Ç åìðåéñßá ôïõ «ÌÉÊÑÏÕ ÅÕÊËÅÉÄÇ» |
|
---|---|
Βασßλης Φουρτοýνης, δÜσκαλος – εισÞγηση στην ημερßδα για τον Πολιτισμü και την Εκπαßδευση με θÝμα: Μια πüλη, Ýνα Σχολεßο |
Ôñßôç 17 Äåêåìâñßïõ 2013 |
κ. κυρßες και κýριοι, Θα Þθελα εκ μÝρους της ΕλληνικÞς ΜαθηματικÞς Εταιρεßας να σας ευχαριστÞσω για την τιμÞ που μας κÜνατε να μας προσκαλÝσετε στην ημερßδα σας, για να παρουσιÜσουμε την εμπειρßα μας σε σχÝση με τις δραστηριüτητες της Εταιρεßας, που αφοροýν τους μαθητÝς του Δημοτικοý Σχολεßου.
Α. Σýντομη ιστορικÞ αναφορÜ στην ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα (ΕΜΕ) Η ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα (ΕΜΕ), απü τα ιστορικüτερα επιστημονικÜ σωματεßα, με ιστορßα 95 ετþν, ιδρýθηκε το 1918 στην ΑθÞνα και σÞμερα Ýχει 37 παραρτÞματα στους περισσüτερους νομοýς της χþρας, αναπτýσσοντας πολýπλευρη δραστηριüτητα. Η λειτουργßα της βασßζεται στην εθελοντικÞ προσφορÜ των μελþν της, της διοßκησÞς της και των δεκÜδων Üλλων ατüμων που στελεχþνουν τις επιτροπÝς εργασßας στην ΑθÞνα και τις Üλλες πüλεις, αλλÜ και üλων των υπολοßπων που συνεισφÝρουν κατÜ περßπτωση. Σκοπüς της ΕΜΕ εßναι η προαγωγÞ και η διÜδοση των διαφüρων κλÜδων της ΜαθηματικÞς ΕπιστÞμης, και αυτüς ο σκοπüς επιτυγχÜνεται μÝσα απü σειρÜ στüχων που Ýχουν τεθεß και που εßναι σε γενικÝς γραμμÝς οι εξÞς:
¼λοι στην ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα (ΕΜΕ) απü την ßδρυσÞ της και μÝχρι σÞμερα γνωρßζουμε üτι για να επιτελÝσουμε το Ýργο μας, χωρßς ασυνÝχειες και κλυδωνισμοýς, και για να κερδßσουν απü αυτü οι μαθητÝς, πρÝπει να στηριζüμαστε σε γερÜ θεμÝλια. Και τα γερÜ θεμÝλια εßναι η σωστÞ διδασκαλßα των Μαθηματικþν σε üλα τα επßπεδα της Εκπαßδευσης απü το Νηπιαγωγεßο μÝχρι την Γ´ τÜξη του Λυκεßου αλλÜ και μÝχρι το τελευταßο Ýτος των τμημÜτων της ΤριτοβÜθμιας Εκπαßδευσης στη χþρας μας. Στις δραστηριüτητες που επιλÝγονται απü την ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα (ΕΜΕ) για την επßτευξη των στüχων της, ανÞκουν: α) Η Ýκδοση περιοδικþν και επιστημονικþν συγγραμμÜτων, η ανταλλαγÞ εκδüσεων μεταξý της ΜαθηματικÞς Εταιρεßας και Üλλων Επιστημονικþν Εταιρειþν, Σωματεßων Þ ΙδρυμÜτων της Χþρας Þ του εξωτερικοý που επιδιþκουν τους ßδιους Þ παραπλÞσιους σκοποýς. β) Η οργÜνωση και λειτουργßα κλασικÞς και ψηφιακÞς βιβλιοθÞκης. γ) Η πραγματοποßηση διαλÝξεων και συζητÞσεων, η διεξαγωγÞ Σεμιναρßων, η οργÜνωση Συνεδρßων και δ) Η συνεχÞς βελτßωση των διαφüρων προγραμμÜτων της Εταιρεßας καθþς και η υλοποßηση κÜθε Üλλης δραστηριüτητας που φÝρνει πιο κοντÜ τα ΜαθηματικÜ στην ελληνικÞ κοινωνßα. Ειδικüτερα η ΕΜΕ εκδßδει τα παρακÜτω περιοδικÜ:
Εκτüς απü τα παραπÜνω, η ΕΜΕ και στο παρελθüν και τþρα καταβÜλλει συνεχþς σημαντικÝς προσπÜθειες για τη βελτßωση της διδασκαλßας των μαθηματικþν στο Δημοτικü Σχολεßο μÝσω:
Β. Το περιοδικü «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ» Ας αφÞσουμε την ιστορßα της ΕλληνικÞς ΜαθηματικÞς Εταιρεßας και ας περÜσουμε στο «ΜΙΚΡΟ ΕΥΚΛΕΙΔΗ». ΣÞμερα πραγματικÜ βρισκüμαστε στην ευχÜριστη θÝση, να υλοποιοýμε Ýνα παλαιü «üνειρο» της ΕΜΕ, την Ýκδοση ενüς Μαθηματικοý περιοδικοý που να απευθýνεται στους μαθητÝς του Δημοτικοý σχολεßου. Κλεßσαμε εννÝα χρüνια απü το 2004, τüτε που στη ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα συγκροτÞθηκε μια ομÜδα που θα υλοποιοýσε το üραμα του τüτε αντιπροÝδρου και νυν προÝδρου της ΕΜΕ καθηγητÞ του ΕΚΠΑ κ. Γ. ΔημÜκου, για την Ýκδοση ενüς περιοδικοý για μαθητÝς του Δημοτικοý. Το εγχεßρημα πολý δýσκολο, γιατß:
ΤελικÜ, μετÜ απü αρκετÞ προσπÜθεια üλα πÞγαν καλÜ, και Ýχουν πια και οι μαθητÝς του Δημοτικοý Σχολεßου αλλÜ και οι εκπαιδευτικοß τους το δικü τους περιοδικü, το «Μικρü Ευκλεßδη». ¸να περιοδικü που εμεßς θεωροýμε üτι εßναι απü τα πιο αγαπημÝνα των μικρþν μαθητþν, αν λÜβουμε υπ’ üψιν την αποδοχÞ που Ýχει στα παιδιÜ του Δημοτικοý Σχολεßου. Τυπþνονται για κÜθε τεýχος 10.000 αντßτυπα, και üλα εξαντλοýνται. Ο «Μικρüς Ευκλεßδης» εßναι το εργαλεßο που θα μας δßνει ιδÝες, για να μπορÝσουμε να απαλλÜξουμε αρκετÜ παιδιÜ απü το φüβο που Ýχουν για τα μαθηματικÜ. Για την υλοποßηση των στüχων του περιοδικοý Ýχουν ληφθεß υπüψη τüσο οι αρχÝς μÜθησης που αφοροýν τη διαδικασßα απüκτησης γνþσης γενικÜ, και ειδικÜ της μαθηματικÞς γνþσης, üσο και οι γενικÝς αρχÝς της διδασκαλßας των Μαθηματικþν, σýμφωνα με τις οποßες η διαδικασßα μÜθησης στα ΜαθηματικÜ εßναι μια κατασκευαστικÞ δραστηριüτητα. Με Üλλα λüγια, η γνþση γενικÜ και ιδιαßτερα η μαθηματικÞ γνþση αναπτýσσεται μÝσα απü την αναζÞτηση λýσεων σε προβλÞματα της καθημερινüτητας, η τεκμηρßωση των οποßων γßνεται κατ’ αρχÞν σε Ýνα διαισθητικü και εμπειρικü επßπεδο και στη συνÝχεια στη βÜση μιας αποδεικτικÞς διαδικασßας. Τα θÝματÜ του επιλÝγονται μετÜ απü προτÜσεις συναδÝλφων εκπαιδευτικþν, μαθητþν και μελþν της συντακτικÞς επιτροπÞς, þστε να ασκοýνται τα παιδιÜ:
ΤÝλος πρÝπει να ποýμε üτι, τα θÝματα της μαθηματικÞς εκπαßδευσης που παρουσιÜζονται στο περιοδικü, μποροýν να αναλυθοýν ως προς:
Συνεχßζοντας θα Þθελα να σας καλωσορßσω στον πανÝμορφο κüσμο του «Μικροý Ευκλεßδη», και να σας καλÝσω να κÜνουμε Ýνα μικρü ταξιδÜκι για να γνωρßσουμε καλýτερα το περιοδικü και τον τρüπο εργασßας μας. ¼πως προανÝφερα κανÝνας απü εμÜς δεν εßχε προηγοýμενη εμπειρßα σε τÝτοιου εßδους περιοδικü, και γι’ αυτü ζητÞσαμε τη συνδρομÞ κÜποιων ειδικþν. Εκεßνο που μας δυσκüλευε περισσüτερο Þταν τα γραφιστικü περιβÜλλον. ΑναθÝσαμε τα σκßτσα αλλÜ και το εξþφυλλο στον καταξιωμÝνο σκιτσογρÜφο κ. ΜαρουλÜκη και του ζητÞσαμε η εικüνα να Ýχει σχÝση με τα μαθηματικÜ. Το αποτÝλεσμα Þταν η διαφÜνεια που βλÝπετε. Τα παιδιÜ που παßζουν κουτσü, üπου ως γνωστü υπÜρχουν αριθμοß στα τετραγωνÜκια του. Στο δεýτερο τεýχος μας Ýφτιαξε εικüνα με το κρυφτü, που και εκεß το παιδß που τα φυλÜει, μετρÜει, επομÝνως υπÜρχουν μαθηματικÜ. Για το τρßτο τεýχος Ýφτιαξε μια εικüνα που βλÝπετε με τα παιδιÜ να παßζουν βüλεú üπου και εκεß μετρÜνε τους πüντους. Η Ýκπληξη üμως Þρθε στο τÝταρτο τεýχος, που λÜβαμε μια εικüνα για το εξþφυλλο ζωγραφισμÝνη απü παιδß. Τüτε αντιληφθÞκαμε üτι δεν χρειαζüμασταν τη συνεισφορÜ του φßλου σκιτσογρÜφου. Τη θÝση του την πÞραν τα παιδιÜ. Στα πανιÜ του καραβιοý, της εικüνας που σας Ýστειλε, υπÜρχουν αριθμοß που συμβολßζουν τη δýναμη του ανÝμου. Το ßδιο συμβαßνει και στο πÝμπτ
Γ. ΠανελλÞνιος Μαθητικüς Διαγωνισμüς «Παιχνßδι και ΜαθηματικÜ» του Μικροý Ευκλεßδη Μια Üλλη δραστηριüτητα που προÝκυψε 2 χρüνια μετÜ την Ýκδοση του περιοδικοý, δηλαδÞ πριν απü 7 χρüνια, εßναι η διοργÜνωση Μαθητικοý Διαγωνισμοý, στο πλαßσιο του περιοδικοý « ο Μικρüς Ευκλεßδης» με τßτλο «Παιχνßδι και ΜαθηματικÜ», για μαθητÝς Ε´ και Στ’ τÜξης Δημοτικοý Σχολεßου. Ο διαγωνισμüς αυτüς ξεκßνησε με τα σχολεßα της ΑθÞνας και στη συνÝχεια πÞρε πανελλÞνια μορφÞ. ΔιεξÜγεται κÜθε χρüνο μια ΠαρασκευÞ του Μαρτßου Þ του Απριλßου κατÜ τις δυο πρþτες þρες του σχολικοý προγρÜμματος, μετÜ απü Üδεια που χορηγεßται απü το Υπουργεßο Παιδεßας, με κοινÜ θÝματα γι üλα τα σχολεßα, που διατυπþνει η ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα. ΕπιτηρητÝς και διορθωτÝς των γραπτþν εßναι οι εκπαιδευτικοß των οποßων τα τμÞματα συμμετÝχουν στο διαγωνισμü. Ασφαλþς γßνεται αντιληπτü üτι λüγω του μεγÝθους του ο διαγωνισμüς αυτüς δεν θα μποροýσε να υλοποιηθεß αν δεν τον εßχαν αγκαλιÜσει οι μαχüμενοι εκπαιδευτικοß της ΠρωτοβÜθμιας Εκπαßδευσης, στους οποßους η ΕλληνικÞ ΜαθηματικÞ Εταιρεßα εκφρÜζει τις ευχαριστßες της. Με τις διαστÜσεις που Ýχει πÜρει σÞμερα ο διαγωνισμüς, εßναι αδýνατο, χωρßς τη συνδρομÞ των εκπαιδευτικþν των σχολεßων, η Εταιρεßα να μπορÝσει να σηκþσει üλο αυτü το βÜρος. Να αναφÝρω ενδεικτικÜ üτι στον 7ο Διαγωνισμü, τον περσινü, συμμετεßχαν πÜνω απü 2.500 σχολικÝς μονÜδες απ’ üλη την ΕλλÜδα, και ο αριθμüς των διαγωνισθÝντων πλησßασε τις 70.000. Επßσης θα πρÝπει να αναφÝρουμε την ουσιαστικÞ συμβολÞ που Ýχει στο διαγωνισμü, σχετικÜ με την ενημÝρωση των σχολεßων και στη διεξαγωγÞ του, η Üψογη συνεργασßα της ΕλληνικÞς ΜαθηματικÞς Εταιρεßας με το ΠανελλÞνιο Σχολικü Δßκτυο και το Ινστιτοýτο ΕκπαιδευτικÞς ΠολιτικÞς ΙΕΠ. Βασικüς σκοπüς του διαγωνισμοý εßναι να Ýρθουν οι μαθητÝς σε επαφÞ με ασκÞσεις – δραστηριüτητες, μÝσα απü τις οποßες: Ø Θα αντιληφθοýν üτι τα μαθηματικÜ κρýβουν ομορφιÜ και προσφÝρουν πολλÝς δυνατüτητες στη ζωÞ μας. Ø Θα εκτιμÞσουν τη χρÞση των μαθηματικþν σε πολλÝς εφαρμογÝς. Ø Θα χρησιμοποιÞσουν τη μαθηματικÞ τους σκÝψη σε ευχÜριστα και Ýξυπνα προβλÞματα. Ο συγκεκριμÝνος διαγωνισμüς εßναι διαφορετικüς απü τους υπüλοιπους διαγωνισμοýς της εταιρεßας. Εßναι θα Ýλεγα καθαρÜ συμμετοχικüς, Ýχει περισσüτερο την Ýννοια του παιχνιδιοý. Σε üλους τους μαθητÝς που παßρνουν μÝρος απονÝμουμε βεβαßωση συμμετοχÞς, θÝλοντας να τονßσουμε üτι η συμμετοχÞ, αυτÞ καθ’ εαυτÞ, Ýχει πολý μεγÜλη σημασßα. ΑπονÝμουμε Ýπαινο στο πρþτο Þ τους πρþτους σε βαθμολογßα μαθητÝς κÜθε τμÞματος, και αυτü σημαßνει üτι θα βραβευτεß απü κÜθε σχολεßο αριθμüς μαθητþν ßσος Þ μεγαλýτερος απü τον αριθμü των συμμετεχüντων τμημÜτων. Το αποτÝλεσμα εßναι οι μÝρες που γßνεται η απονομÞ επαßνων του διαγωνισμοý του ΜΙΚΡΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ να εßναι κυριολεκτικÜ Ýνα πανηγýρι. Γι’ αυτü εßμαστε αναγκασμÝνοι στο λεκανοπÝδιο να χρησιμοποιοýμε τα μεγÜλα αμφιθÝατρα των Πανεπιστημßων ΑθÞνας και ΠειραιÜ. ΜÜλιστα, λüγω των προβλημÜτων που προÝκυψαν στο ΠανεπιστÞμιο της ΑθÞνας, δεν Ýχουμε κατορθþσει να βραβεýσουμε ακüμη τους μαθητÝς της Α’ Διεýθυνσης ΑττικÞς, που εßναι πÜνω απü 1.300 παιδιÜ.
Δ. ΚαλοκαιρινÞ ΜαθηματικÞ ΚατασκÞνωση - Σοφικü Κορινθßας Η Τρßτη και τελευταßα δραστηριüτητα που γßνεται στα πλαßσια τους περιοδικοý εßναι η ΜαθηματικÞ ΚατασκÞνωση. ΑυτÞ ξεκßνησε πριν απü 5 χρüνια. Η κατασκÞνωση απευθýνεται σε μαθητÝς ηλικßας 10 και 12 ετþν, δηλαδÞ μαθητÝς Δ´, Ε´ και της ΣΤ´ τÜξης του Δημοτικοý. Με τη μαθηματικÞ κατασκÞνωση επιχειροýμε μιαν ακüμη ουσιαστικÞ παρÝμβαση στη διαμüρφωση μιας διαφορετικÞς αντßληψης για τη μαθηματικÞ παιδεßα στη χþρα μας. Στüχος της πρωτοβουλßας αυτÞς εßναι, οι μαθητÝς που Ýχουν τελειþσει τη Δ´, Ε´ και ΣΤ´ τÜξη του Δημοτικοý να βρεθοýν στο τÝλος των καλοκαιρινþν διακοπþν τους και για επτÜ (7) ημÝρες, σ’ Ýναν πανÝμορφο και φιλüξενο χþρο, με κοινü στüχο την καλλιÝργεια και ανÜδειξη της μαθηματικÞς σκÝψης ως εφüδιο για τη μαθητικÞ και αργüτερα την ακαδημαúκÞ τους διαδρομÞ. Σκοπüς μας εßναι να καθοδηγÞσουμε και να παρακινÞσουμε τα παιδιÜ αυτÞς της ιδιαßτερα ευαßσθητης ηλικßας, üπως αυτÞ των 10 – 12 ετþν, þστε να προσεγγßσουν τις βασικÝς Ýννοιες των μαθηματικþν μÝσα στη ξεγνοιασιÜ που προσφÝρουν οι διακοπÝς του καλοκαιριοý, συνδυÜζοντας γνþση με ψυχαγωγßα. Τα μαθÞματα γßνονται απü δασκÜλους και καθηγητÝς μαθηματικþν με εμπειρßα και παιδαγωγικÞ κατÜρτιση. Τις Üλλες παρÜλληλες δραστηριüτητες τις συντονßζουν Üτομα της κατασκÞνωσης με ειδικÞ γνþση στην ομαδικÞ ψυχολογßα, με σκοπü την Üριστη δημιουργικÞ αξιοποßηση του ελεýθερου χρüνου. Τüπος διεξαγωγÞς του προγρÜμματος εßναι οι εγκαταστÜσεις της κατασκÞνωσης RANCH στην περιοχÞ Σοφικü Κορινθßας. Οι θεματικÝς ενüτητες που διδÜσκονται στη μαθηματικÞ κατασκÞνωση αφοροýν την ýλη του Δημοτικοý σχολεßου. Επßσης εκτüς απü τη διδασκαλßα των μαθηματικþν γßνονται στα παιδιÜ της ΕΜΕ διÜφορες διαλÝξεις. ΕνδεικτικÜ να αναφÝρουμε üτι φÝτος Ýδωσαν διαλÝξεις για τους μικροýς μαθητÝς οι σχολικοß σýμβουλοι Μ. Σταματοποýλου και Χ. Σκαλκþτος με θÝμα «Τα γλυπτÜ του Παρθενþνα» καθþς και ο Μ. ΧρυσοβÝργης με θÝμα: «Ανακαλýπτω τη μαγεßα του σýμπαντος» .
Δ. Επßλογος Κλεßνοντας την εισÞγησÞ μου θα Þθελα να τονßσω για μια ακüμα φορÜ πως η καλλιÝργεια της μαθηματικÞς σκÝψης αποτελεß θεμÝλιο λßθο για üλες τις επιστÞμες, θετικÝς αλλÜ και ανθρωπιστικÝς και θα πρÝπει να αποτελεß βασικü στüχο της εκπαßδευσης. Τα ΜαθηματικÜ ως γλþσσα της επιστÞμης βρßσκονται σε μια αμφßδρομη σχÝση με την τεχνολογßα και την κοινωνßα, γιατß προÜγουν την κατανüηση και τη μελÝτη των Üλλων επιστημονικþν περιοχþν. Οφεßλουμε να καταπολεμÞσουμε το φüβο των παιδιþν για τα ΜαθηματικÜ, να τα παρουσιÜσουμε ως ανθρþπινο δημιοýργημα και την καθημερινÞ ζωÞ τους ως πεδßο Ýμπνευσης και εφαρμογÞς των Μαθηματικþν του σχολεßου. Να επισημÜνουμε τη χρησιμüτητÜ τους για την κατανüηση και την επßλυση των προβλημÜτων της σýγχρονης καθημερινüτητας. Σας ευχαριστþ πολý Πνευματικü ΚÝντρο του ΔÞμου Αθηναßων «ΑμφιθÝατρο Αντþνης Τρßτσης» Ακαδημßας 50, ΑθÞνα ΔευτÝρα 16 Δεκεμβρßου 2013
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ
ΜαριÜννα Μüσχου, ΓραμματÝας ΔΣ Ιδρýματος ΩνÜση
Λßνα Μενδþνη, ΓενικÞ ΓραμματÝας του Υπουργεßου Πολιτισμοý και Αθλητισμοý
ΕυÜγγελος ΖαχαρÜκης, Ειδικüς ΓραμματÝας Διαχεßρισης Ευρωπαúκþν Πüρων του Υπουργεßου Παιδεßας & ΘρησκευμÜτων
ΘωμÜς Σφηκüπουλος, Αντιπρýτανης ΕΚΠΑ, ΚαθηγητÞς ΤμÞματος ΠληροφορικÞς και Τηλεπικοινωνιþν
ΝÝλλη ΠαπαχελÜ, ΑντιδÞμαρχος Αθηναßων και Πρüεδρος του Οργανισμοý Πολιτισμοý, Αθλητισμοý και Νεολαßας του ΔÞμου Αθηναßων
ΧρÞστος ΚαρρÜς, Εκτελεστικüς ΔιευθυντÞς της ΣτÝγης ΓραμμÜτων και Τεχνþν του Ιδρýματος ΩνÜση
ΠαντερμαλÞς ΔημÞτρης, Πρüεδρος Μουσεßου Ακρüπολης, ΚαθηγητÞς Αρχαιολογßας
ΠαντερμαλÞς ΔημÞτρης, Πρüεδρος Μουσεßου Ακρüπολης, ΚαθηγητÞς Αρχαιολογßας
Αφροδßτη ΠαναγιωτÜκου, ΕκτελεστικÞ Υποδιευθýντρια & Διευθýντρια ΤμÞματος Επικοινωνßας & ΜÜρκετινγκ της ΣτÝγης ΓραμμÜτων και Τεχνþν του Ιδρýματος ΩνÜση
ΛÜζαρος ΜερÜκος, ΚαθηγητÞς στο ΤμÞμα ΠληροφορικÞς ΕΚΠΑ και Πρüεδρος του Ελληνικοý Ακαδημαúκοý Δικτýου GUnet
¸φη Τσιüτσιου, Διευθýντρια του Ιδρýματος ΩνÜση
¸φη Τσιüτσιου, Διευθýντρια του Ιδρýματος ΩνÜση
Φουρτοýνης Βασßλης, ΔÜσκαλος 5ου Δημοτικοý Σχολεßου Χαλανδρßου, μÝλος Σ.Ε. του Περιοδικοý της ΕλληνικÞς ΜαθηματικÞς Εταιρεßας «Ο Μικρüς Ευκλεßδης»
Φουρτοýνης Βασßλης, ΔÜσκαλος 5ου Δημοτικοý Σχολεßου Χαλανδρßου, μÝλος Σ.Ε. του Περιοδικοý της ΕλληνικÞς ΜαθηματικÞς Εταιρεßας «Ο Μικρüς Ευκλεßδης»
Μαρßνα ΛαμπρÜκη ΠλÜκα, ομ. ΚαθηγÞτρια ΣχολÞς Καλþν Τεχνþν, Διευθýντρια ΕθνικÞς ΠινακοθÞκης- Μουσεßου ΑλεξÜνδρου Σοýτζου |