Áðü ôïí ðüëåìï ôçò Óõñßáò óôï ðåñéèþñéï ôçò ÅëëÜäáò
Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος
ÐÝìðôç 7 Ìáñôßïõ 2013
ΔιαβÜστε τη συγκλονιστικÞ μαρτυρßα της ΖιχÜν, μιας 29χρονης γυναßκας με Ýξι παιδιÜ απü τη Συρßα, που ξÝφυγε απü τον πüλεμο, για να αντιμετωπßσει αδιαφορßα απü τις αρχÝς και ρατσισμü απü την κοινωνßα στην ΕλλÜδα
Οι κακουχßες, η εκμετÜλλευση για Ýνα ταξßδι μακριÜ απü τον πüλεμο και ο ρατσισμüς στην ΕλλÜδα, üπως τον βιþνει η ßδια στο πετσß της. Και η εικüνα της χþρας μας, μÝσα απü τη "ματιÜ" ενüς πρüσφυγα. Θα μποροýσε κÜλλιστα να εßναι σενÜριο ταινßας, αλλÜ δυστυχþς, η ιστορßα της εßναι πÝρα για πÝρα αληθινÞ και ενδεικτικÞ των üσων αντιμετωπßζουν Σýριοι, και üχι μüνο, πρüσφυγες ανÜ τον κüσμο.
ΑυτÞν τη συγκλονιστικÞ εμπειρßα την αντλÞσαμε απü την ιστοσελßδα της ¾πατης Αρμοστεßας του ΟΗΕ για τους Πρüσφυγες και σας την παρουσιÜζουμε.
Η ιστορßα της 29χρονης ΖιχÜν
ΜÝσα απü συγκροýσεις και κακουχßες, ταξßδευε για εβδομÜδες αναζητþντας ασφÜλεια. ΦτÜνοντας στον προορισμü της, γνþρισε απü αδιαφορßα μÝχρι ρατσισμü. Η ιστορßα της συμπυκνþνει το δρÜμα των Σýρων προσφýγων. ¼μως η ßδια δεν το βÜζει κÜτω. Αγωνßζεται, επιμÝνει, διεκδικεß Ýνα καλýτερο μÝλλον για τα παιδιÜ της, επιβιþνοντας μÝρα τη μÝρα σε Ýνα επικßνδυνο παρüν.
«Η μητÝρα μου Þταν καθηγÞτρια αγγλικþν. ¼μως εγþ παρÜτησα το σχολεßο μετÜ το γυμνÜσιο για την παντρειÜ» διηγεßται χαμογελαστÞ η 29χρονη ΖιχÜν, χαúδεýοντας το κεφÜλι του μικρüτερου απü τα Ýξι παιδιÜ της – της τετρÜχρονης Λουλοý. «Ο Üντρας μου Þταν φωτορεπüρτερ και μÝναμε στο Καμισλß, στα βορειοανατολικÜ σýνορα της Συρßας, με το ΙρÜκ και την Τουρκßα. Εßχαμε τρßα μαγαζιÜ, χωρÜφια… Ζοýσαμε καλÜ» αναπολεß.
«¼λα ξεκßνησαν με τις αντικαθεστωτικÝς πορεßες και σýντομα ακολοýθησε η ακρßβεια. ¼,τι Ýκανε στην αγορÜ Ýνα ευρþ, πλÝον το Ýβρισκες με δýο. ΣιγÜ σιγÜ, Üρχισαν οι εκρÞξεις, οι βüμβες στα σχολεßα κι οι πυροβολισμοß στο πλÞθος εν ψυχρþ. Απ’ τη σφαγÞ σε Ýνα διπλανü χωριü κανεßς δεν ξÝρει πüσοι Ýπεσαν νεκροß. Ο Üντρας μου φωτογρÜφιζε τις πορεßες, μÝχρι που τον συνÝλαβαν και μπÞκε φυλακÞ» διηγεßται με σπασμÝνη φωνÞ η ΖιχÜν. ¼ταν τα πρÜγματα χειροτÝρεψαν, Þταν ο γαμπρüς της εκεßνος που τους προÝτρεψε να φýγουν παρÜνομα προς την Τουρκßα. ¶λλωστε μες στον πüλεμο πþς να βγÜλεις διαβατÞριο;
«¹ταν ΣεπτÝμβρης του 2012 και τα σýνορα κοντÜ στην πüλη μου Þταν κλειστÜ» συνεχßζει. «¸τσι, Ýπρεπε να διανýσουμε τα 400 χλμ. μÝχρι το ΧαλÝπι, þστε να φýγουμε απü το πÝρασμα Μπαμπ Ελ ΧÜουα. Για τους επτÜ μας δεν ζÞτησαν πολλÜ χρÞματα – δþσαμε περßπου 600 ευρþ για να διασχßσουμε τα σýνορα. Τα χρÞματα üμως που ξοδÝψαμε για να πÜμε απü τη μια πüλη στην Üλλη Þταν πολý περισσüτερα. Αποφεýγαμε τον κεντρικü δρüμο και κÜναμε τη διαδρομÞ πρþτα με το αυτοκßνητο, μετÜ με τα πüδια, μετÜ πÜλι με αυτοκßνητο… Παντοý εßχε οδοφρÜγματα και μπλüκα, στα οποßα Ýπρεπε να πληρþσουμε για να μας αφÞσουν να φýγουμε. ΚÜποιες φορÝς μας πυροβολοýσαν. ¹μουν μüνη με τα Ýξι παιδιÜ μου».
Το πÝρασμα στην Ευρþπη
Απü την πüλη Ρεúχανλß, η οικογÝνεια βρÝθηκε στη Σμýρνη. Στüχος της Þταν να περÜσει απÝναντι, σε μια Üλλη ΕλλÜδα απü εκεßνη που γνþρισε τελικÜ.
«Δεν ξÝραμε κανÝναν εδþ, üμως οι πληροφορßες που εßχαμε Þταν πως η ΕλλÜδα εßναι καλÞ», εξηγεß η ΖιχÜν. «Πως εßναι φιλüξενη και οι Üνθρωποι θα μας βοηθÞσουν να βροýμε σπßτι και σχολεßο για τα μικρÜ. Περßμενα να εßναι πολý üμορφα, πραγματικÞ Ευρþπη. Περßμενα üτι θα λυθεß το πρüβλημα με τα χαρτιÜ απü την πρþτη μÝρα κι üτι θα αλλÜξει η ζωÞ μου. ¼τι φεýγω απ’ τον πüλεμο και θα πÜω στον παρÜδεισο. ¼τι εκεß εκτιμοýν τις γυναßκες και τα παιδιÜ».
Σε συνεννüηση με τους διακινητÝς, η ΖιχÜν περßμενε Ýνα μÞνα μÝχρι να φτιÜξει ο καιρüς και να κÜνει το ταξßδι. Στο μεταξý, Ýμενε σε Ýνα δþμα που της εßχε βρει κÜποιος μακρινüς συγγενÞς σε μια ταρÜτσα. «Πληρþσαμε 10.000 ευρþ για το ταξßδι. Μας εßπαν üτι θα γßνει με Ýνα μεγÜλο καρÜβι και θα κρατÞσει 40 λεπτÜ. Μια μÝρα, μας πÞραν με αυτοκßνητα και μας κατÝβασαν σε Ýνα λιμÜνι. ¼ταν εßδα το φουσκωτü που μας περßμενε, τρελÜθηκα. Τους εßπα üτι δεν μπαßνουμε εδþ, γιατß εßναι σßγουρο üτι θα πνιγοýμε. Μου εßπαν üτι, αν δοκιμÜσουμε να γυρßσουμε πßσω, θα μας πυροβολÞσουν».
Στο φουσκωτü βρßσκονταν 30 Üτομα – üλοι Σýροι, Üντρες, γυναßκες και παιδιÜ. «ΣυνολικÜ, μεßναμε στο νερü για οχτþ þρες. Η θÜλασσα εßχε φουσκþσει επικßνδυνα. ¼ταν üμως μας εßδαν οι ¸λληνες, μας Ýκαναν νüημα να γυρßσουμε πßσω. Εμεßς μεßναμε στο ßδιο σημεßο. ¶ρχισε να Ýχει πολý κýμα και με τα δýο μου χÝρια σÞκωσα το μικρü μου κοριτσÜκι στον αÝρα. ΚÜποια στιγμÞ πÞγε να μου γλιστρÞσει και να αναποδογυρßσει üλη η βÜρκα. Τα κýματα Ýμπαιναν μÝσα της και εßχε αρχßσει να βυθßζεται. Τüτε, οι ¸λληνες μας πÞραν. Μαζß μου εßχα δýο μικρÝς βαλßτσες και μßα τσÜντα þμου. Στη μια βαλßτσα βρßσκονταν τα τελευταßα μου χρÞματα – 6.000 ευρþ. ΜÝσα στην αναταραχÞ ωστüσο, Ýχασα ü,τι εßχα και δεν εßχα».
«ΦτÜσαμε στο ΑγαθονÞσι» συνεχßζει η ΖιχÜν. «Μεßναμε τρεις ημÝρες φυλακÞ, με τα ροýχα μας ακüμα βρεγμÝνα. Το χαρτß που μας Ýδωσαν Þταν χαρτß απÝλασης. Μας Ýβαλαν στο πλοßο και μας κατÝβασαν στη ΣÜμο. Κι εκεß ξαναβρεθÞκαμε στα κρατητÞρια. Αφοý μας Üφησαν να φýγουμε, κοιμüμασταν στην παραλßα για δυο μÝρες. Φυσοýσε πÜρα πολý κι Þμουν αναγκασμÝνη να χτυπÜω τις πüρτες και να ζητÜω φαγητü για τα παιδιÜ. Η αστυνομßα εßπε üτι üποιος δεν Ýχει 35 ευρþ, δεν ανεβαßνει στο καρÜβι για ΠειραιÜ. Ευτυχþς, μου Ýδωσαν τα χρÞματα οι Üλλοι Σýροι που βρßσκονταν μαζß μου».
Μια αθηναúκÞ ιστορßα
«Στον ΠειραιÜ, τρεις νÝοι απü τη Συρßα με ρþτησαν ποý θα πÜω. Τους εßπα üτι δεν ξÝρω κανÝνα και üτι δεν Ýχω καθüλου χρÞματα. Κι Ýτσι, με πÞραν μαζß τους. ΜÝναμε σε Ýνα υπüγειο 20 Üτομα, μÝχρι να βροýμε κÜποιον να μας βοηθÞσει. Μια μÝρα μας πÝταξαν üλους μαζß στο δρüμο, κÜτω απ’ τη βροχÞ. ΜÝχρι σÞμερα, Ýχουμε αλλÜξει πÝντε σπßτια. Αυτü που μÝνω τþρα, το νοικιÜζει Ýνας Üλλος Σýριος νεαρüς, ο οποßος με εßδε με τα παιδιÜ και μου πρüτεινε να με φιλοξενÞσει. Απü ντροπÞ και σεβασμü ωστüσο, εκεßνος δεν Ýρχεται καθüλου. Μου μßλησαν και μια Üλλη γυναßκα, που μου εßπαν üτι βοηθÜ. ΤελικÜ εßναι κι αυτÞ μια χÞρα πρüσφυγας, που της στÝλνει λεφτÜ ο αδελφüς της απü τη Νορβηγßα».
«Για φαγητü, πηγαßνω στις λαúκÝς και μαζεýω ü,τι περισσÝψει» συνεχßζει η ΖιχÜν. «Εγþ, που εßχα μια καλÞ ζωÞ, πηγαßνω στην εκκλησßα και μου δßνουν συσσßτιο! ΚÜποιοι Üλλοι Σýριοι μου φÝρνουνε κουβÝρτες. Εν τω μεταξý, ο Üντρας μου δεν ξÝρω που βρßσκεται. Το τηλÝφωνο στους συγγενεßς μας κοστßζει και δεν υπÜρχουν γραμμÝς…»
«Η κοινωνßα μÜς φÝρεται εχθρικÜ» προσθÝτει με απογοÞτευση. «¼ταν ακοýνε τα παιδιÜ μου να μιλÜνε ξÝνη γλþσσα, τα διþχνουν για να πÜνε στο απÝναντι πεζοδρüμιο. Στη λαúκÞ τις προÜλλες, μια γυναßκα Ýπιασε την κüρη μου και Üρχισε να την σπρþχνει. Τι διαφορÜ Ýχουμε εμεßς για να μας αντιμετωπßζουν Ýτσι; Αυτοß δεν πÝρασαν δυσκολßες, δεν πÝρασαν πολÝμους; Γιατß μας κÜνουν αυτÜ που μας κÜνουν; ΕχθÝς εßχα φωνÜξει δýο νεαροýς απ’ τη Συρßα για να φτιÜξουν το πλυντÞριο του σπιτιοý. Τη στιγμÞ που Ýμπαιναν στην πολυκατοικßα μου, πÝρασαν αστυνομικοß και τους συνÝλαβαν. Η μεγÜλη μου κüρη κατÝβηκε να δει τι γßνεται. Παραλßγο να τη συλλÜβουν και αυτÞ. ¸κλαιγα üλο το βρÜδυ. Αν μου πειρÜξουν τα παιδιÜ, κι Ýγκλημα κÜνω».
«¸χω σκεφτεß μÝχρι και να γυρßσω στον πüλεμο» καταλÞγει η ΖιχÜν. «Τον προτιμþ απ” την ΕλλÜδα. ΣκÝφτομαι να πουλÞσω ü,τι Ýχω και δεν Ýχω στη Συρßα, μüνο και μüνο για να μεγαλþσουν σωστÜ τα παιδιÜ μου, να σπουδÜσουν και να πÜρουν καλÜ πτυχßα. Ξεφýγαμε απ” τον πüλεμο και το θÜνατο, για να ζÞσουμε αυτü;»