«Αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας καταθέτουμε πρόταση»

Δευτερολογία Γ. Α. Παπανδρέου στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για την παιδεία

Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2009

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πρέπει να συμφωνήσω σε κάτι με τον πρωθυπουργό. Πράγματι, τα πέντε χρόνια του παρελθόντος είναι πολύ κακός οδηγός για το μέλλον της χώρας.

Μετά από πέντε χρόνια, τι μας λέει; Μια νέα αρχή. «Είμαστε ακόμη στην αρχή» είπε, τον ακούσατε. Και ουσιαστικά, η συζήτηση από πλευράς της Νέας Δημοκρατίας ήταν κατ' εξοχήν όχι για την κατάσταση στην παιδεία, ή τις προτάσεις για το πού πάμε, αλλά για τη διαδικασία. Μετά από πέντε χρόνια!

Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές της, αναζητά τη νομιμοποίησή τους στις προτάσεις του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Δηλαδή, είστε χωρίς σχέδιο μετά από πέντε χρόνια, με βάρκα την ελπίδα του διαλόγου.

παναλάβατε πολλές φορές: «Είμαστε ανοιχτοί να ακούσουμε». Μετά από πέντε χρόνια! Και ρωτώ: είστε και ανοιχτοί να πείτε και κάτι; Είστε έτοιμοι να προτείνετε και κάτι; Μετά από 5 χρόνια; Έχετε όραμα για την παιδεία; Διότι αυτά που άκουσα είναι ότι, δυστυχώς, η αποχωρούσα κυβέρνηση μάλλον στο παρελθόν της παιδείας και της χώρας ακόμη λιμνάζει, δεν έχει την αίσθηση ότι η παιδεία φεύγει μπροστά και είναι το μέλλον της χώρας.

Γιατί από την τοποθέτηση του υπουργού και του πρωθυπουργού, από όσα είπαν για τις προτάσεις που θα ακουστούν, που θα προτείνει το ΠΑΣΟΚ, που θα υιοθετήσουν από το ΠΑΣΟΚ, μάλλον καταλαβαίνω ότι μας καλείτε να κυβερνήσουμε. Και βέβαια θα κυβερνήσουμε. Θα κυβερνήσουμε, με πλήρη την αίσθηση ευθύνης για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.

Σήμερα, εμείς συμμετέχουμε υπεύθυνα στο διάλογο. Έθεσα τους όρους κ. πρωθυπουργέ, για να είναι σοβαρός ο διάλογος, διότι υπάρχουν διάλογοι και διάλογοι. Δεν μπορεί ένα Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας να λειτουργεί, να συμμετέχουμε, άλλα να συζητούνται εκεί, και άλλα ο υπουργός Παιδείας να καταθέτει ξαφνικά, αιφνιδιαστικά, στη Βουλή.

Αλλά δεν απαντήσατε και σε πολλά άλλα που ζήτησα, όπως για το αν εσείς αύριο, ως Αξιωματική Αντιπολίτευση, θα συμμετέχετε σε μια ουσιαστική συζήτηση γύρω από τα θέματα της παιδείας. Ελπίζω η αναγνώριση των λαθών σας των πέντε ετών, να είναι και μια έμμεση υπόσχεση, ότι θα συμμετέχετε. Και αυτό, θα το χειροκροτήσουμε αύριο κι εμείς, ως κυβέρνηση.

Φοβάμαι όμως ότι αντιλαμβάνεστε αυτή τη διαδικασία περισσότερο ως μια απέλπιδα προσπάθεια μικροκομματικής προσέγγισης του μεγάλου θέματος που λέγεται παιδεία. Διότι δύο ολόκληρα χρόνια, και το 2006, και το 2007, μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση δίχασε την κοινωνία, βύθισε τη χώρα στο χάος, σε συγκρούσεις, σε πολώσεις, για ένα νόμο - πλαίσιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, που δεν έλυνε κανένα πρόβλημα. Σας το είχαμε πει. Δεν ακούσατε.

Με μοναδικό σκοπό, να συσπειρώσει κάποιους οπαδούς, να κερδοσκοπήσει κομματικά, να παίξει με τα συντηρητικά αντανακλαστικά κάποιων τμημάτων της κοινωνίας. Αυτά όμως δεν περνάνε πια. Θα μπορούσα να πω πολλά για τη θητεία σας, αλλά θα ήθελα απλώς να απαντήσω σε μερικά από τα θέματα τα οποία αναφέρθηκαν.

Χρηματοδότηση. Πέντε χρόνια συνεχούς συρρίκνωσης. Σας άκουσα να λέτε ότι αυξήσατε τα κονδύλια για την παιδεία. Πού το είδατε αυτό; Σε κάθε προϋπολογισμό, στους πέντε προϋπολογισμούς που καταθέσατε, είναι μειωμένη η χρηματοδότηση της παιδείας από την προηγούμενη χρονιά. Από το 3,6% που πήρατε, φτάσατε στο 3% του ΑΕΠ.

Στις υποδομές. Επαναλαμβάνετε στερεότυπα, πομπωδώς, το πλήθος των έργων, ιδιαίτερα στο θέμα της στέγης. Ξέρετε ότι η χρηματοδότηση του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων, από 225 εκ. έπεσε στα 110 εκ. ευρώ; Αποτέλεσμα, η έκρηξη της διπλοβάρδιας.

Δώσατε βάρος στις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Επιλογή, με δυσανάλογα υψηλό κόστος, χωρίς όμως χρονικές δεσμεύσεις. Και είναι αμφίβολο αν θα αρχίσουν κάποια έργα, ακόμη και φέτος. Τα έργα και οι ημέρες της Νέας Δημοκρατίας μιλάνε από μόνα τους.

Ψηφίσατε νόμο για την καθιέρωση υποχρεωτικής φοίτησης ενός έτους στα νηπιαγωγεία, χωρίς να υπάρχουν οι υποδομές. Ούτε και η πρόνοια για την εξασφάλισή τους. Με αποτέλεσμα, 70% των Νηπιαγωγείων να στεγάζεται τώρα σε ακατάλληλα κτίρια και χιλιάδες μικρά παιδιά να βρίσκονται εκτός δημόσιων νηπιαγωγείων. Προς μεγάλη χάρη, βεβαίως, των αντίστοιχων ιδιωτικών, που πολλαπλασιάζουν με την πολιτική σας τη δική τους πελατεία.

Καθιερώσατε τη βάση του 10, που δεν είναι βάση του 10, διότι η βάση ουσιαστικά αυξάνεται και μειώνεται, επί της ουσίας, ανάλογα με τη δυσκολία των θεμάτων. Είναι αντιεκπαιδευτικό και αντιπαιδαγωγικό, όπως εσείς το εφαρμόσατε. Το αποτέλεσμα; Αποκλεισμός χιλιάδων υποψηφίων. Φέτος, ο αριθμός των υποψηφίων που αποκλείσατε έφτασε τους 40.000. Ωστόσο, τους αποκλείσατε αυτούς απ' τη δημόσια παιδεία, κρίνονται δηλαδή ακατάλληλοι, αλλά είναι κατάλληλοι να πληρώσουν ως πελάτες των κολεγίων, των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και των ξένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Και πάλι, είναι η πολιτική σας που βοηθά συστηματικά μια πελατεία κερδοσκοπίας στο χώρο της παιδείας.

Αποδιοργανώσατε, με το νόμο 2006, την Τεχνική Εκπαίδευση. Ακούστε. Καθιερώσατε ένα νέο τύπο τεχνικού σχολείου, χωρίς ταυτότητα, ούτε τεχνικό, ούτε γενικό, με συνέπεια τη δραματική συρρίκνωση του μαθητικού δυναμικού, 121 χιλιάδες μαθητές το 2004-2005, πέρσι, μόνο 77 χιλιάδες.

Τα Επαγγελματικά Λύκεια και οι Επαγγελματικές Σχολές αφέθηκαν στην τύχη τους. Κανένα βιβλίο προσαρμοσμένο στις ανάγκες δεν εκδόθηκε μέχρι σήμερα. Τους δίνετε ακόμα τα βιβλία των Γενικών Λυκείων και των Τεχνικών Επαγγελματικών Εκπαιδευτηρίων, των ΤΕΕ δηλαδή, που εσείς οι ίδιοι καταργήσατε.

Και το αποκορύφωμα, ακούστε, 2,5 χρόνια μετά την εφαρμογή του νόμου, του δικού σας νόμου, και λίγους μήνες πριν τις πανελλήνιες εξετάσεις, δεν έχετε νομοθετήσει ακόμα το πώς θα υπάρξει απ' αυτά τα σχολεία πρόσβαση των αποφοίτων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Αυτό είναι το ενδιαφέρον σας. Αυτός είναι ο σχεδιασμός σας. Όπως και σήμερα, γενικώς περί διαλόγου, περί συζητήσεων, περί ανέμων.

Όμως, το καίριο χτύπημα της Νέας Δημοκρατίας στη δημόσια παιδεία ήταν η  καταρράκωση ακόμα και του κύρους των πανελλαδικών, των γενικών εξετάσεων, με αλλεπάλληλα κρούσματα σοβαρών λαθών που κλόνισαν το αδιάβλητο.

Δυστυχώς, το καταστροφικό σας έργο δεν τελειώνει εδώ. Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Ο προϋπολογισμός προβλέπει 500 χιλιάδες ευρώ, δηλαδή 2,5 ευρώ ανά εκπαιδευτικό. Πρόκειται για πλήρη απαξίωση του θεσμού της επιμόρφωσης, τώρα που χρειάζεται να εισαχθούν νέες δυνατότητες στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Να μιλήσουμε και για την επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης; Αποπομπή του συνόλου των στελεχών της εκπαίδευσης το 2004, και σημαία δική σας ο κομματισμός, δηλαδή η λογική της αποκατάστασης των «δικών μας παιδιών». Γι' αυτό σας είπα για αξιολόγηση. Αξιολόγηση δεν μπορεί να γίνει όταν υπάρχει κομματισμός. Αξιολόγηση γίνεται μόνο όταν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια και εμείς ακριβώς αυτό θα εφαρμόσουμε ως κυβέρνηση αύριο.

Παράλληλα, σπαταλώνται χρήματα. Εισιτήριες εξετάσεις  που κοστίζουν περίπου 1,5 εκατ. ευρώ, αλλά εσείς έχετε βάλει στον προϋπολογισμό 28,3 εκατ. ευρώ. Αστοχία είναι, ή κρυμμένες προθέσεις;

Πάντως, για μας, η αλλαγή που έχει ανάγκη η χώρα είναι αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα που θα βασιστεί στα παιδιά μας, στους νέους, στο σήμερα, για να μπορέσουν να διαμορφώσουν το αύριο.

Θέλω επίσης να τονίσω ότι διαχρονικά, εδώ και 13 χρόνια, είμαι επικεφαλής του διαλόγου για την παιδεία. Το κάνουμε και το έκανα ως κυβέρνηση, θα το κάνουμε αύριο ως κυβέρνηση, το κάνουμε και σήμερα ως αντιπολίτευση. Η δική μας πρόταση ήδη συζητείται σε όλη την Ελλάδα. Διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς, διάλογος στα Πανεπιστήμια, διάλογος στα σχολεία, διάλογος με την κοινωνία.

Και δεν είναι πρόσχημα, διότι σήμερα χρειάζεται ένα ριζικά διαφορετικό αναπτυξιακό σύστημα, για να περάσουμε στην οικονομία της γνώσης, στην οικονομία της πληροφορίας, στην οικονομία της «πράσινης ανάπτυξης». Μόνον έτσι θα έχουμε ανταγωνιστική οικονομία, μια οικονομία που επενδύει, όχι στη φθηνή εργασία, όχι στη μαζική παραγωγή χωρίς ποιότητα, όχι στα μαζικά προϊόντα χωρίς ποιότητα, αλλά που επενδύει στον άνθρωπο.

Μόνον έτσι, με τον άνθρωπο, ο οποίος είναι δημιουργός, ο οποίος είναι καινοτόμος, ο οποίος έχει την ποιότητα και, αυτή την ποιότητα, τη μεταφέρει στην παραγωγή, στις υπηρεσίες, στον αγροτικό τομέα, στον τουρισμό, στη βιομηχανία, στις μεταφορές, στην υγεία, στον αθλητισμό, σε υπηρεσίες που μπορεί να είναι κερδοφόρες για την Ελλάδα, σε ένα άλλο πρότυπο ανάπτυξης, μόνον τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για μια Ελλάδα ευημερούσα, ανταγωνιστική, για μια Ελλάδα των αξιών.

Για μας, η Ελλάδα των αξιών περνά απ' τις μεγάλες αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Ευθύνες, για να αλλάξουμε πορεία, ώστε να μπορεί να πιστέψει πια ο νέος άνθρωπος ότι έχει δικαίωμα σε μια ανθρώπινη κοινωνία.

Αυτό θα το εγγυηθούμε. Είναι δέσμευσή μας. Θα είναι έργο μας.

Ευχαριστώ πάρα πολύ.