«Σκληροί πότες» οι έφηβοι στην Ελλάδα

«Σκληροί πότες» οι έφηβοι στην Ελλάδα
Πηγή: Καθημερινή	Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014
«Ήταν Σάββατο βράδυ και η 15χρονη κόρη μου είχε βγει με συμμαθητές και συμμαθήτριές της. Όταν γύρισε σπίτι ήταν σε άθλια κατάσταση. Δεν ήταν μόνο ότι είχε μεθύσει. Έτρεμε και την είχε καταλάβει πανικός. Έκλαιγε και δεν μπορούσε να συνέλθει. Έκανε απανωτά εμετό. Όπως μου εξομολογήθηκε, είχε πάει με την παρέα της σε ένα κλαμπ και είχε πιει πέντε ποτά απανωτά». Πρόκειται για την εικόνα που μας έδωσε μία μητέρα που ζει στο κέντρο της Αθήνας, σημειώνοντας ότι ανάλογα περιστατικά έχουν βιώσει πολλοί γονείς, που βλέπουν τα παιδιά τους να έρχονται αντιμέτωπα με το αλκοόλ, χωρίς καμία ενημέρωση, προετοιμασία, προφύλαξη. «Είναι πολύ ανησυχητική η κατάσταση. Τα παιδιά πηγαίνουν σε μπαρ ή σε κλαμπ και τους σερβίρονται αλκοολούχα ποτά ανεξαρτήτως ηλικίας. Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος, όποιος θέλει μπορεί να παραγγείλει και να καταναλώσει αλκοολούχα ποτά, ακόμα και σκληρά, στα μπαρ. Ειδικά το καλοκαίρι, στα μεγάλα κλαμπ, γίνεται χαμός. Έχω προσωπική εμπειρία από τα παιδιά μου, ανεξάρτητα εάν δεν είχαμε κάποιο δυσάρεστο γεγονός μέχρι τώρα», λέει στην «Κ» ο κ. Κώστας Παπαϊωάννου. Βεβαίως, το ότι στην Ελλάδα απαγορεύεται η πώληση αλκοολούχων ποτών σε νέους κάτω των 17 ετών, όπως και η είσοδός τους (χωρίς συνοδεία) σε καταστήματα όπου πωλούνται τέτοια ποτά χωρίς συνοδεία γονέα ή κηδεμόνα, παραμένει χωρίς ουσιαστική εφαρμογή και χωρίς συστηματικό έλεγχο. «Το χειρότερο είναι ότι το αλκοόλ είναι πλήρως απενοχοποιημένο στην Ελλάδα. Έχουμε δει στις συναναστροφές μας γονείς να δίνουν στα μικρά παιδιά τους να δοκιμάσουν κρασί ή μπίρα. Εάν πεις σε κάποιο γονιό ότι το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση ή να γίνει πύλη εισόδου στα ναρκωτικά, το πιο πιθανό είναι να σε κοιτάξει με έκπληξη», τονίζει η κ. Ευδοκία Καρακώστα. Και όσον αφορά την κατανάλωση, δεν αρκούνται σε «σφηνάκια» ή κοκτέιλ με χαμηλό οινοπνευματικό βαθμό. Δοθείσης ευκαιρίας και με την «ανοχή» ασυνείδητων καταστηματαρχών, οι παραγγελίες από «16άρηδες» για ουίσκι και βότκα δίνουν και παίρνουν. Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες των ευαισθητοποιημένων γονέων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της διαχρονικής έρευνας ESPAD, που πραγματοποιεί το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, το 60,8% των εφήβων 13-18 ετών ήπιε κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα, ενώ το 11,3% ήπιε από δέκα φορές και πάνω. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, δηλαδή από πέντε ποτά «στη σειρά» και πάνω, έκανε το 45% των ατόμων από 15-19 ετών (μία φορά στον τελευταίο μήνα), ενώ το 16% είχε πιει πέντε ή παραπάνω ποτά για τρεις ή περισσότερες φορές εντός του μήνα. Το να βρεθούν σε κατάσταση μέθης δεν είναι, δυστυχώς, άγνωστη κατάσταση για τον έναν στους τρεις εφήβους και νέους (ηλικίες 13-19 ετών), αφού ένας στους πέντε έχει μεθύσει τουλάχιστον δύο φορές και ένας στους οκτώ περισσότερες. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, και πιο συγκεκριμένα μετά το 2007, η καμπύλη της κατανάλωσης αλκοόλ από εφήβους στην Ελλάδα άρχισε πάλι να ανεβαίνει. Ενώ δηλαδή διαχρονικά από το 1984 υπήρχε μια τάση μείωσης, την τελευταία τετραετία αντιστρέφεται ο δείκτης και παίρνει την ανηφόρα. «Δυστυχώς, έχουμε ως χώρα από τις πιο υψηλές θέσεις στην Ευρώπη στην κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους και μαθητές. Χτυπάμε αρνητικές πρωτιές. Πρόσφατα, υπήρχαν σε τοπικές εφημερίδες στις Κυκλάδες εκτενή δημοσιεύματα για τη μεγάλη διάδοση του αλκοόλ, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, σε εφήβους. Το πρόβλημα του αλκοόλ, όπως και των άλλων εξαρτήσεων, είναι ένα θέμα που πρέπει να απασχολεί το σχολείο, να εξετάζεται το πώς μπορεί η σχολική δραστηριότητα να συμβάλει δραστικά στην αντιμετώπισή του», λέει στην «Κ» ο κ. Παύλος Χαραμής, πρόεδρος του Κέντρου Μελετών και Τεκμηρίωσης της ΟΛΜΕ. «Υπάρχουν τα προγράμματα αγωγής και προαγωγής υγείας, μέσα στα οποία υπάρχουν και προγράμματα για το αλκοόλ. Τα προγράμματα αυτά, όμως, γίνονται σε εθελοντική βάση και συνήθως συμμετέχουν τα πιο ευαισθητοποιημένα παιδιά και εκπαιδευτικοί. Το θέμα είναι πώς μπορείς να επιδράσεις στο σύνολο της σχολικής κοινότητας, όχι απλώς με την επιβολή κάποιων κανόνων, αλλά με τη δημιουργία κριτηρίων και διαφορετικού τρόπου σκέψης». Ο κ. Χαραμής τονίζει ότι τέτοια προγράμματα δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν ως πολυτέλεια, αλλά πρέπει να έχουν γενικευμένο χαρακτήρα και εκφράζει την ανησυχία του για τον κίνδυνο να πέσουν κι αυτά θύματα των περικοπών. Αποτελούν οι σχολικές εκδρομές μια περίοδο κατάχρησης της κατανάλωσης αλκοόλ, που εγκυμονεί κινδύνους; «Βεβαίως υπάρχουν προβλήματα. Το θέμα, όμως, είναι ο ρόλος που παίζουν τα πρότυπα στα παιδιά. Εάν το να πίνεις είναι ένδειξη ότι μεγάλωσες, ότι είσαι επιτυχημένος, εάν εμφανίζεται κάτι σαν κατόρθωμα, τότε κάθε φορά που θα βρίσκουν ευκαιρία θα καταναλώνουν αλκοόλ», τονίζει ο κ. Χαραμής.

«Σκληροί πότες» οι έφηβοι στην Ελλάδα

Πηγή: Καθημερινή

Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014

«Ήταν Σάββατο βράδυ και η 15χρονη κόρη μου είχε βγει με συμμαθητές και συμμαθήτριές της. Όταν γύρισε σπίτι ήταν σε άθλια κατάσταση. Δεν ήταν μόνο ότι είχε μεθύσει.

Έτρεμε και την είχε καταλάβει πανικός. Έκλαιγε και δεν μπορούσε να συνέλθει. Έκανε απανωτά εμετό. Όπως μου εξομολογήθηκε, είχε πάει με την παρέα της σε ένα κλαμπ και είχε πιει πέντε ποτά απανωτά». Πρόκειται για την εικόνα που μας έδωσε μία μητέρα που ζει στο κέντρο της Αθήνας, σημειώνοντας ότι ανάλογα περιστατικά έχουν βιώσει πολλοί γονείς, που βλέπουν τα παιδιά τους να έρχονται αντιμέτωπα με το αλκοόλ, χωρίς καμία ενημέρωση, προετοιμασία, προφύλαξη.

«Είναι πολύ ανησυχητική η κατάσταση. Τα παιδιά πηγαίνουν σε μπαρ ή σε κλαμπ και τους σερβίρονται αλκοολούχα ποτά ανεξαρτήτως ηλικίας. Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος, όποιος θέλει μπορεί να παραγγείλει και να καταναλώσει αλκοολούχα ποτά, ακόμα και σκληρά, στα μπαρ. Ειδικά το καλοκαίρι, στα μεγάλα κλαμπ, γίνεται χαμός. Έχω προσωπική εμπειρία από τα παιδιά μου, ανεξάρτητα εάν δεν είχαμε κάποιο δυσάρεστο γεγονός μέχρι τώρα», λέει στην «Κ» ο κ. Κώστας Παπαϊωάννου.

Βεβαίως, το ότι στην Ελλάδα απαγορεύεται η πώληση αλκοολούχων ποτών σε νέους κάτω των 17 ετών, όπως και η είσοδός τους (χωρίς συνοδεία) σε καταστήματα όπου πωλούνται τέτοια ποτά χωρίς συνοδεία γονέα ή κηδεμόνα, παραμένει χωρίς ουσιαστική εφαρμογή και χωρίς συστηματικό έλεγχο. «Το χειρότερο είναι ότι το αλκοόλ είναι πλήρως απενοχοποιημένο στην Ελλάδα. Έχουμε δει στις συναναστροφές μας γονείς να δίνουν στα μικρά παιδιά τους να δοκιμάσουν κρασί ή μπίρα. Εάν πεις σε κάποιο γονιό ότι το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει εξάρτηση ή να γίνει πύλη εισόδου στα ναρκωτικά, το πιο πιθανό είναι να σε κοιτάξει με έκπληξη», τονίζει η κ. Ευδοκία Καρακώστα. Και όσον αφορά την κατανάλωση, δεν αρκούνται σε «σφηνάκια» ή κοκτέιλ με χαμηλό οινοπνευματικό βαθμό. Δοθείσης ευκαιρίας και με την «ανοχή» ασυνείδητων καταστηματαρχών, οι παραγγελίες από «16άρηδες» για ουίσκι και βότκα δίνουν και παίρνουν.

Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες των ευαισθητοποιημένων γονέων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της διαχρονικής έρευνας ESPAD, που πραγματοποιεί το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, το 60,8% των εφήβων 13-18 ετών ήπιε κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τον τελευταίο μήνα, ενώ το 11,3% ήπιε από δέκα φορές και πάνω. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, δηλαδή από πέντε ποτά «στη σειρά» και πάνω, έκανε το 45% των ατόμων από 15-19 ετών (μία φορά στον τελευταίο μήνα), ενώ το 16% είχε πιει πέντε ή παραπάνω ποτά για τρεις ή περισσότερες φορές εντός του μήνα. Το να βρεθούν σε κατάσταση μέθης δεν είναι, δυστυχώς, άγνωστη κατάσταση για τον έναν στους τρεις εφήβους και νέους (ηλικίες 13-19 ετών), αφού ένας στους πέντε έχει μεθύσει τουλάχιστον δύο φορές και ένας στους οκτώ περισσότερες. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, και πιο συγκεκριμένα μετά το 2007, η καμπύλη της κατανάλωσης αλκοόλ από εφήβους στην Ελλάδα άρχισε πάλι να ανεβαίνει. Ενώ δηλαδή διαχρονικά από το 1984 υπήρχε μια τάση μείωσης, την τελευταία τετραετία αντιστρέφεται ο δείκτης και παίρνει την ανηφόρα.

«Δυστυχώς, έχουμε ως χώρα από τις πιο υψηλές θέσεις στην Ευρώπη στην κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους και μαθητές. Χτυπάμε αρνητικές πρωτιές. Πρόσφατα, υπήρχαν σε τοπικές εφημερίδες στις Κυκλάδες εκτενή δημοσιεύματα για τη μεγάλη διάδοση του αλκοόλ, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, σε εφήβους.

Το πρόβλημα του αλκοόλ, όπως και των άλλων εξαρτήσεων, είναι ένα θέμα που πρέπει να απασχολεί το σχολείο, να εξετάζεται το πώς μπορεί η σχολική δραστηριότητα να συμβάλει δραστικά στην αντιμετώπισή του», λέει στην «Κ» ο κ. Παύλος Χαραμής, πρόεδρος του Κέντρου Μελετών και Τεκμηρίωσης της ΟΛΜΕ.

«Υπάρχουν τα προγράμματα αγωγής και προαγωγής υγείας, μέσα στα οποία υπάρχουν και προγράμματα για το αλκοόλ. Τα προγράμματα αυτά, όμως, γίνονται σε εθελοντική βάση και συνήθως συμμετέχουν τα πιο ευαισθητοποιημένα παιδιά και εκπαιδευτικοί. Το θέμα είναι πώς μπορείς να επιδράσεις στο σύνολο της σχολικής κοινότητας, όχι απλώς με την επιβολή κάποιων κανόνων, αλλά με τη δημιουργία κριτηρίων και διαφορετικού τρόπου σκέψης». Ο κ. Χαραμής τονίζει ότι τέτοια προγράμματα δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν ως πολυτέλεια, αλλά πρέπει να έχουν γενικευμένο χαρακτήρα και εκφράζει την ανησυχία του για τον κίνδυνο να πέσουν κι αυτά θύματα των περικοπών. Αποτελούν οι σχολικές εκδρομές μια περίοδο κατάχρησης της κατανάλωσης αλκοόλ, που εγκυμονεί κινδύνους; «Βεβαίως υπάρχουν προβλήματα. Το θέμα, όμως, είναι ο ρόλος που παίζουν τα πρότυπα στα παιδιά. Εάν το να πίνεις είναι ένδειξη ότι μεγάλωσες, ότι είσαι επιτυχημένος, εάν εμφανίζεται κάτι σαν κατόρθωμα, τότε κάθε φορά που θα βρίσκουν ευκαιρία θα καταναλώνουν αλκοόλ», τονίζει ο κ. Χαραμής.