Σήμερα μετά από αρκετά έτη μεγάλων αυξήσεων παρατηρείται μια σταθεροποίηση των ενοικίων κατοικιών αλλά σε πολύ υψηλό επίπεδο. Το υψηλό επίπεδο των μισθωμάτων κατοικιών, μαζί με το αυξημένο κόστος λειτουργάς και ενέργειας, έχει οδηγήσει τα ελληνικά νοικοκυριά να δαπανούν ένα από τα μεγαλύτερα κόστη στέγης στην Ευρώπη. Η άνοδος αυτή εξηγείται από διάφορους λόγους και κυρίως λόγω της ανισορροπίας ζήτησης και προσφοράς. Οι κυριότεροι είναι:
- Η αδυναμία, μετά το 2010, λόγω της μεγάλης ύφεσης και οικονομικής κρίσης, των νοικοκυριών να αγοράσουν νέες κατοικίες άρα η στροφή τους στη ζήτηση για μίσθωση.
- Η ισχυρή αύξηση των μισθωμάτων βραχυχρόνιων μισθώσεων που επηρεάζει και την όμορή αγορά μισθώσεων κύριας κατοικίας τόσο λόγω της ψυχολογίας ανόδου όσο και λόγω του περιορισμού της προσφοράς ακινήτων.
- Το υψηλό επίπεδο φορολογίας μισθωμάτων, ειδικά μετά τα 12.000€ το έτος.
- Την αδυναμία κινήτρων για ενίσχυση της περιφέρειας και αποκέντρωσης από τα μεγάλα αστικά κέντρα και ειδικά την Αττική.
- Η έλλειψη νεόδμητων κατασκευών για τουλάχιστον 10 έτη την εποχή των μνημονίων και της κρίσης.
- Την έλλειψη κινήτρων και απλού πλαισίου αξιοποίησης κενών κατοικιών.
Σήμερα οι συναλλαγές μισθώσεων δεν αυξάνονται καθώς όλο και λιγότεροι νέοι μισθωτές έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν μισθώματα 700 ευρώ και άνω. Παράλληλα πλέον, με την επανεμφάνιση του στεγαστικού δανεισμού, η αγορά νεόδμητων κατοικιών κορυφαίας κατασκευής και ενεργειακής κλάσης Α είναι συμφέρουσα αφού το τοκοχρεολύσιο είναι μικρότερο από το αντίστοιχο ενοίκιο!
Η πολιτεία έχει μια σημαντική λύση του ζητήματος και ειδικά του κρίσιμου κομματιού της στέγης ευάλωτων ομάδων όπως νέοι, πολύτεκνοι, ΑΜΕΑ κλπ. Σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία της κυβέρνησης υπάρχουν 200 χιλιάδες κατοικίες κενές στη Ελλάδα, πολλές από αυτές στη περιφέρεια η/και με κρατική ιδιοκτησία. Συνεπώς απαιτείται μια ολοκληρωμένη μαζική πολιτική για την ενεργοποίηση αυτού του κτιριακού όγκου. Μια πολιτική που πρέπει να συνδυάζει πραγματικά φορολογικά κίνητρα, ουσιαστικά προγράμματα επιδοτήσεων τύπου εξοικονομώ, προγράμματα αξιοποίησης χιλιάδων κρατικών ακινήτων (όπως το πρόσφατο «φθηνή στέγη για νέους») ειδικά αυτών παλαιότητας κατασκευής και μια πολιτική στέγης με ενίσχυση της περιφέρειας μας.
Η ενεργοποίηση προσφοράς κατάλληλων ακινήτων προς μίσθωση είναι η δομική λύση και ένα κυβερνητικό σχέδιο σε μαζική κλίμακα μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα σε μια πραγματική επανάσταση με ωφελημένους όλους. Όχι αποσπασματικά μέτρα αλλά μια συνεκτική πολιτική υπό τον συντονισμό ενός υπουργείου ή υφυπουργείου στέγης και υποδομών. Ήδη έχει χαθεί άπειρος χρόνος με επιφανειακές λύσεις.
Τα ενοίκια κατοικιών παραμένουν αδικαιολόγητα ψηλά, εκατ. πολίτες ζουν με πολλές δυσκολίες, χιλιάδες ακίνητα παραμένουν κενά και η βιώσιμη ανάπτυξη απομακρύνεται. Η λύση είναι μπροστά μας και αναζητεί συλλογική βούληση.
* Ο Μάνος Κρανίδης είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY», Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου, Επικεφαλής ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2023 και υποψήφιος δήμαρχος Χαλανδρίου
Πατήστε εδώ και δείτε τα 22 προηγούμενα άρθρα του Μάνου Κρανίδη