Δημοτικό τραγούδι σήμερα, σημαίνει κρητική μαντινάδα |
Βασίλης Φουρτούνης, δάσκαλος, Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Εκπ/κων Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ |
Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010 |
Ως γνωστόν ποιητής του δημοτικού τραγουδιού είναι ο ίδιος ο λαός μας και αυτό το καταλαβαίνουμε πρώτα από τις είκοσι χιλιάδες πάνω-κάτω τραγούδια που έχουμε και ύστερα από τα πάρα πολλά χρόνια που τραγουδιούνται αυτά από το λαό μας. Τα δημοτικά τραγούδια τα πρωτόγραψαν απλοί, λαϊκοί άνθρωποι θέλοντας να εκφράσουν τις χαρές, τις λύπες, τις επιθυμίες, την αγάπη και γενικότερα τα συναισθήματα τα δικά τους και των συνανθρώπων τους. Έτσι τα τραγούδια αυτά έγιναν η έκφραση της λαϊκής ψυχής και πέρασαν από στόμα σε στόμα σε όλο το λαό, αλλάζοντας πολλές φορές, μέχρι να πάρουν την τελική τους μορφή. Καθένας που μάθαινε ένα τραγούδι ή πρόσθετε ή άλλαζε κάτι, ένα στίχο ή μια φράσεις, επειδή δεν τη θυμόταν καλά ή επειδή δεν του άρεσαν. Στη σημερινή εποχή όπου η παραγωγή είναι πια επώνυμη το δημοτικό τραγούδι έχει στερέψει, γιατί ότι παράγεται είναι επώνυμο και άρα δεν έχει την έννοια της λαϊκής παραγωγής. Το μοναδικό είδος που θα μπορούσαμε ακόμα ανεπιφύλακτα να το εντάξουμε στη δημοτική παραγωγή, εκτιμώ, ότι είναι οι Κρητικές Μαντινάδες. Οι μαντιναδόροι επηρεασμένοι και από τον Ερωτόκριτο, αυτοσχεδιάζουν με αξιοθαύμαστη χάρη, ζωντάνια και αισθητική ομορφιά λόγου. Πολλοί από αυτούς είναι και μουσικοί, τραγουδιστές οργανοπαίχτες και χορευτές. Οι ρίζες αυτών των μοναδικών δημιουργημάτων της Κρητικής Λογοτεχνίας δεν έθρεψαν μόνο την Κρητική μαντινάδα, αλλά στήριξαν γερά τη διαμόρφωση ενός υψηλού και γενναίου ήθους μέσα στις μέρες της πικρής σκλαβιάς. Πολλές Κρητικές μαντινάδες είναι παρμένες ατόφιες από τον «Ερωτόκριτο», και άλλες παραλλαγμένες ως προς τις λέξεις και όχι ως προς το νόημα. Γι' αυτό και δημοσιοποιώ τις παρακάτω μαντινάδες που μου έστειλε ο φίλος μου ο Παναγιώτης, τον οποίο ευχαριστώ, χωρίς να γνωρίζω ποιος είναι ο δημιουργός τους. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα υπάρχει παραγωγή Δημοτικού Τραγουδιού.
42 μαντινάδες χιουμοριστικές, φαρμακερές, αγαπησιάρικες, ειρωνικές, κλπ κλπ...
Θαρρεί πως κατουρεί μακριά, μα κατουρεί ομπρός του.
Μη μου ψοφήσει το πουλί, που μού 'δωσε η φύση.
Δεν είναι πιο καλή δουλειά, απ' τό καλό ραχάτι.
Όντε θα κάνω τσι σπινιές, ο σκύλος να μη πέφτει.
Για να μπορεί με άνεση, στσι τράπεζες να μπαίνει.
Και τα μωρά πορεύονται κι οι χήρες κυβερνιούνται.
Γιατί ακρίβηνε η ζωή και μπουνταλιές δεν κάνω.
Το να κοιμάσαι με γιαγιά, είναι μεγάλο δράμα.
στείλ' τηνε στο διάολο κι ακόμα παραπέρα.
Σαρανταδυό χιλιάρικα το γαμημένο κάνει.
Και νόμιζα πως πάλευα με τη Λερναία Ύδρα.
να ξέρεις πως τα κέρατα βγάζουνε παρακλάδια.
Γιατί θαρρούν οι κοπελιές, πως άλλες δεν κατέεις.
Μα αν μ' αγαπάς αγάπη μου, σκάσε να κοιμηθούμε!
Μα πιο κακό είναι το πρωί, να δεις την πεθερά σου.
Μα μη με θάψετε βαθιά γιατί δεν θα 'χω σήμα.
Για να την βλέπουν οι οχτροί να σκιάζονται την Κρήτη!
Κι άλλος κλείνει τα μάτια του και παίρνει όποια λάχει.
Μπας και του έχεις δόνηση και πουθενά το χώνεις;
κι όταν την πίνω γίνεται το πάτωμα ταβάνι.
Παρά να πας να παντρευτείς μία γλωσσού γυναίκα.
Να γράφω με το σάλιο μου στις πέτρες τ' όνομά σου.
Με το κιλό να την πουλούν, κανείς να μην την παίρνει.
Και λεμονιές να φύτευα θα έκοβα λεμόνια.
Με τι ψυχή με άφησες, για έναν Εγγλέζο γκέι;
Να δεις η φλόγα του σεβντά, κάψιμο που το κάνει.
Ο ένας θέλει να πονώ κι ο άλλος ν' αποθάνω.
Να μην χωρεί η χέρα μου, να πιάσει τα βυζιά σου;
Ένα βαρέλι ζάχαρη, πόσους φραπέδες βγάζει;
Να δούμε κι ο πατέρας σου, ίντα λεφτά θα δώσει.
Μα εγώ για να βεβαιωθώ, θα πάω να σφάξω κι άλλα.
ξύπνα μου λέει μια φωνή, και πήγε μεσημέρι!
θα σκοτωθώ Kατερινιώ, με δυο καφάσια μπίρες!
για να μπορεί με άνεση, στσι τράπεζες να μπαίνει.
|