Η αλήθεια για την ελεγχόμενη χρεωκοπία

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

της Αναστασίας Παπαϊωάννου, από τη Realnews

Δέκα ερωτήσεις - απαντήσεις για το νέο περιβάλλον που θα προκύψει, αν προχωρήσει, και τις συνέπειες για τη χώρα και τους Έλληνες.

Με την ελληνική οικονομία να βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού και την Ευρώπη να μιλά ανοικτά, πλέον, για το ενδεχόμενο ελεγχόμενης χρεωκοπίας της Ελλάδας μέσω μιας σκληρής αναδιάρθρωσης του χρέους, η Realnews έθεσε 10 ερωτήματα σε οικονομολόγους και παράγοντες της αγοράς με στόχο να χαρτογραφηθούν το νέο περιβάλλον που θα προκύψει και οι συνέπειες αυτής της πράξης για τη χώρα και τους Έλληνες πολίτες.

1. Πώς θα γίνει η ελεγχόμενη χρεωκοπία;

Το σχέδιο που εξελίσσεται για την Ελλάδα προβλέπει το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους κατά 50%, δηλαδή θα διαγραφεί χρέος ύψους 170 δισ. ευρώ! Το θετικό για τη χώρα, σε αντίθεση με τον ακαριαίο θάνατο της ανεξέλεγκτης χρεωκοπίας, είναι ότι η ελεγχόμενη θα γίνει με την Ελλάδα στο ευρώ και υπό τον πλήρη έλεγχο των θεσμικών οργάνων της ευρωζώνης.

2. Ποιοι θα χάσουν από το κούρεμα της τάξης του 50% και την ελεγχόμενη χρεωκοπία;

Οι τράπεζες εντός και εκτός συνόρων και τα ασφαλιστικά ταμεία. Ουσιαστικά, θα υποστούν ζημία ίση με το 50% της αξίας των ομολόγων που διαθέτουν. Οι ζημίες θα είναι πραγματικές, δηλαδή πρέπει να περάσουν στους ισολογισμούς τους και τόσο οι τράπεζες όσο και τα ταμεία θα χρειαστούν στήριξη πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με το σχέδιο, η στήριξη θα προέλθει από τα κεφάλαια του Εκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας της ευρωζώνης (EFSF), οι τράπεζες θα ανακεφαλαιωθούν όπως και τα ασφαλιστικά ταμεία.

3. Ποια θα είναι τα οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο;

Η Ελλάδα θα χρωστά τα μισά, με αποτέλεσμα να μειωθούν σημαντικά οι τόκοι, τα χρεολύσια και το χρέος να είναι διαχειρίσιμο. Εφόσον, μάλιστα, η οικονομία παράξει πλεόνασμα, λογικά θα είναι σε θέση να μειώνει και μέρος του κεφαλαίου.

4. Ποιο θα είναι το τίμημα αυτής της πράξης;

Για να «κουρέψουν» ελεγχόμενα εντός του ευρώ το χρέος κατά 50%, το τίμημα που θα πληρώσει η χώρα και οι πολίτες της είναι η υποτίμηση κατά 50% του βιοτικού επιπέδου. Διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει και θα αποτυπωθεί με ακρίβεια στο Μνημόνιο 3. Επί της ουσίας, το χρέος που θα κουρευτεί δεν έχει ισόποσο αντίκτυπο σε ΑΕΠ και αποτελεί μία φούσκα δανεισμού, άρα το βιοτικό μας επίπεδο θα πέσει στις δυνατότητες του ΑΕΠ της χώρας.

5. Τι επίπτωση θα έχει στους μισθούς και τις συντάξεις;

Το πρώτο δυνατό βήμα έγινε με τις εξαγγελίες των τελευταίων μέτρων. Οι μισθοί και οι συντάξεις θα μειωθούν έως και 50%, όπως και ο δημόσιος τομέας. Τα ασφαλιστικά ταμεία θα στηριχθούν από τον EFSF και θα περιορισθεί δραστικά ο αριθμός τους.

6. Τι θα γίνει με τις καταθέσεις;

Η ελεγχόμενη χρεωκοπία εντός του ευρώ εγγυάται τις καταθέσεις, καθώς οι τράπεζες θα περάσουν στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (EFSF), θα ανακεφαλαιωθούν και δεν υπάρχει φόβος για τις καταθέσεις.

7. Τι θα γίνει με τα δάνεια;

Μολονότι οι μισθοί θα περιορισθούν έως και 50%, το ύψος του δανείου θα παραμείνει το ίδιο, ανάλογα με την προτέρα οικονομική κατάσταση. Οι τράπεζες, ωστόσο, συντονισμένα θα κληθούν να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις ακόμη και ενήμερων δανείων, με μείωση του ύψους της μηνιαίας δόσης, επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής, προκειμένου να μη «σκάσουν» από την αδυναμία των δανειοληπτών να πληρώσουν τις δόσεις τους.

8. Τι θα γίνει με τις τιμές των ακινήτων;

Σύμφωνα με τους οικονομολόγους, μετά την ολοκλήρωση της ελεγχόμενης χρεωκοπίας, θα υπάρξει σημαντική μείωση στις τιμές των ακινήτων. Δεν αποκλείεται, όπως υπογραμμίζουν, η μείωση να φθάσει και το 50%. Και επειδή οι κρίσεις κρύβουν ευκαιρίες, ο έχων μετρητά θα μπορεί να αγοράσει σε χαμηλές τιμές. Το οξύμωρο στην περίπτωση των κατοικιών είναι ότι η πλειονότητά τους έχει αποκτηθεί με στεγαστικά δάνεια και ο ιδιοκτήτης θα βλέπει αφενός την αξία του σπιτιού του να πέφτει, αφετέρου το ύψος του δανείου να είναι πολύ υψηλότερο αυτής.

9. Τι θα γίνει με τις τιμές των προϊόντων και αγαθών;

Η αγορά εκτιμούν ότι θα ευθυγραμμισθεί με το βιοτικό επίπεδο των καταναλωτών. Η μείωση των μισθών και των συντάξεων οδηγεί αυτόματα σε αντίστοιχη μείωση της κατανάλωσης. «Επειδή, όμως, οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται με βάση το κέρδος, έτσι θα προχωρήσουν αναπόφευκτα και σε μείωση των τιμών, προκειμένου όσες δύναται να επιβιώσουν», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

10. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στο λιανεμπόριο;

Πλήθος μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων εκτιμάται ότι δεν θα αντέξουν. Ήδη τα λουκέτα στις μικρές επιχειρήσεις είναι δεκάδες χιλιάδες και το φαινόμενο αναμένεται να συνεχιστεί. Με κυνικό τρόπο γνωστός οικονομολόγος αναφέρει στην «R» ότι «μετά τη δεκαετία του ’70, εξαιτίας της διαστρωμάτωσης της κοινωνίας, όσοι δεν μπορούσαν να διοριστούν στο Δημόσιο άνοιγαν ένα μαγαζάκι. Σε καμία δυτική πρωτεύουσα, π.χ., Λονδίνο, Ρώμη κ.α., δεν υπάρχουν τόσο μικρά μαγαζιά». Εφόσον, λοιπόν, περιοριστεί το βιοτικό επίπεδο, θα περιοριστεί και το λιανεμπόριο, σε αντίθεση με τις μεγάλες αλυσίδες, οι οποίες θα μπορούν να επιβιώσουν δίνοντας ελκυστικές τιμές.