Πώς συνταξιοδοτούνται οι εκπαιδευτικοί

Με τις νέες διατάξεις που περιλαμβάνονται στο νόμο 3075/2002, διαφοροποιούνται σε σχέση με τους άλλους πολιτικούς δημοσίους υπαλλήλους, οι όροι και οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών.

Συγκεκριμένα για τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν διοριστεί με βάση την επετηρίδα και απολύονται από την υπηρεσία μετά την 1/1/2003, λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας (67ο έτος) χωρίς να έχουν συμπληρώσει 35 πραγματικά συντάξιμα έτη, αναγνωρίζεται συντάξιμος χρόνος μέχρι 5 έτη, από το χρόνο αναμονής διορισμού και μέχρι συμπλήρωσης της 35ετίας.

Ο αναγνωριζόμενος χρόνος, ορίζεται σε ένα έτος για όσους αποχωρούν από την υπηρεσία το έτος 2003, σε 2 έτη για όσους αποχωρούν το 2004, σε 3 έτη για όσους αποχωρούν το 2005, σε 4 έτη για όσους αποχωρούν το 2006 και σε 5 έτη για όσους αποχωρούν από την υπηρεσία από 1/1/2007 και μετά.

Για την αναγνώριση του παραπάνω χρόνου καταβάλλονται οι αντίστοιχες εισφορές από τους ιδίους τους υπαλλήλους (άρθρο 5 παραγ 3).

Παράλληλα στην παρ. 4 του άρθρου 5, προβλέπεται για ορισμένες κατηγορίες εκπαιδευτικών η μείωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.

Συγκεκριμένα για τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που συμπληρώνουν τριάντα (30) συντάξιμα έτη, παρέχεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης σε ηλικία 55 ετών, εφόσον έχουν προσληφθεί μέχρι 31/12/82.

Εάν η πρόσληψη έχει γίνει μετά την 1/1/1983, η συνταξιοδότηση γίνεται με τα ίδια συντάξιμα έτη, αλλά σε ηλικία 60 ετών.

Ετσι λοιπόν οι νέες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών όπως αυτές διαμορφώνονται, μετά και το Νόμο 3075/02 είναι οι εξής:

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Στην πρώτη στήλη αναφέρονται τα έτη που απαραίτητα πρέπει να συμπληρωθούν στο δημόσιο. Σε όλες τις περιπτώσεις προσμετράται για τη συμπλήρωση των ετών αυτών και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, εφόσον αναγνωρισθεί από τον ενδιαφερόμενο. Ολα τα αναφερόμενα αυτά έτη αφορούν στη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, τα οποία εφόσον συμπληρωθούν και ανάλογα με το έτος που συμπληρώνονται (2η στήλη) προσδιορίζεται και το αντίστοιχο όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση ή ο αριθμός συντάξιμων ετών που απαιτούνται για συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας. Ετσι λοιπόν εάν κάποιος εργαζόμενος αποχωρήσει αμέσως μετά τη συμπλήρωση των απαιτούμενων για θεμελίωση συντάξιμων ετών, η σύνταξη θα χορηγηθεί άμεσα μόνο στην περίπτωση που ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει και το αντίστοιχο όριο ηλικίας. Σε διαφορετική περίπτωση η σύνταξη θα χορηγηθεί όταν συμπληρωθεί το όριο ηλικίας.
2. Τα αναφερόμενα στην 3η στήλη συντάξιμα έτη που υπερβαίνουν τα 25 και μέχρι τα 35 μπορεί να είναι έτη που έχουν αναγνωρισθεί στο δημόσιο (ιδιωτικός τομέας) ή από αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας ή να έχουν διανυθεί όλα στο δημόσιο
3. Όπως προκύπτει από τον πίνακα τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης φαίνεται κατ' αρχήν να διατηρούνται ίδια και με το νέο νόμο.

Στην πραγματικότητα όμως βελτιώνονται πολλά από αυτά με βάση όσα αναγράφονται στην τελευταία γραμμή του πίνακα (νέες διατάξεις). Ετσι λοιπόν για μερικούς εργαζόμενους (όσους έχουν συμπληρώσει 25 συντάξιμα έτη στο δημόσιο μαζί με το χρόνο στρατιωτικής θητείας μέχρι 31/12/97) καμιά αλλαγή δεν επέρχεται με τη νέα διάταξη στο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης (55ο έτος).

Για όσους όμως συμπληρώνουν την 25ετία αυτή μετά την 1/1/1998 τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση, μειώνονται μέχρι και 10 χρόνια.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:

1. Εκπαιδευτικός άνδρας, γεννηθείς το 1948, προσελήφθη στο δημόσιο το έτος 1975 και έχει υπηρετήσει πριν την πρόσληψή του 2 έτη στρατιωτικής θητείας. Εχει συνεχή υπηρεσία μέχρι σήμερα. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;

Εφόσον ο παραπάνω εκπαιδευτικός αναγνωρίσει το χρόνο στρατιωτικής θητείας, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2003, οπότε συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας του και 30 συντάξιμα έτη. Με το προηγούμενο καθεστώς για να συνταξιοδοτηθεί θα έπρεπε να συμπληρώσει ηλικία 60,5 ετών ή 32,5 συντάξιμα έτη, οπότε η σύνταξη στην περίπτωσή του χορηγείται χωρίς όριο ηλικίας (και στις δυο περιπτώσεις με αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής θητείας).

2. Εκπαιδευτικός άνδρας, γεννηθείς το 1957, προσελήφθη στο δημόσιο το έτος 1982 και εργάζεται συνεχώς μέχρι σήμερα. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;

Ο παραπάνω εκπαιδευτικός εφόσον συνεχίσει την εργασία του συμπληρώνει το 2007, 25 συντάξιμα έτη. Το έτος 2012 που συμπληρώνει 30 συντάξιμα έτη και το 55ο έτος της ηλικίας του μπορεί να συνταξιοδοτηθεί. Με το προηγούμενο καθεστώς εάν αποχωρούσε με τη συμπλήρωση των 25 ή ακόμη και των 30 συντάξιμων ετών για να πάρει σύνταξη θα έπρεπε να συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του. Εάν πάλι συνέχιζε την εργασία του θα έπρεπε να συμπληρώσει 35 συντάξιμα έτη για να συνταξιοδοτηθεί χωρίς όριο ηλικίας.

Ολες οι παραπάνω περιπτώσεις αφορούν στη συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη. Για όσους συμπληρώνουν 25 συντάξιμα έτη μετά την 1/1/1998 δίνεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης με μειωμένη σύνταξη στο 60 έτος της ηλικίας. Η διάταξη αυτή συνεχίζει να ισχύει και μετά το νέο νόμο.

* Το όριο ηλικίας ορίστηκε στο 58ο έτος με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο 3029/02. Πριν το νόμο αυτό το αντίστοιχο όριο ήταν το 60ο έτος της ηλικίας. 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Τα έτη που αναφέρονται στην πρώτη στήλη του πίνακα καθώς και στην τρίτη δεν είναι απαραίτητο να έχουν διανυθεί όλα στο δημόσιο. Μπορεί τα χρόνια αυτά να προέρχονται και από τον ιδιωτικό τομέα αρκεί στο δημόσιο να έχουν συμπληρωθεί 5 τουλάχιστον έτη. Τα χρόνια ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα συνυπολογίζονται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας συνυπολογίζεται εφόσον αναγνωρισθεί.
2. Για τους εκπαιδευτικούς της κατηγορίας αυτής υπάρχει μείωση στο όριο ηλικίας για χορήγηση πλήρους σύνταξης, που ανέρχεται στα 5 έτη, με 30 έτη ασφάλισης.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

Οι ίδιες παρατηρήσεις που αναφέρονται για τους άνδρες ισχύουν και για τις γυναίκες αυτής της κατηγορίας, με εξαίρεση βεβαίως τα περί αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας.

Για τις γυναίκες εκπαιδευτικούς που έχουν προσληφθεί από 1/1/1983 μέχρι 31/12/1992, δεν έχει ουσιαστικά εφαρμογή η διάταξη για συνταξιοδότηση με 30ετία σε ηλικία 60 ετών αφού στην ίδια ηλικία μπορούν όλες οι γυναίκες να συνταξιοδοτηθούν ακόμη και με 15 συντάξιμα έτη, με βάση το νέο ασφαλιστικό νόμο 3029 του 2002.

Το όριο ηλικίας για τις γυναίκες της κατηγορίας αυτής ήταν το 65ο έτος με 15 συντάξιμα έτη. Μειώθηκε στο 60ο έτος με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο 3029/02.

Τέλος δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του νέου νόμου (3075/2002) για τις μητέρες ανήλικων παιδιών, οι οποίες συνταξιοδοτούνται με ευνοϊκότερες προϋποθέσεις, όπως αυτές προβλέπονται σε προηγούμενους νόμους. Οι προϋποθέσεις αυτές διατηρούνται.

Επισημαίνεται ότι σχετική εγκύκλιος με διευκρινίσεις για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, αναμένεται να εκδοθεί από το Γενικό Λογιστήριο.

Παραδείγματα για το ύψος των χορηγουμένων συντάξεων

1. Εκπαιδευτικός εργαζόμενος στο δημόσιο που συμπλήρωσε 25 έτη το 1998 συνταξιοδοτείται το 2003 με 30 συνολικά συντάξιμα έτη σε ηλικία 55 ετών. Εάν ο βασικός του μισθός και το χρονοεπίδομα ανέρχεται στα 1300 ευρώ ποιο θα είναι το ποσό της κυρίας σύνταξης που θα πάρει και σε τι ωφελείται από το νέο νόμο;

Ο παραπάνω εκπαιδευτικός θα πάρει κύρια σύνταξη που θα είναι ίση με το ποσό που προκύπτει από τον τύπο: (Βασικός + χρονοεπίδομα) Χ 80% Χ 30/35= 891,43 ευρώ. Το ποσό αυτό θα προσαυξηθεί με το ποσό που προκύπτει από την ασφάλιση του ποσού των 176 ευρώ (από 1/1/2003). Εάν αποχωρήσει στις 31/12/2003 το ποσό αυτό θα είναι 52,30 ευρώ το μήνα.

Το όφελος που έχει ο παραπάνω εργαζόμενος είναι ότι συνταξιοδοτείται 5,5 έτη νωρίτερα από εκείνο που θα συνταξιοδοτείT, εφόσον αποχωρούσε από την εργασία του ή 2,5 έτη νωρίτερα από εκείνο που θα συνταξιοδοτείT, εάν παρέμενε και συμπλήρωνε 32,5 έτη.

2. Εκπαιδευτικός εργαζόμενος στο δημόσιο από την 1/7/1983 συνταξιοδοτείται την 1/7/2013 με 30 συντάξιμα έτη σε ηλικία 60 ετών. Εάν ο συντάξιμος μισθός του (βασικός και χρονοεπίδομα) είναι κατά το μήνα συνταξιοδότησής του 1300 ευρώ, ποιο θα είναι το ποσό της σύνταξης και σε τι οφείλεται από το νέο νόμο 3075/02;

Ο παραπάνω εκπαιδευτικός θα λάβει ως σύνταξη ποσό που θα είναι το άθροισμα τριών επιμέρους ποσών.

α. Το ποσό που αντιστοιχεί στα συντάξιμα έτη που έχουν διανυθεί μέχρι 31/12/2007.

Ποσό σύνταξης = (βασικός + χρονοεπίδομα) Χ 80% Χ 24,5/35 = 728 ευρώ.

β. Το ποσό που αντιστοιχεί στα συντάξιμα έτη που θα διανυθούν μετά την 1/1/2008.

Ποσό σύνταξης = (μέσος συντάξιμος μισθός τελευταίας πενταετίας) Χ 74% Χ 5,5/35 = 1274 ευρώ (περίπου) Χ 74% 5,5/35 = 148.15 ευρώ.

γ. Το ποσό που αντιστοιχεί στην ασφάλιση του ποσού των 176 ευρώ και που ανέρχεται στα 140,8 ευρώ.

Έτσι λοιπόν το συνολικό ποσό της κυρίας σύνταξης που θα εισπράξει (πάντοτε με τα σημερινά δεδομένα) ο παραπάνω εργαζόμενος θα είναι 1016,95 ευρώ το μήνα.

Με το προηγούμενο, των νόμων 3075 και 3029 του 2002 καθεστώς, ο παραπάνω εργαζόμενος εάν συνταξιοδοτείτο με τα ίδια συντάξιμα έτη, τις ίδιες αποδοχές και στην ίδια ηλικία, το ίδιο έτος, το ποσό της κύριας σύνταξης που θα έπαιρνε θα ήταν: ποσό σύνταξης = (Βασικός + χρονοεπίδομα) + Χ 80% Χ 35/50 = 1300 Χ 80% Χ 35/50 = 728 ευρώ μειωμένο όμως κατά 30% (1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας) δηλαδή 509,60 ευρώ.

Έτσι λοιπόν το τελικό ποσό της μηνιαίας κυρίας σύνταξης που θα πάρει ο εργαζόμενος της κατηγορίας αυτής με τις νέες διατάξεις, θα είναι διπλάσιο (1016,95 ευρώ) από εκείνο που θα έπαιρνε με το παλαιό καθεστώς (509,60 ευρώ).