Ειδικοß του χρÞματος αποτιμοýν τις συνÝπειες των πολεμικþν συγκροýσεων - ΒλÝπουν χαμηλüτερους ρυθμοýς ανÜπτυξης, λιγüτερη σταθερüτητα και περισσüτερους γεωπολιτικοýς κινδýνους
Αν η Ρωσßα σταδιακÜ προσεγγßσει περισσüτερο την Κßνα, ßσως οδηγηθοýμε σε Ýναν νÝο Ψυχρü Πüλεμο, εκτιμοýν πολλοß αναλυτÝς
Καθþς το παγκüσμιο γεωπολιτικü σκηνικü απειλεß τις οικονομßες και τις αγορÝς, οι εκτιμÞσεις κορυφαßων στελεχþν της Saxo Bank για τα νÝα δεδομÝνα που διαμορφþνονται σε αυτüν τον ασταθÞ κüσμο δßδουν το δικü τους στßγμα για την επüμενη ημÝρα.
Ο αντßκτυπος του Α' Παγκοσμßου ΠολÝμου
Ο Α' Παγκüσμιος Πüλεμος συνεχßζει να στοιχειþνει τα ζητÞματα γεωπολιτικÞς αλλÜ και τις αγορÝς, εκτιμÜ ο ΤÜις Κνοýντσεν, επικεφαλÞς Επενδýσεων της Saxo Private Bank. Ακüμα και τþρα, Ýναν αιþνα αργüτερα, μποροýμε να αισθανθοýμε τον αντßκτυπο του Α' Παγκοσμßου ΠολÝμου, ειδικÜ στην πρþην ΟθωμανικÞ και ΡωσικÞ Αυτοκρατορßα. Η κατÜρρευση της τουρκικÞς αυτοκρατορßας οδÞγησε, μεταξý Üλλων, στη χÜραξη γραμμþν επÜνω στον χÜρτη που σÞμερα συνιστοýν τα σýνορα της ΜÝσης ΑνατολÞς, συμπεριλαμβανομÝνων του ΙρÜκ, της Συρßας και της Παλαιστßνης. Το ΙσραÞλ απÝκτησε υπüσταση κρÜτους αργüτερα, αλλÜ και αυτÞ η χþρα μπορεß να συνδÝσει τα σýνορÜ της με την κατÜρρευση των ευρωπαúκþν αυτοκρατοριþν. Η διαμÜχη μεταξý Ουκρανßας και Ρωσßας αφορÜ σε μεγÜλο βαθμü το παρελθüν και το μÝλλον της ΡωσικÞς Αυτοκρατορßας.
ΠαρÜλληλα, παρατηρεß o ßδιος, Ýχουμε συνηθßσει να αναφÝρουμε üτι στην Ευρþπη επικρατεß ειρÞνη απü το 1945 παραβλÝποντας μια σειρÜ συγκροýσεις, με αποκορýφωμα τους πολÝμους στην πρþην Γιουγκοσλαβßα. ΣÞμερα ωστüσο Ýχει ξεσπÜσει ξανÜ πüλεμος στην Ευρþπη με το anschluss της Ρωσßας στην Κριμαßα και τη διαμÜχη στην ΑνατολικÞ Ουκρανßα. Αν η Ρωσßα σταδιακÜ προσεγγßσει μÜλιστα περισσüτερο την Κßνα, ßσως φθÜσουμε να μιλÞσουμε για την Ýναρξη ενüς νÝου Ψυχροý ΠολÝμου.
Την ßδια þρα η ΑραβικÞ Ανοιξη οδÞγησε τελικÜ σε συγκροýσεις εντüς και εκτüς εθνικþν συνüρων και θρησκειþν, σε Ýνα λουτρü αßματος που μοιÜζει χωρßς τÝλος, φÝρνοντας στον νου τον ΤριακονταετÞ Πüλεμο στην Ευρþπη (1618-1648), με επßκεντρο τον θρησκευτικü πüλεμο μεταξý καθολικþν και προτεσταντþν, στον απüηχο της ΠροτεσταντικÞς Μεταρρýθμισης του 1517.
Το ΙσλÜμ δεν βßωσε ποτÝ μια ανÜλογη μεταρρýθμιση. Η σημερινÞ σýγκρουση μεταξý σιιτþν και σουνιτþν ισλαμιστþν εßναι τüσο Ýντονη üσο ρευστÜ εßναι συχνÜ τα üρια μεταξý θρησκευτικÞς και κοσμικÞς ζωÞς, ενþ, üπως ακριβþς στην Ευρþπη του 17ου αιþνα, εγκυμονεß ο κßνδυνος των παρατεταμÝνων συγκροýσεων.
Οι επιπτþσεις θα φανοýν σε λßγο
«Η κλιμÜκωση των αναταραχþν ανÜ τον κüσμο πρüκειται να επηρεÜσει τις αγορÝς, αλλÜ να εßστε σε επιφυλακÞ: ο
αντßκτυπος στην οικονομßα εμφανßζεται με καθυστÝρηση κατÜ 9-12 μÞνες» εκτιμÜ ο Στιν ΤζÜκομπσεν, επικεφαλÞς οικονομολüγος της Saxo Bank.
Ο πüλεμος εßναι εξ ορισμοý πÜντοτε μια λανθασμÝνη επιλογÞ. Ωστüσο εßναι γεγονüς üτι στις μακροοικονομικÝς προβλÝψεις μας, αναφÝρει ο ßδιος, πρÝπει να λαμβÜνουμε υπüψη τον «κßνδυνο του πολÝμου». Ο πιο απλüς τρüπος για να «μετρÞσουμε» τους γεωπολιτικοýς κινδýνους εßναι να κοιτÜξουμε τις τιμÝς της ενÝργειας. Για να μετρÞσει τον εν λüγω γεωπολιτικü κßνδυνο ο ßδιος υπολογßζει το spread μεταξý του 1ου και του 5ου συμβολαßου του αργοý πετρελαßου (WTI). Απü τα μÝσα Ιουλßου λοιπüν το «αντßτιμο πολÝμου» Þ πιο ουδÝτερα το «αντßτιμο διακοπÞς» αυξÞθηκε κατÜ 2 δολÜρια. ΔηλαδÞ, οι καταναλωτÝς παγκοσμßως πληρþνουν τþρα το βαρÝλι αργοý WTI κατÜ 2 δολÜρια ακριβüτερα.
Οι τιμÝς του πετρελαßου
Οι σημερινÝς αναταραχÝς στη ΓÜζα, στο ΙρÜκ, στη Λιβýη, στη Συρßα και η διαμÜχη μεταξý Ρωσßας και Ουκρανßας θυμßζουν μÜλλον περισσüτερο την κατÜσταση που επικρατοýσε τη δεκαετßα του 1970. Πολλοß θα ισχυριστοýν üτι σÞμερα τα πρÜγματα Ýχουν αλλÜξει καθþς τüτε Þμασταν υπερβολικÜ εξαρτημÝνοι απü τη ΜÝση ΑνατολÞ! Θα συμφωνÞσω, σημειþνει, αλλÜ οι τιμÝς του πετρελαßου τüτε κυμαßνονταν απü 10 Ýως 25 δολÜρια το βαρÝλι!
ΣÞμερα Ýχουμε να κÜνουμε με μια αýξηση στην τιμÞ του πετρελαßου κατÜ περßπου 100 δολÜρια απü το 2007! Το αργü πετρÝλαιο εßναι σÞμερα 4 φορÝς πιο ακριβü απ' ü,τι κατÜ την πληθωριστικÞ δεκαετßα του 1970 - εποχÞ που καταργÞθηκε το σýστημα ισοτιμιþν του Bretton-Woods και αναδýθηκε η πρακτικÞ της υιοθÝτησης στüχων για τον πληθωρισμü απü τις κεντρικÝς τρÜπεζες.
Οι ενδεßξεις που λαμβÜνουμε, υποστηρßζει ο ßδιος, απü την αγορÜ της ενÝργειας σχετικÜ με την ενεργειακÞ ζÞτηση και τον κßνδυνο αυτÞ η ζÞτηση να αυξÜνεται εßναι σαφεßς: ΠρÝπει να προετοιμαστοýμε για χαμηλüτερους ρυθμοýς ανÜπτυξης, λιγüτερη σταθερüτητα και περισσüτερους γεωπολιτικοýς κινδýνους. Για τον ßδιο, αν και δεν θα πρÝπει να ξεχνÜμε τα λüγια του ΑλμπÝρ Καμß «υπÜρχουν σκοποß για τους οποßους αξßζει να πεθÜνει κανεßς αλλÜ κανÝνας για να σκοτþσει», η κλιμÜκωση των εμπüλεμων συρρÜξεων αντικατοπτρßζει σÞμερα Ýναν κüσμο üπου ο ρυθμüς ανÜπτυξης εßναι χαμηλüς, η ενÝργεια εßναι ακριβÞ και ολοÝνα πιο δυσεýρετη, ενþ οι μακροοικονομικÝς και παρεμβατικÝς πολιτικÝς Ýχουν ολοκληρþσει τον κýκλο τους.
|