεί να υπάρξει, όταν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς μέχρι τις αρχές του Δεκέμβρη, οι περισσότερες σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής δεν λειτουργούσαν, επειδή δεν υπήρξε η εξασφάλιση για τη μεταφορά των μαθητών προς τα σχολεία τους; Και βέβαια, οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων αναγκάζονται σε κινητοποιήσεις και σε δυναμικές διεκδικήσεις.

Εμείς, στο πλαίσιο της ριζικής αλλαγής του εκπαιδευτικού συστήματος, εντάσσουμε την ειδική εκπαίδευση, βάζοντας στο επίκεντρο τον μαθητή με αναπηρία, δίνοντας έμφαση στη διεύρυνση των γνωστικών του ικανοτήτων και στην αρμονική συνύπαρξη και συνεργασία με τους μαθητές χωρίς αναπηρίες.

Θα προβούμε στις απαιτούμενες προσαρμογές. Παράδειγμα είναι το ηλεκτρονικό βιβλίο, αυτό το οποίο είχα την ευκαιρία να δείξω στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή για την παιδεία, που είναι φιλικό και πλήρως προσβάσιμο στους χρήστες με αναπηρία. Δημιουργούμε δηλαδή εργαλεία προσβασιμότητας σε όλα τα άτομα με αναπηρία.

Γνωρίζω καλά επίσης ότι ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι το θέμα της εργασίας. Η ενσωμάτωση των δύο Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη μη διακριτική μεταχείριση στον τομέα της απασχόλησης, δεν εφαρμόζεται στην πράξη.

Εμείς συντασσόμαστε με τη δική σας θέση, σχετικά με την άμεση ανάγκη αναμόρφωσης του νομοθετικού πλαισίου για υποχρεωτικές προσλήψεις των ΑμεΑ στον δημόσιο, τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τον ιδιωτικό τομέα.

Κι εμείς θα επιταχύνουμε, θα κάνουμε πιο απλές αυτές τις διαδικασίες, για να προσθέσουμε νέα επαγγέλματα και να αυξηθεί η απορρόφηση των ατόμων με αναπηρία σε θέσεις εργασίας, ανάλογα και με τα τυπικά και ουσιαστικά τους προσόντα.

Θα βάλουμε προς συζήτηση την πρότασή σας για τη θέσπιση νόμου, που θα ρυθμίζει ειδικά και αποκλειστικά την υποχρεωτική πρόσληψη των ατόμων με αναπηρία σε θέσεις εργασίας, χωρίς να περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο νόμο άλλες κατηγορίες προστατευόμενων προσώπων.

Επιπλέον, στον ιδιωτικό τομέα, θα δώσουμε περισσότερα και πιο ουσιώδη κίνητρα στους εργοδότες, προκειμένου να προσλαμβάνουν εργαζόμενους με αναπηρία, όπως παραδείγματος χάρη φορολογικές ελαφρύνσεις.

Τέλος, μια άλλη ομάδα αποκλεισμένη, οι μετανάστες, ειδικά οι μετανάστες με αναπηρία, που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα, θα απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με τα άτομα με αναπηρία που είναι Έλληνες πολίτες.

Η πολιτική του ΠΑΣΟΚ είναι πάντα μια πολιτική δημοκρατικής διαβούλευσης. Προτείνουμε, συνδιαλεγόμαστε, συνδιαμορφώνουμε και εφαρμόζουμε. Γι/ αυτό, εμείς θέλουμε τη στενή, και πάντα είχαμε και θα έχουμε στενή και αγαστή, είμαι σίγουρος, συνεργασία με το αναπηρικό Κίνημα. Κάνουμε πράξη τις δεσμεύσεις μας, ζητώντας τη μαζική συμμετοχή, την ουσιαστική δική σας συμμετοχή σε όλες τις διαδικασίες.

Μάλιστα, το έχουμε αποδείξει και στην πράξη, στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του 2006, και στις εθνικές εκλογές του 2007, όταν τα ψηφοδέλτιά μας πλαισιώθηκαν από άτομα με αναπηρία. Έχουμε το προνόμιο να είμαστε το μοναδικό σοσιαλιστικό κόμμα κι ένα από τα δύο ευρωπαϊκά κράτη που έχουν εκλέξει Ευρωβουλευτή με αναπηρία.

Δίνουμε επίσης φωνή σε αυτή τη γενιά, τη νέα γενιά, που είναι οι νέοι με αναπηρία. Η Νεολαία του ΠΑΣΟΚ προέβλεψε στο καταστατικό της τη συμμετοχή με ποσόστωση ενός νέου ή μιας νέας με αναπηρία σε κάθε Νομαρχιακό Δίκτυο Νεολαίας και, πέντε άτομα από αυτά, μετέχουν στο Εθνικό Συμβούλιο Νεολαίας και, ένας νέος ή μία νέα με αναπηρία, θα μετέχει στη Συντονιστική Γραμματεία Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ.

Στη διαμόρφωση των προγραμματικών μας θέσεων σχετικά με τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία, αυτά που εγκρίθηκαν, το Μάιο του 2007, ήταν προϊόν ενός ειλικρινούς, ουσιαστικού, εποικοδομητικού διαλόγου με εσάς και με όλες τις οργανώσεις σας.

Το ίδιο θα κάνουμε και τώρα. Θέλουμε να σας ακούσουμε, να μας υποβάλετε και νέες προτάσεις, να πούμε τις δικές μας, να ακούσουμε τις δικές σας, να καταλήξουμε σε ένα κοινά αποδεκτό και νέο πλαίσιο, το οποίο θα είναι και οδηγός μας, ως κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αύριο στη χώρα.

Σε ό,τι αφορά το διεθνές επίπεδο, εμείς δεσμευόμαστε για άμεση κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Δεσμευόμαστε για την άμεση υπογραφή και επικύρωση του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου, που παρέχει το δικαίωμα σε άτομα και ομάδες με αναπηρία, που θίγονται από την παραβίαση της σύμβασης να προσφύγουν κατά του κράτους, σε μια ειδική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, η οποία θα συσταθεί μόλις η σύμβαση ψηφιστεί και τεθεί σε ισχύ. Και η παρακολούθηση της εφαρμογής της σύμβασης σε εθνικό επίπεδο, προτείνουμε να ανατεθεί στην Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία.

Τέλος, δεσμευόμαστε για την επανεξέταση όλης της νομοθεσίας, προκειμένου να συνάδει με το άρθρο 21,  παράγραφος 6 του Συντάγματος, και με τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, φίλες και φίλοι, χθες, όπως γνωρίζετε, πρότεινα να πάμε άμεσα σε εκλογές, το αργότερο να γίνουν μαζί με τις Ευρωεκλογές, ώστε να υπάρξει καθαρή και νέα λαϊκή εντολή, για το ποιο κόμμα μπορεί να βγάλει τη χώρα από την κρίση, να προστατεύσει το εισόδημα των ασθενέστερων και της μεσαίας τάξης.

Η Ελλάδα του 2009 χρειάζεται μια κυβέρνηση που θα έχει τον άνθρωπο στο επίκεντρο της πολιτικής της, θα εμπεδώσει το κράτος Δικαίου, θα ανοικοδομήσει το κοινωνικό κράτος, αυτό που υπονομεύθηκε τα τελευταία χρόνια, που ουσιαστικά διαλύθηκε. Τα σχολεία, τα πανεπιστήμιά μας, το σύστημα υγείας, τις δομές πρόνοιας.

Μια κυβέρνηση, που θα ανοίξει νέους δρόμους ανάπτυξης, της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης», που σέβεται και αξιοποιεί το περιβάλλον, τις νέες τεχνολογίες, και πάλι με επίκεντρο τον άνθρωπο.

Η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί, το έχει αποδείξει. Εμείς εγγυόμαστε μια νέα πορεία. Είναι για μας εθνικό χρέος να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση, να ξαναφέρουμε την ελπίδα και την προοπτική στους νέους, στους εργαζόμενους, στις επιχειρήσεις, σε όλους, σε κάθε άνθρωπο, και στα άτομα με αναπηρία.

Αυτό θα το κάνουμε, το εγγυόμαστε, δεσμευόμαστε.

Σας ευχαριστώ.