της Λένας Διβάνη από το protagon.gr

Τετάρτη 12 Ιουνίου 2013

Τα ιδιωτικά κανάλια έχουν στόχο το κέρδος της τσέπης τους. Η δημόσια τηλεόραση έχει στόχο το κέρδος του πολίτη. Πιστεύοντας ακράδαντα σ' αυτό, δέχτηκα ένα βράδυ του 2009 την ουρανοκατέβατη πρόταση του τότε υπουργού πολιτισμού Γερουλάνου να συμμετάσχω στο νέο ΔΣ της ΕΡΤ. Μετά την πρώτη έκπληξη ήρθε ο φόβος. Το σκεφτόμουν δυο μέρες. Ήταν μια παρακινδυνευμένη απόφαση: Αν δεχόμουν θα έχανα πολύτιμο χρόνο από το πανεπιστήμιο και το συγγραφικό έργο που θέλει απομόνωση, ηρεμία και αφοσίωση. Από την άλλη μεριά όχι μόνο δεν θα κέρδιζα τίποτα αλλά επιπλέον δεν θα μπορούσα επ’ ουδενί να προωθήσω τη δουλειά μου όπως προστάζει η ευπρέπεια.

Τελικά δέχτηκα, κατ’ αρχήν γιατί ξέρω ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερος και δραστικότερος διαμορφωτής του συλλογικού φαντασιακού από την τηλεόραση και ότι όφειλα ως πολίτης να κάνω ό,τι μπορώ αφού μου δόθηκε αυτή η σπάνια ευκαιρία χωρίς να είμαι μέλος κανενός κόμματος και οπωσδήποτε όχι του ΠΑΣΟΚ. Έπειτα, το ΔΣ ήταν πραγματικά εκλεκτό. Ο Γερουλάνος μας δήλωσε ότι δεν θα κάνει (όπως πράγματι δεν έκανε) καμία παρέμβαση στη δουλειά μας και δεν διόρισε ούτε ένα κομματικό στέλεχος. Κάθε ένας γνώριζε τον τομέα του, δεν ήταν διαπλεκόμενος και μάλιστα είχε την πρόθεση να αφήσει κατά μέρος τη δική του πολύ επιτυχημένη δουλειά για να «αλλάξει» την ΕΡΤ. Ο πρόεδρος Γιώργος Γαμπρίτσιος ήταν επίσης ένας τίμιος άνθρωπος, καλών προθέσεων και μεγάλης τηλεοπτικής εμπειρίας στην Αμερική κι εδώ. "Να η ευκαιρία", είπαμε όλοι στον εαυτό μας, ενθουσιασμένοι σχεδόν. Μπήκαμε λοιπόν όλοι μαζί σ’ αυτόν το χορό του Ζαλόγγου αποφασισμένοι να χορέψουμε. Η αλήθεια είναι πως ούτε μια πιρουέτα της προκοπής δεν κάναμε - ίσως να σηκώσαμε λίγη σκόνη μόνο.

Πολύ χαρακτηριστικά, η πρώτη φράση που άκουσα μπαίνοντας στο ιστορικό κτήριο της ΕΡΤ ήταν από το στόμα ενός πολύ υπεύθυνου συνδικαλιστή (ναι, υπάρχουν κι αυτοί, αλλά φυσικά ωχριούν μπροστά στην ασυδοσία της συνδικαλιστικής ηγεσίας του κ. Καλφαγιάννη) που, όπως αποδείχτηκε, ήθελε να με προφυλάξει: «Τι δουλειά έχετε εσείς εδώ μέσα;», μου είπε. «Καλύτερα να γράφετε τα βιβλία σας, πιο χρήσιμα μας είναι.». «Μα, νιώθω την υποχρέωση να κάνω ό,τι μπορώ», ψέλλισα έκπληκτη. «Ακούστε με που σας λέω, δεν μπορείτε», μου είπε κουνώντας το κεφάλι και απομακρύνθηκε διακριτικά.

Ο άνθρωπος αυτός, τον οποίο και δημοσίως ευχαριστώ αν και δεν μπορώ να γράψω το όνομά του, με βοήθησε πολύ κατά τη διάρκεια της θητείας μου όταν προσπαθούσα να καταλάβω τι κρύβεται πίσω από τα άδεια γραφεία, τα φουσκωμένα τιμολόγια και τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις του μηχανισμού. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ένα κομματάκι της ψυχής της ΕΡΤ, μαζί με πολλούς άλλους που μπαινόβγαιναν στο ψυγείο όσο ανεβοκατέβαιναν κυβερνήσεις, ανεβοκατεβάζοντας εκλεκτούς και διώκοντας αντιφρονούντες. Ο άνθρωπος αυτός και οι όμοιοί του προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο να ξεπεράσουν τη βαριά διαπλοκή, τη διαφθορά του προσωπικού, την αμετροέπεια των εκάστοτε ηγεσιών, τα κρυφά τεφτέρια.

Ο αρχισυνδικαλιστής Καλφαγιάννης, αντίθετα, ήταν ένας από τους δήμιους της ΕΡΤ, μαζί με τα κομματικά αφεντικά δεξιά και αριστερά που τον εξέθρεψαν, όπως εξέθρεψαν και όλα τα κακοήθη μελανώματα της δημόσιας τηλεόρασης. Πραγματικά δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Ο Γαμπρίτσος παραιτήθηκε και το ΔΣ έμεινε να θαλασσοπνίγεται φυλλορροώντας σταδιακά κι αυτό. Έφυγα από κει φωνάζοντας σχεδόν σε μια δημόσια διαφωνία με τις αυταρχικές τακτικές του τότε διευθύνοντος συμβούλου. Δεν έχασα όμως την ελπίδα ότι θα έρθουν άλλοι καιροί και θα ανθίσει ξανά η ΕΡΤ, γιατί την έχουμε απόλυτη ανάγκη. Έζησα εκεί μέσα έναν χρόνο και έξι μήνες και ξέρω τι θησαυρός είναι το τεράστιο οπτικοακουστικό της αρχείο, τι φυτώριο νεαρών σκηνοθετών το ΜΙΚΡΟΦΙΛΜ, τι θησαυρός το ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ, τι απόκτημα ο ΕΞΑΝΤΑΣ, τι ανακούφιση στα αυτιά το ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, τι κέφι Ο ΚΟΣΜΟΣ, τι απόλαυση οι εξαιρετικές ταινίες ποιότητας που δεν μπορούμε να δούμε πουθενά αλλού. Έζησα εκεί και ακούμπησα σχεδόν το θαύμα που θα μπορούσε και δεν έγινε.

Κύριε Σαμαρά, αντί να γίνετε Χατζιδάκις, γίνατε Παπαδόπουλος. Αντί να βγάλετε τα ζιζάνια και να αφήσετε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν τώρα που είναι χειμώνας στην καρδιά της χώρας, εσείς αποφασίσατε, διατάξατε, παίξατε τον εθνικό ύμνο και κατεβάσατε τα ρολά. Τι κρίμα που η πατρίδα κοιμάται...

Και για όσους δεν γνωρίζουν τη Λένα Διβάνη, αντιγράφω από το βιογραφικό της:

«Είμαι Βολιώτισσα, είμαι Eλληνίς, είμαι συγγραφέας, είμαι καθηγήτρια Ιστορίας Εξωτερικής Πολιτικής στη Νομική Σχολή Αθηνών, είμαι σινεφίλ, είμαι θεατροφίλ, είμαι ταξιδιώτισσα, είμαι περίεργη, αλλά όχι κίτρινη και ενίοτε είμαι kinder έκπληξη»