Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στα παιδιά

Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στα παιδιά
Κυριακή, 6 Νοεμβρίου 2011
Πηγή: espressonews.gr
Σήμα κινδύνου για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα παιδιά εκπέμπουν οι ειδικοί, που προειδοποιούν ότι η μεγέθυνση της ανέχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού θα προκαλέσει μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων σωματικής κακοποίησης και παραμέλησης σε βάρος του πιο ευαίσθητου τμήματος του πληθυσμού. Η εκρηκτική άνοδος της εγκληματικότητας που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα δεν θα είναι η μόνη «παράπλευρη απώλεια» της κρίσης σε κοινωνικό επίπεδο. Η παγκόσμια εμπειρία έχει δείξει ότι σε τέτοιες περιόδους τα παιδιά πληρώνουν βαρύ τίμημα. Μόνο στην περιοχή της Αττικής το 2010 κατατέθηκαν σε αρμόδιες υπηρεσίες περισσότερες από 4.000 αναφορές για κακοποίηση και παραμέληση, αποκαλύπτει ο ψυχίατρος Γιώργος Νικολαΐδης, διευθυντής Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού. Ο ίδιος προσθέτει ότι αυτό είναι μόνο «η κορυφή του παγόβουνου», καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των κρουσμάτων δεν γίνεται ποτέ γνωστό... Οι 4.000 και πλέον αναφορές είναι το πρώτο από τα δεδομένα που έχουν προκύψει από την έρευνα BECAN (Balkan Epidemiological Study on Child Abuse & Neglect). Πρόκειται για μια μεγάλη έρευνα σε δείγμα 120.000 ατόμων που θα καλύψει όλα τα Βαλκάνια. Τα αποτελέσματά της αναμένονται στις αρχές του επόμενου έτους και εκτιμάται ότι θα ρίξουν φως σε αυτή τη σκοτεινή πλευρά της σύγχρονης πραγματικότητας, που ειδικά στην Ελλάδα παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη. Πάντως, ο κ. Νικολαΐδης δεν είναι αισιόδοξος για την εικόνα που θα προκύψει από την έρευνα: «Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, όχι με βάση τα στοιχεία της έρευνας που είναι ακόμη σε εξέλιξη, τα φαινόμενα της σωματικής βίας και της παραμέλησης οπουδήποτε χειροτερεύουν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και αυξάνονται οι πληθυσμοί που ζουν στα πλαίσια του οικονομικού αποκλεισμού και της ανέχειας, όχι απλώς αυξάνονται, αλλά μεγεθύνονται πάρα πολύ» λέει χαρακτηριστικά. Στο σημείο αυτό ο κ. Νικολαΐδης διευκρινίζει ότι η κρίση συνδέεται κυρίως με τη σωματική βία και την παραμέληση των παιδιών και όχι με τη σεξουαλική κακοποίηση, η οποία είναι μια παθογένεια που συναντάται σε πλούσιους και φτωχούς και διατηρείται πάνω-κάτω σε σταθερά επίπεδα. Μόνη εξαίρεση αποτελεί ένα μικρό κομμάτι του φαινομένου που αφορά τα πολυθυματοποιημένα παιδιά. «Πρόκειται για τα παιδιά που ζουν σε οικογένειες με ακραίες συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού και κατά τη διαδρομή της ζωής τους θα εκτεθούν σε πολλαπλές και διαφορετικού τύπου μορφές βίας. Όταν αυξάνεται η φτώχεια, αυξάνεται το ποσοστό αυτών των παιδιών, καθώς και η βαρύτητα και η πολλαπλότητα των μορφών βίας που δέχονται». Η τελευταία έρευνα για την κακοποίηση παιδιών έγινε το 2008 στην Αθήνα σε μαθητές και μαθήτριες 12 και 13 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι θύματα σεξουαλικής βίας είχαν πέσει το 3,6% των αγοριών και το 5,5% των κοριτσιών, ενώ παραμέληση είχαν υποστεί αντίστοιχα το 10,8% και το 19%. «Αν αναλογιστεί κανείς ότι το μεγαλύτερο μέρος της σεξουαλικής βίας είναι στην εφηβεία, καταλαβαίνετε ότι αν μετράγαμε στα 17 έτη, θα βρίσκαμε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό» σχολιάζει ο κ. Νικολαΐδης. Καταγγελίες που σοκάρουν Καταγγελίες για κακοποίηση 409 παιδιών δέχθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2011 η γραμμή SOS 1056 του «Χαμόγελου του Παιδιού». Οι περισσότερες εξ αυτών αφορούσαν σωματική κακοποίηση και εγκατάλειψη, ενώ μόνο μία περίπτωση αφορούσε σεξουαλική κακοποίηση παιδιού. «Αυτά τα στατιστικά δείχνουν μια πτυχή της πραγματικότητας, δεν είναι όμως η πραγματικότητα» επισημαίνει ο ψυχολόγος του «Χαμόγελου» Στέφανος Αλεβίζος, που τονίζει ότι το πρόβλημα της κακοποίησης είναι πολύ μεγάλο. «Ειδικά για τη σεξουαλική και την ψυχολογική κακοποίηση, τα ποσοστά είναι μικρότερα όχι γιατί δεν συμβαίνουν, αλλά επειδή δεν αναφέρονται και δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμα». Το ανησυχητικό στοιχείο που παραθέτει ο κ. Αλεβίζος είναι η ποιοτική διαφοροποίηση της κακοποίησης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Όπως αναφέρει, το «Χαμόγελο» έχει κληθεί να βοηθήσει παιδιά που έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά «σε διαδικασίες που ξεφεύγουν από τον ανθρώπινο νου», ακόμη και εγκαταλειμμένο παιδί που τρεφόταν από τα περιττώματά του.

Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στα παιδιά

Κυριακή, 6 Νοεμβρίου 2011

Πηγή: espressonews.gr

Σήμα κινδύνου για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα παιδιά εκπέμπουν οι ειδικοί, που προειδοποιούν ότι η μεγέθυνση της ανέχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού θα προκαλέσει μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων σωματικής κακοποίησης και παραμέλησης σε βάρος του πιο ευαίσθητου τμήματος του πληθυσμού.

Η εκρηκτική άνοδος της εγκληματικότητας που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα δεν θα είναι η μόνη «παράπλευρη απώλεια» της κρίσης σε κοινωνικό επίπεδο. Η παγκόσμια εμπειρία έχει δείξει ότι σε τέτοιες περιόδους τα παιδιά πληρώνουν βαρύ τίμημα.

Μόνο στην περιοχή της Αττικής το 2010 κατατέθηκαν σε αρμόδιες υπηρεσίες περισσότερες από 4.000 αναφορές για κακοποίηση και παραμέληση, αποκαλύπτει ο ψυχίατρος Γιώργος Νικολαΐδης, διευθυντής Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού. Ο ίδιος προσθέτει ότι αυτό είναι μόνο «η κορυφή του παγόβουνου», καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των κρουσμάτων δεν γίνεται ποτέ γνωστό...

Οι 4.000 και πλέον αναφορές είναι το πρώτο από τα δεδομένα που έχουν προκύψει από την έρευνα BECAN (Balkan Epidemiological Study on Child Abuse & Neglect). Πρόκειται για μια μεγάλη έρευνα σε δείγμα 120.000 ατόμων που θα καλύψει όλα τα Βαλκάνια.

Τα αποτελέσματά της αναμένονται στις αρχές του επόμενου έτους και εκτιμάται ότι θα ρίξουν φως σε αυτή τη σκοτεινή πλευρά της σύγχρονης πραγματικότητας, που ειδικά στην Ελλάδα παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη. Πάντως, ο κ. Νικολαΐδης δεν είναι αισιόδοξος για την εικόνα που θα προκύψει από την έρευνα: «Με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, όχι με βάση τα στοιχεία της έρευνας που είναι ακόμη σε εξέλιξη, τα φαινόμενα της σωματικής βίας και της παραμέλησης οπουδήποτε χειροτερεύουν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και αυξάνονται οι πληθυσμοί που ζουν στα πλαίσια του οικονομικού αποκλεισμού και της ανέχειας, όχι απλώς αυξάνονται, αλλά μεγεθύνονται πάρα πολύ» λέει χαρακτηριστικά.

Στο σημείο αυτό ο κ. Νικολαΐδης διευκρινίζει ότι η κρίση συνδέεται κυρίως με τη σωματική βία και την παραμέληση των παιδιών και όχι με τη σεξουαλική κακοποίηση, η οποία είναι μια παθογένεια που συναντάται σε πλούσιους και φτωχούς και διατηρείται πάνω-κάτω σε σταθερά επίπεδα. Μόνη εξαίρεση αποτελεί ένα μικρό κομμάτι του φαινομένου που αφορά τα πολυθυματοποιημένα παιδιά. «Πρόκειται για τα παιδιά που ζουν σε οικογένειες με ακραίες συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού και κατά τη διαδρομή της ζωής τους θα εκτεθούν σε πολλαπλές και διαφορετικού τύπου μορφές βίας. Όταν αυξάνεται η φτώχεια, αυξάνεται το ποσοστό αυτών των παιδιών, καθώς και η βαρύτητα και η πολλαπλότητα των μορφών βίας που δέχονται».

Η τελευταία έρευνα για την κακοποίηση παιδιών έγινε το 2008 στην Αθήνα σε μαθητές και μαθήτριες 12 και 13 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι θύματα σεξουαλικής βίας είχαν πέσει το 3,6% των αγοριών και το 5,5% των κοριτσιών, ενώ παραμέληση είχαν υποστεί αντίστοιχα το 10,8% και το 19%. «Αν αναλογιστεί κανείς ότι το μεγαλύτερο μέρος της σεξουαλικής βίας είναι στην εφηβεία, καταλαβαίνετε ότι αν μετράγαμε στα 17 έτη, θα βρίσκαμε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό» σχολιάζει ο κ. Νικολαΐδης.

Καταγγελίες που σοκάρουν

Καταγγελίες για κακοποίηση 409 παιδιών δέχθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2011 η γραμμή SOS 1056 του «Χαμόγελου του Παιδιού». Οι περισσότερες εξ αυτών αφορούσαν σωματική κακοποίηση και εγκατάλειψη, ενώ μόνο μία περίπτωση αφορούσε σεξουαλική κακοποίηση παιδιού. «Αυτά τα στατιστικά δείχνουν μια πτυχή της πραγματικότητας, δεν είναι όμως η πραγματικότητα» επισημαίνει ο ψυχολόγος του «Χαμόγελου» Στέφανος Αλεβίζος, που τονίζει ότι το πρόβλημα της κακοποίησης είναι πολύ μεγάλο. «Ειδικά για τη σεξουαλική και την ψυχολογική κακοποίηση, τα ποσοστά είναι μικρότερα όχι γιατί δεν συμβαίνουν, αλλά επειδή δεν αναφέρονται και δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμα».

Το ανησυχητικό στοιχείο που παραθέτει ο κ. Αλεβίζος είναι η ποιοτική διαφοροποίηση της κακοποίησης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Όπως αναφέρει, το «Χαμόγελο» έχει κληθεί να βοηθήσει παιδιά που έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά «σε διαδικασίες που ξεφεύγουν από τον ανθρώπινο νου», ακόμη και εγκαταλειμμένο παιδί που τρεφόταν από τα περιττώματά του.