È. Êïëïêïôñþíçò: ï åìöýëéïò, ç äßêç êáé ç öõëÜêéóÞ ôïõ

http://www.pyrgoskymis.gr

ÄåõôÝñá 25 Ìáñôßïõ 2013

Εμφýλιος

Την ßδια στιγμÞ που ο Κολοκοτρþνης και οι Üλλοι αγωνιστÝς δοξÜζονταν στα πεδßα των μαχþν, οι πολιτικοß τρομοκρατημÝνοι εßχανε μπει στα καρÜβια, για να γλιτþσουν. ΑυτÞ τη δüξα οι πολιτικοß την «αντÜμειψαν» στη Β´ ΕθνοσυνÝλευση του ¶στρους (ΜÜρτιος-Απρßλιος του 1823), χαρßζοντας το βαθμü του στρατηγοý σε 50 ακüμη ανθρþπους, για να μειþσουν τον Κολοκοτρþνη. Εßναι φανερü πως ο ΜαυροκορδÜτος και οι Üλλοι ανησýχησαν τüσο πολý απü τις συνεχεßς επιτυχßες των στρατιωτικþν και του Κολοκοτρþνη ιδιαßτερα, που δεν τους ενδιÝφερε καλÜ καλÜ η πορεßα του αγþνα üσο η προσωπικÞ τους εξασφÜλιση. Ο Κολοκοτρþνης Þρθε σε ρÞξη με τον ΜαυροκορδÜτο, üταν εκδηλþθηκαν οι πρþτες αντιθÝσεις ανÜμεσα στους πολιτικοýς και τους στρατιωτικοýς και αποφασßστηκε μεταξý Üλλων η κατÜργηση της ΠελοποννησιακÞς Γερουσßας, ψυχÞ της οποßας Þταν ο Κολοκοτρþνης, αλλÜ και του βαθμοý του αρχιστρατÞγου τον οποßο Ýφερε ο ßδιος. Το γεγονüς αυτü θεωρÞθηκε μεßωση του φυσικοý αρχηγοý των στρατιωτικþν σωμÜτων και σηματοδüτησε τη ρÞξη ανÜμεσα στο ΜαυροκορδÜτο, πρüεδρο του Εκτελεστικοý, και τον Κολοκοτρþνη, ο οποßος παραιτÞθηκε απü αντιπρüεδρος.

Στη συνÝχεια πολλÜ μÝλη του που Þταν αντßθετοι στον Κολοκοτρþνη κατÝφυγαν στο Κρανßδι, üπου üρισαν νÝα κυβÝρνηση υπü τον Υδραßο Γεþργιο Κουντουριþτη. ¸τσι, στις αρχÝς του 1824 υπÞρχαν δýο κυβερνÞσεις, μßα στην ΤριπολιτσÜ υπü τον Πετρüμπεη ΜαυρομιχÜλη και η Üλλη υπü τον Γ. Κουντουριþτη στο Κρανßδι. Το ΜÜρτιο του 1824 οι κυβερνητικοß στρÜφηκαν εναντßον των στρατιωτικþν, κατÝλαβαν την Ακροκüρινθο και την ΤριπολιτσÜ και Üρχισαν να πολιορκοýν το Ναýπλιο το οποßο υπερÜσπιζε ο ΠÜνος, γιος του Κολοκοτρþνη. Ο Κολοκοτρþνης αντιλαμβανüμενος üτι οι εξελßξεις απÝβαιναν σε βÜρος του Þλθε σε συνδιαλλαγÞ με τον Κουντουριþτη και παρÝδωσε το Ναýπλιο με αντÜλλαγμα τη χορÞγηση αμνηστßας. ¸τσι τελεßωσε η πρþτη φÜση του εμφυλßου πολÝμου.

Η εμφýλια διαμÜχη Ýμελλε üμως να συνεχισθεß, καθþς και οι δýο παρατÜξεις (υπü τον Κουντουριþτη, απü το Ýνα μÝρος, και τον ΑνδρÝα Λüντο και τον ΑνδρÝα ΖαÀμη απü το Üλλο) επεδßωκαν να εξασφαλßσουν ηγετικü ρüλο στις στρατιωτικÝς και πολιτικÝς εξελßξεις. Η μßα πλευρÜ υπü τον Κολοκοτρþνη, τον Λüντο και το ΖαÀμη (που Þταν αρχικÜ αντßπαλοι του ΓÝρου) εßχε την υποστÞριξη πολλþν ΠελοποννÞσιων στρατιωτικþν και πολιτικþν, ενþ με τον Κουντουριþτη συντÜχθηκαν οι Ρουμελιþτες, Υδραßοι και Σπετσιþτες οπλαρχηγοß. Η Üρνηση ορισμÝνων περιοχþν της ΠελοποννÞσου να πληρþσουν στην κυβÝρνηση φüρο αποτÝλεσε την αφορμÞ για την Ýκρηξη της δεýτερης φÜσης του εμφυλßου κατÜ την οποßα σημειþθηκαν σφοδρÝς συγκροýσεις σε πολλÝς περιοχÝς της ΠελοποννÞσου. Στις 13 Νοεμβρßου 1824, οι πολιτικοß αντßπαλοι του Κολοκοτρþνη σκüτωσαν τον γιο του ΠÜνο, ο οποßος Þταν παντρεμÝνος με την κüρη της Μπουμπουλßνας, ΕλÝνη. Η Üνανδρη δολοφονßα του γιου του, κλüνισε σοβαρÜ τον Κολοκοτρþνη, που αποφÜσισε να παραδοδεß στις αρχÝς του Δεκεμβρßου του 1824, για να τερματιστεß ο εμφýλιος. Στις 6 Φεβρουαρßου του 1825 φυλακßστηκε στο μοναστÞρι του ΠροφÞτη Ηλßα της ¾δρας μαζß με τους Δεληγιανναßους και τον ΝοταρÜ. ΑναγκÜστηκαν üμως να τον απελευθερþσουν το 1825, μετÜ απü πρüταση του ΠαπαφλÝσσα προς την κυβÝρνηση Κουντουριþτη, επειδÞ Þταν ο μüνος που θα μποροýσε να αντιμετωπßσει τον ΙμπραÞμ.

Στο Ναýπλιοι, μετÜ την αποφυλÜκισÞ του, ανεβασμÝνος σε μια πÝτρα μßλησε, στο πλÞθος που παραληροýσε: «¸λληνες! Πριν βγω στ´ ΑνÜπλι, Ýριξα στη θÜλασσα τα πικρÜ τα περασμÝνα. ΚÜντε και σεις το ßδιο. Στο δρüμο που περνÜγαμε για να ‘ρθοýμε στην εκκλησιÜ, εßδα να σκÜβουν κÜποιοι Üνθρωποι. Ρþτησα και μου εßπαν πως σκÜβουν να βροýνε κρυμμÝνο θησαυρü.Εκεß στο λÜκκο μÝσα ρßξτε και τα μßση τα δικÜ σας. ¸τσι θα βρεθεß κι ο χαμÝνος θησαυρüς». ΠαρÜλληλε διεμÞνυε στον ΙμπραÞμ: «¼χι τα κλαριÜ να μας κüψεις, üχι τα δÝνδρα, üχι τα σπßτια που μας Ýκαψες, μÞτε πÝτρα απÜνω στην πÝτρα να μη μεßνει, εμεßς δεν προσκυνÜμε. Μüνο Ýνας ¸λληνας να μεßνει, πÜντα θα πολεμοýμε. Και μην ελπßζεις πως τη γη μας θα την κÜνεις δικÞ σου, βγÜλ’ το απü το νου σου».¼μως τα πρÜγματα εßχαν πÜρει Üσχημη τροπÞ και ο ΓÝρος παρÜ τις φιλüτιμες προσπÜθειÝς του δεν τα κατÜφερε.

«ΦωτιÜ και τσεκοýρι στους προσκυνημÝνους»

Την Üνοιξη και το καλοκαßρι του 1827, η Πελοπüννησος εξακολουθοýσε να υφßσταται λεηλασßες και καταστροφÝς απü τα στρατεýματα του ΙμπραÞμ. ΠολλÝς φορÝς οι Αιγýπτιοι επÝστρεφαν για δεýτερη φορÜ στο σημεßο απü το οποßο εßχαν περÜσει λßγες ημÝρες νωρßτερα, ολοκληρþνοντας την καταστροφÞ. Οι περισσüτερες εστßες αντßστασης εßχαν εξουδετερωθεß. Παρ’ üλα αυτÜ, οι Αιγýπτιοι δÝχονταν συνεχεßς επιθÝσεις ελληνικþν τμημÜτων στρατιωτþν και χωρικþν, οι οποßοι, καθþς δεν μποροýσαν να δþσουν μετωπικÞ μÜχη, πλευροκοποýσαν τις εχθρικÝς φÜλαγγες Þ τις κτυποýσαν απü τα νþτα προκαλþντας σε αυτÝς μεγÜλες απþλειες. Ο Κολοκοτρþνης, αναφερüμενος στον ανταρτοπüλεμο, γρÜφει στα «ΑπομνημονεýματÜ» του: «O ΙμπραÀμης μου επαρÜγγειλε μια φορÜ διατß δεν στÝκω να πολεμÞσωμεν (κατÜ μÝτωπον). Εγþ του αποκρßθηκα, ας πÜρη πεντακüσιους, χßλιους, και παßρνω και εγþ Üλλους τüσους, και τüτε πολεμοýμε, Þ αν θÝλη ας Ýλθη και να μονομαχÞσωμεν οι δýο. Αυτüς δεν με αποκρßθηκε εις κανÝνα. Και αν Þθελε το δεχθÞ το Ýκαμνα με üλην την καρδιÜν, διüτι Ýλεγα αν χανüμουν, ας πÞγαινα, αν τον χαλοýσα, εγλýτωνα το Ýθνος μου».

Οι ΠελοποννÞσιοι συνÝχιζαν την συγκινητικÞ τους αντßσταση εξαντλημÝνοι, πεινασμÝνοι και Üοπλοι οι περισσüτεροι, παρ üλο που ο ΙμπραÞμ εφÜρμοσε την μÝθοδο του προσκυνÞματος σε μεγÜλη κλßμακα, ιδιαßτερα μετÜ την επιστροφÞ του απü το Μεσολüγγι. Προσκýνημα ονομαζüταν στα χρüνια της Τουρκοκρατßας η δÞλωση υποταγÞς μεμονωμÝνων ατüμων Þ ολüκληρων ομÜδων Þ και περιοχþν προς τον κατακτητÞ, εναντßον του οποßου εßχαν εξεγερθεß. Η αποδοχÞ της υποταγÞς εκφραζüταν Ýμπρακτα απü τους Τοýρκους με χορÞγηση στους προσκυνημÝνους ειδικοý πιστοποιητικοý, γνωστοý ως «ρÜι μπουγιουρντß» Þ «προσκυνοχÜρτι». Με αυτü τον τρüπο οι επαναστατημÝνοι επανÝρχονταν στην κατÜσταση του νομιμüφρονα υπηκüου.

Ο Κολοκοτρþνης ανÝφερε στα απομνημονεýματÜ του üτι üσοι οπλαρχηγοß προσκυνοýσαν, κυρßως λüγω των υψηλþν χρηματικþν αμοιβþν που τους υποσχÝθηκε ο ΙμπραÞμ, Þταν πρþην μισθοφüροι στην υπηρεσßα των προκρßτων του ΜοριÜ. ΠÜντως, οι περισσüτεροι Üλλαζαν στρατüπεδο υπü τον φüβο των αιγυπτιακþν επιδρομþν. ¸τσι, οι βßαια και απü φüβο προσκυνημÝνοι πολλαπλασßαζαν το κακü και Ýδιναν μια θλιβερÞ εικüνα προδοσßας που εκτεινüταν απü την Ηλεßα Ýως την ΠÜτρα, τη Βοστßτσα και τα ΚαλÜβρυτα (στα απομνημονεýματÜ του ο Κολοκοτρþνης μÜλιστα σημειþνει χαρακτηριστικÜ: «Μüνον εις τον καιρüν του προσκυνÞματος εφοβÞθηκα διÜ την πατρßδα μου»).

Τüτε ο Κολοκοτρþνης προσÝφερε την τελευταßα μεγÜλη υπηρεσßα στην πατρßδα. Υπü αυτÝς τις αντßξοες συνθÞκες, ο ΓÝρος στην κυριολεξßα «ξαναζωντÜνεψε» την ετοιμοθÜνατη ΕπανÜσταση. Με το σýνθημα «ΦωτιÜ στα σπßτια και τσεκοýρι στην περιουσßα και το λαιμü εκεßνων που κÜνουν τα χατßρια των Τοýρκων. ΦωτιÜ και τσεκοýρι στους προσκυνημÝνους!» απÜντησε με μια χωρßς προηγοýμενο τρομοκρατßα στην τρομοκρατßα του ΙμπραÞμ. Μεταχειριζüμενος σκληρÜ μÝτρα, απÝτρεψε τον λαü της ΠελοποννÞσου απü το να επανÝλθει κÜτω απü την οθωμανικÞ κυριαρχßα και διατÞρησε την φλüγα του πολÝμου Üσβεστη μÝχρις üτου Ýγινε η Ναυμαχßα του Ναβαρßνου και οι ΜεγÜλες ΔυνÜμεις συμφþνησαν για την ελευθερßα της ΕλλÜδας.

¼σα χωριÜ αρνοýντο να επανÝλθουν στο ελληνικü στρατüπεδο, δÝχονταν αιφνιδιαστικÝς επιθÝσεις απü τους Üνδρες του ΓÝρου. Σε üλο τον ΜοριÜ οι πρωτεργÜτες του προσκυνÞματος συλλαμβÜνονταν και εκτελοýνταν. Στις πλατεßες των χωριþν οι απαγχονισμÝνοι συνεργÜτες του εχθροý Ýκαναν τους διστακτικοýς κατοßκους να λÜβουν πολý σοβαρÜ υπüψη τους τις απειλητικÝς προειδοποιÞσεις του ¸λληνα στρατηγοý.

ΜÝσα στις τρομερÜ αντßξοες συνθÞκες, που αυξÜνονταν απü την απροθυμßα της ΑντικυβερνητικÞς ΕπιτροπÞς να βοηθÞσει τον ΓÝρο με χρÞματα και με πολεμοφüδια, εκεßνος Ýβλεπε üτι μüνο με τÝτοιου εßδους μÝτρα θα μποροýσε να αποσοβÞσει την μεγÜλη καταστροφÞ. Ταυτüχρονα βÝβαια προσπαθοýσε με νουθεσßες να επαναφÝρει τους προσκυνημÝνους στο πατριωτικü τους χρÝος.

Η δßκη και η φυλÜκιση του Κολοκοτρþνη

ΠαρÜ τα ρωσüφιλÜ του αισθÞματÜ ο Κολοκοτρþνης πÜντα πßστευε πως οι ¸λληνες Ýχουν χρÝος να πολεμÞσουν μüνοι τους για την Ανεξαρτησßα τους χωρßς τη βοÞθεια των ξÝνων. Αντιμετþπιζε με δυσπιστßα την ανÜμειξÞ των ξÝνων στις εσωτερικÝς υποθÝσεις της ΕλλÜδος, θεωρþντας πως γινüταν πρþτιστα για την εξυπηρÝτηση τα ιδικþν τους συμφερüντων. Απü την Üλλη πλευρÜ, εμφοροýμενος απü μεγÜλη μεγαλοψυχßα, συγχþρησε τους εχθροýς του, ακüμα και εκεßνους που ευθýνονταν για το θÜνατο συγγενþν του και του γιου του.

Με την Ýλευση του Καποδßστρια ο Κολοκοτρþνης τÜχθηκε Ýνθερμα υπÝρ της πολιτικÞς του αν και διαφωνοýσε με τον αυταρχικü τρüπο της εφαρμογÞς της. Επßσης πρωτοστÜτησε στα γεγονüτα για την εκλογÞ του ¼θωνα. Με την Ýλευση üμως του τελευταßου (30-1-1832) Ýγινε στüχος συκοφαντιþν και ραδιουργιþν εκ μÝρους των πολιτικþν του αντιπÜλων με προεξÜρχοντα τον ΙωÜννη ΚωλÝττη και αντιμετωπßστηκε με ψυχρüτητα απü τους Βαυαροýς που δεν μποροýσαν να του συγχωρÞσουν τη φιλοκαποδιστριακÞ του τοποθÝτηση. Η σκευωρßα που εξυφÜνθη εναντßον του κατÝληξε τελικÜ στο να κατηγορηθεß για εσχÜτη προδοσßα και να συλληφθεß στις 6 Σεπτεμβρßου 1833 μαζß με τον Πλαποýτα, το γιο του Γενναßο, τον ΤζαβÝλα, τον ΝικηταρÜ και Üλλους στρατιωτικοýς με την κατηγορßα üτι ετοßμαζαν συνομωσßα εναντßον του ανÞλικου βασιλιÜ ¼θωνα και της κυβÝρνησης.

Η δßκη (περισσüτερες λεπτομÝρειες εδþ) Üρχισε στις 30 Απριλßου 1834 και διÞρκεσε μÝχρι τις 26 ΜαÀου του ιδßου Ýτους. ΔιεξÞχθη στο τουρκικü τζαμß του Ναυπλßου. Την εισαγγελικÞ Ýδρα εßχε ο ΕδουÜρδος ΜÜσον, «ο εμπαθÞς εκεßνος πολÝμιος», üπως γρÜφει ο ιστορικüς ΜÝντελσον, «της ρωσικÞς μερßδος και του Κολοκοτρþνη, υπερασπισθεßς τον φονιÜ του Καποδßστρια Γεþργιο ΜαυρομιχÜλη». ΣκωτσÝζος, νομικüς, θεολüγος και φιλüσοφος, εßχε Ýλθει το 1824 στην ΕλλÜδα με την ιδιüτητα του φιλÝλληνα. Δεν εßχε σπουδαßα δρÜση κατÜ τον Αγþνα, μετÜ την απελευθÝρωση δε Üρχισε να δικηγορεß, Ýως üτου ο ¼θωνας τον διüρισε καθηγητÞ της ιστορßας του Πανεπιστημßου Αθηνþν. Αναμßχθηκε στις εσωτερικÝς μας διενÝξεις και υπηρÝτησε, ουσιαστικÜ, την αγγλικÞ πολιτικÞ. Το πÜθος, με το οποßο υπερασπßσθηκε το ΜαυρομιχÜλη και το μÝνος με το οποßο κατηγüρησε τον Κολοκοτρþνη, φανερþνουν üχι μüνον την πολιτικÞ του τοποθÝτηση, αλλÜ και το δισυπüστατο χαρακτÞρα του. ¸νας ξÝνος, και αυτüς, που κÜτω απü την ηθικÞ δικαßωση του φιλελληνισμοý, αναμßχθηκε, κατÜ τρüπο εξοργιστικü, στις εσωτερικÝς υποθÝσεις των ΕλλÞνων. Τον κατεßχε, üπως και Üλλους παρεμφερεßς φιλÝλληνες, η εγωιστικÞ πεποßθηση üτι οι μικρÝς Þ μεγÜλες υπηρεσßες που εßχαν προσφÝρει στην αγωνιζüμενη χþρα τοýς Ýδιναν ιδιαßτερα δικαιþματα, ακüμα και το ýπατο δικαßωμα να κρßνουν επß της ζωÞς των επιφανÝστερων ανδρþν αυτοý του τüπου.

Η τακτικÞ του ΜÜσσον κατÜ το στÜδιο της προανÜκρισης Ýδειξε üτι Ýλειπε απü τη νομικÞ και φιλοσοφικÞ του σκÝψη η βαθýτερη Ýννοια της δικαιοσýνης. ΠροσπÜθησε με διÜφορα τεχνÜσματα, να κατασκευÜσει ψευδομÜρτυρες Þ να διαστρÝψει τις μαρτυρικÝς καταθÝσεις. ΑπÝφυγε συστηματικÜ να αναζητÞσει την αλÞθεια, üση κρυβüταν κÜτω απü την καιροσκοπικÞ δßωξη του Κολοκοτρþνη και διακÞρυττε üτι Þταν ακλüνητα πεπεισμÝνος περß της ενοχÞς του γÝρου. ¼ταν πÞγε στη φυλακÞ του Ιτς ΚαλÝ για να ανακρßνει τον εγκÜθειρκτο στρατηγü και τον πßεζε επß þρες να ομολογÞσει üτι «εßχε προπαρασκευÜσει αποστασßαν εναντßον της κυβερνÞσεως», ο Κολοκοτρþνης, με πολý πικρÞ θυμοσοφßα, τον αποστüμωσε, αναφÝροντας την ιστορßα του λýκου και της προβατßνας, του λýκου ο οποßος για να βρει δικαιολογßα να φÜει την προβατßνα, Üρχισε να της φωνÜζει: «μου θüλωσες το νερü της πηγÞς και δεν μπορþ να πιω».

ΑνÜλογους δικολαβισμοýς επικαλÝσθηκε ο ΜÜσσον και κατÜ τη διÜρκεια της δßκης και κατÜ τη σýνταξη του κατηγορητηρßου. Απü üλες τις δεινÝς κατηγορßες, καμßα δεν αποδεßχτηκε κατÜ τρüπο αδιαμφισβÞτητο. Και αν ακüμη υπÞρχαν κÜποιες ενδεßξεις, αοριστßες, κατÜ το πλεßστον, Ýλλειπαν üμως τα αδιαφιλονßκητα εκεßνα στοιχεßα που θα θεμελßωναν την παραπομπÞ του Κολοκοτρþνη και του Πλαποýτα, και μÜλιστα «επß εσχÜτη προδοσßα». Οι 44 μÜρτυρες κατηγορßας, που παρουσιÜστηκαν, δεν κατÝθεσαν στοιχεßα που να μη μποροýν να αμφισβητηθοýν. Αντιστρüφως οι 115 μÜρτυρες υπερÜσπισης που εξετÜσθηκαν διÝψευσαν τα περισσüτερα σημεßα της κατηγορßας. Ο δικαστÞς Γεþργιος ΤσερτσÝτης, στις μυστικÝς διαβουλεýσεις που Ýγιναν αργüτερα, υποστÞριξε üτι «με τÝτοιες κατηγορßες δεν μποροýν να καταδικαστοýν σε θÜνατο οýτε δυο γÜτοι».

Οι κατηγοροýμενοι στρατηγοß, με απλÞ στολÞ καπετÜνιου χωρßς παρÜσημα οδηγοýνται στην αßθουσα και κÜθονται στον πÜγκο τους συνοδευüμενοι απü üργανα τÜξης και τους συνηγüρους τους. ΣυνÞγοροι και χωροφýλακες παßρνουν κι αυτοß τις θÝσεις τους. Η εμφÜνιση του Κολοκοτρþνη στο εδþλιο συγκλüνισε το ακροατÞριο. ¼ταν μÜλιστα ο ΓÝρος, ρωτÞθηκε «Τι επÜγγελμα Ýχεις;» και Ýδωσε την ιστορικÞ απÜντηση «Στρατιωτικüς! ΚρατÜω σαρÜντα εννιÜ χρüνους στο χÝρι το ντουφÝκι και πολεμþ για την πατρßδα!», ρßγος και δÝος κατÝλαβε ακüμη και τους εχθροýς του στρατηλÜτη.

Η υποδοχÞ των λειψÜνων του Κολοκοτρþνη στην Τρßπολη το 1930Επß εßκοσι ημÝρες παρÝλαυναν προ του δικαστηρßου οι μÜρτυρες και Þταν σαν να παρÝλαυναν üλα τα κομματικÜ πÜθη που εßχαν Ýως τüτε συγκλονßσει τη μαχüμενη ΕλλÜδα. Εκ πρþτης üψεως δικαζüταν ο Κολοκοτρþνης και ο Πλαποýτας. Στην ουσßα üμως επρüκειτο περß της δßκης ολüκληρου του φατριαστικοý πνεýματος, που σαν δαßμονας αλÜστωρ εßχε κατακυριεýσει, διαδοχικÜ, κατÜ καιροýς, üχι μüνο τους κομματιζüμενους ηγÝτες, αλλÜ ακüμη και τις ευγενÝστερες, τις πατριωτικÝς καρδιÝς. Πßσω απü την ατελεßωτη αυτÞ σειρÜ των κατηγορουμÝνων διαγρÜφονταν οι Üλλοι, οι μεγαλýτεροι ßσως Ýνοχοι, οι αρχηγοß των ξÝνων ανακτοβουλßων και οι μακιαβελλßσκοι της ευρωπαúκÞς διπλωματßας.

ΠαρÜ τη γενναßα στÜση των δýο δικαστþν εκ των πÝντε δικαστþν, ΑναστÜσιου Πολυζωúδη και Γεþργιου ΤερτσÝτη, που μεταφÝρθηκαν βιαßως και σηκωτοß(!) στην Ýδρα για την απαγγελßα της ετυμηγορßας, ο Κολοκοτρþνης καταδικÜσθηκε μαζß με τον Πλαποýτα σε θÜνατο και φυλακßσθηκε στο ΠαλαμÞδι σε ηλικßα 64 ετþν. Λßγο αργüτερα η ποινÞ του μετατρÜπηκε σε 20ετÞ κÜθειρξη.