Η διοικητική μεταρρύθμιση όπως προβλέπεται να υλοποιηθεί στα πλαίσια του σχεδίου "Καλλικράτης" μέσω μιας νέας διοικητικής αρχιτεκτονικής, αναμένεται να επιφέρει σημαντικές διοικητικές αναδιαρθρώσεις και στο χώρο της εκπαίδευσης. Από τα μέσα της δεκαετίας του '80, και κυρίως ύστερα από την νομοθετική παρέμβαση της πολιτείας με το νόμο 1566 και αργότερα στις αρχές της δεκαετίας του '90 με τη θεσμοθέτηση δευτέρου βαθμού αυτοδιοίκησης, η εκπαίδευση είχε ήδη εισέλθει στη τροχιά της διοικητικής αποκέντρωσης, με δειλά είναι αλήθεια βήματα και σε πολλές περιπτώσεις όχι πολύ τολμηρές ρυθμίσεις. Βεβαίως στην ίδια περίοδο και στα μέσα της δεκαετίας του '90 δεν έλειψαν άστοχες δηλώσεις ορισμένων εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης οι οποίοι επεδίωξαν να αποκτήσει η αυτοδιοίκηση εκπαιδευτικές αρμοδιότητες που ιστορικά και συνταγματικά ανήκουν στην αρμοδιότητα του κεντρικού κράτους.
Ενόψει και της ψήφισης του παραπάνω νομοσχεδίου, κρίνεται αναγκαίο με σαφήνεια και συγκεκριμένη στοχοθεσία να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης σε σχέση με τον τρόπο δραστηριοποίησής της στα θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής, όπως επίσης επιβάλλεται να ανατραπούν και οι κατεστημένες και συγκεντρωτικές λογικές σε ότι αφορά τη διοικητική οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος.
Με βάση όλα τα παραπάνω κρίνουμε ότι χρειάζεται σε ότι αφορά την δομή του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης:
-
Η συγχώνευση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και τον Οργανισμό Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών, να συνοδευτεί με την ίδρυση αποκεντρωμένων δομών του νέου ενιαίου Οργανισμού σε όλες τις διοικητικές περιφέρειες της χώρας (ίδρυση περιφερειακών γραφείων και τομέων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με αρμοδιότητα θέματα σχολικών εγχειριδίων και σύνταξης αναλυτικών προγραμμάτων, εκπαιδευτικών καινοτομιών, επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, αξιολόγησης των μαθητών κλπ.)
-
Ο εκσυγχρονισμός της οργάνωσης των διευθύνσεων εκπαίδευσης σε συνδυασμό με την δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων διαχείρισης προσωπικού καθιστά επιβεβλημένη την σημαντική μείωση του αριθμού των γραφείων εκπαίδευσης και την επαναθεμελίωση της λειτουργίας τους με κριτήριο την ορθότερη αριθμητική σχέση γραφείων/σχολείων και εκπαιδευτικών.
-
Η περιφερειακή αναδιάρθρωση της διοίκησης της εκπαίδευσης όπως θεσπίστηκε με την ίδρυση περιφερειακών διευθύνσεων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν συνοδεύτηκε από τη θέσπιση των αντίστοιχων περιφερειακών οργάνων παιδείας και εκπαίδευσης, στα οποία θα πρέπει να αποδοθούν αρμοδιότητες αντίστοιχες με όσες είχαν θεσπιστεί για τις νομαρχιακές επιτροπές παιδείας.
-
Σε ότι αφορά τις δομές της επαγγελματικής εκπαίδευσης και το ρόλο των θεσμοθετημένων φορέων κρίνεται απαραίτητο να υπάρξει σαφέστατη χωροταξική οριοθέτηση προκειμένου να μην παρατηρείται το φαινόμενο έλλειψης ουσιαστικού συντονισμού και αποτελεσματικότητας τους και να μειωθεί το λειτουργικό τους κόστος.
-
Σε σχέση με τις αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης για θέματα εκπαιδευτικής πολιτικής, η συγχώνευση περισσοτέρων του ενός δήμων (ή και κοινοτήτων) θέτει στις διοικήσεις των δήμων την ευθύνη να προχωρήσουν άμεσα στην ουσιαστική και ποιοτική αναδιοργάνωση των εσωτερικών υπηρεσιών που ασχολούνται με θέματα εκπαιδευτικής και κοινωνικής πολιτικής. Η αναδιοργάνωση αυτή αφορά δραστηριότητες που έχουν σχέση με τη φύλαξη των σχολικών χώρων, τη συντήρηση του κτηρίου, το θεσμό του σχολικού τροχονόμου, την αξιοποίηση των αθλητικών εγκαταστάσεων του σχολείων, το άνοιγμα των σχολείων στην τοπική κοινωνία (με τοπικές μορφωτικές, πολιτιστικές δραστηριότητες και υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας), ίδρυση "σχολών γονέων" και εκπαίδευση ενηλίκων και μεταναστών. Για να υλοποιηθούν όλα αυτά, επιβάλλεται η αξιοποίηση όλου του επιστημονικού δυναμικού των υπηρεσιών του Δήμου καθώς επίσης και ο ανατροφοδοτικός χαρακτήρας της δημοτικής επιτροπής παιδείας με νέες αρμοδιότητες.
|