Åãêýêëéïò ãéá ôï ðåéèáñ÷éêü äßêáéï äçìïóßùí ðïëéôéêþí õðáëëÞëùí

Âáóßëçò Öïõñôïýíçò, äÜóêáëïò

ÐÝìðôç 1 Áõãïýóôïõ 2013

Κυκλοφüρησε απü το Υπουργεßο ΔιοικητικÞς Μεταρρýθμισης και ΗλεκτρονικÞς ΔιακυβÝρνησης η νÝα εγκýκλιος για το Πειθαρχικü Δßκαιο των Δημοσßων ΥπαλλÞλων. ΑναλυτικÜ η εγκýκλιος προβλÝπει:

1. Η επιτÜχυνση των διαδικασιþν απονομÞς της πειθαρχικÞς δικαιοσýνης αποτελεß βασικÞ προûπüθεση για την ενßσχυση της Ýννοιας της πειθαρχικÞς ευθýνης, αλλÜ παρÜλληλα και υποχρÝωση της διοßκησης απÝναντι στους πολßτες και τους ßδιους τους ελεγχüμενους.

Εßναι αναγκαßο να αποσαφηνιστεß üτι η πειθαρχικÞ ευθýνη και, συνεπþς, και η πειθαρχικÞ διαδικασßα, εßναι διοικητικÞ διαδικασßα, που δεν ταυτßζεται με την ποινικÞ και δεν επηρεÜζεται απü αυτÞ. Εßναι δηλαδÞ, σýμφωνα με τη διÜταξη του Üρθρου 114 του Υπαλληλικοý Κþδικα, «αυτοτελÞς» και «ανεξÜρτητη» απü την ποινικÞ Þ Üλλη (αστικÞ Þ διοικητικÞ) δßκη.

Η πειθαρχικÞ διαδικασßα δεν αναστÝλλεται εξ αιτßας της ποινικÞς δßκης.

ΑναστολÞ επιτρÝπεται, και μüνο για χρονικü διÜστημα που δεν υπερβαßνει το Ýνα (1) Ýτος, υπü τη συνδρομÞ ειδικþν προûποθÝσεων. ΣυγκεκριμÝνα, σýμφωνα με τη διÜταξη της παραγρÜφου 2 του Üρθρου 114 του Υπαλληλικοý Κþδικα, η αναστολÞ χορηγεßται, εßτε αυτεπαγγÝλτως απü το πειθαρχικü üργανο, εßτε μετÜ απü αßτηση του διωκüμενου υπαλλÞλου, με ειδικÞ, δεüντως αιτιολογημÝνη, απüφαση του πειθαρχικοý οργÜνου, και εφüσον συντρÝχουν «εξαιρετικοß», δηλ. ιδιαßτερα σοβαροß λüγοι, που ανÜγονται εßτε στην προστασßα του συμφÝροντος, του κýρους και της ευρυθμßας της υπηρεσßας, εßτε στην προστασßα της προσωπικüτητας του διωκüμενου υπαλλÞλου. Η απüφαση αυτÞ εßναι ελευθÝρως ανακλητÞ. ΑναστολÞ δεν επιτρÝπεται σε περßπτωση που το πειθαρχικü παρÜπτωμα προκÜλεσε δημüσιο σκÜνδαλο, üταν δηλ. η πρÜξη προκÜλεσε Ýντονες αντιδρÜσεις, αγανÜκτηση, κοινÞ δυσφορßα σε ευρý κýκλο προσþπων, Þ Ýθιξε το κýρος της υπηρεσßας «σοβαρÜ», δηλ. σε μεγÜλη Ýκταση, ποιοτικÜ και ποσοτικÜ (Α.Ι. ΤÜχος - Ι.Λ. Συμεωνßδης «Ερμηνεßα Υπαλληλικοý Κþδικα και αντßστοιχων διατÜξεων Κþδικα Δημοτικþν & Κοινοτικþν ΥπαλλÞλων», Εκδ. ΣÜκκουλας, ΑθÞνα- Θεσαλλονßκη, 2007).

ΚατÜ συνÝπεια προκειμÝνου για πειθαρχικü παρÜπτωμα που αποτελεß ταυτüχρονα και ποινικü αδßκημα, η πειθαρχικÞ διαδικασßα πρÝπει να ολοκληρþνεται Üμεσα, και να μην αναμÝνεται η εξÝλιξη της ποινικÞς δßκης, η οποßα, μÜλιστα εßναι εξαιρετικÜ χρονοβüρα. Αυτü, Üλλωστε, επιβÜλλεται και για την ενßσχυση του κýρους της υπηρεσßας, και την αποκατÜσταση της εýρυθμης λειτουργßας της, αλλÜ και για να προστατευθεß ο υπÜλληλος με την ταχεßα εκδßκαση της υπüθεσÞς του.

¼ταν υπÜλληλος παραπÝμπεται για πειθαρχικü παρÜπτωμα, για το οποßο Ýχει επιβληθεß αυτοδßκαιη αργßα, δικαιοýται να ζητÞσει, με αßτησÞ του στο αρμüδιο πειθαρχικü üργανο, την επßσπευση της εκδßκασης. Σκüπιμο εßναι τα ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια να προτÜσσουν, στο πλαßσιο των δυνατοτÞτων τους, τις υποθÝσεις στις οποßες ο διωκüμενος υπÜλληλος Ýχει τεθεß σε αυτοδßκαιη αργßα.

 

2. ΠροκειμÝνου να αποφεýγεται η ακυρüτητα της πειθαρχικÞς διαδικασßας, εßναι χρÞσιμο να επισημανθεß üτι το Ýγγραφο με το οποßο η υπüθεση παραπÝμπεται στο πειθαρχικü συμβοýλιο πρÝπει να περιÝχει τα στοιχεßα που ορßζονται στη διÜταξη της παρ. 1 του Üρθρου 124 Ν. 3528/2007, üπως αντικαταστÜθηκε με το Üρθρο δεýτερο του Ν. 4057/2012, (ΦΕΚ Α 54 14.3.2012), κατÜ την οποßα «1. Στο Ýγγραφο, με το οποßο η υπüθεση παραπÝμπεται στο πειθαρχικü συμβοýλιο σýμφωνα με το Üρθρο 123 του παρüντος, πρÝπει να προσδιορßζονται επακριβþς κατÜ τüπο και χρüνο τα πραγματικÜ περιστατικÜ που συνιστοýν το πειθαρχικü παρÜπτωμα και ο διωκüμενος υπÜλληλος».

Σýμφωνα με τη νομικÞ θεωρßα και τη νομολογßα, στο παραπεμπτÞριο Ýγγραφο πρÝπει να μνημονεýονται με σαφÞνεια τα πραγματικÜ περιστατικÜ που συγκροτοýν την αντικειμενικÞ υπüσταση του παραπτþματος, προσδιοριζüμενα κατÜ χρüνο και τüπο και οι συνθÞκες τελÝσεþς τους, και να παρατßθενται τα υπÜρχοντα στοιχεßα, τα οποßα πιθανολογοýν υπαιτιüτητα του υπαλλÞλου για το αποδιδüμενο σε αυτüν παρÜπτωμα (Α.Ι. ΤÜχος - Ι.Λ. Συμεωνßδης «Ερμηνεßα Υπαλληλικοý Κþδικα και αντßστοιχων διατÜξεων Κþδικα Δημοτικþν & Κοινοτικþν ΥπαλλÞλων», Εκδ. ΣÜκκουλας, ΑθÞνα- Θεσσαλονßκη, 2007 και ΣτΕ 1624/2000, 659, 4751/1997, 3598/1995, 2873/1991 κ.α.). Εßναι σκüπιμο στο παραπεμπτÞριο Ýγγραφο η αναφορÜ των πραγματικþν περιστατικþν να συνοδεýεται απü χαρακτηρισμü του αποδιδüμενου στον υπÜλληλο πειθαρχικοý παραπτþματος κατÜ την κρßση του μονομελοýς οργÜνου. Εξυπακοýεται üτι το πειθαρχικü συμβοýλιο μπορεß να προβεß σε διαφορετικü νομικü χαρακτηρισμü του παραπτþματος κατÜ τον υποχρεωτικü προσδιορισμü αυτοý στο Ýγγραφο κλÞσεως σε απολογßα, το οποßο σε κÜθε περßπτωση, δηλ. εßτε συντÜσσεται απü μονομελÝς εßτε απü συλλογικü πειθαρχικü üργανο, πρÝπει να περιÝχει και τα ως Üνω αναφερθÝντα στοιχεßα.

 

3. ¸χει διαπιστωθεß üτι πολλÜ ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια, αν και Ýχουν σχετικÞ υποχρÝωση, δεδομÝνου üτι αποτελοýν ιδιαßτερες αρχÝς (Üρθρο 157 παρ. 2 του Υ.Κ.), δεν τηροýν δικü τους βιβλßο πρωτοκüλλου, στο οποßο πρÝπει να καταχωροýνται üλα τα εισερχüμενα και εξερχüμενα Ýγγραφα και προεχüντως οι ενστÜσεις που ασκοýνται κατÜ των αποφÜσεων των ΠρωτοβÜθμιων Συμβουλßων, που σýμφωνα με το νüμο (Üρθρο 141 του Υ.Κ.), κατατßθενται & αυτÜ. ΑποτÝλεσμα της μη τηρÞσεως βιβλßου πρωτοκüλλου, εßναι, εκτüς των Üλλων, και η αδυναμßα διερεýνησης του παραδεκτοý της ασκÞσεως (καταθÝσεως) και του εμπρüθεσμου των ενστÜσεων. Συνεπþς, εßναι σκüπιμο να επισημανθεß στα ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια η υποχρÝωση τηρÞσεως βιβλßου πρωτοκüλλου.

 

4. Τα ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια πρÝπει να επιδεßξουν ιδιαßτερη προσοχÞ στη διαβßβαση των ενστÜσεων, προκειμÝνου να αποφευχθεß ο κßνδυνος τυπικÞς ακυρüτητας. ΣυγκεκριμÝνα, Ýνσταση που αποστÝλλεται στο ΔευτεροβÜθμιο Πειθαρχικü Συμβοýλιο θα πρÝπει να φÝρει τη σφραγßδα του Πρωτοκüλλου, þστε να αποδεικνýεται το εμπρüθεσμο της κατÜθεσÞς της, και να συνοδεýεται απü τον πλÞρη πειθαρχικü φÜκελο που Ýχει σχηματισθεß.

 

5. ¸χει διαπιστωθεß üτι, στο μεγαλýτερο ποσοστü των υποθÝσεων, οι πειθαρχικοß φÜκελοι που διαβιβÜζονται στο ΔευτεροβÜθμιο Πειθαρχικü Συμβοýλιο, κατüπιν ασκÞσεως ενστÜσεως, απü τα ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια εßναι ελλιπεßς, με συνÝπεια να γßνεται σπατÜλη χρüνου και κüπου για τη συμπλÞρωση των φακÝλων και να προκαλεßται αντßστοιχα μεγÜλη καθυστÝρηση στην εκδßκαση των υποθÝσεων, τüσο αυτþν για τις οποßες οι σχετικοß φÜκελοι εßναι ελλιπεßς, üσο και των υπολοßπων. Για το λüγο αυτü, πρÝπει τα ΠρωτοβÜθμια ΠειθαρχικÜ Συμβοýλια να αποστÝλλουν πλÞρεις τους φακÝλους των υποθÝσεων, συνοδευüμενους και απü κατÜλογο περιεχομÝνων εγγρÜφων, Üλλως υποπßπτουν σε πειθαρχικü παρÜπτωμα.

Για να θεωρηθεß πλÞρης ο πειθαρχικüς φÜκελος θα πρÝπει να περιλαμβÜνει, με χρονολογικÞ σειρÜ, üλα τα στÜδια της πειθαρχικÞς διαδικασßας που ακολουθÞθηκε κατÜ περßπτωση. ΣυγκεκριμÝνα πρÝπει να περιλαμβÜνει, καταρχÞν, πßνακα περιεχομÝνων, το υλικü που συγκεντρþθηκε κατÜ την προκαταρκτικÞ Ýρευνα, την Ýνορκη διοικητικÞ εξÝταση Þ την πειθαρχικÞ ανÜκριση, το παραπεμπτÞριο Ýγγραφο Þ το Ýγγραφο κλÞσης σε απολογßα, με τα απαραßτητα αποδεικτικÜ επßδοσης στον πειθαρχικþς διωκüμενο υπÜλληλο, το απολογητικü υπüμνημα, και τα Ýγγραφα που προσκüμισε ο πειθαρχικþς διωκüμενος, την προσβαλλομÝνη απüφαση του ΠρωτοβÜθμιου Πειθαρχικοý Συμβουλßου, με το αποδεικτικü επßδοσÞς της, και τα στοιχεßα της ποινικÞς δικογραφßας, αν υπÜρχουν.

 

6. ΠρÝπει, να αναφερθεß üτι, με σκοπü την επιτÜχυνση της πειθαρχικÞς διαδικασßας προβλÝπονται συντομüτερες προθεσμßες για την ολοκλÞρωση της.

Ειδικüτερα, σýμφωνα με το Üρθρο 122 Υ.Κ. üπως ισχýει η πειθαρχικÞ διαδικασßα ολοκληρþνεται το αργüτερο εντüς δýο (2) μηνþν απü την κλÞση σε απολογßα εßτε με την Ýκδοση πειθαρχικÞς απüφασης μονομελοýς οργÜνου εßτε με παραπομπÞ ενþπιον του πειθαρχικοý συμβουλßου. Επßσης σε περßπτωση παραπομπÞς ενþπιον του πειθαρχικοý συμβουλßου η πειθαρχικÞ διαδικασßα ολοκληρþνεται εντüς δýο (2) μηνþν απü την παραπομπÞ εκτüς αν απαιτεßται διεξαγωγÞ ανÜκρισης οπüτε ολοκληρþνεται εντüς τεσσÜρων (4) μηνþν. Η υπαßτια παρÜβαση των ως Üνω προθεσμιþν αποτελεß πειθαρχικü παρÜπτωμα.

 

7. Επισημαßνεται üτι με την παρÜγραφο 3Α του Üρθρου 2 του ν. 3074/2002 (Α' 296) η οποßα προστÝθηκε με την εσωτερικÞ παρÜγραφο 1 της υποπαραγρÜφου ΣΤ.11 της παραγρÜφου ΣΤ. του Üρθρου πρþτου του ν. 4152/2013 (Αº07) ανατÝθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. η παρακολοýθηση των πειθαρχικþν διαδικασιþν στους φορεßς αρμοδιüτητÜς του1. Για το σκοπü αυτü κÜθε πρÜξη με την οποßα ασκεßται πειθαρχικÞ δßωξη και κÜθε πειθαρχικÞ απüφαση κοινοποιοýνται υποχρεωτικÜ στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.

Τα Υπουργεßα παρακαλοýνται να κοινοποιÞσουν Üμεσα την παροýσα στα νομικÜ πρüσωπα δημοσßου δικαßου που εποπτεýουν. Οι Δ/νσεις Διοικητικοý των ΑποκεντρωμÝνων ΔιοικÞσεων παρακαλοýνται να κοινοποιÞσουν την παροýσα στους ΟΤΑ α' και β' βαθμοý που εποπτεýουν και στα νομικÜ πρüσωπα αυτþν.