Óùóßâéï ãéá ôï ÅÓÕ ôá ãåíüóçìá

ΠηγÞ: ΤΟ ΕΘΝΟΣ

ÊõñéáêÞ 1 Óåðôåìâñßïõ 2013

Σωσßβιο για το ΕΣΥ τα γενüσημαΒασικü «εργαλεßο» ελÝγχου της φαρμακευτικÞς δαπÜνης εßναι τα γενüσημα.

Πρüκειται για αντßγραφα φÜρμακα, τα οποßα παρÝχουν ποιοτικÞ και φθηνÞ περßθαλψη σε ολüκληρο τον κüσμο. Το ποσοστü χορÞγησης γενοσÞμων στην ΕλλÜδα παραμÝνει χαμηλü, σε σχÝση με τις υπüλοιπες ευρωπαúκÝς χþρες.

Στον ΕΟΠΥΥ, κυμαßνεται απü 16% Ýως 19%, üταν σε χþρες, üπως η Ολλανδßα και η Γερμανßα, βρßσκεται πÜνω απü το 60%. Το υπουργεßο Υγεßας επιχειρεß να το φτÜσει στο 60%, χρησιμοποιþντας ως αιχμÞ του δüρατος τη συνταγογρÜφηση με δραστικÞ ουσßα.

Τι εßναι, üμως, τα γενüσημα και τι σημαßνει συνταγογρÜφηση με δραστικÞ ουσßα; Μποροýν τα συγκεκριμÝνα μÝτρα να οδηγÞσουν σε μεßωση της φαρμακευτικÞς δαπÜνης;

Ολα σχετßζονται με τον κýκλο ζωÞς ενüς πρωτοτýπου σκευÜσματος, ο οποßος αποτελεßται απü τρßα στÜδια: Το πρþτο, εßναι η Ýρευνα και ανÜπτυξη ενüς νÝου φαρμÜκου, μÝχρι τη διÜθεσÞ του στην αγορÜ.

 

Το δεýτερο εßναι η διÜθεσÞ του στην αγορÜ Ýως τη λÞξη του δικαιþματος αποκλειστικÞς διÜθεσης (λÞξη του δικαιþματος ευρεσιτεχνßας). Στην Ευρþπη, το δßπλωμα ευρεσιτεχνßας προστατεýεται Ýως 20 χρüνια.

Στο τρßτο στÜδιο, το φÜρμακο χÜνει το προνüμιο της αποκλειστικÞς εκμετÜλλευσης και καθßσταται «off patent» (εκτüς πατÝντας). Στη φÜση αυτÞ, μποροýν να κυκλοφορÞσουν νüμιμα στην αγορÜ ουσιωδþς üμοια με αυτü φÜρμακα Þ γενüσημα, τα οποßα περιÝχουν την ßδια δραστικÞ ουσßα. Τα συγκεκριμÝνα σκευÜσματα Ýχουν πολý χαμηλÝς τιμÝς, οι οποßες μπορεß να φτÜσουν και στο 10% Þ 20% της τιμÞς που εßχε το πρωτüτυπο πριν χÜσει την πατÝντα. Πιο φθηνü γßνεται και το εκτüς πατÝντας φÜρμακο. Στην ΕλλÜδα, διατßθεται στο 50% της τιμÞς που εßχε üταν Þταν πρωτüτυπο.

Πþς μπορεß να συμβÜλει η συνταγογρÜφηση με δραστικÞ ουσßα στη μεßωση της φαρμακευτικÞς δαπÜνης; ΚÜθε σκεýασμα που αγορÜζουμε απü το φαρμακεßο Ýχει διπλÞ «ταυτüτητα». Η πρþτη αφορÜ το εμπορικü του üνομα (aspirin) και η δεýτερη τη δραστικÞ ουσßα που περιÝχει (ακετυλοσαλικυλικü οξý).

Σωσßβιο για το ΕΣΥ τα γενüσημαΣτην περßπτωση που ο γιατρüς αναγρÜψει στη συνταγÞ «aspirin», υποχρεþνει τον φαρμακοποιü να χορηγÞσει στον ασθενÞ Ýνα συγκεκριμÝνο προúüν. Στην περßπτωση που αναγρÜψει «ακετυλοσαλικυλικü οξý», ο φαρμακοποιüς μπορεß να χορηγÞσει οποιοδÞποτε σκεýασμα (γενüσημο) περιÝχει τη συγκεκριμÝνη δραστικÞ ουσßα (salospir, algon, calmol).

Με τη χορÞγηση γενοσÞμου μειþνεται αυτüματα η αξßα της συνταγÞς, καθþς τα γενüσημα εßναι φθηνüτερα. ΥπÜρχει, ωστüσο, και ο αντßλογος: Η συνταγογρÜφηση με δραστικÞ ουσßα μπορεß να οδηγÞσει σε μετατüπιση της συνταγογραφßας σε πρωτüτυπα φÜρμακα (χωρßς γενüσημο). Στην περßπτωση των πρωτοτýπων, η αναγραφÞ της δραστικÞς ουσßας «δεßχνει» Ýνα και μοναδικü σκεýασμα.

Σε μελÝτη του καθηγητÞ κ. Νßκου ΜανιαδÜκη επισημαßνεται üτι ?σε αρκετÝς περιπτþσεις? με τη λÞξη της πατÝντας ενüς πρωτοτýπου φαρμÜκου και την εισαγωγÞ γενοσÞμων, η συνταγογρÜφηση μετακινεßται σε ακριβüτερα, εντüς πατÝντας πρωτüτυπα, τα οποßα προορßζονται για τις ßδιες θεραπευτικÝς ενδεßξεις.

Η πρακτικÞ της υποκατÜστασης των φθηνüτερων φαρμακοθεραπειþν απü νÝες ακριβüτερες θεραπεßες αποτελεß συχνÜ τον κυριüτερο λüγο αýξησης της φαρμακευτικÞς δαπÜνης. Για το λüγο αυτü, διÜφορες χþρες Ýχουν προχωρÞσει στην εφαρμογÞ υποχρεωτικþν ποσοστþσεων συνταγογρÜφησης γενοσÞμων φαρμÜκων.

ΚÜτι ανÜλογο επιχειρεß να κÜνει και η πολιτικÞ ηγεσßα του υπουργεßου Υγεßας. Προωθεß κßνητρα στους φαρμακοποιοýς για χορÞγηση φθηνüτερων γενοσÞμων, βÜζοντας στο «παιχνßδι» και τον ασφαλισμÝνο, ο οποßος θα πληρþνει μεγαλýτερη συμμετοχÞ, εÜν επιμεßνει στη λÞψη πρωτοτýπου.

 

ΕΥΡΩΠΑÚΚΗ ΜΕΛΕΤΗ - ΜεγÜλη εξοικονüμηση πüρων

Σε Üμεση μεßωση της φαρμακευτικÞς δαπÜνης οδηγεß η κυκλοφορßα γενοσÞμων στην αγορÜ. ΜελÝτη της ΕΕ Ýδειξε üτι δýο χρüνια μετÜ την εßσοδü τους στην αγορÜ, οι τιμÝς τους Þταν κατÜ μÝσον üρο 40% χαμηλüτερες απü τις τιμÝς των προηγοýμενων πρωτüτυπων σκευασμÜτων.

Το μερßδιο αγορÜς των εταιρειþν παραγωγÞς γενοσÞμων Þταν 30% στο τÝλος του πρþτου Ýτους και 45% μετÜ απü δýο Ýτη. Στις αγορÝς στις οποßες διατßθενται γενüσημα, η μÝση εξοικονüμηση για το σýστημα Υγεßας φτÜνει σχεδüν το 20% Ýναν χρüνο μετÜ τη λÞξη του δικαιþματος αποκλειστικÞς εκμετÜλλευσης. ΕνδιαφÝρον παρουσιÜζει η μελÝτη για το κüστος φαρμÜκων, τα οποßα Ýχασαν την αποκλειστικüτητÜ τους την περßοδο 2000?2007, σε 17 χþρες μÝλη της ΕΕ.

Τα συγκεκριμÝνα φÜρμακα κüστισαν στα εθνικÜ συστÞματα 50 δισ. ευρþ, ποσü το οποßο θα εßχε φτÜσει στα 64 δισ. εÜν δεν εßχε μεσολαβÞσει η εßσοδος των γενοσÞμων.,

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ

 

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΑσφαλÞ και αποτελεσματικÜ -  Γ. Τοýντας, καθηγητÞς ΙατρικÞς

Τα γενüσημα φÜρμακα εßναι ασφαλÞ και αποτελεσματικÜ φÜρμακα γιατß αδειοδοτοýνται και ελÝγχονται με αυστηρÝς διαδικασßες που ισχýουν για üλες τις χþρες της ΕυρωπαúκÞς Ενωσης. ΕπειδÞ εßναι και πολý πιο φτηνÜ απü τα πρωτüτυπα φÜρμακα, η χρÞση τους εßναι ιδιαßτερα διαδεδομÝνη διεθνþς. Στην ΕλλÜδα üμως το μερßδιο αγορÜς τους δεν υπερβαßνει το 19%, γεγονüς που επιβαρýνει σημαντικÜ τη δημüσια φαρμακευτικÞ δαπÜνη και συνακüλουθα δυσχεραßνει την ανüρθωση της κοινωνικÞς ασφÜλισης. Οι λüγοι εßναι προφανεßς. Το ακριβü φÜρμακο συνεπÜγεται περισσüτερα οικονομικÜ οφÝλη για τις φαρμακευτικÝς εταιρεßες, τις φαρμακαποθÞκες, τους φαρμακοποιοýς, αλλÜ και για üσους γιατροýς εισπρÜττουν Üμεσες Þ Ýμμεσες «ανταμοιβÝς». Οπως, προφανεßς εßναι και οι ευθýνες της πολιτεßας που üλα τα προηγοýμενα χρüνια δεν προσπÜθησε επαρκþς να εξυγιÜνει τον χþρο του φαρμÜκου.

ΧÜρη στα μÝτρα του υπουργεßου Υγεßας και τις πρωτοβουλßες του ΕΟΦ με τα πρωτüκολλα συνταγογρÜφησης και την εκστρατεßα ενημÝρωσης, η χρÞση των γενοσÞμων αυξÞθηκε σημαντικÜ στα δημüσια νοσοκομεßα και λιγüτερο στα φαρμακεßα.

Ολα τα μÝτρα που αφοροýν το φÜρμακο δεν θα πρÝπει να περιορßζονται στις μνημονιακÝς υποχρεþσεις, αλλÜ να εντÜσσονται σε μßα ευρýτερη ΕθνικÞ ΠολιτικÞ ΦαρμÜκου, που δυστυχþς δεν Ýχουμε ακüμα διαμορφþσει.

Δεν Ýχουν τßποτα να ζηλÝψουν - Kυρ. ΘεοδοσιÜδης, πρüεδρος του ΠΦΣ

Στην ελληνικÞ αγορÜ υπÜρχουν επþνυμα ποιοτικÜ γενüσημα φÜρμακα ελληνικþν φαρμακοβιομηχανιþν που δεν Ýχουν τßποτα να ζηλÝψουν απü τα πρωτüτυπα και εξÜγονται σε πολλÝς χþρες της Ευρþπης. Σε κÜθε περßπτωση ο φαρμακοποιüς Ýχει τη συγκρüτηση και την επιστημονικÞ επÜρκεια και γνþση να υποστηρßξει με τρüπο ωφÝλιμο για τη δημüσια υγεßα Ýνα τüσο λεπτü ζÞτημα.

Ο ΠανελλÞνιος Φαρμακευτικüς Σýλλογος (ΠΦΣ), ως θεσμοθετημÝνος σýμβουλος της πολιτεßας σε θÝματα φαρμακευτικÞς περßθαλψης βÜσει νüμου, θÝτει στη διÜθεση του υπουργεßου Υγεßας, του ΕΟΦ και κÜθε θεσμικοý φορÝα την τεχνογνωσßα και την επιστημονικÞ γνþση που διαθÝτει, προς üφελος των ασφαλισμÝνων και της δημüσιας υγεßας.