12 Ιουνίου: Παγκόσμια ημέρα κατά της παιδικής εργασίας
Βασίλης Φουρτούνης, δάσκαλος, Πρόεδρος Συλλόγου Εκπ/κών «Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ»
Σάββατο 12 Ιουνίου 2010
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και κυρίως τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. Η μέρα, είναι, επίσης, αφιερωμένη στα παιδιά της Αφρικής, που στην πλειοψηφία τους δουλεύουν από πολύ μικρή ηλικία και κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες.
Τι είναι η παιδική εργασία;
Παρόλο που οι ορισμοί διαφέρουν, ως παιδική εργασία ορίζεται η δουλειά που γίνεται από παιδιά κάτω των 15 ετών (σε μερικές αναπτυσσόμενες χώρες κάτω των 14) η οποία επιβαρύνει ή βλάπτει τη σωματική, συναισθηματική, διανοητική, κοινωνική ή και πνευματική ανάπτυξη ενός παιδιού.
Ορισμένες φορές, η εργασία δεν βλάπτει τα παιδιά. Ενδέχεται ακόμη και να τα βοηθήσει να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες και το αίσθημα της ευθύνης. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι όταν μιλάμε για παιδική εργασία, 
εννοούμε την εργασία που είναι επιζήμια και επιβλαβής για τα παιδιά, ή η εργασία που τους στερεί το δικαίωμα να αναπτυχθούν πλήρως, να παίξουν ή να πάνε στο σχολείο.
Τα παιδιά που δουλεύουν αποτελούν, κατ' επέκταση, εύκολα θύματα κακοποίησης, σωματικής και σεξουαλικής, από τους εργοδότες τους, και συχνά δουλεύουν σε εξαιρετικά ανθυγιεινά περιβάλλοντα, που αρκετές φορές καταλήγουν να είναι μοιραία για τη ζωή τους. Εξαιτίας της ευάλωτης θέσης τους, τα παιδιά που εργάζονται δεν απολαμβάνουν των βασικών εργατικών δικαιωμάτων, και όπως αναμενόταν, δεν λαμβάνουν και μισθούς ανάλογους με αυτούς των ενηλίκων.
Παγκοσμίως, η πλειοψηφία των παιδιών που εργάζονται προέρχεται από τις φτωχότερες κοινωνικές τάξεις.
Χάρτης για την επίτευξη της εξάλειψης των Χειρότερων Μορφών Παιδικής Εργασίας έως το 2016
Η φετινή χρονιά είναι ειδικά αφιερωμένη στην επείγουσα αναγκαιότητα να αντιμετωπιστούν οι χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας, να επιταχυνθούν σχετικές πρωτοβουλίες και να ενσωματωθεί το ζήτημα της παιδικής εργασίας στις στρατηγικές για τη μείωση της φτώχειας, την κοινωνική προστασία και την εκπαίδευση.
Επίσης, υψηλή προτεραιότητα έχει η δημιουργία πολιτικής και λαϊκής δέσμευσης να αντιμετωπιστεί η παιδική εργασία, με την κοινωνία των πολιτών να πρωτοστατεί σε πρωτοβουλίες συνηγορίας και ενημερωτικές εκστρατείες.
Μετά την Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για την Παιδική Εργασία της Χάγης, που έλαβε χώρα το Μάιο στην Ολλανδία, προέκυψε το σημαντικό έγγραφο «Χάρτης για την επίτευξη της εξάλειψης των Χειρότερων Μορφών Παιδικής Εργασίας έως το 2016».
Στο έγγραφο αυτό, το οποίο υποστήριξε και επηρέασε ενεργά και η UNICEF, ως μέλος της συντακτικής επιτροπής, συμπεριλαμβάνονται αναφορές και στα δύο προαιρετικά πρωτόκολλα της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού (το ένα για την προστασία των παιδιών από σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση και το άλλο για την προστασία των παιδιών στις ένοπλες συρράξεις), στα Συστήματα Παιδικής Προστασίας, στη σπουδαιότητα της συμμετοχής των παιδιών καθώς και κατηγορηματική αναφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μετανάστες και στον Αγροτικό τομέα.
Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία
- Ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την υγεία του, ψυχική και σωματική.
- Ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται παγκοσμίως μειώθηκε κατά 3% από 222 εκατομμύρια το 2004 σε 215 εκατομμύρια το 2008.
Την ίδια περίοδο, ο αριθμός των παιδιών σε επικίνδυνες εργασίες, που συχνά χρησιμοποιείται ως μέτρο της έκτασης που έχουν οι χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας, μειώθηκε, ιδιαίτερα μεταξύ των παιδιών κάτω των 15 ετών, όμως υπάρχει επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.- Παρά την πρόοδο, 115 εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να απασχολούνται σε επικίνδυνες εργασίες.
- Η μεγαλύτερη πρόοδος κατά της παιδικής εργασίας σημειώθηκε κυρίως μεταξύ των παιδιών ηλικίας 5 - 14 ετών (μείωση 10%).
- Η παιδική εργασία μεταξύ των κοριτσιών μειώθηκε κατά 15% παγκοσμίως αλλά αυξήθηκε μεταξύ των αγοριών κατά 7% ενώ η παιδική εργασία στις ηλικίες 15 -17 ετών αυξήθηκε κατά 20%.
- Τα περισσότερα παιδιά που εργάζονται εξακολουθούν να απασχολούνται στη γεωργία.
- Μόνο ένα στα πέντε παιδιά που εργάζονται αμείβεται.
- 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22.000 από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.
- 1,2 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, το οποίο μεταφέρει παιδιά από τις αναπτυσσόμενες στις, βιομηχανικά αναπτυγμένες, χώρες.
Συνεργασία των Συνηγόρων του Παιδιού στη ΝΑ Ευρώπη
Οι Συνήγοροι που ασχολούνται με τα Δικαιώματα του Παιδιού στην περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης συναντήθηκαν στην Κροατία στις 19-20 Μαΐου και συνυπέγραψαν συμφωνητικό για την λειτουργία Δικτύου συνεργασίας μεταξύ τους.
Το συμφωνητικό υπογράφηκε από 15 Ανεξάρτητες Αρχές της περιοχής της Ν.Α. Ευρώπης, που στο αντικείμενο δραστηριότητάς τους περιλαμβάνεται η προάσπιση και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού και αναμένεται να συμβάλλει στην στενότερη συνεργασία μεταξύ τους.
Το συμφωνητικό υπογράφηκε από Συνηγόρους των Αλβανίας, Βοσνίας/Ερζεγοβίνης, Βουλγαρίας, Ελλάδας, Κοσόβου, Κροατίας, Κύπρου, ΠΓΔΜ, Μαυροβουνίου, Σερβίας, Αυτόνομης Επαρχίας της Βοϊβοδίνας, Ρουμανίας και Σλοβενίας.
Παράλληλα, σε συνέδριο που διεξήχθη στο Στρασβούργο στις 2-3 Ιούνη 2009, το Συμβούλιο της Ευρώπης συζήτησε με εκπροσώπους κυβερνήσεων, διεθνών οργανισμών, Συνηγόρους του Παιδιού, εμπειρογνώμονες και ερευνητές σχετικά με την εφαρμογή των προτάσεων της Μελέτης του ΟΗΕ για την Βία κατά των Παιδιών.
Πηγές:
1. www.tvxs.gr
2. UNICEF
3. KEMETE - OLME
4. International Programme on the Elimination of Child Labour