του Χρίστου Τελίδη από το ΕΘΝΟΣ

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014

H προοπτική ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων και η αναγνώριση των πτυχίων των κολεγίων από την κυβέρνηση διαμορφώνουν ένα νέο δυσοίωνο τοπίο στην Παιδεία, το οποίο μας επαναφέρει δεκαετίες πίσω, στην εποχή της Ψωροκώσταινας, τότε που σπούδαζαν μόνο τα παιδιά των πλούσιων οικογενειών. Δεν πρέπει να αφήσουμε αυτόν τον εφιάλτη να γίνει πραγματικότητα....».
Οι παραπάνω δηλώσεις ανήκουν στον καθηγητή Γιάννη Μυλόπουλο, πρύτανη του ΑΠΘ μέχρι το τέλος Αυγούστου και έγιναν τον περασμένο Μάιο, κατά τη συνάντηση που είχε στην πρυτανεία στη Θεσσαλονίκη με τον πρώην υφυπουργό και πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Θεόδωρο Παπαθεοδώρου. Ο τελευταίος ήταν τότε υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΔΗΜΑΡ και ο Γ. Μυλόπουλος παρ' ολίγον υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό γιατί ενώ υπήρξε στις προτάσεις του προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα, δεν πέρασε τελικά στην ψηφοφορία των μελών της Κ.Ε.
Ο Γ. Μυλόπουλος, που μόλις πριν από λίγους μήνες περιέγραφε ως «εφιάλτη» την προοπτική ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, δεν είχε πρόβλημα να εργαστεί από την αρχή της φετινής εκπαιδευτικής χρονιάς ως επισκέπτης καθηγητής σε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας, όπου τα δίδακτρα των φοιτητών κυμαίνονται από 6.500 έως 8.500 ευρώ τον χρόνο. Το τελευταίο μάλιστα πρόβαλε με τυμπανοκρουσίες το γεγονός ότι ο πρώην πρύτανης του ΑΠΘ θα εργάζεται ως επισκέπτης καθηγητής σ’ αυτό μαζί με άλλους δύο επίσης γνωστούς Ελλαδίτες πανεπιστημιακούς.

Η ανακοίνωση
«Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο ενισχύεται στο ακαδημαϊκό του προσωπικό καθώς τρεις πρώην πρυτάνεις κορυφαίων ελληνικών πανεπιστημίων θα εργάζονται ως επισκέπτες καθηγητές. Πρόκειται για τους καθηγητή Γιάννη Μυλόπουλο, πρώην πρύτανη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, καθηγητή Πάρη Τσάρτα, πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου (σ.σ.: μέχρι τα τέλη Αυγούστου) και καθηγητή Θόδωρο Παπαθεοδώρου, πρώην πρύτανη Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πρώην υφυπουργό Παιδείας της Ελλάδας» ανέφερε σε ανακοίνωσή του.
Να σημειώσουμε ότι οι δύο τελευταίοι είναι στελέχη της ΔΗΜΑΡ και ήταν υποψήφιοι ευρωβουλευτές της, ενώ συμμετείχαν ως πρυτάνεις και στις συνόδους των πρυτάνεων που τάσσονταν κατά της προοπτικής της ιδιωτικής εκπαίδευσης στα ΑΕΙ.
Στην Κύπρο από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008, όπως αναφέρεται και στη σχετική σελίδα της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης της Κύπρου, τρία κολέγια μετατράπηκαν σε Ιδιωτικά Πανεπιστήμια μέσα από μια διαδικασία αξιολόγησης. Ανάμεσά τους και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο στη Λευκωσία.
 «Τα πανεπιστήμια είναι κερδοσκοπικού χαρακτήρα με δίδακτρα που κυμαίνονται από 3.830 ως 9.360 ευρώ τον χρόνο», αναφέρεται στην ίδια σελίδα. Σήμερα τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Κύπρο και για έναν πληθυσμό των Ελληνοκυπρίων που ανέρχεται σε 572.000 (απογραφή του 2011) είναι συνολικά πέντε, από τα οποία τα τρία έχουν κανονική άδεια λειτουργίας και τα δύο προσωρινή.
Τα ελληνικά πανεπιστήμια και οι καθηγητές των ΑΕΙ έδειχναν τα προηγούμενα χρόνια να κρατούν επιφυλακτική στάση απέναντι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου, λόγω ίσως και της αρνητικής αντιμετώπισης που υπάρχει στα θεσμικά όργανα των ελληνικών ΑΕΙ για το θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Υπήρχε όμως και νομικό πρόβλημα, αφού ο σχετικός νόμος (ν. 4009/2011) που διέπει την υπηρεσιακή κατάσταση των μελών ΔΕΠ πλήρους απασχόλησης των δημόσιων πανεπιστημίων της χώρας απαγορεύει την παράλληλη απασχόληση σε κάποια άλλη ιδιωτική οντότητα.
Όμως φέτος ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου ανακοίνωσαν με τυμπανοκρουσίες, ακόμη και με διαφημιστικές τους καμπάνιες, τη συνεργασία τους με γνωστούς πανεπιστημιακούς ελληνικών ιδρυμάτων.

Άνοιξαν τον δρόμο
Την αρχή έκανε το πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου, που ανακοίνωσε ότι καθήκοντα κοσμήτορα στη σχολή Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών του ιδιωτικού πανεπιστημίου ανέλαβε από τη φετινή ακαδημαϊκή χρονιά ο πρώην υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης (συμμετείχε ως στέλεχος της ΔΗΜΑΡ), πρώην κοσμήτορας της Νομικής σχολής του ΑΠΘ και πλέον ομότιμος καθηγητής Αντώνης Μανιτάκης. Ακολούθησε η προαναφερόμενη ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου για τη συνεργασία ως επισκεπτών καθηγητών των κ. Μυλόπουλου, Τσάρτα και Παπαθεοδώρου.
Το θέμα έφερε πριν από 10 μέρες και στη Βουλή, με επίκαιρη ερώτηση προς τον υπουργό Παιδείας Ανδρέα Λοβέρδο, ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡ και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιάννης Πανούσης, θέτοντας νομικό κώλυμα στην παράλληλη απασχόληση καθηγητών των ελληνικών ΑΕΙ στα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου, δίνοντας παράλληλα και την πολιτική διάσταση του θέματος: «Ολοι δηλώνουν ότι υποστηρίζουν τον δημόσιο χαρακτήρα των ΑΕΙ, όμως διολισθαίνουν προς τον ιδιωτικό», είπε με νόημα στη Βουλή. Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε τέθηκε θέμα ερμηνείας της συγκεκριμένης διάταξης του νόμου.
«Η έννοια του ιδιωτικού και του δημοσίου συνήθως στην αλλοδαπή είναι πιο δυσχερής από το άρθρο 16 του Συντάγματος» υποστήριξε ο υπουργός Παιδείας, λέγοντας ότι επιτρέπεται στα μέλη ΔΕΠ να διδάσκουν και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της αλλοδαπής, όπως είναι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού, υπό την προϋπόθεση όμως ότι έχουν κάθε φορά τη σχετική άδεια από το πανεπιστήμιό τους.
Από την πλευρά του ο κ. Πανούσης επέμεινε ότι υπάρχει ρητή διάταξη που απαγορεύει την απασχόληση σε ιδιωτικά ΑΕΙ, καταλογίζοντας στον υπουργό ότι «δίνει την αίσθηση της συγκάλυψης αυτών των ανθρώπων που παραβιάζουν τον νόμο». «Εδώ υπάρχει μια διάταξη. Την εφαρμόζεις ή δεν την εφαρμόζεις», είπε. Ο κ. Λοβέρδος, πέραν του θέματος της αδείας που πρέπει να υπάρχει κάθε φορά από το οικείο ΑΕΙ, είπε ότι θα φέρει το ζήτημα και στη συνάντηση που θα έχει με τις πρυτανικές αρχές.

Ηθικό ζήτημα
Ανεξαρτήτως όμως της ύπαρξης του όποιου νομικού κωλύματος, φαίνεται πως υπάρχει πάντα θέμα ηθικής και πολιτικής τάξης. «Πρυτανικές αρχές που καταδικάζουν την «προοπτική ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα», πώς μπορούν να δίνουν άδειες σε μέλη του δικού τους ΔΕΠ να απασχολούνται παράλληλα σε ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού;», αναρωτιούνται πανεπιστημιακοί αλλά και πολιτικοί κύκλοι. Σημειώνουν επίσης ότι ο Γ. Μυλόπουλους, που λίγο έλειψε να είναι υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές και φέρεται ως πιθανός υποψήφιος στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, είχε υπογράψει την 1η Ιουλίου του 2013 ως πρύτανης του ΑΠΘ ακόμη και προγραμματική συμφωνία συνεργασίας «σε εκπαιδευτικό, επιστημονικό ερευνητικό επίπεδο» με το ιδιωτικό Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου, με τον τότε αντιπρύτανη και σημερινό του πρύτανη Κώστα Γουλιανό.
Το ίδιο είχε κάνει στις 4 Δεκεμβρίου 2013 και ο τότε πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου Πάρις Τσάρτας. Η πρώτη υπεγράφη στη Θεσσαλονίκη και η δεύτερη στη Λευκωσία.
Σημειώνουν επίσης ότι οι δύο πρώην πρυτάνεις είναι αυτοί που έσπευσαν από τους πρώτους να εργαστούν ως επισκέπτες καθηγητές στο συγκεκριμένο ιδιωτικό πανεπιστήμιο.

Καλά και συμφέροντα

Τα ήξεις αφήξεις και η άδεια
Στο παρελθόν, όταν ακόμη ανήκε πολιτικά στον χώρο του ΠΑΣΟΚ -υπήρξε και υποψήφιος βουλευτής του- ο Γ. Μυλόπουλος εμφανιζόταν να μην είναι τόσο αφοριστικός και να μην αποκλείει τη λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ. Όμως, από τότε που πέρασε στο στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζεται να υιοθετεί δημόσια τη μη αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος που όπως είναι γνωστό προβλέπει ότι «η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου».
«Ο πρωθυπουργός ζητάει αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και αναγνωρίζονται πλήρως τα πτυχία των κολεγίων... Είναι προφανές ότι απαξιώνεται η δημόσια εκπαίδευση, για να υποδειχθεί συνέχεια ως λύση η ιδιωτική», δήλωνε μάλιστα ο κ. Μυλόπουλος τον περασμένο Μάιο ως προεδρεύων της Συνόδου των Πρυτάνεων των ΑΕΙ. Αυτό πάντως που δεν μπορέσαμε να διευκρινίσουμε είναι αν ζήτησε και πήρε άδεια από το ΑΠΘ, όπου είναι καθηγητής Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, προκειμένου να απασχοληθεί στο ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου και αν την άδεια την έδωσε ο... ίδιος στον εαυτό του, ενώ ήταν πρύτανης.
Πάντως από την πρυτανεία μάς ενημέρωσαν ότι ο πρώην πρύτανης «έχει πάρει ετήσια εκπαιδευτική άδεια».